Η Ελλάδα έχει τις πιο ακριβές ζωοτροφές στην Ευρώπη

Οι ζωοτροφές αποτελούν έναν από τους σπουδαιότερους κλάδους της αγροδιατροφικής αλυσίδας. Αποτελούν τη βάση της παραγωγής κρέατος, γάλακτος, αυγών, των βασικών πηγών πρωτεϊνών.

Η αξία των ζωοτροφών που αναλώνονται στην Ελλάδα ανέρχεται στα 1,8 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 70,1% της αξίας της κτηνοτροφικής παραγωγής. Συνεπώς, οι ζωοτροφές καθορίζουν το κόστος, την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα του κτηνοτροφικού τομέα. Το ποσοστό αυτό, το οποίο αφορά τόσο τις ζωοτροφές που προμηθεύεται ο παραγωγός από την αγορά όσο και αυτές που παράγονται στην εκμετάλλευσή του, είναι σημαντικά υψηλότερο από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο, που κυμαίνεται στο 55,8%. Η διαφορά αυτή οφείλεται κυρίως στο ότι ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κτηνοτροφίας είναι πλέον ενσταβλισμένο.

Ευρωπαϊκή έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, και αφορά μόνο τον κλάδο των ζωοτροφών που προμηθεύεται ο κτηνοτρόφος από την αγορά και όχι τις ιδιοπαραγώμενες, κατέληξε στα εξής συμπεράσματα.

Στην Ελλάδα το 50% των ζωοτροφών αφορά συμπυκνωμένες, σύνθετες κ.λπ ζωοτροφές, το 30% προέρχεται από δημητριακά, καρπούς, μηδική κ.λπ, το 4-5% ειδικές ζωοτροφές χοιροτροφίας και 15% ζωοτροφές εκτροφής πουλερικών. Η εικόνα αυτή διαφοροποιείται από την αντίστοιχη μέση ευρωπαϊκή ως προς το ότι η Ελλάδα και η Ρουμανία είναι οι μοναδικές χώρες-μέλη όπου μεγάλο μέρος των ζωοτροφών από δημητριακά, καρπούς κ.λπ αγοράζονται από το εμπόριο και δεν αποτελούν ιδιοπαραγώμενο προϊόν της εκμετάλλευσης, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητά της.

Ένα δεύτερο συμπέρασμα της εν λόγω μελέτης είναι ότι η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία και η Ρουμανία είναι οι χώρες όπου τα τελευταία χρόνια το κόστος των ζωοτροφών αυξάνεται, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στις άλλες χώρες-μέλη.

Δείκτες κόστους ζωοτροφών και τιμών ζωικής παραγωγής

Δείκτες κόστους ζωοτροφών και τιμών ζωικής παραγωγής

Η δομή της αγοράς εντός και εκτός συνόρων

Οι 10 μεγαλύτερες επιχειρήσεις ζωοτροφών στην ΕΕ ελέγχουν το 26,7% της αγοράς. Ωστόσο, αυτό το ποσοστό συγκέντρωσης είναι το μικρότερο όλων των αγροτικών εισροών, λόγω του ότι οι ζωοτροφές καταναλώνονται σε μεγάλο βαθμό στον τόπο παραγωγής.
Στην Ελλάδα, με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας, λειτουργούν 1600 περίπου εγκεκριμένες επιχειρήσεις ζωοτροφών, πολλαπλάσιες από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, που παράγουν πρώτες ύλες, σύνθετες ζωοτροφές, πρόσθετες ύλες ή είναι ενδιάμεσοι αυτών των προϊόντων. Οι επιχειρήσεις πρώτων υλών συγκεντρώνονται κυρίως στην Κεντρική Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα και Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Οι επιχειρήσεις σύνθετων ζωοτροφών δραστηριοποιούνται κυρίως στην Κεντρική Μακεδονία, Θεσσαλία, Πελοπόννησο, Κρήτη.

Τιμές σόγιας για εξαγωγή

Τιμές σόγιας για εξαγωγή

Τιμές και διαμόρφωση κόστους παραγωγής

Ο σχετικός πίνακας (1) απεικονίζει τον δείκτη τιμών που κατέβαλαν οι κτηνοτροφικοί κλάδοι για την αγορά ζωοτροφών και τον δείκτη τιμών που εισέπραξαν οι κτηνοτρόφοι από την πώληση των προϊόντων τους κατά την τελευταία τριετία στην Ελλάδα.
Από τον πίνακα προκύπτει ότι ο «κτηνοτροφικός τιμάριθμος», δηλαδή οι τιμές ζωοτροφών, αυξήθηκαν με ρυθμούς περισσότερο από 10% το έτος, από τις τιμές στις οποίες διαθέτουν οι κτηνοτρόφοι την παραγωγή τους.

Ωστόσο, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική κτηνοτροφία, απεικονίζεται στο δεύτερο μέρος του πίνακα. Την τελευταία τριετία οι τιμές της σόγιας στις πιο αντιπροσωπευτικές διεθνείς αγορές μειώθηκαν περίπου στο μισό, από τα 700 στα 350 περίπου δολάρια ο τόνος.

Η εξέλιξη αυτή του «προϊόντος δείκτη» των ελαιοπρωτεϊνούχων δεν επηρέασε καθόλου το δείκτη ζωοτροφών που κατέβαλαν οι Έλληνες κτηνοτρόφοι, ο οποίος κινήθηκε σε αντίθετη ακριβώς κατεύθυνση.

Όλα τα παραπάνω εξηγούν γιατί οι ζωοτροφές στην Ελλάδα είναι οι ακριβότερες της ΕΕ, γιατί ένας αυξανόμενος αριθμός αιγοπροβατοτροφών, αγελαδοτροφών, βοοτρόφων, χοιροτρόφων, πτηνοτρόφων αποχωρούν. Σε κάθε περίπτωση, με τέτοιου είδους λειτουργία της αγοράς και των κανόνων του ανταγωνισμού, η κτηνοτροφία στην Ελλάδα θα συνεχίσει να βυθίζεται.