Υπάρχουν αναψυκτικά που ανακουφίζουν από το άγχος και το στρες, δίνουν ενέργεια, προσφέρουν ευεξία και ανακούφιση.
Ο λόγος για τα ενεργειακά ποτά, «που παρέχουν ενέργεια, καθώς περιέχουν ζάχαρη, ενώ συνήθως περιλαμβάνουν και διάφορα άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες που ενισχύουν τη λειτουργία του νευρικού συστήματος ή διεγερτικές ουσίες, όπως καφεΐνη», όπως μας πληροφορεί ο Δρ. Σπυρίδων Κανελλάκης, πρόεδρος της Ένωσης Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Ελλάδος και διδάκτορας Διατροφικής Αγωγής. «Θα πρέπει να τα ξεχωρίσουμε από τα ισοτονικά ποτά, τα οποία έχουν μικρότερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη 5%-8%, η συγκέντρωσή της είναι πιο εύπεπτη, επιτρέποντας μια καλή ανοχή του ποτού από όσους ασκούν αθλήματα», συμπληρώνει ο κλινικός διαιτολόγος – βιολόγος Χάρης Δημοσθενόπουλος.
Σύμφωνα με τη διεθνή νομοθεσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα ενεργειακά ποτά πρέπει να φέρουν τη σήμανση ότι «περιέχουν υψηλή ποσότητα καφεΐνης». Στον Καναδά απαιτείται η σήμανση «δεν πρέπει να αναμειγνύεται με αλκοόλ και να μην υπερβαίνει η καθημερινή κατανάλωση τα δύο κουτιά», στη Νορβηγία ορισμένα ενεργειακά ποτά πωλούνται στα φαρμακεία, ενώ στη Γαλλία, στη Δανία, στην Τουρκία και στην Ουρουγουάη απαγορεύεται η πώλησή τους.
Μάλιστα, στην Αυστραλία απαγορεύονται όλα τα ενεργειακά ποτά, που περιέχουν καφεΐνη περισσότερη από 320 mg/L. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα 11 από τα 16 ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας απαγορεύεται η χρήση ενός ιδιαίτερα δημοφιλούς ενεργειακού ποτού, η ετήσια κατανάλωση του οποίου, σε 100 χώρες του κόσμου, ανέρχεται στα 100 δισεκατομμύρια κουτιά. Στην Ελλάδα, τα ενεργειακά ποτά πωλούνται παντού, σε καφέ, μπαρ, φοιτητικές εστίες και σούπερ μάρκετ.
«Τα ενεργειακά ποτά, τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει ιδιαίτερα δημοφιλή, κυρίως στους νέους. Η παρουσία της καφεΐνης λειτουργεί ως ‘‘τονωτικό συστατικό’’, που επιταχύνει τις λειτουργίες σώματος και εγκεφάλου, ενώ ταυτόχρονα έχει επίδραση στους καρδιακούς παλμούς, στην πίεση και τη θερμοκρασία του σώματος. Τα αμινοξέα συμβάλλουν στη δόμηση των κυττάρων και στην ανάπτυξη των ιστών, ενώ προστιθέμενες βιταμίνες συμβάλλουν στην ανάπτυξη του οργανισμού και στην επιτέλεση αρκετών βασικών λειτουργιών», αναφέρει ο Χάρης Δημοσθενόπουλος.
«Πιθανώς θα μπορούσαν να τονώσουν κάποιον που χρειάζεται ενέργεια, όπως θα έκανε οποιοδήποτε καφεϊνούχο ρόφημα, ή οποιοδήποτε γλυκό, ή να βοηθήσουν έναν αθλητή. Ωστόσο, δεν έχει αποδειχθεί ότι θα το κάνουν πιο αποτελεσματικά από άλλες φυσικές πηγές διαιτητικής πρόσληψης των ίδιων θρεπτικών συστατικών», συμπληρώνει ο Δρ. Σπυρίδων Κανελλάκης.
Κίνδυνοι / Ποιοί πρέπει να τα αποφεύγουν
«Τα ενεργειακά ποτά μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα αϋπνίας, ακράτεια ούρων κατά τη διάρκεια του ύπνου, ανησυχία και ευερεθιστότητα, σύμφωνα με μελέτες», τονίζει ο Χάρης Δημοσθενόπουλος και συνεχίζει, λέγοντας ότι «η υψηλή περιεκτικότητα ουσιών, όπως η καφεΐνη, αλλά και άλλες διεγερτικές ουσίες, καθιστά τα ποτά αυτά ακατάλληλα (ακόμα και επικίνδυνα) για τους εφήβους, καθώς επιβραδύνουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους και διαταράσσουν τον ύπνο τους, ειδικά όταν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες».
Παράλληλα, ο Δρ. Σπυρίδων Κανελλάκης διευκρινίζει ότι «η υπερκατανάλωση ενεργειακών ποτών μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, να προκαλέσει ταχυκαρδίες, νευρολογικά προβλήματα. Επίσης, από τη στιγμή που έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε ζάχαρη, μπορεί η αυξημένη κατανάλωση να μας παχύνει ή να χαλάσει τα δόντια μας».
«Υπάρχουν ομάδες πληθυσμού που πρέπει να αποφεύγουν τα ενεργειακά ποτά και αυτές είναι οι εξής: τα παιδιά, οι εγκυμονούσες, τα άτομα που καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα αλκοόλης, εκείνοι που αθλούνται, όσοι πάσχουν από υπέρταση ή έχουν καρδιαγγειακά προβλήματα και, τέλος, όσοι έχουν υπερευαισθησία στην καφεΐνη», αναφέρει ο Δρ. Σπυρίδων Κανελλάκης.
Βικτωρία Αποστολοπούλου
