Κτηνοτρόφοι στα όρια της επιβίωσης

Κτηνοτρόφοι στα όρια της επιβίωσης

Ιδιαίτερα δύσκολη υπήρξε και η φετινή χρονιά για τους κτηνοτρόφους και τον τομέα, που διάγει μια παρατεταμένη περίοδο κρίσης τα τελευταία χρόνια, ενώ οι παραγωγοί βρίσκονται στα όρια της επιβίωσης.

Και κατά το τρέχον έτος οι τιμές παραγωγού πιέστηκαν προς τα κάτω, τόσο στο κρέας όσο και στο γάλα, εξαιτίας όχι μόνο των στρεβλώσεων στις αγορές αλλά και της μειωμένης καταναλωτικής δαπάνης εν μέσω κρίσης.

Το κόστος παραγωγής παραμένει σε υψηλά επίπεδα, κυρίως λόγω των ζωοτροφών, οι οποίες έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο, σχεδόν 70%, επί του συνολικού κόστους λειτουργίας μιας κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης.

Νέα πτώση στους δείκτες τιμών εκροών

Ενδεικτικά της κατάστασης είναι τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ: Οι δείκτες τιμών εκροών (τιμές παραγωγού από την πώληση των προϊόντων τους) στη ζωική παραγωγή σημείωσαν νέα πτώση κατά 0,9% την περίοδο Οκτωβρίου 2014 – Οκτωβρίου 2015 και κατά 1,3% συνολικά στα κρέατα (3,4% στο κρέας μόσχου, 3,1% στα χοιρινά), ενώ σε επίπεδο τιμών εισροών (τιμές που καταβάλλουν οι παραγωγοί για αγορές αναλώσιμων αναγκαίων στην παραγωγική διαδικασία) σημειώνεται αύξηση στον δείκτη των ζωοτροφών κατά 2,1%, σε σχέση με το 2014.

Η αύξηση του ΦΠΑ στις εισροές, στις ζωοτροφές, καθώς και για τα ζώντα ζώα στο 23% από 13%, θεωρείται από τον κλάδο «ταφόπλακα» για τη ζωική παραγωγή, που ευνοεί μόνο τους εισαγωγείς φθηνών προϊόντων.

Στο πλαίσιο των ανωτέρω πιέσεων οι «κακές» πληρωμές και γενικότερα οι νέες καθυστερήσεις αποτέλεσαν και φέτος κεντρικό ζήτημα για το εισόδημα των κτηνοτρόφων.

Πάντως, σοβαρά προβλήματα, την επίλυση των οποίων έθεσε επιτακτικά ο κλάδος, εξακολουθούν να αποτελούν, πέραν του υψηλού, μη ανταγωνιστικού κόστους παραγωγής, η έλλειψη ρευστότητας και τα κτηνοτροφικά χρέη (δάνεια κ.λπ.), οι ελληνοποιήσεις, η εκρίζωση ζωονόσων-ανθρωπονόσων, η πλήρης απελευθέρωση στη διάρκεια ζωής του γάλακτος και η μη αναγραφή της χώρας προέλευσής του, η προστασία της φέτας, η γενετική βελτίωση και αξιοποίηση ελληνικών φυλών που χάνονται κ.ά.

Ήδη πολλοί έχουν εγκαταλείψει τη δραστηριότητα κι άλλοι βρίσκονται στο μεταίχμιο

 

Σκοτεινή η επόμενη μέρα

Οι κτηνοτρόφοι εκφράζουν την ανησυχία και την αγωνία τους για τη νέα χρονιά, ενόψει και της προώθησης των μέτρων στη φορολογία και το ασφαλιστικό τους, και ενώ υπήρξαν σοβαρά προβλήματα με τις πληρωμές των ενισχύσεων της νέας ΚΑΠ.

Όπως λένε, έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια του κλάδου, που πλέον βρίσκεται στα όρια της επιβίωσης, ενώ ήδη πολλοί έχουν εγκαταλείψει τη δραστηριότητα κι άλλοι βρίσκονται στο μεταίχμιο.

Άλλωστε, η μειωμένη παραγωγή γάλακτος δεν καλύπτει ούτε στο μισό της ανάγκες της χώρας σε γάλα-τυροκομικά, ενώ η ελληνική αγορά παραμένει βασικός εισαγωγέας κρέατος, με τα ποσοστά εισαγωγών να αγγίζουν το 75% στο βόειο και το 70% στο χοίρειο κρέας.

Νομοθετικές πρωτοβουλίες

Η ψήφιση του νομοσχεδίου για τις βοσκήσιμες γαίες, καθώς και επιμέρους ρυθμίσεις για άλλα ζητήματα, όπως η νομιμοποίηση αυθαίρετων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, αποτελούν σαφώς τις σημαντικότερες παρεμβάσεις του ΥΠΑΑΤ το 2015.

Στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ, έγινε δεκτό το αίτημα του κλάδου για κάλυψη της δαπάνης των διαχειριστικών σχεδίων και από το νέο ΠΑΑ 2014-2020 και μέσω πόρων του Ταμείου Γεωργίας και Κτηνοτροφίας, δεδομένου ότι τα κοστολόγια είναι αδύνατο να καλυφθούν μόνο από τους κτηνοτρόφους, ενώ υπήρξαν δεσμεύσεις ώστε το τίμημα να είναι σχεδόν «συμβολικό» για αυτούς.

Επιπλέον, στην κατανομή των δικαιωμάτων θα δίνεται προτεραιότητα στους κτηνοτρόφους που έχουν έδρα εκμετάλλευσης στην περιοχή και σε εκείνους που εκτρέφουν αυτόχθονες, απειλούμενες με εξαφάνιση φυλές αγροτικών ζώων.

Ιδιαίτερη σημασία έχει για τον κλάδο και η πρόβλεψη για την χορήγηση «άδειας διατήρησης κτηνοτροφικής εγκατάστασης σε υφιστάμενες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις εγκατεστημένες εντός των ορίων ή πλησίον κατοικημένων περιοχών», προκειμένου να νομιμοποιηθούν και να μην οδηγηθούν σε διακοπή λειτουργίας και σφράγισμα.

Παράλληλα, παρατείνεται έως τις 12/9/2016 (έληξε 12/3/2015) η έκδοση άδειας εγκατάστασης σε υφιστάμενες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις που λειτουργούσαν χωρίς άδεια, προκειμένου να μην διακόψουν την λειτουργία τους αλλά να ολοκληρώσουν εμπρόθεσμα τις σχετικές διαδικασίες νομιμοποίησής τους.

Επίσης, προβλέπεται επιμήκυνση των χρόνων έκδοσης αδειών εγκατάστασης όλων των κατηγοριών κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, από 3 μήνες σε 1 έτος και από 10 μήνες σε 2 έτη.

Τον Μάιο, εκδόθηκε ΚΥΑ για τα κριτήρια επιλεξιμότητας και τη διαδικασία κατανομής των επιλέξιμων βοσκότοπων-βοσκήσιμων γαιών, που ωστόσο προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις από κτηνοτρόφους σε ορισμένες περιοχές, καθώς διαπιστώθηκαν ανισότητες στις κατανομές.

Με απόφαση του Μαρτίου, καταργήθηκε η καταβολή τελών από παραγωγούς για τη χρήση της προαιρετικής ένδειξης «ελληνική εκτροφή άνω των 5 μηνών». Λίγο μετά, τον Μάιο, ορίστηκε εισφορά στην Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Κρέατος από τα μέλη-κτηνοτρόφους (0,3-3 ευρώ ανά τόνο κρέατος), ενώ τον ίδιο μήνα αποφασίστηκε η εισαγωγή εμβολίων για τον καταρροϊκό πυρετό για ένα έτος με στόχο την πρόληψη πιθανής νέας επιζωοτίας. Τέλος, τον Οκτώβρη, εγκρίθηκε συμπληρωματικό πρόγραμμα αποζημιώσεων-ενισχύσεων για το 2015 σχετικά με την οζώδη δερματίτιδα.

Αντιγόνη Ζούντα