Αλλαγές, βελτιώσεις, αλλά και σημεία που αναμένεται να δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα από όσα θα λύσουν, φέρνει το νέο νομοσχέδιο για τους συνεταιρισμούς.
Το νομοσχέδιο Βαγγέλη Αποστόλου με τίτλο: «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, μορφές συλλογικής οργάνωσης του Αγροτικού Χώρου και άλλες διατάξεις» επιχειρεί να επιλύσει αρκετά προβλήματα που επέφερε ο νόμος 4015, γνωστός ως νόμος Σκανδαλίδη, αλλά δεν δίνει όραμα.
Με τον νόμο 4015, συνεταιρισμοί – σφραγίδες έκλεισαν, όμως δημιουργήθηκαν τρομακτικά προβλήματα σε Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών που μπορεί να είχαν μεγάλη ακίνητη περιουσία, αλλά και υψηλό δανεισμό.
Νέες διοικήσεις είδαν παλιά χρέη να τις κυνηγούν και σε συνδυασμό με την τραπεζική ασφυξία, να πηγαίνουν σε εκκαθάριση. Άλλοτε ακμαίες Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών, όπως π.χ. η ΕΑΣ Πρέβεζας, με ζηλευτή ακίνητη περιουσία, έπεσαν στον γκρεμό.
Το νέο νομοσχέδιο έρχεται μετά από πολλή συζήτηση, όχι όμως με τους συνεταιριστές, που πρόκειται να κληθούν στην πράξη να το εφαρμόσουν. Κι αν δεν αλλάξουν άμεσα ορισμένες διατάξεις, αναμένεται να γίνουν ξανά τροχοπέδη για τη δημιουργία ή την ανάπτυξη των συνεταιρισμών.
Με το νέο νομοσχέδιο, ακόμη και τρεις γυναίκες μπορούν να ξεκινήσουν γυναικείο συνεταιρισμό. Αντίθετα, χωρίς να είναι στην τελική του μορφή, για έναν αγροτικό συνεταιρισμό χρειάζονται 30 άτομα, ενώ για έναν αλιευτικό 15, για μισθώσεις ιχθυοτροφείων 20 και για καλλιεργητές βιολογικών προϊόντων 10.
Αν σκεφτούμε ότι με βάση τα ισχύοντα, για μια Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (νόμος Κατσέλη) που υπάγεται σε άλλο υπουργείο χρειάζονται 7 άτομα, ενώ για έναν καταναλωτικό συνεταιρισμό 100, ισχύει το «κάθε τόπος και… ζακόνι (σ.σ. έθιμο)»!
Δεν υφίσταται ένα μικρό, ευέλικτο σχήμα, αφού υπάρχουν μικρά νησιά π.χ. που οι αγρότες είναι και ψαράδες. Ή αντίστοιχα συνεταιρισμοί που λειτουργούν ήδη με κάτω από 30 μέλη, αλλά συμμετέχουν κι άλλοι μέσω οργανώσεων παραγωγών. Δασικοί συνεταιρισμοί που συμμετέχουν κι αγρότες, αλλά ανήκουν στο υπουργείο Περιβάλλοντος.
Συνεταιρισμούς κάτω των 30 μελών τους αφήνει να λειτουργήσουν υπό την προϋπόθεση πως έχουν τζίρο 100.000 ευρώ. Μπορεί, όμως, ένας νέος συνεταιρισμός, υπό αυτές τις οικονομικές συνθήκες, με το καλημέρα να κάνει αυτό τον τζίρο;
Χρειάζεται πρόβλεψη και για ανθρώπους που είναι δημόσιοι υπάλληλοι με αγροτικό εισόδημα, αλλά δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε συνεταιρισμό, ιδίως σε απομακρυσμένες περιοχές ή νησιά. Τίθεται ζήτημα και για το θέμα της αναγκαστικότητας των συνεταιρισμών γενικότερα, αφού η Σάμος βγαίνει από το συγκεκριμένο καθεστώς.
Πέρα από το θέμα της εποπτείας, για τη συνεταιριστική εκπαίδευση και την κατάρτιση, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ θα έπρεπε να προβλέπει και σύνδεση με τα Πανεπιστήμια και τουλάχιστον ένα Τμήμα ΑΕΙ Συνεταιριστικής Εκπαίδευσης με τρίμηνη –το λιγότερο– πρακτική σε συνεταιρισμούς. Γιατί χρειάζεται να βγει και νέα γενιά συνεταιριστικών στελεχών.
Άννα Στεργίου
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο στην “Ύπαιθρος Χώρα” που κυκλοφορεί
