Αναμφισβήτητα, το Φεστιβάλ Ελληνικού Μελιού & Προϊόντων Μέλισσας που πραγματοποιείται κάθε χρόνο το πρώτο σαββατοκύριακο του Δεκέμβρη στην Ελλάδα, είναι η πιο… γλυκιά διοργάνωση! Με μεγάλη συμμετοχή εκθετών και επισκεπτών άνοιξε τις πύλες του και φέτος, Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου, για να ολοκληρωθεί την περασμένη Κυριακή.
των Γιώργου Ρούστα και Γιάννη Σάρρου
Τα επίσημα εγκαίνια του φεστιβάλ έγιναν παρουσία του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Λευτέρη Αυγενάκη, και του αντιπροέδρου της Βουλής, κ. Γιάννη Πλακιωτάκη. Άλλωστε, η διοργάνωση τελούσε υπό την αιγίδα του ΥΠΑΑΤ και τιμώμενη περιφέρεια ήταν η Κρήτη. Πέραν αυτής, στις δραστηριότητες συμμετείχαν με περίπτερα οι Περιφέρειες Πελοποννήσου, Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου, η Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας, καθώς και τα Επιμελητήρια Κορινθίας και Χαλκιδικής.
Κατά το τριήμερο των εκδηλώσεων, χιλιάδες καταναλωτές ενημερώθηκαν για τις ευεργετικές ιδιότητες του ελληνικού μελιού, δοκίμασαν ποιοτικό προϊόν από κάθε γωνιά της Ελλάδας, γνώρισαν σπάνιες ποικιλίες και ιδιαίτερες γεύσεις και προμηθεύτηκαν τα καλύτερα μέλια απευθείας από τους παραγωγούς.
Το φεστιβάλ μελιού και την έκθεση προϊόντων μέλισσας και μελισσοκομικού εξοπλισμού πάντα συνοδεύεται από ένα σύντομης διάρκειας επιστημονικό συνέδριο. Φέτος, αυτό είχε τον τίτλο «Χαρακτηρισμός και Αυθεντικότητα των Προϊόντων της Μέλισσας». Στο συνέδριο συμμετείχαν επιστήμονες, ερευνητές, καθηγητές και μελισσοκόμοι, οι οποίοι συζήτησαν, μεταξύ άλλων, για την αγορά του ελληνικού μελιού, της απαιτήσεις, τις προοπτικές της, την ανακάλυψη της προέλευσης και των περιεχομένων του μελιού μέσω ανάλυσης DNA, καθώς και τον οργανοληπτικό έλεγχο μελισσοκομικών προϊόντων και τη συσχέτισή του με τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Μελισσοκομίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), πραγματοποιήθηκε ο 3ος Διαγωνισμός Ελληνικού Μελιού Ανώτερης Ποιότητας – High Quality Honey Contest και το Σάββατο 2 Δεκεμβρίου ανακοινώθηκαν τα βραβευμένα προϊόντα.
Οι γευσιγνώστες αξιολόγησαν τα μέλια του διαγωνισμού
Ο Διαγωνισμός Ελληνικού Μελιού Ανώτερης Ποιότητας αποτελεί μέσο ανάδειξης των ποιοτικών χαρακτηριστικών του μελιού. Για τη διενέργειά του, συστάθηκε ομάδα καταρτισμένων και έμπειρων γευσιγνωστών από το Εργαστήριο Μελισσοκομίας του ΑΠΘ, με σκοπό την αξιολόγηση του προϊόντος και των χαρακτηριστικών του.
Στόχος του διαγωνισμού ήταν η ανάδειξη του καλύτερου μελιού ανά κατηγορία και η γνωριμία του καταναλωτικού και εμπορικού κοινού με τον πλούτο και την ποιότητα των ελληνικών μελιών.
Σημαντικές εισηγήσεις
Στο πλαίσιο του επιστημονικού συνεδρίου, πραγματοποιήθηκαν πολλές ομιλίες από Έλληνες επιστήμονες σε θέματα όπως οι ιδιότητες της πρόπολης και οι προοπτικές αξιοποίησής της, το αρωματικό προφίλ του μελιού ως εργαλείο για την ταυτοποίηση της αυθεντικότητάς του, η ανάδειξη της βιο-δραστικότητας των ελληνικών μελιών, αλλά και του μελισσόψωμου, το πώς το DNA στο μέλι, τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά και οι πρωτεΐνες του μελιού μπορούν να αποτελέσουν εργαλεία για την ταυτοποίησή του και το ποιοι άλλοι τρόποι υπάρχουν για να αποφευχθεί η νοθεία του μελιού, η οποία αποτελεί ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα των ημερών μας.
Έρευνες, όπως το τι γνωρίζουν και τι θέλουν οι καταναλωτές και το τι μπορεί να κάνει η τεχνητή νοημοσύνη για την αναγνώριση των γυρεόκοκκων, για παράδειγμα, μπορούν να βοηθήσουν ακόμα περισσότερο τον στόχο πάταξης της νοθείας. Πολύ αναλυτική και άκρως ενημερωτική ήταν και η ομιλία του προσκεκλημένου ομιλητή, Δρ Etienne Bruneau, πρώην προέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής για την Τεχνολογία και την Ποιότητα των Προϊόντων της Μέλισσας στην Παγκόσμια Συνομοσπονδία Μελισσοκομικών Οργανώσεων (APIMONDIA).
Εγκαταλείπουν το επάγγελμα στην Ευρώπη
Από την ομιλία του Δρ Bruneau έγινε φανερό ότι πολλοί μελισσοκόμοι σε όλη την Ευρώπη έχουν απογοητευτεί και εγκαταλείπουν το επάγγελμα.
Οι κυριότεροι λόγοι πιστεύεται ότι είναι οι δυσκολίες στην παραγωγή μελιού, η σταθερή τιμή του μελιού σε σχέση με άλλα προϊόντα που η τιμή τους αυξάνεται, η αύξηση του κόστους παραγωγής, οι εισαγωγές χαμηλότερης ποιότητας και τιμής μελιού από τρίτες χώρες, αλλά και η νοθεία του μελιού σε πολλά επίπεδα. Η συζήτηση, επίσης, εστιάστηκε στις προοπτικές της αγοράς μελιού στην Ελλάδα.
Χαρακτηριστικό είναι, βέβαια, το γεγονός ότι τα ελληνικά μέλια είναι υψηλής ποιότητας και βραβεύονται σε διεθνείς διαγωνισμούς. Το ίδιο το 14ο Φεστιβάλ Ελληνικού Μελιού & Προϊόντων Μέλισσας δίνει, επίσης, τη δυνατότητα στους Έλληνες παραγωγούς να διαγωνιστούν και να αναδείξουν το μέλι τους.
Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι η ΕΕ χρηματοδοτεί ένα νέο προγράμματα για τις Σωστές Μελισσοκομικές Πρακτικές, το «Ευρωπαϊκό Δίκτυο Μελισσοκομίας Β-ΤΗΕΝΕΤ», έτσι ώστε να εξασφαλίζεται υψηλή ποιότητα προϊόντων και βιώσιμη μελισσοκομία.
Αισθητή η παρουσία μελισσοκόμων του θεσσαλικού κάμπου
Με τις καλύτερες εντυπώσεις επέστρεψαν από το 14ο Φεστιβάλ Μελιού που διοργανώθηκε στο ΣΕΦ οι Θεσσαλοί μελισσοκόμοι, οι οποίοι γλύκαναν τους επισκέπτες της έκθεσης με το προϊόν και τα παράγωγά του.
Η προσέλευση του κόσμου στο φεστιβάλ ήταν ικανοποιητική. Άλλωστε, ο Δεκέμβριος είναι ο κατάλληλος μήνας για να προωθήσει ο παραγωγός τα προϊόντα του, λόγω των εορτών. Για αυτό και, μετά το φεστιβάλ, πολλοί μελισσοκόμοι του κάμπου επέλεξαν να συμμετάσχουν και στη Γιορτή Μελιού που πραγματοποιείται –έως και τις 12 Δεκεμβρίου– στην κεντρική πλατεία της Λάρισας.
Οι συμμετέχοντες εκ Θεσσαλίας:
✱ Ο νεοσύστατος Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός Θεσσαλίας «APIS ERA» ξεκίνησε από το εν λόγω φεστιβάλ το ταξίδι του στην εμπορική αγορά. Μέσω αυτού, αρκετοί μελισσοκόμοι νέας γενιάς αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους με κοινό σκοπό την ανάδειξη του μελιού και των προϊόντων που παράγουν. Οι ίδιοι συστήθηκαν στο κοινό της Αθήνας με ένα εντυπωσιακό περίπτερο, το οποίο ο επισκέπτης συναντούσε ξεκινώντας την περιήγηση του στην έκθεση, ενώ το μέλι από ρίγανη, που προσέφεραν, έτυχε ιδιαίτερης απήχησης στο κοινό. Να σημειωθεί ότι μέρος των εσόδων του, ο συνεταιρισμός θα τα διαθέσει για την ενίσχυση των πλημμυροπαθών μελισσοκόμων της Θεσσαλίας.
✱ Αν και πλημμυροπαθής η ίδια, η πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συλλόγου Φαρσάλων, Μαρία Καλκαντέρα, έδωσε κανονικά το «παρών» στο 14ο Φεστιβάλ Μελιού, προωθώντας τα προϊόντα της TolasoLand (με έδρα το Mικρό Eυύδριο Λάρισας) όπως μέλι, κεραλοιφές, κηρήθρες και άλλα. Στο περιθώριο της έκθεσης, η κ. Καλκαντέρα μάς μίλησε για την αναγκαιότητα ενίσχυσης των μελισσοκόμων από την Πολιτεία, καθώς πλήττονται από την κλιματική κρίση, ζητώντας πάγια και γενναία κρατική επιχορήγηση για να μην εξαφανιστεί ο κλάδος. «Δυστυχώς, λόγω ελλιπών στοιχείων που δώσαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η κοινοτική ενίσχυση αναμένεται μικρή και η κρατική παρέμβαση είναι μονόδρομος», ανέφερε στην «ΥΧ», συμπληρώνοντας: «Το κόστος παραγωγής έχει αυξηθεί, οι κυψέλες χάνονται λόγω της κλιματικής κρίσης, το μέλι έχει αρχίσει να λείπει από την αγορά, όπως και η μέλισσα από τη φύση».
✱ Στο διπλανό περίπτερο συναντήσαμε, επίσης από την επαρχία Φαρσάλων, δύο νέα παιδιά που ακολούθησαν το επάγγελμα του πατέρα τους. Η Κατερίνα Σιούτογλου και ο Βάιος Ζάντζας, με την εταιρεία Melikon (με έδρα την Κρήνη Φαρσάλων), προωθούν μέλι που παράγουν από τις κυψέλες που τοποθετούν σε Θάσο (πεύκο), Φωκίδα (έλατο), Γαλαξίδι (θυμάρι), ενώ μετακινούνται μέχρι και στην Πελοπόννησο.
Όπως επισήμανε στην «ΥΧ» ο νεαρός Βάιος, «στόχος μας είναι σταδιακά και σταθερά να κερδίσουμε έδαφος στην αγορά. Προσπαθούμε να συμμετέχουμε σε διάφορες εκθέσεις, ενώ δύο προϊόντα μας βραβεύθηκαν στη διεθνή έκθεση του Λονδίνου, όπου συμμετείχαν 30 ευρωπαϊκές χώρες. Tο μέλι από βελανιδιά κατέκτησε το πλατινένιο μετάλλιο το 2022 και το μέλι από έλατο το χρυσό στη φετινή έκθεση». Οι νεαροί μελισσοκόμοι διαθέτουν τα προϊόντα τους σε ένα μεγάλο δίκτυο καταστημάτων σε Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Αθήνα, αλλά και μέσω του e-shop (naturally.gr).
✱ Στη συζήτησή μας παρενέβη ο γνωστός παραγωγός φαρσαλινού χαλβά, Δημήτρης Αλεξόπουλος, ο οποίος εξέφρασε τη στήριξή του στους νεαρούς συμπατριώτες του και τους συνεχάρη, «καθώς από πολύ νωρίς επένδυσαν στην εξωστρέφεια, ξέφυγαν από τα στενά όρια της επαρχίας και τολμούν, ακόμη και σε ξένες αγορές!».
Ο κ. Αλεξόπουλος ξεχώρισε με το περίπτερό του στην έκθεση, προωθώντας τον παραδοσιακό και ξακουστό στην υφήλιο χαλβά Φαρσάλων, αλλά και καινοτόμα προϊόντα όπως χαλβά με σοκολάτα, με φύλλο κρούστας, μπακλαβά κ.ά. Ο ίδιος είναι εκ των πρωτεργατών της Γιορτής Χαλβά που ξεκίνησε στα Φάρσαλα, αλλά και των προσπαθειών που γίνονται για να χαρακτηριστεί το προϊόν Ιδιότυπο Παραδοσιακό Προϊόν από το υπουργείο Ανάπτυξης. Ο κ. Αλεξόπουλος τόνισε ότι συμμετέχει σε πολλές εκθέσεις τροφίμων, αλλά και βιολογικών, ενώ δήλωσε ιδεολόγος και υπέρμαχος του παραδοσιακού τρόπου παρασκευής χαλβά, υπενθυμίζοντας ότι «ο χαλβάς Φαρσάλων αποτελούσε τη βασική τροφή των αρχαίων Θεών του Ολύμπου».
✱ Το «παρών» στο φεστιβάλ έδωσαν και άλλοι μελισσοκόμοι από τον Νομό Λάρισας. Μια τέτοια περίπτωση είναι η Αστερινού Γαλάτεια, με μέλι από άνθη, βελανιδιά, γύρη, καστανιά, πεύκο, καθώς και βασιλικό πολτό και πρόπολη, αλλά και η οικογένεια Βασιλείου-Κόντου, προωθώντας το προϊόν υπό την επωνυμία «Άκεσις».
Αμφότερες οι πλευρές τόνισαν την αναγκαιότητα στήριξης της μελισσοκομίας, τόσο από την Πολιτεία όσο και από το καταναλωτικό κοινό. «Η έκθεση αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για εμάς τους μελισσοκόμους να προωθήσουμε απευθείας τα προϊόντα μας στον κόσμο. Έτσι κι αλλιώς, οι περισσότεροι καταναλωτές αναζητούν το μέλι απευθείας από τον παραγωγό, ωστόσο, επειδή υπάρχουν πολλές παγίδες με πλανόδιους και νοθείες, οι οργανωμένες εκθέσεις και γιορτές μάς φέρνουν σε επαφή και εξυπηρετούν και τις δύο πλευρές. Για εμάς, η μελισσοκομία είναι τρόπος ζωής. Από όλη τη “θάλασσα” των επαγγελμάτων, εμείς βρήκαμε την Ιθάκη μας στη μελισσοκομία και, παρά τις αντίξοες συνθήκες, θα συνεχίσουμε να πλέουμε σε αυτά τα πελάγη», δήλωσαν χαρακτηριστικά.
