Ουσιαστικές εισηγήσεις και γόνιμος διάλογος χαρακτήρισαν το 18ο Εντομολογικό Συνέδριο της Εντομολογικής Εταιρείας Ελλάδος, που φιλοξενήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Κομοτηνής από τις 15 μέχρι τις 18 Οκτωβρίου. Έλληνες και ξένοι επιστήμονες παρουσίασαν συνολικά 170 πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες και εικονογραφημένα κείμενα (posters) που αναπτύχθηκαν μέσα από αναρτήσεις και διάλογο με τους ενδιαφερoμένους.
Τους συνέδρους καλωσόρισε ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής, Νίκος Κολάτσος, δίνοντας έμφαση στον σχεδιασμό δύο στρογγυλών τραπεζών, όπου συζητήθηκαν: στην πρώτη «έντομα εισβολείς, πρόβλεψη, παρακολούθηση, διαχείριση και αντιμετώπιση των βιολογικών εισβολών εντόμων» και στη δεύτερη τα «προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών στην Ελλάδα: Δεδομένα και προοπτικές», στην οποία μεταξύ των ομιλητών ήταν και ο εκτελεστικός διευθυντής του προγράμματος καταπολέμησης κουνουπιών της Καλιφόρνια.
Diabrotica στην καλλιέργεια αραβοσίτου
Ο γεωπόνος της ΔΑΟΚ Δράμας, Κωνσταντίνος Σίμογλου, εξήγησε την έκταση του προβλήματος που προκάλεσε το diabrotica στην καλλιέργεια αραβοσίτου, ειδικά το 2017. «Η έξαρση προσβολών και συμπτωμάτων, που ήταν πλάγιασμα των φυτών λόγω προσβολής του ριζικού συστήματος από τις προνύμφες που υπάρχουν στο έδαφος, είχαν ως αποτέλεσμα κάποια χωράφια να μη συγκομιστούν».
Σημείωσε ότι ήταν μια ξηροθερμική χρονιά με ανομβρία και προβλήματα, ακόμη και στις αρδευόμενες περιοχές. Στάθηκε ιδιαίτερα στα Τενάγη Δράμας που αρδεύονται με υπάρδευση κι εκεί όλοι προχώρησαν σε αμειψισπορά που οδήγησε σε μείωση των πληθυσμών την επόμενη χρονιά.
«Το 2019, επίσης έγιναν αμειψισπορές, δεν είχαμε προβλήματα, καθώς οι πληθυσμοί ήταν αναμενόμενοι». Η ανακοίνωση εστίασε σε μετρήσεις της επίπτωσης των ενηλίκων στη γονιμοποίηση του φυτού. «Το συμπέρασμα ήταν ότι η παρουσία των ενηλίκων στη γονιμοποίηση του αραβοσίτου είναι μικρή και δεν αξίζει η εφαρμογή εντομοκτόνων με αεροτουρμπίνες.
Πολλοί παραγωγοί, ίσως από παραπληροφόρηση, προμηθεύτηκαν μεγάλα ψεκαστικά που μάλιστα είναι ακριβά κι έχουν ακριβή εφαρμογή. Στο διάστημα 2017-2019 φάνηκε ότι δεν υπάρχει ανταπόδοση. Υπάρχει, επίσης, παραπληροφόρηση ότι ο ψεκασμός γίνεται για να αποτρέψουμε τα ενήλικα να αποθέσουν τα αβγά τους στο έδαφος».
Ο ίδιος τόνισε ότι αυτό δεν ευσταθεί, γιατί διαπίστωσαν ότι μετά από ψεκασμό σε χωράφι υπήρξε μεν πτώση στις παγίδες που είχαν εκεί, αλλά μετά από μία εβδομάδα άρχισε η αύξηση των συλλήψεων, καθώς έγινε είσοδος ενηλίκων από διπλανούς αγρούς. Τόνισε ότι το κόστος σε παραγωγό που νοικιάζει ένα ψεκαστικό για 150 στρέμματα ανέρχεται σε 2.000 ευρώ και έκανε λόγο για την απώλεια φυτών που καταστρέφονται για ν’ ανοίξει διάδρομος. Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η αμειψισπορά, ο ίδιος πρότεινε την επόμενη χρονιά να εφαρμόζεται εντομοκτόνο εδάφους.
Βιοδέλεαρ σε εσπεριδοειδή
Ο ερευνητής του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα», Βασίλης Μαυραγάνης, παρουσίασε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Life Biodelear, που ολοκληρώνεται φέτος μετά από πέντε χρόνια και πραγματοποιήθηκε στον Κάμπο της Χίου σε καλλιέργειες εσπεριδοειδών.
Στόχος του ήταν να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική διαχείρισης επιβλαβών εντόμων, συγκεκριμένα να καταπολεμήσει τη μύγα της Μεσογείου. «Παραγάγαμε ένα καινοτόμο μη τοξικό ελκυστικό, το Βιοδέλεαρ, σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Μπενάκειο και τον ΕΛΓΟ-«Δήμητρα».
Όπως εξήγησε, μέσα από μαζική παγίδευση σχεδιάζουν ν’ αντιμετωπίσουν τις προσβολές σε μανταρίνια και πορτοκάλια χωρίς καθόλου εντομοκτόνα, όπως και την ευρεία κυκλοφορία του. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησε ένα επιχειρηματικό σχέδιο. Επιχειρούμε να βγει το προϊόν στην αγορά, ώστε οι παραγωγοί να χρησιμοποιούν ένα πολύ φθηνό ελκυστικό χωρίς επιπτώσεις στο περιβάλλον και στον άνθρωπο. Το κόστος παραγωγής είναι κάτω από 1 λεπτό/παγίδα», εξήγησε στην «ΥΧ».
Η πιλοτική εφαρμογή έγινε σε 40 στρέμματα και, στη συνέχεια, σε 100 στρέμματα στη Χίο επί δύο χρόνια. «Διαπιστώσαμε ότι μειώνονται οι πληθυσμοί της μύγας της Μεσογείου και η προσβολή σε μανταρίνια και πορτοκάλια», σημείωσε και πρόσθεσε ότι μπορεί να εφαρμοστεί ευρέως σε καλλιέργειες εσπεριδοειδών και όχι μόνο στις συγκεκριμένες περιοχές.
Οι δύο μεγάλοι εχθροί της ντομάτας
Ο Μανόλης Ροδιτάκης, εντεταλμένος ερευνητής στον ΕΛΓΟ-«Δήμητρα» παρουσίασε τη διερεύνηση του εντομολογικού εχθρού Tuta absoluta και του αλευρώδους Bemisia tabaci, που μεταφέρει ιώσεις. Μιλώντας για τους δύο μεγάλους εχθρούς της ντομάτας στην «ΥΧ», δήλωσε πως στην Tuta absoluta παρακολουθούν την αποτελεσματικότητα των εντομοκτόνων, καθώς «το ιστορικό άλλων χωρών έδειξε πόσο εύκολο είναι ν’ αποκτήσει ανθεκτικότητα, με αποτέλεσμα την αποτυχία στην καταπολέμηση».
Η δεκαετής παρακολούθηση απέδειξε ότι σε κάποιες περιπτώσεις δεν καταπολεμείται με εντομοκτόνα, γιατί έχει ανθεκτικότητα σε όλα τα εγκεκριμένα. «Στη Β. Ελλάδα δεν υπάρχουν τόσο υψηλά επίπεδα σε όλα αυτά τα εντομοκτόνα, αντίθετα με κάποιες περιοχές, όπως το Τυμπάκι Κρήτης». Εξήγησε ότι η μεγάλη και έντονη χρήση εντομοκτόνων επέτρεψε στο έντομο την ανθεκτικότητα. Στην αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων (αιθέρια έλαια, ωφέλιμοι οργανισμοί) συνεργάζονται με εταιρείες και ιδρύματα για να διαμορφώσουν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αντιμετώπισης μέσα από ένα σύμπλεγμα λύσεων.
Επίσης, σχολίασε ότι μεμονωμένα εφαρμόζεται με επιτυχία η ολοκληρωμένη διαχείριση, αλλά παρατηρεί ότι η πλειονότητα των παραγωγών, νιώθοντας τον φόβο καταστροφής, επιστρέφει στα χημικά. Τόνισε ότι οι αγρότες χρειάζονται υποστήριξη για τη μετάβαση σε νέο σύστημα. Οι ερευνητές είναι σε αναμονή συνεργασίας υπουργείου, ΕΛΓΟ-«Δήμητρα» και παραγωγών. Σχεδιάζουν να δημιουργήσουν μικρές ομάδες-πυρήνες αγροτών σε hot περιοχές, ώστε να αποδειχθεί το θετικό αποτέλεσμα με την κατάλληλη καθοδήγηση.
Σε επόμενο φύλλο της εφημερίδας «ΥΧ» θα παρουσιαστούν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις-συνεντεύξεις από το συνέδριο.
