Αμπελοκαλλιέργεια: Πρώιμος, μικρός ποσοτικά, αλλά καλός ποιοτικά ο φετινός τρύγος
Πολύ πρώιμος –ίσως ιστορικά ο πρωιμότερος– τρύγος, μειωμένες ποσότητες σοδειάς, περίπου στο 50% σε πολλές περιοχές, αλλά καλή ποιότητα πρώτης ύλης, χωρίς ασθένειες είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της φετινής συγκομιδής που ολοκληρώνεται σταδιακά στις περισσότερες περιοχές της χώρας. Οι τιμές για τους αμπελουργούς εμφανίζουν ανοδική τάση, ωστόσο, καθώς οι ποσότητες είναι μειωμένες, η μικρή αύξηση δεν θα μπορέσει να αναπληρώσει τη μείωση εισοδήματος που αναπόφευκτα θα υποστούν.
«Είναι η δεύτερη χρονιά ξηρασίας που πλήττει τις αποδόσεις των αμπελώνων», σημειώνει ο Παρασκευάς Κορδοπάτης, διευθυντής του Κλαδικού Εθνικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Αμπελοοινικών Προϊόντων «ΚΕΟΣΟΕ» (Κεντρική Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων). Χαρακτηριστικό των μικρών ποσοτήτων του φετινού τρύγου κρασοστάφυλων είναι το γεγονός ότι στην αρχή της εβδομάδας ξεκίνησε ο τρύγος του Αγιωργίτικου στη Νεμέα και οι παραγωγοί υπολογίζουν ότι θα έχουν μαζέψει όλες τις ποσότητες μέχρι τα μέσα της επόμενης εβδομάδας.
Παράγοντας πίεσης οι υψηλές θερμοκρασίες
Τα αμπέλια στις περισσότερες περιοχές της χώρας καταπονήθηκαν ιδιαίτερα, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν τον Ιούλιο. Ταυτόχρονα, η αναγκαία συνθήκη για την ομαλή ωρίμανση των σταφυλιών, δηλαδή οι χαμηλές θερμοκρασίες τη νύχτα, δεν ίσχυσαν σε πολλές περιοχές, στις οποίες το θερμόμετρο ακόμα και το βράδυ δεν έπεφτε κάτω από 27-28 βαθμούς Κελσίου. «Όσοι παραγωγοί είχαν τη δυνατότητα να ποτίσουν τα αμπέλια τους κατάφεραν να τα γλυτώσουν. Ωστόσο, πολλά ξεράθηκαν», λέει στην «ΥΧ» ο κ. Κορδοπάτης.
Προβληματική ανάπτυξη είχαν και κάποια αμπέλια στις περιοχές που πέρυσι είχαν πληγεί από τον περονόσπορο, καθώς οι οφθαλμοί είχαν προβληματική ανάπτυξη.
Η κατά τόπους εικόνα
Λιγότερα προβλήματα από όλη την υπόλοιπη Ελλάδα είχε η Μακεδονία, όπου η ανάπτυξη των σταφυλιών ήταν καλή, αν και οι ποσότητες και σε αυτή την περιοχή είναι μειωμένες. Στον αντίποδα, τα περισσότερα προβλήματα υπήρξαν στη Σαντορίνη, όπου η παραγωγή έπεσε στα μισά της περσινής, η οποία επίσης ήταν εξαιρετικά μειωμένη. Στην Αττική, ο καύσωνας έφερε καταστροφές της τάξης του 10% στο φυτικό κεφάλαιο. Επιπλέον, εξαιτίας της ξηρασίας, αμπέλια που έδιναν παραγωγή ακόμη και 500 κιλά το στρέμμα είδαν τις αποδόσεις τους να πέφτουν μέχρι και στα 150 κιλά το στρέμμα.
Μάλιστα, εξαιτίας των δυσκολιών και του αυξημένου κόστους παραγωγής σε σημαντικές αμπελουργικές περιοχές, όπως η Αττική, αλλά και η Νεμέα, πολλοί αμπελουργοί εγκαταλείπουν τα αμπέλια τους. Οι χαμηλές αποδόσεις σε συνδυασμό με τον μικρό κλήρο δεν μπορούν να εξασφαλίσουν το εισόδημα που θα μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο για τη συνέχιση της καλλιέργειας.
Σειρά δοκιμών για βιοδιεγέρτες στην ποικιλία CrimsonΤι δηλώνει στην «ΥΧ» ο καθηγητής του ΓΠΑ Κωνσταντίνος Αλιφέρης, ο οποίος ερευνά την εφαρμογή των σκευασμάτων Προσπαθώντας να απαντήσει στα υπαρξιακά προβλήματα που αντιμετωπίζει η αμπελουργία, ο Κωνσταντίνος Αλιφέρης, επίκουρος καθηγητής Γεωργικής Φαρμακολογίας, ερευνά μαζί με την ομάδα του την εφαρμογή σκευασμάτων βιοδιεγερτών στην καλλιέργεια επιτραπέζιων σταφυλιών της ποικιλίας Crimson. Η επιστημονική ομάδα, σε συνεργασία με τον Αγροτικό Συνεταιρισμό «Πήγασος», δοκιμάζει στην πράξη διάφορα σκευάσματα, έτσι ώστε να βρει το αποδοτικότερο, αλλά και να εντοπίσει σε ποια ποσότητα και σε ποιο σημείο ανάπτυξης του φυτού θα φέρει τα καλύτερα αποτελέσματα. Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο κ. Αλιφέρης, «υπάρχουν πολλά προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά σε αυτήν τη νέα κατηγορία των βιοδιεγερτών. Όμως, δεν είναι γνωστή η δράση τους στον παραγωγό, ούτε και η βέλτιστη εφαρμογή τους. Αποφασίσαμε, λοιπόν, σε συνεργασία με έναν συνεταιρισμό που είχαμε και παλαιότερα υλοποιήσει προγράμματα, αλλά και τη GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, που έχει ιδιαίτερη εξειδίκευση στον τομέα της εφαρμογής προγραμμάτων, να ιδρύσουμε την Επιχειρησιακή Ομάδα «BIO-CRIMSON» και να πραγματοποιήσουμε σειρά δοκιμών για πολλά σκευάσματα». Τι ακριβώς είναι, όμως, οι βιοδιεγέρτες και πώς λειτουργούν; Όπως απαντά ο κ. Αλιφέρης, «η σχετική έρευνα έχει ξεκινήσει μία δεκαετία τώρα. Πρόκειται για σκευάσματα που περιέχουν κάποιον βιολογικό παράγοντα, κάποιον μύκητα ή βακτήριο ή κάποιο εκχύλισμα ή κάποια άλλη μεμονωμένη ουσία. Η ιδιαιτερότητα που έχουν αυτά τα προϊόντα είναι ότι δεν είναι άμεσα τοξικά στον οργανισμό-στόχο, στον μύκητα δηλαδή, που εξαιτίας του έχει αρρωστήσει το φυτό, για παράδειγμα. Όμως, τροποποιούν και επηρεάζουν τον μεταβολισμό των φυτών, έτσι ώστε το ίδιο το φυτό να μπορεί να αντεπεξέλθει καλύτερα. Βελτιώνουν την πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων ή τον μηχανισμό άμυνας του ίδιου του φυτού, βελτιώνουν την ανθεκτικότητα που έχει ένα φυτό σε καταπονήσεις, όπως η ξηρασία ή η αλατότητα». Με λίγα λόγια, οι βιοδιεγέρτες δημιουργούν πιο υγιή και, άρα, ανθεκτικά φυτά. «Επομένως», προσθέτει ο κ. Αλιφέρης, «η χρήση τους στη γεωργική πρακτική θα μπορούσε να βελτιώσει την παραγωγή, μειώνοντας παράλληλα τις εισροές από φυτοπροστατευτικά προϊόντα που χρειάζεται το φυτό». Οι βιοδιεγέρτες, λοιπόν, οπλίζουν το ίδιο το φυτό και έτσι αυτό δεν χρειάζεται φυτοπροστατευτικά, όπως ένας υγιής άνθρωπος δεν χρειάζεται φάρμακα. Εμπόδια και προοπτικές Το επιτραπέζιο σταφύλι είναι ένα πολύ σημαντικό προϊόν για τη γεωργική παραγωγή της Ελλάδας. «Είμαστε στην τρίτη θέση πανευρωπαϊκά, με παραγωγή περίπου 300.000 τόνους ετησίως», περιγράφει ο κ. Αλιφέρης. «Παρ’ όλη τη δυναμική που έχει ο κλάδος, οι απώλειες παραγωγής που προκαλούνται είτε από έντομα, είτε από μύκητες, είτε από την ξηρασία ή την αλατότητα των εδαφών αποτελούν τροχοπέδη για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου», εξηγεί. Στο πλαίσιο του προγράμματος, που χρηματοδοτείται από την ΕΕ (σ.σ. Μέτρο 16), αξιολογούνται διάφορα σκευάσματα βιοδιεγερτών, ώστε να εντοπιστεί αυτό που έχει το καλύτερο αποτέλεσμα για την καλλιέργεια. Επίσης, μελετάται πόση ποσότητα θα πρέπει να χρησιμοποιείται και σε ποιο στάδιο ανάπτυξης του φυτού, έτσι ώστε οι παραγωγοί να έχουν στα χέρια τους μια πλήρη «συνταγή». Το αποτέλεσμα, βέβαια, θα βοηθήσει τον παραγωγό να έχει καλύτερη σοδειά από τη μία, αλλά και από την άλλη να προστατευθεί το περιβάλλον, με τη χρήση λιγότερων φυτοπροστατευτικών. «Δεν ξέρουμε αν θα ήταν ρεαλιστικό να πούμε ότι θα καταργήσουμε τα συμβατικά φυτοπροστατευτικά, ωστόσο είμαστε σχεδόν βέβαιοι ότι θα μπορούσαμε να μειώσουμε τις ποσότητες που χρησιμοποιούνται», καταλήγει ο διακεκριμένος ερευνητής. |