Ένα διαφορετικό τοπίο έχει δημιουργηθεί με την έλευση της νέας γαλακτοπαραγωγικής χρονιάς, με ορισμένα θετικά στοιχεία στην αγορά να στέλνουν προμήνυμα ανάκαμψης. Ωστόσο, η θετική προοπτική φαίνεται να αφορά κυρίως τις μεγάλες οργανωμένες μονάδες που μπορούν να φθάσουν ένα υψηλό τονάζ και τις περιοχές της χώρας, όπου η ζήτηση για γάλα είναι υψηλότερη και ο ανταγωνισμός έχει αρχίσει και πάλι να ενεργοποιείται.
Ταυτόχρονα, κάποια ελπιδοφόρα μηνύματα εκπέμπονται και από συμφωνίες που έκλεισαν συλλογικά σχήματα με μεγάλες βιομηχανίες γάλακτος, χωρίς όμως ακόμα να μπορούν αυτές να θεωρηθούν ως μια γενικευμένη πρακτική. Στο μέτωπο των τιμών, αυτές φαίνεται ότι κινούνται έως και 8 λεπτά υψηλότερα σε σχέση με πέρσι, ιδιαίτερα στη Θεσσαλία και στα Γιάννενα, «ξύνοντας» το ταβάνι των 90 λεπτών. Σε αυτές τις τιμές αγόρασαν γάλα αρκετά τοπικά τυροκομεία της Θεσσαλίας, που διατηρούν παγιωμένες σχέσεις με τους κτηνοτρόφους.
Μειωμένο το γάλα, σε υψηλά επίπεδα η ζήτηση
Άπαντες οι συντελεστές της αγοράς, κτηνοτρόφοι, τυροκόμοι και βιομήχανοι κάνουν λόγο για σταθερά μειωμένα αποθέματα φέτας και αισθητά λιγότερο γάλα (έως και 20%), που ώθησε τους αγοραστές να προσφέρουν καλύτερες τιμές για να κερδίσουν μερίδια στην αγορά.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», η στρατηγική της ΜΕΒΓΑΛ, που ενέταξε νέες περιοχές στις ζώνες γάλακτος που δραστηριοποιείται, είναι ενδεικτική των νέων δεδομένων που διαμορφώνονται στην αγορά του αιγοπρόβειου.
Πρόθεση της επιχείρησης είναι να προμηθευτεί φέτος 50% περισσότερο αιγοπρόβειο γάλα σε σχέση με πέρσι, γεγονός που σημαίνει ότι θα διεκδικήσει παραγωγούς από άλλες επιχειρήσεις. Από την πλευρά του, ο γαλακτοβιομήχανος Κώστας Καράλης, της ομώνυμης επιχείρησης, ανέφερε στην «ΥΧ»: «Είναι γεγονός ότι υπάρχει μείωση στα αποθέματα φέτας, ενώ και οι ποσότητες γάλακτος φαίνεται να είναι περιορισμένες.
Ορισμένοι τυροκόμοι, που δεν είχαν γάλα φέτος, ανοίχτηκαν πανελλαδικά για να βρουν γάλα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ήταν διατεθειμένοι από την αρχή να το πληρώσουν ικανοποιητικά. Ως έναν βαθμό λειτούργησε ο ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών. Πρέπει πάντως να πούμε ότι σε πολλές περιοχές οι κτηνοτρόφοι τα τελευταία χρόνια δεν υπέφεραν μόνο από τις χαμηλές τιμές αγοράς του γάλακτος, αλλά και από τις καθυστερημένες πληρωμές».
Ο πρόεδρος των τυροπαραγωγών Θεσσαλίας, Νίκος Τάχας, μας είπε: «Τα τοπικά τυροκομεία που δραστηριοποιούνται στη Θεσσαλία έδωσαν φέτος το ανώτερο 86 με 88 λεπτά. Επίσης, στο γίδινο γάλα που πάει προς εμφιάλωση οι τιμές φτάνουν τα 64 λεπτά, χωρίς όμως αυτό να αντικατοπτρίζει τον μέσο όρο των τιμών.
Σε ό,τι αφορά την ποιότητα, μπορούμε να πούμε ότι ένα γάλα με λιποπρωτεΐνες γύρω στο 11,5% – 12% αγοράζεται στις ανωτέρω τιμές. Προς το παρόν, φαίνεται πως υπάρχει μια μείωση στις ποσότητες του γάλακτος γύρω στο 10% – 15%, όμως θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να δούμε πώς θα εξελιχθεί η χρονιά, για να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα».
Σύμφωνα με τον ίδιο, φέτος αρκετοί κτηνοτρόφοι πήγαν πίσω το ξεκίνημα της παραγωγής γάλακτος, για να μειώσουν το κόστος τους. «Για να μειώσουν το κοστολόγιό τους οι κτηνοτρόφοι άφησαν τα ζώα να γεννήσουν αργότερα, έτσι ώστε να εκμεταλλευτούν την άνοιξη και να μειώσουν το κόστος εκτροφής των ζώων. Ανάλογα με τις βοσκές της άνοιξης, θα δούμε πώς θα πάει η χρονιά ως προς τις ποσότητες», συμπλήρωσε ο κ. Τάχας.
Έως 8 λεπτά πάνω οι τιμές, πιο εφικτά τα συμβόλαια με συνεταιρισμούς
Σύμφωνα με όσα ανέφερε στην «ΥΧ» ο κτηνοτρόφος και πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού προβατοτρόφων Δυτικής Θεσσαλίας, Γιώργος Βαϊόπουλος, «φέτος οι τιμές κινούνται ανοδικά, 7 – 8 λεπτά πάνω σε σχέση με πέρσι». Ερωτηθείς για το αν οι συνεταιρισμοί είναι ικανοί να αποτελέσουν δικλείδα κατοχύρωσης για τους κτηνοτρόφους, στην προσπάθειά τους να διαπραγματευτούν μια καλύτερη τιμή ο κ. Βαϊόπουλος σχολίασε: «Κατά τη γνώμη μου δεν μπορεί ένας μεμονωμένος παραγωγός να λέει “εγώ είμαι δυνατός”, τη δύναμη την κάνουν οι πολλοί μαζί. Επίσης, θεωρώ ότι και οι μεγάλες εταιρείες θέλουν πλέον την οργανωμένη παραγωγή σε συλλογικά σχήματα. Για συγκεκριμένες ποσότητες και με συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά, γνώμη μου είναι ότι οι μεγάλες εταιρείες θέλουν τα συμβόλαια. Αντίθετα, τα συμβόλαια δεν τα θέλουν οι πιο μικροί τυροκόμοι».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του κτηνοτροφικού συλλόγου Τυρνάβου, Αργύρη Μπαϊρακτάρη, τοπικά τυροκομεία της Θεσσαλίας έδωσαν τιμές που έφταναν κοντά στα 90 λεπτά. Ωστόσο, η κατάσταση διαφοροποιείται αρκετά σε άλλες περιοχές της χώρας, όπου δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός και η εκπροσώπηση των κτηνοτρόφων είναι λιγότερο οργανωμένη και ισχυρή. «Η κατάσταση φέτος πανελλαδικά είναι λίγο καλύτερη σε σχέση με πέρσι. Όταν π.χ. για τον μέσο κτηνοτρόφο η τιμή που έπαιρνε πέρσι ήταν 73 λεπτά και φέτος είναι 77, δεν είναι συνθήκες που μπορεί κάποιος να είναι ικανοποιημένος. Πάντως, εάν οι τιμές συνεχίσουν να βελτιώνονται, θα χρειαστούν περίπου δύο χρόνια για να ρεφάρουν οι κτηνοτρόφοι για τις ζημιές και να προχωρήσουν σε νέες βάσεις», σχολίασε.
Κάτω από τα 80 λεπτά σε πολλές περιοχές
Το συμπέρασμα που εξάγεται για μία ακόμη χρονιά είναι ότι η φετινή αυξητική τάση στις τιμές δεν εμφανίζεται στον ίδιο βαθμό, αλλά ποικίλλει, ανάλογα και με τις περιοχές. Κατά τον Μπάμπη Ματενίδη, κτηνοτρόφο από τη Φλώρινα, «στην ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Ελλάδος οι τιμές είναι σημαντικά χαμηλότερες σε σχέση με τη Θεσσαλία. Για ποσότητες άνω των 60 τόνων, θεωρώ ότι οι συμφωνίες που κλείστηκαν –στα λόγια πάντα– κινήθηκαν στα 85 λεπτά. Θεωρώ όμως λάθος να μένουμε στις τιμές, κατά την άποψή μου τα προβλήματα της αιγοπροβατοτροφίας δεν περιορίζονται εκεί».
Ελαφρώς βελτιωμένες τιμές βλέπει να επικρατούν ο πρόεδρος του ΑΣ Δημητριακών και Κτηνοτροφικών προϊόντων Καστοριάς, Δημήτρης Μόσχος: «Οι τιμές στην περιοχή μας είναι λίγο καλύτερες με πέρσι, πάντως κάτω από τα 80 λεπτά. Φαίνεται ότι οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή (Κολιός, Όμηρος, Μπέλλας, Σαράντης) ανταγωνίζονται για να προμηθευτούν γάλα, γι’ αυτό και έδωσαν 3-4 λεπτά παραπάνω σε σχέση με πέρσι. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι άλλαξε κάτι θεαματικά προς το καλύτερο για τους κτηνοτρόφους». Κάτω από τα 80 λεπτά κινήθηκαν οι τιμές και στη Μυτιλήνη σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μεσοτόπου, Εμμανουήλ Κωνσταντιδέλλη: «Οι τιμές βάσης είναι στο γίδινο γάλα από 0,40 ευρώ που ήταν πέρυσι 0,55 ευρώ και στο πρόβειο γάλα από 0,70 ευρώ που ήταν πέρυσι σε 0,79 ευρώ. Στο τέλος της γαλακτοκομικής σεζόν το κέρδος θα κατανεμηθεί πάλι στα μέλη μας κάτι που έγινε και φέτος οπότε η τιμή θα διαμορφωθεί προς τα πάνω».
Αυτές έφτασαν έως τα 77 λεπτά. Ωστόσο, οι έμποροι εκμεταλλεύονται το γεγονός ότι υπάρχει η συνδεδεμένη του γάλακτος που παίρνουν οι παραγωγοί των μικρών νησιών και αντί να δίνουν μια τιμή εφάμιλλη με άλλες περιοχές της χώρας, αγοράζουν το γάλα σε μια τιμή μειωμένη, υπολογίζοντας ότι ο παραγωγός θα πάρει τη διαφορά από τη συνδεδεμένη.
Εν τω μεταξύ εάν ο έμπορος αγοράζει γάλα για μεταποιητή που βρίσκεται εκτός του νησιού, τότε ο παραγωγός χάνει τη συνδεδεμένη και ο έμπορος του προσφέρει μια τιμή που αναπληρώνει μόνο ένα μέρος της απώλειας», σημείωσε ο ίδιος.
