Αμπέλι: Εξοικονόμηση 50% του ψεκαστικού υγρού με έξυπνα συστήματα

Η αναβάθμιση των ψεκαστικών και η ενσωμάτωση έξυπνων ηλεκτρονικών συστημάτων και αισθητήρων εκτίμησης φυλλικής επιφάνειας και παρουσίας ασθενειών επέφεραν την εξοικονόμηση ψεκαστικού υγρού, που ξεπερνά το 50% σε σχέση με τις συμβατικές πρακτικές στην καλλιέργεια αμπελιού.

Αυτά είναι, μεταξύ άλλων, τα αποτελέσματα του ευρωπαϊκού έργου OPTIMA, όπως περιγράφει στην «ΥΧ» ο Νίκος Μυλωνάς, project manager του έργου και υποψήφιος διδάκτωρ του ΓΠΑ.

«Το έργο, που συντονίζει ο καθηγητής Σ. Φουντάς του Εργαστηρίου Γεωργικών Μηχανημάτων, φιλοδοξεί να δημιουργήσει καινοτόμες στρατηγικές ολοκληρωμένης διαχείρισης φυτοπροστασίας σε καλλιέργειες αμπελιού (περονόσπορος), καρότου (αλτερνάρια) και μήλου (φουζικλάδιο).

Αναλυτικά, οι βασικοί άξονες καινοτομίας αφορούν 1) την πρόβλεψη και τον εντοπισμό ασθενειών, 2) τη χρήση συνθετικών και βιολογικών φυτοφαρμάκων και 3) την αποτελεσματική εφαρμογή φυτοφαρμάκων μέσω του ψεκασμού. Για την πρόβλεψη, προγνωστικά μοντέλα που αναπτύχθηκαν από την ελληνική εταιρεία AGENSO και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ), παρέχουν έγκαιρες προβλέψεις στον παραγωγό για την παρουσία και τον κίνδυνο εξάπλωσης ασθενειών.

Επιπλέον, μια σειρά από πειραματισμούς ανέδειξε τους βέλτιστους συνδυασμούς αξιοποίησης φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που σε πολλές περιπτώσεις βιολογικά σκευάσματα κατάφεραν να αποδειχθούν αξιόπιστα εργαλεία στον έλεγχο ασθενειών, ένα ενθαρρυντικό δείγμα στον δρόμο προς την πράσινη συμφωνία.

Τέλος, η αναβάθμιση του εξοπλισμού των ψεκαστικών βρίσκεται στο επίκεντρο του έργου, για αυτό ενσωματώθηκαν αρκετά έξυπνα ηλεκτρονικά συστήματα και αισθητήρες εκτίμησης φυλλικής επιφάνειας και παρουσίας ασθενειών, με καταλυτική συνεισφορά στην ανάπτυξη των συστημάτων από την ομάδα του ΓΠΑ. Συνολικά, κατά τη διάρκεια των πιλοτικών δοκιμών επιτεύχθηκε εξοικονόμηση ψεκαστικού, που ξεπέρασε το 50% σε σχέση με τις συμβατικές πρακτικές», εξηγεί ο ίδιος.

Έρευνα σε Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία

Οι πειραματικές έρευνες του έργου πραγματοποιήθηκαν σε Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία. Πιο συγκεκριμένα, «το έργο είναι στη φάση της ολοκλήρωσής του και τα τελευταία τρία χρόνια καταφέραμε μέσα από πειραματικές έρευνες σε Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία να σημειώσουμε σημαντική πρόοδο.

Παρά τις προφανείς δυσκολίες που επέφερε η πανδημία της COVID-19, καταφέραμε να υλοποιήσουμε τους στόχους του έργου με δύο χρονιές πειραματισμών ελεγχόμενης έκτασης σε εργαστήριο και αγρό και έναν χρόνο πειραματισμού ευρείας έκτασης σε αγρούς, με τη συμμετοχή παραγωγών και γεωπόνων».

Όσον αφορά την ελληνική συμμετοχή στο έργο, ο Ν. Μυλωνάς επισημαίνει ότι «παρότι υπάρχει έντονη ελληνική εκπροσώπηση στο έργο, η συνεισφορά των Ελλήνων εταίρων εστίασε στην ανάπτυξη επιμέρους καινοτομιών και όχι στη φιλοξενία μιας ευρείας κλίμακας πιλοτικής εφαρμογής.

Παρ’ όλα αυτά, μικρής έκτασης δοκιμές φυτοπροστατευτικών στρατηγικών δοκιμάστηκαν στις εγκαταστάσεις του ΓΠΑ για τον έλεγχο της ασθένειας του περονόσπορου (αμπέλι) και αλτερνάριας (καρότο). Οι βασικές εφαρμογές σε αμπελώνες έγιναν στην περιοχή του Piemonte της Β. Ιταλίας».

Σύστημα ανίχνευσης ασθενειών

Σχετικά με τον εντοπισμό των ασθενειών που εξετάζει το έργο στο αμπέλι, στη μηλιά και στα καρότα, ο Μιχάλης Μωραΐτης, από το Ινστιτούτο Βιοοικονομίας και Αγροτεχνολογίας του ΕΚΕΤΑ, που συμμετέχει ως εταίρος στο έργο, είχε αναφέρει στην «ΥΧ» ότι «το σύστημα ανίχνευσης ασθενειών χρησιμοποιεί κάμερες για να αναγνωρίζουν τις τρεις ασθένειες στους ιστούς των καλλιεργειών υπό εξέταση (αμπέλι, μηλιές και καρότα).

Μέχρι στιγμής, χρησιμοποιώντας τυπικές κάμερες RGB και αλγόριθμους βαθιάς μάθησης, έχει επιτευχθεί αναγνώριση του φουζικλαδίου στις μηλιές με ακρίβεια 89%, ενώ προκαταρκτικές δοκιμές στον αγρό, χρησιμοποιώντας πολυφασματική κάμερα, επέτρεψαν επιτυχία ανίχνευσης της ασθένειας αυτής με 100% ακρίβεια.

Όσον αφορά τον περονόσπορο στα αμπέλια, η ακρίβεια ανίχνευσής του με κάμερες RGB έφτασε το 80%, ενώ γίνεται βελτιστοποίηση του συστήματος για αύξηση της ακρίβειας κοντά στο 100%. Η ανάπτυξη του συστήματος για την αναγνώριση της αλτερναρίωσης στα καρότα βρίσκεται σε εξέλιξη.

Νέα σκευάσματα

Στην προσέγγιση του έργου για τη μείωση των φυτοφαρμάκων με ορθολογικό τρόπο περιλαμβάνεται και η αξιολόγηση μίας σειράς βιολογικών, αλλά και εμπορικών νέας γενιάς συνθετικών φυτοφαρμάκων για την αντιμετώπιση των τριών ασθενειών, που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Πρόσβαση

Περισσότερες πληροφορίες για την τρέχουσα πρόοδο, αλλά και γενικές πληροφορίες αναφορικά με το έργο είναι διαθέσιμες στη μεταφρασμένη ιστοσελίδα optima-h2020.eu, στην οποία δίνεται η δυνατότητα για εγγραφή στο newsletter για τη λήψη ενημερώσεων μέσω e-mail, αλλά και εγγραφή στη διαδικτυακή κοινότητα και συμμετοχή σε συζητήσεις σχετικά με τα αντικείμενα του έργου. Η πρόσβαση στο σύστημα λήψης αποφάσεων
γίνεται μέσω της ιστοσελίδας dss.optima-h2020.eu.