Ανυπολόγιστες είναι οι ζημιές που άφησε στον πρωτογενή τομέα ο «Μπάλλος», με τη βαμβακοκαλλιέργεια σε Θεσσαλία και Βόρεια Ελλάδα να έχει υποστεί ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση. Ολόκληρες καλλιεργούμενες εκτάσεις θάφτηκαν στο νερό και στη λάσπη, ενώ οι ισχυρές βροχοπτώσεις επηρέασαν και μία σειρά άλλων προϊόντων, όπως το σταφύλι, το κάστανο, το ρύζι κ.ά. Από το σφοδρό κύμα κακοκαιρίας δεν γλύτωσε ούτε ο τομέας της κτηνοτροφίας, τόσο στην πολύπαθη Εύβοια, όσο και σε Ηλεία και Αιτωλοακαρνανία.

γράφουν οι Μαρία Αμπατζή, Γεωργία Μπόχτη, Γιώργος Ρούστας, Γιάννης Σάρρος, Νικολέτα Τζώρτζη, Αφροδίτη Χρυσοχόου

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, άνοιξε η διαδικασία των δηλώσεων από τον ΕΛΓΑ, διάρκειας περίπου δύο εβδομάδων. Σε επικοινωνία της «ΥΧ» με τον ΕΛΓΑ, έγινε γνωστό ότι ο Οργανισμός αποφάσισε να προχωρήσει σε συλλογικού χαρακτήρα εκτίμηση των ζημιών ανά περιοχή, δηλαδή ανά προϊόν –και όχι ανά αγροτεμάχιο– στην εκάστοτε μικρή γεωγραφική περιοχή που έχει πληγεί, με στόχο να επιταχυνθεί η διαδικασία έκδοσης των πορισμάτων.

Μάλιστα, όπως εξήγησε ανώτατο στέλεχος του ΕΛΓΑ στην «ΥΧ», σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να χαθούν οι μάρτυρες, ώστε εντός του Νοεμβρίου να έχουν ολοκληρωθεί τα πορίσματα και έως το τέλος του έτους να ξεκινήσει η καταβολή των αποζημιώσεων.

Θεσσαλία
Πλημμυρισμένα τα βαμβακοχώραφα

Στη Θεσσαλία, οι βαμβακοπαραγωγοί ανησυχούν ότι οι νέες βροχοπτώσεις που αναμένονται το σαββατοκύριακο θα επιφέρουν περαιτέρω ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση στο προϊόν. Ήδη, περίπου 230.000 στρέμματα βαμβακιού (από 100.000 στρέμματα στους νομούς Λάρισας και Καρδίτσας) βρίσκονται μέσα στο νερό.

Στο μεταξύ, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα στη Λάρισα, παρουσία του αντιπροέδρου του ΕΛΓΑ, Νίκου Δούκα, και του προϊσταμένου του ΕΛΓΑ Λάρισας, Μιχάλη Λιόντου, αποφασίστηκε να αφεθούν τέσσερις αντί για δύο μάρτυρες, στο μέσο του χωραφιού, αφού υπήρχε η υπόνοια ότι κάποιοι που συγκόμισαν, περιμένοντας τις βροχές, άφησαν και μάρτυρες. Καλούνται, δε, οι παραγωγοί να υποβάλουν δηλώσεις ζημιάς, μόνο αν αυτή είναι σε εύλογο αποζημιώσιμο ποσοστό, δηλαδή πάνω από 20%.

Ανυπολόγιστες οι ζημιές σε κάστανα και σταφύλια

Μεγάλη ζημιά έχουν υποστεί τα κάστανα του Πηλίου και της Αγιάς, όπως και τα σταφύλια, ποικιλίας Crimson. Οι σταφυλοπαραγωγοί του Δήμου Κιλελέρ, οι οποίοι έχουν πληγεί σε μεγάλο βαθμό, κάνουν λόγο για ολοκληρωτική καταστροφή και ζητούν –για να κερδηθεί χρόνος– οι εκτιμήσεις των γεωπόνων του ΕΛΓΑ να επικεντρωθούν στη μη συγκομισθείσα ποσότητα που βρίσκεται στα δέντρα.

Στο μεταξύ, έγινε γνωστό ότι οι επισκέψεις-εκτιμήσεις των γεωπόνων στα χωράφια θα ξεκινήσουν μόλις αυτά γίνουν επισκέψιμα και υποχωρήσει το νερό. Ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ, Αν. Λυκουρέντζος, διαβεβαίωσε τον περιφερειάρχη, Κ. Αγοραστό, «για γρήγορες αποζημιώσεις, εκτός από τους καστανοπαραγωγούς, οι οποίοι θα αποζημιωθούν με τις διαδικασίες του ΕΛΓΑ και για τους παραγωγούς αχλαδιών, η καλλιέργεια των οποίων επλήγη από το βακτηριακό κάψιμο και τον παγετό, αλλά και για την αύξηση του ποσού αποζημίωσης στους παγετόπληκτους αμυγδαλοπαραγωγούς, από 70 στα 200 ευρώ».

Δυτική Ελλάδα
Κάτω απ’ το νερό θερμοκήπια και κτηνοτροφικές μονάδες

Στην Ηλεία, το σοβαρότερο πρόβλημα παρουσιάστηκε στους δήμους Ήλιδας, Ανδραβίδας-Κυλλήνης και Πηνειού. Χείμαρροι και ρέματα φούσκωσαν σε Ροβιάτα και Κόροιβο, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν αποθήκες και, κυρίως, κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις πνίγηκαν και ζώα, ενώ κτηνοτρόφοι διαμαρτύρονται έντονα ότι δεν είχαν γίνει οι απαιτούμενες παρεμβάσεις καθαρισμού στα γειτονικά κανάλια και, κυρίως, στην 7Τ τάφρο, με αποτέλεσμα να σημειωθούν τα πλημμυρικά φαινόμενα.

Η περιοχή από τον Αμπελόκαμπο μέχρι τα Σαβάλια μετατράπηκε σε λίμνη, ενώ και το εργοστάσιο της «Κύκνος» περικυκλώθηκε από τα νερά. Στο Μεσολόγγι, ο χείμαρρος της Αγριλιάς υπερχείλισε, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν στην περιοχή του Αλμυρακίου και να προκληθούν ζημιές σε θερμοκήπια. Η συνολική ζημιά σε όλη την περιοχή μπορεί να αφορά ακόμα και 50.000 στρέμματα. Καταστροφές υπήρχαν και στο αγροτικό ορεινό δίκτυο πολλών χωριών του Δήμου Αγρινίου.

Κεντρική Μακεδονία
Ξεκίνησαν οι δηλώσεις

Τις πληγές τους μετρούν οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι όλων των νομών της Κεντρικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με την προϊσταμένη του υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ στη Θεσσαλονίκη, Αλεξάνδρα Καρακώστα, «ήδη υπάρχουν αναγγελίες σε όλους τους νομούς της Κ. Μακεδονίας σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο για τον ‘‘Μπάλλο’’ και ξεκίνησαν να κάνουν δηλώσεις οι αγρότες.

Έχουμε παντού ζημιές στο βαμβάκι και στους τέσσερις νομούς της Κ. Μακεδονίας, όπου καλλιεργούνται 700.000 στρ., στην Κατερίνη και στο Κιλκίς καταστροφές στα σταφύλια ποικιλίας Crimson και ενδεχομένως σε καλλιέργειες ρυζιού στον Νομό Θεσσαλονίκης, όπου το ύψος του νερού ξεπέρασε τα φυτά με κίνδυνο να σαπίσουν. Μεγάλες καταστροφές υπάρχουν και στην καλλιέργεια αραχίδας στις Σέρρες».

Το βαμβάκι θα έχει «καραμελώσει»

Από τους μεγάλους χαμένους της θεομηνίας φαίνεται, μέχρι στιγμής, ότι είναι το βαμβάκι. Σε Πέλλα και Ημαθία, από τα συνολικά περίπου 300.000 στρ. καλλιέργειας, τα 80.000-100.000 στρ. δεν έχουν συλλεχθεί ούτε στο πρώτο χέρι.

«Περίπου το 30%-40% των βαμβακιών στις δύο ΠΕ δεν έχουν συλλεχθεί, η δε ζημιά ποσοτικά δεν μπορεί να προσδιοριστεί προς το παρόν γιατί είναι ακόμη νωρίς, ωστόσο αναμένεται πτώση της τιμής του βάμβακος, αφού αλλάζει η ποιοτική κατάστασή του», αναφέρει ο διευθυντής της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας, Στέφανος Νταούκας.

Στον Νομό Σερρών, αν και από τις αρχές Οκτωβρίου ξεκίνησε η συγκομιδή της μεγαλύτερης έκτασης αρδευόμενης καλλιέργειας βαμβακιού (συνολικά φέτος 350.000 στρ.) και είχε φτάσει μόλις στο 20% της αναμενόμενης παραγωγής, εξαιτίας των συνεχιζόμενων βροχοπτώσεων η συγκομιδή είχε σταματήσει.

Όπως τονίζει ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Σερρών, Νικόλαος Ρόιδος, στα κορεσμένα από υγρασία χωράφια και καθώς δεν φυσά θα χρειαστούν πολλές ημέρες για να ξαναμπούν οι σπαρτικές μηχανές. «Είναι αναμενόμενο η τόσο πολλή βροχή να έχει υποβαθμίσει την ποσότητα και την ποιότητα, αφού ένα μέρος της παραγωγής θα έχει ‘‘καραμελώσει’’ και δεν θα μπορεί να συγκομιστεί».

Λοιπές καλλιέργειες

Ζημιές σε Πέλλα και Ημαθία, αλλά και Κιλκίς, υπάρχουν και στο σταφύλι Crimson με το 80%-90% να μην έχει ακόμη συλλεχθεί, ενώ ιδιαίτερο πρόβλημα εντοπίζεται στην καλλιέργεια αραχίδας στον Νομό Σερρών.

Εκτιμάται ότι ο καρπός στο μεγαλύτερο μέρος των περίπου 7.500 στρ. καλλιέργειας φιστικιού έχει σαπίσει. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΑΣΘ, Χρήστο Τσιχίτα, ζημιές έχουν υποστεί και καλλιέργειες ρυζιού στον Νομό Θεσσαλονίκης από την υπερβολική βροχόπτωση που γέμισε κάποιους ορυζώνες με περίσσιο νερό, χωρίς όμως να υπάρχει εκτίμηση μεγέθους.

Στερεά Ελλάδα
Στο επίκεντρο ξανά η Εύβοια

Η πρόσφατη θεομηνία επικεντρώθηκε πάλι στις πληγείσες από τις πρόσφατες πυρκαγιές περιοχές της Εύβοιας, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα σε υφιστάμενες καλλιέργειες, που βρίσκονταν ακόμη και στο στάδιο της συλλογής. Σύμφωνα με τον δήμαρχο Μαντουδίου-Λίμνης, Γιώργο Τσαπουρνιώτη, καταστροφές σημειώθηκαν σε πάνω από 1.000 στρέμματα βαμβακιού και καλαμποκιών από τις πλημμύρες. Επίσης, καταστράφηκαν κυψέλες και σταβλικές εγκαταστάσεις.

Σημαντικές, επίσης, ήταν και οι υλικές ζημιές σε αποθηκευτικούς χώρους, μεταποιητικές επιχειρήσεις, ακόμη και σε αρδευτικά συστήματα των αγροτών της περιοχής. Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, δεν σημειώθηκαν σοβαρά προβλήματα εκτός από ένα ποσοστό πτώσης των ελαιοκάρπων, κυρίως της ποικιλίας Άμφισσας, λόγω του βάρους της.

Αν. Μακεδονια – Θράκη
Έχασε τα βήματα του «Μπάλλου» η Δράμα

Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, το φαινόμενο εκδηλώθηκε, κυρίως, στην ΠΕ Δράμας και σε κάποιον βαθμό στη Θάσο, όπου προκλήθηκαν απώλειες στον ελαιόκαρπο.

Ο αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα, Γιώργος Ζιμπίδης, ενημερώθηκε από τους ΤΟΕΒ της Δράμας ότι φούσκωσαν τα κανάλια και πλημμύρισαν χωράφια. «Τα προβλήματα εντοπίζονται στα βαμβάκια που φούσκωσαν τα καρίκια και οι παραγωγοί δυσκολεύονται στη συγκομιδή», λέει.

Μεγάλη ζημιά υπέστησαν οι πατατοπαραγωγοί που συγκόμισαν μόλις το 60%. Αγωνιούν γιατί το νερό πλημμύρισε τα πατατοχώραφα και δεν γνωρίζουν αν θα μπορέσουν έστω και να πλησιάσουν.

Ήδη, το βλέμμα τους στρέφεται στον ΕΛΓΑ γιατί, όπως μεταφέρουν στην «ΥΧ», «οι ζημιές είναι προφανείς». Προσθέτουν ότι ακόμη και αν συγκομιστεί η πατάτα θα είναι παγωμένη.

Σε τραγική κατάσταση βρίσκονται και οι φασολοπαραγωγοί του Νευροκοπίου λόγω των έντονων πλημμυρικών φαινομένων που κράτησαν οκτώ μέρες, δίνοντας 130 χιλιοστά βροχής, ήτοι το 1/5 της ετήσιας βροχόπτωσης, δηλώνει ο Φώτης Φιλιππίδης, προσθέτοντας ότι δεν μπορούν να πλησιάσουν στα χωράφια. Τα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν όσοι καλλιεργούν Φασόλι Γίγαντας και Πλακέ Βέργας, ποικιλίες που μόλις ξεκίνησαν να μαζεύονται.

Στο Νευροκόπι απομένει να μαζευτεί η παραγωγή από 2.500 στρέμματα, καθώς συγκομίστηκε μόλις το 10% της παραγωγής.