του Γιώργου Μαρκόπουλου γεωπόνου – Γενικού Διευθυντή του Αγροτικού-Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Αρκαδίας, Η ΕΝΩΣΗ.
Μετά από έναν ήπιο χειμώνα, με αρκετές ώρες ψύχους και χωρίς μεγάλα διαστήματα παρατεταμένης υγρασίας, ξεκινάει ελπιδοφόρα η νέα καλλιεργητική περίοδος για τα μηλοειδή και τα πυρηνόκαρπα. Μπαίνοντας στην άνοιξη, αυξάνονται οι καλλιεργητικές φροντίδες που θα πρέπει να εφαρμόσουν οι αγρότες στις δενδρώδεις καλλιέργειες τους. Ας δούμε, όμως, αναλυτικά, τι φροντίδες χρειάζεται ένας οπωρώνας στο ξεκίνημα της άνοιξης, λίγο πριν από την ανθοφορία.
Ζιζανιοκτονία
Στα φυλλοβόλα οπωροφόρα, η αντιμετώπιση των ζιζανίων γίνεται με κοπές μεταξύ των σειρών ή κοπές πάνω στις γραμμές και χημική ζιζανιοκτονία. Οι κοπές βοηθούν τα μέγιστα την υγεία του εδάφους, παράγουν βιομάζα και, επομένως, δεσμεύουν CO2 στο έδαφος, αυξάνοντας την οργανική του ουσία, βοηθούν στην κυκλοφορία των οχημάτων ανεξαρτήτως καιρού και αυξάνουν τη βιοποικιλότητα των αρθρόποδων, επομένως και των ωφέλιμων αρθρόποδων.
Η χημική ζιζανιοκτονία μπορεί να περιλαμβάνει μεταφυτρωτικά ζιζανιοκτόνα, που δεν βλάπτουν ουσιαστικά το περιβάλλον, και ελάχιστα προφυτρωτικά, που μπορούν να εφαρμοστούν αυτή την εποχή. Στα επικλινή εδάφη, δεν πρέπει να παραμένει ολόκληρο το έδαφος του αγρού γυμνό από βλάστηση και προτείνεται να αφήνονται λωρίδες βλάστησης εκεί που δεν παρεμποδίζουν τα δέντρα ή στην περίμετρο του χωραφιού.
Βασική λίπανση
Η σωστή λίπανση παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της γονιμότητας του εδάφους, στην καλύτερη ποιότητα και ποσότητα καρπών και στη σταθερή παραγωγή ανά έτος. Η λίπανση, αυτή την εποχή, ξεκινάει στα τέλη Φεβρουαρίου και ολοκληρώνεται στο τέλος του Μάρτη. Τα λιπάσματα που εφαρμόζονται τον χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη ονομάζονται βασικά και έχουν την ιδιότητα να διαλύονται αργά με την εδαφική υγρασία.
Ο παραγωγός, για να επιτύχει το βέλτιστο αποτέλεσμα από την εφαρμογή λιπάσματος τόσο από άποψη οικονομίας όσο και για τη σωστότερη θρέψη των δέντρων, θα πρέπει να απευθύνεται σε ένα εδαφολογικό εργαστήριο. Η διενέργεια εδαφολογικών αναλύσεων πριν από την εφαρμογή της λίπανσης οδηγεί σε σωστότερη κάλυψη των θρεπτικών αναγκών των δέντρων και, παράλληλα, αποφεύγεται η άσκοπη λίπανση που, εκτός από το περιβάλλον, ζημιώνει και την τσέπη του παραγωγού.
Ψεκασμοί
Οι χειμερινές επεμβάσεις στα μηλοειδή είναι απαραίτητες, διότι έτσι γίνεται μείωση του αρχικού πληθυσμού των εχθρών (έντομα, ακάρεα) και των αρχικών μολυσμάτων διάφορων ασθενειών (μυκητολογικές, βακτηριολογικές).
Βασική μας φροντίδα πρέπει να είναι η προσεκτική παρατήρηση των δέντρων και η έγκαιρη διαπίστωση και αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων. Για την επιλογή των σωστών φυτοπροστατευτικών προϊόντων, ο παραγωγός θα πρέπει να συμβουλεύεται τον γεωπόνο – γνώστη των ασθενειών, ο οποίος μετά από έλεγχο σε πεσμένα φύλλα, σε παλιούς βλαστούς και στη νέα βλάστηση για συμπτώματα ασθενειών θα προτείνει το ενδεδειγμένο προϊόν.
Επίσης, χρειάζεται προσοχή τόσο στις δοσολογίες και στη χρήση του κατάλληλου φαρμάκου όσο και στο στάδιο επέμβασης. Από τις γνωστότερες ασθένειες της αχλαδιάς και της μηλιάς είναι το φουζικλάδιο, το ωίδιο και το βακτηριακό κάψιμο. Για την αντιμετώπιση των ασθενειών αυτών, εφαρμόζονται χαλκός, οργανικά μυκητοκτόνα και βακτηριοκτόνα. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην αχλαδιά και σε ορισμένες ποικιλίες της μηλιάς, όπως η Fuji, γιατί το βακτηριακό κάψιμο δημιουργεί έλκη στους βλαστούς, όπου και διαχειμάζει, και καλό είναι να εντοπίζονται και να αφαιρούνται έγκαιρα οι προσβεβλημένοι βλαστοί.
Παράλληλα, θα πρέπει να γίνεται έλεγχος με παρατηρήσεις στη βλάστηση και στα ζιζάνια για έντομα, ή παρατηρήσεις για ωφέλιμα έντομα και τη δράση τους. Η καταπολέμηση των εντόμων και των ακάρεων που διαχειμάζουν, όπως ψύλλες, κοκκοειδή, αφίδες, τετράνυχοι, καρπόκαψα, βασίζεται σε ψεκασμούς με ορυκτέλαια, καθώς και σε συνδυασμούς αυτών με συνθετικά πυρεθροειδή ή οργανοφωσφορούχα εντομοκτόνα. Συνιστώνται να γίνονται χειμερινοί ψεκασμοί σε οπωρώνες, που την προηγούμενη χρονιά παρουσίασαν έντονο πρόβλημα από τους παραπάνω εχθρούς.
Σε περιοχές της χώρας όπου επλήγησαν την περσινή χρονιά από έντονα καιρικά φαινόμενα, όπως πλημμύρες, χαλάζι κ.α., τα οποία προκάλεσαν πληγές στα δέντρα, συνιστάται η χρησιμοποίηση ενισχυμένου χαλκού.
Ο παραγωγός, πριν από τη διενέργεια ψεκασμών, θα πρέπει να ενημερώνεται για τις καιρικές συνθήκες, ώστε να επιλέξει την καταλληλότερη ημέρα, χωρίς δυνατούς ανέμους και πιθανότητα βροχής, με σκοπό να έχει το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα η εφαρμογή του φυτοπροστατευτικού προϊόντος. Οι ψεκασμοί θα πρέπει να γίνονται τις μεσημεριανές ώρες, που δεν υπάρχει υγρασία στους κορμούς των δέντρων.
Τέλος, μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δώσει ο παραγωγός στην αντιμετώπιση τυχόν παγετού στην αρχή της ανθοφορίας. Στην περίπτωση αυτή, ενδείκνυται η χρήση ειδικών προϊόντων για την προστασία των ανθέων.
