Αναπόσπαστο μέρος της διαχείρισης της υγείας του κοπαδιού η βιοασφάλεια
«Βιοασφάλεια» σημαίνει διατήρηση της υγιούς κατάστασης μακριά από ασθένειες και παράσιτα που δεν υπάρχουν επί του παρόντος σε μια ιδιοκτησία. Ιστορικά, η διαχείριση μιας νόσου δεν συνέβαινε έως ότου ένα ή περισσότερα από τα ζώα μιας ομάδας αρρώσταιναν. Τότε, τα άρρωστα ζώα υποβάλλονταν σε θεραπεία, ενώ η υπόλοιπη ομάδα παρακολουθούνταν για κλινικά σημεία. Το αποτέλεσμα ήταν είτε η ανάρρωση, μερική ή πλήρης, είτε ο θάνατος. Ό,τι κι αν συνέβαινε, υπήρχε οικονομική ζημία για τον παραγωγό.
Τα τελευταία χρόνια, έχει υπάρξει μια αλλαγή στάσης, από την αντιμετώπιση της ζωονόσου στο μεμονωμένο ζώο στην προληπτική διαχείριση της υγείας ολόκληρου του πληθυσμού. Αυτή η μεταστροφή απορρέει από την αυξημένη συνειδητοποίηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ διατροφής, διαχείρισης υγείας, στέγασης και περιβάλλοντος στο σύνδρομο της όποιας νόσου. Μεμονωμένα ζώα θα εξακολουθούν να αρρωσταίνουν και να χρειάζονται θεραπεία, αλλά η οικονομική απώλεια από μια χρόνια ασθένεια θα είναι μεγαλύτερη και η θεραπεία δυσκολότερη στην εφαρμογή.
Αναπόσπαστο μέρος αυτής της διαχείρισης της υγείας είναι η βιοασφάλεια του κοπαδιού. Ένα βιοασφαλές κοπάδι είναι εκείνο στο οποίο η πιθανότητα εισόδου ασθένειας είναι ελάχιστη. Ενώ ορισμένες ασθένειες μπορεί να είναι μεταδιδόμενες από τον άνεμο και είναι πιο δύσκολο να αποφευχθούν, η ύπαρξη μιας καλά σχεδιασμένης στρατηγικής βιοασφάλειας θα βοηθήσει στην αποτροπή διάφορων ασθενειών που περιορίζουν την παραγωγή από το να εισέλθουν στο αγρόκτημά σας.
Παράγοντες αξιολόγησης
Είναι σημαντικό να έχουμε γνώση των παραγόντων που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της βιοασφάλειας ενός κοπαδιού. Αυτοί είναι οι εξής:
✱ Προσεκτικές αγορές ζωικού κεφαλαίου. Η εισαγωγή προβάτων παρουσιάζει –με τη σειρά της– κίνδυνο εισαγωγής ασθένειας στην εκμετάλλευση. Τα πρόβατα μπορούν να φαίνονται υγιή, τη στιγμή που φέρουν μια σειρά από ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων εξωτερικών και εσωτερικών παρασίτων, καθώς και μια ποικιλία επιβλαβών σπόρων ζιζανίων.
Η επιλογή ζώων που διατρέχουν τον μικρότερο κίνδυνο να πάσχουν από κάποια ασθένεια πρέπει να είναι πρωταρχικός στόχος των κτηνοτρόφων όταν αγοράζουν πρόβατα. Ασθένειες όπως το footrot ή η νόσος του Johne έχουν την ικανότητα να διαταράξουν σοβαρά μια επιχείρηση. Ο κίνδυνος που σχετίζεται με την αγορά μολυσμένων προβάτων δεν μπορεί να εξαλειφθεί πλήρως, αλλά μπορεί να μειωθεί σημαντικά, κάνοντας προσεκτικές έρευνες και λαμβάνοντας μια δήλωση υγείας προβάτων από τον πωλητή.
✱ Απομόνωση εισαγόμενων προβάτων.Τα εισαγόμενα πρόβατα θα πρέπει να απομονώνονται τακτικά από τα υπόλοιπα πρόβατα μέχρι να επιβεβαιωθεί ότι είναι απαλλαγμένα από ασθένειες ή παράσιτα. Η μετακίνηση των εισαγόμενων προβάτων γύρω από το αγρόκτημα, στις αυλές, θα πρέπει να σχεδιάζεται και να γίνεται μετά από οχλήσεις που μπορούν να παρουσιάσουν τα ζώα.
✱ Απομόνωση κριών. Στην περίπτωση των κριών, που εισάγονται για αναπαραγωγή, η περίοδος απομόνωσης πρέπει να είναι σύντομη, ενώ ο κίνδυνος εισαγωγής ασθένειας με μικρό αριθμό κριαριών είναι, σε γενικές γραμμές, μικρότερος από ό,τι με μεγαλύτερο αριθμό προβατίνων ή κριαριών. Προμηθευόμαστε κριάρια από οίκους αναπαραγωγής που διαθέτουν σχέδια βιοασφάλειας και διαπίστευση ασθενειών από νόσους καραντίνας, ώστε να υπάρχει αυξημένη εμπιστοσύνη ότι τα αγορασμένα ζώα θα είναι υγιή.
✱ Απομόνωση αδέσποτων προβάτων. Τα αδέσποτα πρόβατα που βρίσκονται στην ιδιοκτησία σας πρέπει να απομακρύνονται από το κοπάδι και να απομονώνονται αμέσως.
✱ Επαγρύπνηση για την έγκαιρη ανίχνευση τυχόν ασθενειών. Εάν έχει εισαχθεί ένα παράσιτο ή ασθένεια, η επαγρύπνηση θα βοηθήσει στην έγκαιρη ανίχνευσή του, έτσι ώστε να μπορεί να αποτραπεί η εξάπλωση και να ελαχιστοποιηθεί η ζημιά της εισβολής.
✱ Επισκέπτες, οχήματα και μηχανήματα στο αγρόκτημά σας. Η είσοδος ανθρώπων, οχημάτων και αγροτικού εξοπλισμού ενέχει, επίσης, κίνδυνο ασθενειών και εισαγωγής σπόρων ζιζανίων. Μια στρατηγικά τοποθετημένη ειδοποίηση σε σημεία όπως η πύλη εισόδου του αγροκτήματος, θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι όλοι οι επισκέπτες κάνουν check-in στο σπίτι ή το γραφείο πριν έρθουν σε επαφή με το απόθεμα.
Η απολύμανση των υποδημάτων και η χρήση καθαρών εξωτερικών ενδυμάτων θα πρέπει να αποτελούν πρακτική ρουτίνας για το προσωπικό που φθάνει για εργασία στο αγρόκτημα. Αυτά τα μέτρα είναι ιδιαίτερα κρίσιμα, εάν οι εργαζόμενοι βρίσκονταν προηγουμένως σε άλλες γεωργικές επιχειρήσεις και είχαν επαφή με άλλα αποθέματα.
Για τους επισκέπτες της φάρμας, των οποίων πρωταρχικός σκοπός είναι μια κοινωνική επίσκεψη, δεν θα πρέπει να απαιτούνται διαδικασίες απολύμανσης. Εάν, βέβαια, οι επισκέπτες πρέπει να έρθουν σε επαφή με αποθέματα, τότε μπορούν να επιβληθούν μέτρα βιοασφάλειας.
Τα οχήματα και τα μηχανήματα που εισέρχονται στο αγρόκτημα θα πρέπει να καθαρίζονται πριν από την άφιξη. Τα οχήματα που δεν απαιτούνται για συγκεκριμένες λειτουργίες στο αγρόκτημα θα πρέπει να αφήνονται στην κατοικία και να πραγματοποιούνται ταξίδια με τα αγροτικά οχήματα.
Οι έλεγχοι βιοασφάλειας δεν χρειάζεται να είναι επαχθείς. Η χρήση μιας προσέγγισης κοινής λογικής μπορεί να αποτρέψει την τυχαία εισαγωγή ασθένειας. Εξάλλου, στον αγοραστή των ζώων σας, το γεγονός ότι τηρείτε πρότυπα βιοασφάλειας δίνει την εικόνα ενός ευσυνείδητου παραγωγού που νοιάζεται για το κοπάδι του.
