Ανάρπαστο το ελληνικό βαμβάκι στις διεθνείς αγορές

2ο Πανελλήνιο Συνέδριο ΔΟΒ

των Γιώργου Ρούστα, Γιάννη Σάρρου

Στο επίκεντρο του 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, που πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ-Δήμητρα βρέθηκε η ποιότητα του βαμβακιού, με αφορμή το έντονο ενδιαφέρον διεθνών οίκων ρουχισμού και μόδας για το ελληνικό πιστοποιημένο ποιοτικό βαμβάκι.

Οι περισσότεροι ομιλητές του συνεδρίου εστίασαν στην ανάγκη παραγωγής ποιοτικού πιστοποιημένου βάμβακος, το οποίο έχει τη δυνατότητα να κυριαρχήσει στις διεθνείς αγορές, δίνοντας την απαιτούμενη υπεραξία στο προϊόν και ενισχύοντας ταυτόχρονα το εισόδημα των βαμβακοπαραγωγών, οι οποίοι κόντρα στις αντίξοες καιρικές συνθήκες και στο αυξημένο κόστος παραγωγής, συνεχίζουν να επενδύουν στον «λευκό χρυσό».

Μπορεί επισήμως στο συνέδριο να μην άνοιξε ουσιαστική συζήτηση για τις φετινές εμπορικές τιμές στο βαμβάκι, όμως στα καθιερωμένα πηγαδάκια που δημιουργήθηκαν στη σκεπαστή αγορά της Νεάπολης αυτό ήταν και το μοναδικό θέμα συζήτησης μεταξύ των παραγωγών.

Όλοι τους θεωρούν δεδομένο το «6» μπροστά από οποιαδήποτε συμφωνία κλειστεί το επόμενο διάστημα με τους εκκοκκιστές, ενώ ανάλογα με την ποιότητα του προϊόντος, η τιμή μπορεί να φτάσει και τα 65, ακόμη και τα 67 λεπτά στην πόρτα του εκκοκκιστηρίου.

Επένδυση στην ποιότητα

Κεντρική επιλογή του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αποτελεί η επένδυση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού βαμβακιού και στη δημιουργία προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, τόνισε ο υπουργός ΑΑΤ, Σπήλιος Λιβανός, επισημαίνοντας την ανάγκη να αποκτήσει το ελληνικό βαμβάκι το δικό του «brand name».

Η πιστοποίηση, σύμφωνα με τον ίδιο, θα συμβάλει καθοριστικά στη διεθνή αναγνώριση της ποιότητας του ελληνικού βαμβακιού. Ακόμη, πρόσθεσε ότι «είναι πολύ σημαντική η πιστοποίηση AGRO2 και κυρίως η ισοδυναμία των προδιαγραφών AGRO2 και BCI που πετύχαμε με τον ΕΛΓΟ».

Από το βήμα του συνεδρίου, ο κ. Λιβανός ανακοίνωσε την ένταξη και χρηματοδότηση του πιστοποιημένου με AGRO2 βαμβακιού στο Μέτρο 3.1 της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου του ΠΑΑ (εντός του 2022 ως φιλοπεριβαλλοντικής δράσης της Εθνικής Στρατηγικής με προϋπολογισμό 40 εκατ. ευρώ), προκαλώντας τα χειροκροτήματα, κυρίως των μελών της ΔΟΒ.

Τέλος, κάλεσε τους παραγωγούς να συνεργαστούν από κοινού με όλους τους εμπλεκόμενους με το βαμβάκι φορείς, «ώστε όλοι μαζί να εκμεταλλευτούμε τις καλές συγκυρίες και τα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ (όπως η ΚΑΠ και το Ταμείο Ανάκαμψης) και να διαμορφώσουμε ένα καινούργιο πλαίσιο για τις παγκόσμιες προοπτικές του ελληνικού βαμβακιού».

Υπεραξία μέσω της έρευνας

Ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, Ευθύμιος Φωτεινός, ανέφερε στην ομιλία του ότι «στόχος μας είναι να συνδράμουμε στη δημιουργία ποιοτικού βαμβακιού. Αναφορικά με το Στρατηγικό Σχέδιο για το Βαμβάκι, που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από το ΥΠΑΑΤ, έως τις 28 Σεπτεμβρίου, ας γνωρίζουμε πως η ποιότητα φέρνει την υπεραξία. Μόνο με την έρευνα μπορεί να επιτευχθεί αυτό».

Ο προϊστάμενος του Ινστιτούτου Ταξινονόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος, Μοχάμεντ Νταράουσε, ζήτησε από τους παραγωγούς να φροντίσουν ώστε το προϊόν τους να μην έχει ξένες ύλες και να επιτευχθεί η λευκότητα, προσελκύοντας έτσι τις ασιατικές αγορές, που αναζητούν ποιοτικό βαμβάκι για τα κλωστήρια. Παρουσίασε για ακόμη μία χρονιά ποικιλίες βαμβακιού που δίνουν συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά στο προϊόν και υπενθύμισε ότι το ελληνικό είναι το μοναδικό non-GMO (μη γενετικά τροποιημένο) βαμβάκι παγκοσμίως.

Η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα

Σημαντικές ήταν και οι παρουσιάσεις ερευνητών και καθηγητών, οι οποίες αφορούσαν τις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή. Το βαμβάκι, όπως είπαν, φαίνεται πως αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα, καθώς η κλιματική αλλαγή το επηρεάζει θετικά. Η αύξηση των θερμοκρασιών θα έχει επίδραση στον χρόνο σποράς και στο εύρος της καλλιεργητικής περιόδου, ενώ θα βελτιωθούν τόσο η απόδοση, όσο και η ποιότητα, επειδή η καλλιέργεια δεν θα υφίσταται τις δυσμενείς επιδράσεις των χαμηλών θερμοκρασιών στην εποχή της σποράς και του φυτρώματος.

Επίσης, θετική θα είναι η εξέλιξη της καλλιέργειας στη Βόρεια Ελλάδα και στη Θράκη. Σε ό,τι αφορά τις νότιες περιοχές, θα μπορούν να καλλιεργηθούν ποικιλίες, οι οποίες θα έχουν μεγαλύτερο βιολογικό κύκλο και θα είναι περισσότερο αποδοτικές.

Τέλος, θα μειωθεί και ο κίνδυνος από προσβολές εντόμων, όπως είναι το πράσινο σκουλήκι.

 

ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ

Στις τοποθετήσεις που ακολούθησαν, ο πρόεδρος του ΕΛΓΟ-Δήμητρα, Σέρκος Χαρουτουνιάν, και ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, Ευθύμιος Φωτεινός, μίλησαν για τις θετικές προοπτικές που ανοίγει για το ελληνικό βαμβάκι η συνεργασία της ΔΟΒ με τον ΕΛΓΟ-Δήμητρα σε όλα τα επίπεδα, ενώ στον ρόλο που επιτελεί ο ΕΛΓΟ προς την κατεύθυνση αυτή, αναφέρθηκε ο διευθύνων σύμβουλος, Π. Χατζηνικολάου.

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Βάμβακος, Αντώνης Σιάρκος, ανέφερε ότι «μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου η Συμμαχία θα υπογράψει σύμφωνο υποστήριξης με την Ευρωπαϊκή Κλωστοϋφαντουργία, που έχει έδρα τις Βρυξέλλες, απόδειξη της δυναμικής που έχει το προϊόν. Στόχος να μετατρέψουμε το σύνθημα Farm to Fork (Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο) σε Farm to Fashion (Από το Αγρόκτημα στη Μόδα)». Τέλος, ανέλυσε τις δράσεις της Συμμαχίας για την προώθηση του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.

Ο αντιπρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ, Π. Τζαβέλλας, ανέφερε ότι «σε δύο χρόνια από τώρα θα υπάρχει πλήρης έλεγχος από τον Οργανισμό για τα δηλωμένα στρέμματα βαμβακιού, με τη χρήση δορυφόρων ακόμη και σε απομακρυσμένα αγροτεμάχια, μέσω προγράμματος το οποίο ήδη εφαρμόζεται πιλοτικά σε δύο περιφερειακές ενότητες της χώρας».

Ο πρώην πρόεδρος της ΠΕΕΕΒ και πρόεδρος της Ένωσης Εκκοκκιστών, Βασίλης Μάρκου, μίλησε για το ευρωπαϊκό σήμα στο βαμβάκι που θα δώσει υπεραξία, μέσω του σήματος «AGRO» που προωθεί ο ΕΛΓΟ-Δήμητρα. Παράλληλα, πρόσθεσε ότι από τη συνεργασία της ΔΟΒ με τον ΕΛΓΟ και την πολιτεία επιβραβεύεται η ποιότητα του βαμβακιού, καθώς 17 εκατομμύρια ευρώ ετησίως προορίζονται αποκλειστικά για το εισόδημα του παραγωγού.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, ο καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθυντής του Εργαστηρίου Γεωργίας, Δημήτρης Μπιλάλης, παρουσίασε τα αποτελέσματα της μελέτης του στρατηγικού σχεδιασμού της καλλιέργειας βάμβακος στην Ελλάδα. Όπως υποστήριξε, «σύμφωνα με τα στοιχεία από το 2015 έως το 2018, το βαμβάκι καταλαμβάνει την τρίτη θέση στην κατανάλωση νερού, μετά τον καπνό και τη βιομηχανική ντομάτα, σε όλους τους νομούς μεσοσταθμικά».

Νέες ποικιλίες και ευφυής γεωργία απέναντι στην έλλειψη νερού

Απάντηση στο χρόνιο ερώτημα της ελλιπούς άρδευσης, ζήτημα που αποτελεί κομβικό σημείο για την εξέλιξη της παραγωγής και ειδικότερα σε περιοχές όπως είναι ο θεσσαλικός κάμπος, έδωσε ο δρ. Ευάγγελος Χατζηγιανάκης, από το Ινστιτούτο Εδαφικών Πόρων, όπως επίσης και άλλοι ειδικοί.

Σύμφωνα με τους ερευνητές και τις παρουσιάσεις τους, θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να ενισχυθεί η στάγδην άρδευση, για περισσότερη εξοικονόμηση νερού, αλλά και ενέργειας. Να μειωθεί η κατεργασία του εδάφους και επίσης να ενισχυθούν ποικιλίες με μικρότερες απαιτήσεις σε νερό. Τέλος, να εφαρμοστεί άμεσα η ευφυής γεωργία για τον καλύτερο έλεγχο της υγρασίας του εδάφους.

Μια καλλιέργεια φιλικότερη προς το περιβάλλον

Για το μέλλον του ελληνικού βαμβακιού μέσα από την αειφόρο ανάπτυξη μίλησε η Χριστιάνα Καλογήρου, γενική γραμματέας του ΥΠΑΑΤ. Η ίδια αναφέρθηκε στη μεγάλη σημασία του προϊόντος, και πως «η παραγωγή του θα πρέπει να γίνεται με πιο ήπιες και φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να δημιουργεί προστιθέμενη αξία». Παρεμβάσεις για το ίδιο θέμα έκανε και ο πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας στις COPA-COGECA για το βαμβάκι, Χρήστος Τσιχήτας, θέτοντας τους δικούς του προβληματισμούς μέσα από αυτές τις πρακτικές.

Το κόστος των εισροών

Μεγάλο επίσης ήταν το ενδιαφέρον για τις εισροές στο βαμβάκι και το κόστος παραγωγής. Η Φωτεινή Γιαννακοπούλου, γενική διευθύντρια του Συνδέσμου Παραγωγών και Εμπόρων Λιπασμάτων (ΣΠΕΛ), μίλησε για τον ρόλο των λιπασμάτων στην παραγωγή του βαμβακιού. Όπως τόνισε, με την ορθή διαχείριση της λίπανσης μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα στην παραγωγή και παράλληλα να προστατευθεί το περιβάλλον.

Παρέμβαση για το κόστος παραγωγής έκανε και ο Βασίλης Γιαννάκος, μέλος ΔΣ της Διεπαγγελματικής Βάμβακος, εστιάζοντας στις αυξημένες τιμές των αγροτικών εφοδίων, που μειώνουν αισθητά το εισόδημα των παραγωγών.

Στην ίδια θεματική ενότητα μίλησε και ο Ανδρέας Κουτσοκώστας, εκπρόσωπος της Ένωσης Κατασκευαστών Γεωργικών Μηχανημάτων Ελλάδος. Όπως είπε, στόχος της ΕΚΑΓΕΜ είναι η τεχνολογική προσαρμογή των γεωργικών μηχανημάτων στα νέα δεδομένα της σύγχρονης γεωργίας, ενώ ανέφερε ότι τα σχέδια βελτίωσης βοηθούν στον εκσυγχρονισμό των Ελλήνων αγροτών και θα πρέπει να είναι περισσότερο ευέλικτα, ώστε να είναι και περισσότερο αποτελεσματικά.

Έξυπνες εφαρμογές στο βαμβάκι από το gaiasense app

Για τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της ευφυούς γεωργίας μίλησε ο Γιάννης Μαυρουδής, μέλος ΔΣ της Neuropublic ΑΕ. Αναφέρθηκε στη μεγάλη επιτυχία του συστήματος gaiasense, αλλά και στην εξέλιξη της τεχνολογίας μέσω των νέων δεδομένων και τη χρήση αυτών από απλά καθημερινά συστήματα,
όπως είναι το τηλέφωνο των αγροτών.

Για παράδειγμα, με το νέο gaiasense app, που παρουσίασε ο κ. Μαυρουδής, μπορεί ο κάθε αγρότης να αξιοποιήσει τα οφέλη της ευφυούς γεωργίας με πολύ εύκολο τρόπο και με μικρό κόστος. Κρίσιμες αποφάσεις, όπως οι ψεκασμοί ή τα ποτίσματα, που παλαιότερα απαιτούσαν γνώση και ενημέρωση από ειδικούς, τώρα, μέσω αυτού του συστήματος, είναι προσβάσιμα και εύκολα διαχειρίσιμα από τον αγρότη, με αποτέλεσμα με πολύ χαμηλό κόστος να αυξάνει την ποιότητα της παραγωγής του, άρα και τα κέρδη του.