άρθρο του Ανδρέα Σπυρόπουλου,
γραμματέα της Κεντρικής Πολιτικής
Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής
Το ελληνικό κράτος από τη σύστασή του έως το πρώτο μισό του 20ού αιώνα είχε μια οικονομία θεμελιωμένη στην αγροτική δραστηριότητα. Το αγροτικό ζήτημα, μέσα από διαφορετικές ταυτότητες και εκφάνσεις, ήταν πάντοτε κυρίαρχο στον πολιτικό διάλογο. Ταυτόχρονα, αποτέλεσε έναν μηχανισμό κοινωνικής ενσωμάτωσης των αγροτών στο οικονομικό και πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας. Η ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας και η αστικοποίηση στη μεταπολεμική Ελλάδα προκάλεσε την υποχώρηση του αγροτικού τομέα. Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ επί Ανδρέα Παπανδρέου ήταν εκείνες ουσιαστικά που υλοποιούσαν μια ενιαία αποκεντρωμένη αγροτική και οικονομική πολιτική, ενισχύοντας τη θέση του αγρότη και της αγρότισσας, στηρίζοντας το αγροτικό εισόδημα με πόρους από τον προϋπολογισμό και αξιοποιώντας ευρωπαϊκούς πόρους.
Έκτοτε, έχουν περάσει 40 χρόνια και ο πρωτογενής τομέας εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται ως ο «φτωχός συγγενής» της οικονομίας, παρότι συμβάλλει σταθερά στο 4% του ΑΕΠ, όταν ο μέσος όρος στις χώρες της ΕΕ κινείται στο 1,6%. Το γεγονός, δε, ότι η παραγόμενη προστιθέμενη αξία από τη μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων υπολογίζεται στα 7,2 δισ. ευρώ και το ύψος των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων αντιστοιχεί στο 18% του συνόλου των εξαγωγών δημιουργεί από μόνο του τις προϋποθέσεις για να γίνει ένας ευρύς διάλογος για την αγροτική πολιτική που χρειάζεται η χώρα.
Ιδίως σήμερα, που λόγω διαδοχικών κρίσεων έχει αναδειχθεί η ευθραυστότητα των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων. Ιδίως σήμερα, που το αγροτικό εισόδημα συμπιέζεται περαιτέρω από τις επιπτώσεις των κρίσεων και την απουσία κυβερνητικής μέριμνας για τη στήριξή του.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, πέντε χρόνια τώρα, αποφεύγει να δώσει λύσεις στα βασικά προβλήματα των παραγωγών. Απόδειξη ότι μέσα σε αυτά τα χρόνια έχει αλλάξει τέσσερις υπουργούς, ενώ το Στρατηγικό Σχέδιο για τη νέα ΚΑΠ έχει επιστραφεί προς αναθεώρηση, με 475 παρατηρήσεις. Στο πεδίο της καθημερινότητας του αγροτικού κόσμου, το κόστος παραγωγής έχει αυξηθεί κατά 25%, ενώ οι αγρότες έχουν εισπράξει μόλις το 50% των επιδοτήσεων που δικαιούνται, καθώς η κυβέρνηση απέτυχε να ενεργοποιήσει έγκαιρα τις διατάξεις της νέας ΚΑΠ.
Αυτό αποδεικνύει και το κάλπικο επιχείρημα της Νέας Δημοκρατίας περί συσχέτισης των αγροτικών κινητοποιήσεων με τη νέα ΚΑΠ. Τα τρακτέρ μπροστά στη Βουλή δεν βρέθηκαν λόγω των αστοχιών των Βρυξελλών, αλλά λόγω του εμπαιγμού που έχει υποστεί ο αγροτικός κόσμος από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Το ΠΑΣΟΚ στηρίζει τα αιτήματά τους για κατάργηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο, για αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας με ενεργειακές κοινότητες, για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου του ΕΛΓΑ, ώστε να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, αλλά και για μέτρα που θωρακίζουν τη θέση των παραγωγών έναντι της ασυδοσίας των μεσαζόντων και των παράνομων ελληνοποιήσεων.
Ο πρωτογενής τομέας, λόγω της αλληλεπίδρασής του με άλλους οικονομικούς κλάδους, όπως η μεταποίηση, η εστίαση και ο τουρισμός, αλλά και της σημαντικής συμβολής του στην περιφερειακή ανάπτυξη, χρειάζεται να αντιμετωπιστεί επιτέλους ως πλουτοπαραγωγική πηγή για τη χώρα.
Εμείς θα συνεχίσουμε να μιλάμε για την ανάγκη μιας σύγχρονης εθνικής αγροτικής πολιτικής που να θεμελιώνεται στον διάλογο και να στοχεύει στην αύξηση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και την ενίσχυση της στρεμματικής παραγωγικότητάς τους, την επαγγελματική κατάρτιση των αγροτών, την ενίσχυση των νέων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία και την ανάπτυξη της αγροτικής επιχειρηματικότητας και της εξωστρέφειας των αγροτικών προϊόντων.
Ο πρωτογενής τομέας της χώρας χρειάζεται εδώ και τώρα ένα εθνικό σχέδιο που θα στηρίζεται σε αξιόπιστα δεδομένα, θα θέτει μετρήσιμους στόχους και θα λειτουργεί ως διαπραγματευτικό εργαλείο προς τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα. Ίσως τότε καταφέρουμε να ασκήσουμε μια συμπεριληπτική και αναπτυξιακή αγροτική πολιτική.
