Την πλάτη της στις εργασίες του Παγκόσμιου Φόρουμ για τη Γεωργία και τα Τρόφιμα, που πραγματοποιείται στο Βερολίνο, γύρισε για δεύτερη χρονιά το ΥΠΑΑΤ. Και φέτος κανένας εκπρόσωπος από την ηγεσία του υπουργείου δεν μετέβη στη γερμανική πρωτεύουσα όπου διεξήχθη στις 21 Ιανουαρίου 2023 η 15η Διεθνής Διάσκεψη των υπουργών Γεωργίας, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Φόρουμ για τη Γεωργία και τα Τρόφιμα και της Διεθνούς Πράσινης Εβδομάδας. Εξάλλου, από το τελικό κείμενο συμπερασμάτων απουσιάζει, ανάμεσα σε 64 χώρες*, η υπογραφή της Ελλάδας.
Μετασχηματισμός
Πρόκειται για μία σημαντική διεθνή συνάντηση, όπου κάθε χρόνο μπαίνουν στο τραπέζι των συζητήσεων κύρια θέματα που άπτονται του αγροδιατροφικού τομέα. Κάποιοι, μάλιστα, χαρακτηρίζουν το φόρουμ αυτό ως το «Νταβός της γεωργίας» για να υπογραμμίσουν τη σπουδαιότητα αυτής της διεθνούς διάσκεψης των υπουργών Γεωργίας.
Φέτος, κεντρικό θέμα ήταν ο μετασχηματισμός των διατροφικών συστημάτων και η διεθνής απάντηση στις πολλαπλές κρίσεις (Food Systems Transformation: A Worldwide Response to Multiple Crises), με τους υπουργούς Γεωργίας να εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους για «τις αυξημένες και συνεχιζόμενες συγκρούσεις στον κόσμο, που προκαλούν σοβαρές συνέπειες στην επισιτιστική ασφάλεια».
Πιο συγκεκριμένα, στο κείμενο συμπερασμάτων, οι υπουργοί των 64 χωρών εκφράζουν την ανησυχία τους για την επιδείνωση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας από την πανδημία και μετά, αφού καταδικάζουν τον πόλεμο στην Ουκρανία. Όπως τονίζουν, η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί «συμβάλλει στην αύξηση των τιμών στα τρόφιμα, στα εμπορεύματα, στα λιπάσματα και άλλες γεωργικές εισροές, ενισχύοντας επίσης την ανισότητα».
Και συμπληρώνουν πως «οι επιπτώσεις από αυτούς τους κραδασμούς συμβαίνουν στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων κρίσεων κλιματικής αλλαγής και απώλειας βιοποικιλότητας, που αποτελούν περαιτέρω απειλή για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και τη βιώσιμη ανάπτυξη».
Βιωσιμότητα
Οι υπουργοί αναγνωρίζουν «την ιδιαίτερη ευπάθεια όλων των συστημάτων τροφίμων στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας». Επισημαίνουν ότι «τα συστήματα αειφόρου γεωργίας και τροφίμων μπορούν επίσης να προσφέρουν λύσεις που αλλάζουν το παιχνίδι για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας», αλλά τονίζουν «μια σειρά περαιτέρω αλληλένδετων παραγόντων», που «ασκούν πρόσθετη πίεση στα συστήματα τροφίμων, όπως η υποβάθμιση της γης, του νερού και των οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένων της ερημοποίησης, της ξηρασίας, των πλημμυρών, της αποψίλωσης των δασών, της λειψυδρίας και της ρύπανσης του αέρα, του εδάφους και των υδάτων και της αυξανόμενης απειλής διασυνοριακών φυτικών και ζωικών παρασίτων και ασθενειών».
Παραδέχονται ότι «οι συνέπειες πολλών από αυτές τις πολλαπλές κρίσεις γίνονται πιο έντονες στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, τα μικρά νησιωτικά αναπτυσσόμενα κράτη, τις χώρες που φιλοξενούν πρόσφυγες, αλλά και στις γυναίκες, τους νέους και τις ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες».
Οι υπουργοί, μεταξύ άλλων:
✱ Δεσμεύονται να προωθήσουν ανθεκτικά συστήματα γεωργίας χωρίς αποκλεισμούς, γι’ αυτό και θα αναπτύξουν και πολιτικές διαχείρισης κινδύνου.
✱ Υπογραμμίζουν την ανάγκη να μειωθεί η αστάθεια της διεθνούς αγοράς τροφίμων.
✱ Δεσμεύονται να προωθήσουν και να βελτιώσουν την έρευνα, την καινοτομία, την ψηφιοποίηση της γεωργίας, την επαγγελματική κατάρτιση και τη συμβουλευτική.
✱ Επισημαίνουν πως ένας αξιόπιστος ενεργειακός εφοδιασμός είναι απαραίτητος για την επισιτιστική ασφάλεια και ανάπτυξη.
✱ Τονίζουν την επείγουσα ανάγκη να αντιστραφεί η απώλεια βιοποικιλότητας και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος έως το 2030 (σημειώνουν αναλυτικά πρακτικές, όπως η γεωργία δέσμευσης άνθρακα, η αγροοικολογία, η διατήρηση γενετικών πόρων, η μείωση φυτοφαρμάκων κ.ά.).
«Να δράσουμε μαζί»
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο επίτροπος Γεωργίας της ΕΕ, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, υπογράμμισε ότι «οι πολλαπλές κρίσεις που αντιμετωπίζουμε –και σχετίζονται με την οικονομική, οικολογική και κοινωνική βιωσιμότητα της γεωργίας– δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνες τους».
Όπως τόνισε, «για να ξεπεράσουμε αυτές τις κρίσεις, πρέπει να δράσουμε μαζί και να δράσουμε τώρα». Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε, ο επίτροπος εξέφρασε, μεταξύ άλλων, την άποψη ότι το Αποθεματικό Κρίσης της ΚΑΠ, ύψους 450 εκατ. ευρώ, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει τους αγρότες σε χώρες, όπως η Πολωνία ή η Ρουμανία, που πιέζονται από την εισροή σιτηρών από την Ουκρανία.
Συγκεκριμένα, είπε ότι ενώ οι λωρίδες αλληλεγγύης, μαζί με την επανέναρξη των εξαγωγών μέσω ορισμένων λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας, βοήθησαν τις ουκρανικές εξαγωγές να ανακάμψουν, σε χώρες όπως η Πολωνία, η εισροή σιτηρών σημαίνει ότι οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης γεμίζουν τόσο που οι τιμές των παραγωγών έχουν πέσει. «Μαζί με τους πληγέντες αγρότες, εργαζόμαστε για την επίλυση του ζητήματος χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η ανοιχτή εμπορική σχέση με την Ουκρανία», τόνισε.
*1. Αλβανία 2. Αρμενία 3. Αυστραλία 4. Μπαγκλαντές 5. Βραζιλία 6. Βουλγαρία 7. Δημοκρατία του Κάμπο Βέρντε 8. Καμπότζη 9. Καναδάς 10. Χολή 11. Κολομβία 12. Κονγκό 13. Ακτή Ελεφαντοστού 14. Κούβα 15. Κύπρος 16. Τσεχική Δημοκρατία 17. Αίγυπτος 18. Αιθιοπία 19. Φινλανδία 20. Γαλλία 21. Γεωργία 22. Γερμανία 23. Γουινέα 24. Ουγγαρία 25. Ισλανδία 26. Ιταλία 27. Ιαπωνία 28. Κένυα 29. Λάος 30. Λετονία 31. Λίβανος 32. Λιθουανία 33. Λουξεμβούργο 34. Μαδαγασκάρη 35. Μαλάουι 36. Μάλτα 37. Μαυριτανία 38. Μολδαβία 39. Μογγολία 40. Μαυροβούνιο 41. Μαρόκο 42. Νιγηρία 43. Βόρεια Μακεδονία 44. Νορβηγία 45. Παραγουάη 46. Πολωνία 47. Ρουμανία 48. Ρουάντα 49. Σάο Τομέ και Πρίνσιπε 50. Σλοβενία 51. Σομαλία 52. Νότιο Σουδάν 53. Ισπανία 54. Σουηδία 55. Ελβετία 56. Τατζικιστάν 57. Ολλανδία 58. Τουρκία 59. Ουκρανία 60. Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα 61. Ηνωμένο Βασίλειο 62. Ουζμπεκιστάν 63. Υεμένη 64. Ζιμπάμπουε
