των Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Αργυρίου, Γιώργου Ρούστα,
Γιάννη Σάρρου, Αφροδίτης Χρυσοχόου
Την απρόσκοπτη λειτουργία των κύριων Οργανισμών του ΥΠΑΑΤ, και δη του ΟΠΕΚΕΠΕ και του ΕΛΓΑ, ζητούν μέσω της «ΥΧ» οι παραγωγοί της χώρας λίγα 24ωρα μετά την πρώτη εκλογική αναμέτρηση της 21ης Μαΐου. Όπως εξηγούν, κατά το χρονικό διάστημα έως τον δεύτερο γύρο των εκλογών, στις 25 Ιουνίου, και μέχρι να αναλάβει το χαρτοφυλάκιό του ο νέος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να καθυστερήσουν οι πληρωμές τους, είτε πρόκειται για ενισχύσεις είτε για αποζημιώσεις.
Επιπλέον, τονίζουν ότι δεν πρέπει να παραμείνουν άλλο απλοί παρατηρητές της νέας ΚΑΠ 2023-2027, προειδοποιούν για αλυσιδωτές επιπτώσεις εξαιτίας της ελλιπούς ενημέρωσής τους και καυτηριάζουν για άλλη μία φορά την κατάσταση με την υποβολή των δηλώσεων. Νέα ΚΑΠ και ΟΣΔΕ 2023 βρίσκονται χωρίς καμία αμφιβολία στις προτεραιότητες των Ελλήνων παραγωγών.
Κάποιοι σημειώνουν ότι η δεύτερη προσφυγή στις κάλπες παρατείνει την αγωνία τους για μία σειρά σημαντικών εκκρεμοτήτων που πρέπει να διευθετηθούν άμεσα. Βέβαια, δεν είναι λίγοι εκείνοι που τονίζουν ότι τα κλειδιά του ΥΠΑΑΤ έχουν προ πολλού παραδοθεί και όλα όσα αφορούν τον αγροδιατροφικό τομέα, ειδικά τους τελευταίους μήνες, κινούνται με τον αυτόματο πιλότο. «Υπάρχουν θέματα που έπρεπε να έχουν επιλυθεί εδώ και μήνες ή χρόνια, για τις λίγες ημέρες και μέχρι την ανακοίνωση του νέου υπουργού θα έχουμε πρόβλημα;» αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού της Νάουσας, Κώστας Ταμπακιάρης.
ΟΣΔΕ 2023
Πάντως, το νούμερο ένα πρόβλημα, όπως έχει αποδειχθεί από τις παλινωδίες της πρώην ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ, είναι η ουσιαστική έναρξη του ΟΣΔΕ. Βάσει του νέου Κανονισμού, το κάθε κράτος-μέλος μπορεί να ορίσει το δικό του χρονοδιάγραμμα, λαμβάνοντας υπόψη τη νέα ΚΑΠ.
Για παράδειγμα, οι Θεσσαλοί μελετητές εκφράζουν την αγωνία τους για το χρονοδιάγραμμα και για το τι πρόκειται να γίνει με τα οικολογικά σχήματα, που θα αντικαταστήσουν το «Πρασίνισμα». «Είμαστε στο απόλυτο σκοτάδι, δεν γνωρίζουμε τίποτα», δηλώνει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του συνεταιρισμού «Γαία Φρούιτ» Τυρνάβου, Χρήστος Τασούλας.
Από την Αταλάντη στη Στερεά Ελλάδα ο αγρότης Μπάμπης Κυπραίος τονίζει ότι αυτή την περίοδο οι καλλιέργειες απαιτούν την παρουσία των παραγωγών στα χωράφια. «Η έλλειψη ενημέρωσης για την εφαρμογή της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ, μας αλλάζουν τον προγραμματισμό των καλλιεργειών και είναι δύσκολο για μας αυτή την περίοδο. Ακόμα και υπηρεσιακός υπουργός να πάει στο ΥΠΑΑΤ δεν θα λύσει κανένα πρόβλημα και τυπικά θα ασκεί τα καθήκοντά του, δεχόμενος τις προτάσεις υπηρεσιακών παραγόντων, δηλαδή πρακτικά νεκρός χρόνος», επισημαίνει.
Για την άμεση αναγκαιότητα ενεργοποίησης του ΟΣΔΕ κάνει λόγο και ο Ντίνος Πόρος από την Ελάτεια Φθιώτιδας. Υποστηρίζει ότι προτεραιότητα αποτελεί η άμεση ενεργοποίηση του ΟΣΔΕ, ώστε να καλυφθούν οι συμβατικές μας υποχρεώσεις. Για ελλιπή ενημέρωση στην εφαρμογή της νέας ΚΑΠ σε ό,τι αφορά τις δηλώσεις ΟΣΔΕ αναφέρεται και ο Κώστας Γεωργίου από την Τιθορέα Λοκρίδας. «Το πρόβλημά μας στην παρούσα φάση δεν είναι αν θα έχουμε υπηρεσιακό υπουργό, αλλά το πώς θα εφαρμόσουμε στην πράξη τη νέα ΚΑΠ. Το γεγονός ότι οι αιτήσεις δηλώσεων ΟΣΔΕ έχουν πάει πίσω χωρίς να υπάρχει καμία πυξίδα εφαρμογής δημιουργούν μία αβεβαιότητα σε εμάς. Από τις συμβατικές μας υποχρεώσεις ως προς τον χρόνο δηλώσεων και το θέμα του προγραμματισμού των καλλιεργειών, που έχει σχέση με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, εμείς δεν είμαστε προετοιμασμένοι».
Πρωτίστως είναι σημαντικό να διευθετηθούν ζητήματα αποζημιώσεων σε γεωργούς και κτηνοτρόφους, σχολιάζει ο Θέμης Καλπακίδης, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Καβάλας, προσθέτοντας πως είναι σημαντικό να γίνει ενημέρωση για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, τη δήλωση καλλιέργειας. «Είναι ουσιαστικό ότι δεν θα πάρουμε Πρασίνισμα παρά ένα πολύ μικρό μέρος. Για να πάρουμε περισσότερα χρήματα χρειάζεται να εφαρμόσουμε ορθές γεωργικές πρακτικές, τις οποίες δεν γνωρίζουμε καλά». Αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν να λύσει ένας υπηρεσιακός υπουργός ζητήματα που δεν αντιμετώπισαν υπουργοί.
Προγράμματα
Στο πλαίσιο αυτό, δεδομένη θεωρείται και η πίεση που θα ασκηθεί για όλες τις δράσεις και τα προγράμματα της νέας ΚΑΠ. «Όσο πιο γρήγορα ξεκινήσει η διαβούλευση, τόσο καλύτερα για όλους», δηλώνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Γεωπόνων, Δημήτρης Σοφολόγης, ενώ για τα Σχέδια Βελτίωσης (που λήγουν στις 31 Μαΐου) εμφανίζεται λιγότερο ανήσυχος. Μια πιθανή παράταση μπορεί να δοθεί και από τον Γ.Γ. Ενωσιακών Πόρων, Δημήτρη Παπαγιαννίδη.
«Λόγω των εκλογών, πολλά προγράμματα (π.χ. ΟΕΦ) έχουν μετατεθεί για το μέλλον. Γενικότερα, όμως, υπάρχει αδράνεια από την πλευρά του ΥΑΑΤ, η οποία παρατείνεται πλέον, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον αγροδιατροφικό τομέα, ο οποίος δεν έχει την πολυτέλεια της αναβολής των δραστηριοτήτων του», τονίζει από τη Μεσσηνία ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών, Γιώργος Κόκκινος, σημειώνοντας ότι «προτεραιότητα είναι να συνεχιστεί απρόσκοπτα το έργο του υπουργείου, ακόμα και με υπηρεσιακό υπουργό».
Πληρωμές
Από την Κορινθία ο παραγωγός Θοδωρής Τσάνος είναι ξεκάθαρος: «Η πολιτεία πρέπει να εξοφλήσει ό,τι υποχρεώσεις έχει απέναντι στους παραγωγούς, καθώς και στις μεταποιητικές μονάδες, ώστε να διευκολυνθεί ο πρωτογενής τομέας».
Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και ο πρόεδρος της ΕΑΣ Αμυνταίου, Γιώργος Γιαννιτσόπουλος. Όπως τονίζει στην «ΥΧ», αυτό που πρέπει να δοθεί ως προτεραιότητα είναι η καταβολή των αποζημιώσεων από τις ενστάσεις του 2021 και του 2022 που δεν έχουν πληρωθεί ακόμη. «Ο ΕΛΓΑ θα πρέπει να συνεχίσει να πληρώνει, γιατί έχει σταματήσει η διαδικασία όλο τον Μάιο και δεν γνωρίζουμε τον λόγο, ενώ ήταν δρομολογημένη η πληρωμή και δεν ήταν κάτι που έπρεπε να αποφασίσουν τώρα. Υπάρχουν υπόλοιπα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, από Κομφούζιο και βιολογικά και άλλα μέτρα του υπουργείου. Δεν γνωρίζουμε για ποιον λόγο σταμάτησαν και αυτές οι πληρωμές. Επίσης, θα πρέπει να ξεκινήσουν οι δηλώσεις καλλιέργειας και αυτές έχουν μείνει στάσιμες. Αν και είπαν ότι την προηγούμενη εβδομάδα ξεκινάμε, έμειναν στην ανακοίνωση».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νάουσας, Κώστας Ταμπακιάρης, επισημαίνει: «Αυτά που θα πρέπει να γίνουν και στα οποία πρέπει να δοθούν προτεραιότητες είναι αρχικά στις επενδύσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, γιατί αυτές σχετίζονται με ζητήματα εκσυγχρονισμού και αναπτυξιακής πορείας των επιχειρήσεων και επειδή πρόκειται για πολλά λεφτά δεν πρέπει να καθυστερούν». Και συμπληρώνει: «Ακόμη ένα θέμα το οποίο έχει προτεραιότητα, γιατί υπάρχουν μεγάλες ζημιές από τις καιρικές συνθήκες στα κεράσια και από τη χαλαζόπτωση στα ροδάκινα και άλλες καλλιέργειες, είναι οι πληρωμές από τον ΕΛΓΑ. Ο Οργανισμός πρέπει να λειτουργήσει κανονικά και να προωθήσει τις εκτιμήσεις των ζημιών άμεσα».
Κατανομή βιοντίζελ
Ουσιαστικό θέμα, σύμφωνα με τον κ. Καλπακίδη, είναι η κατανομή του βιοντίζελ που καθυστερεί δύο χρόνια, με αποτέλεσμα να μην έχουν γίνει συμβάσεις με τις βιομηχανίες. «Παλαιότερα, ορισμένα μεγάλα εργοστάσια ζητούσαν να γίνει ελεύθερη διακίνηση του βιοντίζελ, τη στιγμή που το 15% εισάγεται και το 85% είναι ελληνική παραγωγή», μεταφέρει, θυμίζοντας ότι κάποιοι ζητούσαν να φτάσει στο 25% και άλλοι στο 50%.
Ο κ. Καλπακίδης τονίζει ότι δεν πρέπει να αποτελεί άλλοθι το να είναι κάποιος υπηρεσιακός υπουργός. Στα ζητήματα προσθέτει την επιστροφή του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο και την ανάγκη να γίνονται έλεγχοι στα τελωνεία. «Βλέπουμε βίντεο με μουχλιασμένα καλαμπόκια που εισάγονται από την Ουκρανία και, μάλιστα, λειτουργούν ανταγωνιστικά στη δική μας παραγωγή», καυτηριάζει. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι χρειάζεται να γίνει το συντομότερο δυνατόν εκσυγχρονισμός του ΕΛΓΑ, ανάλογα με τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
«Η υπηρεσιακή κυβέρνηση ενδεχομένως να βάλει κάποιες υπογραφές, θα έχουμε ένα κενό 2-3 μηνών και θεωρώ δύσκολο να αναλάβει πρωτοβουλίες κάποιος υπουργός. Δεν θα έχει τα κότσια για την κατανομή του βιοντίζελ».
δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να καθυστερήσουν οι πληρωμές, είτε πρόκειται για ενισχύσεις είτε για αποζημιώσεις, τονίζουν οι παραγωγοί της χώρας και καυτηριάζουν για άλλη μία φορά την κατάσταση με την υποβολή των δηλώσεων
Περιμένοντας τον επόμενο
Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλοί δεν περιμένουν και πολλά από τον υπηρεσιακό υπουργό και θα αρκεστούν στην εύρυθμη τουλάχιστον λειτουργία των δύο Οργανισμών. Αντίθετα, έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους στον νέο «ένοικο» της πλατείας Βάθη. Όπως εξηγούν, με δεδομένη τη δύσκολη φετινή χρονιά, λόγω της κλιματικής κρίσης και το φαινόμενο της ακαρπίας και της καρπόπτωσης που έχει εμφανιστεί σε αρκετές δενδρώδεις καλλιέργειες, ο νέος υπουργός θα πιεστεί αφόρητα για να ξεκινήσει η ουσιαστική συζήτηση για την αναθεώρηση του Κανονισμού ή ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης καλλιεργειών. Τέλος, σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται και οι κτηνοτρόφοι, καθώς τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης έχει αναλάβει να τα κάνει το υπουργείο και κάθε μέρα που χάνεται αυξάνει την αγωνία τους για το ζήτημα των βοσκότοπων.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 26 Μαΐου 2023
