Την προηγούμενη εβδομάδα, το Συμβούλιο της Επικρατείας εξέδωσε απόφαση, σύμφωνα με την οποία οι φρυγανώδεις εκτάσεις ορθώς δεν θεωρούνται δασικές. Με την 725/2023 απόφαση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ κρίθηκε ότι, κατά το Σύνταγμα και τον νόμο, ως βλάστηση που προσδίδει σε ορισμένη έκταση δασικό χαρακτήρα με τις νόμιμες συνέπειες, δηλαδή ως δασική βλάστηση, νοείται η αποτελούμενη από άγρια ξυλώδη φυτά με τα χαρακτηριστικά του δέντρου ή του θάμνου.
«Επομένως, άλλης μορφής άγρια βλάστηση, έστω και ξυλώδης, η οποία, όμως, δεν αποτελείται από δέντρα και θάμνους, δεν εμπίπτει στη συνταγματική έννοια του δάσους και της δασικής έκτασης, αν και ο κοινός νομοθέτης μπορεί να υπαγάγει εκτάσεις όπως η φρυγανώδης, πλήρως ή μερικώς, στη δασική νομοθεσία», αναφέρει απόσπασμα της απόφασης.
Πώς μεταφράζεται, όμως, αυτή η εξέλιξη για τις βοσκήσιμες γαίες και τι αλλάζει στην πράξη για τις ενισχύσεις των κτηνοτρόφων στη νέα ΚΑΠ; Αυξάνονται οι επιδοτούμενες εκτάσεις, μετά από αυτή την απόφαση;
Έγκριτοι δασολόγοι που κατέθεσαν την άποψή τους στην «ΥΧ» εξέφρασαν τη θέση ότι δεν αλλάζει τίποτα στην παρούσα φάση: «Προγενέστερα, είχε εκδοθεί η απόφαση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών, η οποία είχε χαρακτηρίσει τα φρύγανα και τους ασπαλάθους μη δασικά είδη. Κάποιοι είχαν προσφύγει κατά αυτής της απόφασης.
Εν συνεχεία, έρχεται το Συμβούλιο της Επικρατείας με την πρόσφατη απόφαση και χαρακτηρίζει ορθή την απόφαση του Συμβουλίου Δασών. Αυτό σημαίνει ότι οι φρυγανώδεις εκτάσεις θα χαρακτηρίζονται χορτολιβαδικές. Όμως, οι χορτολιβαδικές εκτάσεις με βάση τη νομοθεσία διαχειρίζονται ως δασικές μόνο εφόσον δεν είναι αναγνωρισμένες ως ιδιωτικές ή δεν είναι πεδινά χορτολίβαδα σε υψόμετρο κάτω από 100 μέτρα και με μια μέση κλίση 8%. Άρα, επί της ουσίας, η διαχείριση των εκτάσεων αυτών θα γίνεται βάσει της δασικής νομοθεσίας».
Δεν αυξάνονται οι βοσκότοποι, καθοριστικά τα Σχέδια Βόσκησης
Σε ερώτησή μας, αν η απόφαση του ΣτΕ ανοίγει τον δρόμο για να αυξηθούν οι βοσκήσιμες γαίες, δασολόγος και γνώστης των αγροτικών θεμάτων απάντησε αρνητικά:
«Τα χορτολίβαδα από τις φρυγανώδεις εκτάσεις δηλώνονται και τώρα ως βοσκότοποι. Οι εκτάσεις μετά τον κανονισμό omnibus έχουν ενσωματωθεί εδώ και χρόνια. Εκεί που ενδεχομένως να υπάρξει ένα όφελος για τους κτηνοτρόφους είναι σε νησιωτικές περιοχές, όπως τα Δωδεκάνησα, τα Επτάνησα, η Βόρεια Εύβοια και το Βόρειο Αιγαίο, όπου δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου και υπό προϋποθέσεις μπορούν να δουν αυξημένη την επιλεξιμότητα των εκτάσεών τους».
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «μόνο μετά την ολοκλήρωση των διαχειριστικών σχεδίων, ένα χορτολίβαδο, που αυτήν τη στιγμή στον χάρτη φαίνεται δασικό επειδή είναι δημόσια έκταση, θα πρέπει να μπει στο καθεστώς omnibus και να γίνει βοσκήσιμη γαία».
Την απόφαση του ΣτΕ σχολίασε στην «ΥΧ» και ο τεχνικός σύμβουλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κτηνοτρόφων, Γιάννης Κόκκουρας: «Υπάρχει ένα όφελος, πρόκειται για ιστορία που η χώρα παλεύει εδώ και χρόνια. Από το 2015 έχει αλλάξει ο ορισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον βοσκότοπο, όπου οι φρυγανώδεις εντάσσονταν στις βοσκήσιμες εκτάσεις.
Οι τελευταίες ήταν να συμπεριληφθούν στα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης. Τώρα, εάν οι φρυγανώδεις δεν εμπλέκονται με τις δασικές εκτάσεις είναι θετικό, ώστε να μην εμπλέκεται το δασαρχείο σε δραστηριότητες που αφορούν τους κτηνοτρόφους». Ο ίδιος εξέφρασε τη θέση ότι το ΥΠΑΑΤ πρέπει και οφείλει να είναι εντός χρονικού πλαισίου και να μην υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση που μπορεί να αποτελέσει ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη στη νέα ΚΑΠ.
Η «ΥΧ» ζήτησε από τη γενική γραμματεία δασών του ΥΠΕΝ ένα σχόλιο της απόφασης του ΣτΕ και πώς αυτή δύναται να επηρεάσει τις ενισχύσεις της νέας ΚΑΠ για τους κτηνοτρόφους. Η απάντηση που μας δόθηκε από τον διευθυντή του γενικού γραμματέα δασών, Αντώνη Παπαδάκη, ήταν ουσιαστικά μια παραπομπή στο ΥΠΑΑΤ: «Το ερώτημά σας αφορά αρμοδιότητες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης εκπονούνται από το εν λόγω υπουργείο, το οποίο είναι υπεύθυνο και για τη διαμόρφωση των ελληνικών προτάσεων σχετικά με την ΚΑΠ.
Από την πλευρά μας, θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε τις προσφυγές δασολόγων και οικολογικών οργανώσεων κατά της Απόφασης του υφυπουργού Περιβάλλοντος με τίτλο ‘‘Αποδοχή Γνωμοδότησης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών’’. Το Τεχνικό Συμβούλιο Δασών απεφάνθη ότι η φρυγανώδης βλάστηση δεν αποτελεί δασική βλάστηση και, συνεπώς, οι εκτάσεις που καλύπτονται από αυτήν δεν υπάγονται στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Συνεπώς, οι ως άνω αποφάσεις παραμένουν ισχυρές».
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 12 Μαΐου 2023
