«Να αποφύγουμε αυτό που γίνεται με το ελαιόλαδο, να βγαίνει δηλαδή σε μεγάλες ποσότητες χύμα έξω, να συσκευάζεται αλλού και την υπεραξία να την παίρνει άλλος»
Το περασμένο σαββατοκύριακο, το κλειστό γήπεδο Ταε Κβον Ντο του Παλαιού Φαλήρου μύρισε… κάνναβη. Ο λόγος για τη δεύτερη Athens Cannabis Expo 2019, που έλαβε χώρα από την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου έως και την Κυριακή 13 Ιανουαρίου, φιλοξενώντας περισσότερους από 150 εκθέτες του κλάδου, παράλληλες ομιλίες και εκδηλώσεις. Πλήθος επισκεπτών κατέκλυσε τον χώρο είτε για να ενημερωθούν είτε για να προμηθευτούν κάποιο από τα προϊόντα που προσέφεραν ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις. Καφές, τσάι, πίτσα, τυριά, λάδια, τρόφιμα, έλαια, κεραλοιφές, καλλυντικά και προϊόντα περιποίησης, ανθούς, σπόρους, καλλιεργητικά προϊόντα, ατμοποιητές, εκδόσεις, φαρμακευτικά σκευάσματα, ρούχα και αξεσουάρ ήταν μόνο μερικά από τα προϊόντα που μπορούσε να βρει κανείς στα περίπτερα της έκθεσης. Το σημαντικότερο, όμως, ήταν ότι για το κάθε ένα από αυτά υπήρχε ένας πρόθυμος παραγωγός, μεταποιητής ή εκθέτης για να απαριθμήσει με κάθε λεπτομέρεια τις ευεργετικές ιδιότητες του εκάστοτε προϊόντος.
Η κάνναβη το προηγούμενο σαββατοκύριακο δικαιωματικά είχε γιορτή. Περίπου τρία χρόνια μετά από τη νομιμοποίηση της καλλιέργειας των βιομηχανικών ποικιλιών της και λιγότερο από έναν χρόνο μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για την παραγωγή τελικών προϊόντων της φαρμακευτικής, αποκαθίσταται με δειλά, αλλά αποφασιστικά βήματα μία καλλιέργεια που για πολλά χρόνια τελούσε υπό «παρεξήγηση». «Δυστυχώς, η παρανομία που διείπε το προϊόν όλα τα προηγούμενα χρόνια έχει δημιουργήσει μία συνείδηση την οποία δεν αξίζει το ίδιο το προϊόν», δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός ΑΑΤ, Σταύρος Αραχωβίτης, παρευρισκόμενος στα εγκαίνια της έκθεσης. Παράλληλα, τόνισε ότι «και οι δύο κατηγορίες της αποτελούν δυναμικές καλλιέργειες, τις οποίες η κυβέρνηση προσπαθεί να βοηθήσει με κάθε τρόπο».
Μεγάλες προοπτικές εξωστρέφειας και θέσεων απασχόλησης
Στα εγκαίνια της έκθεσης παρευρέθηκαν και άλλα στελέχη της κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων ο υφυπουργός ΑΑΤ, Βασίλης Κόκκαλης, ο αναπληρωτής υπουργός ΟΙΚΑ, Στέργιος Πιτσιόρλας, ο υφυπουργός ΟΙΚΑ, Στάθης Γιαννακίδης, και η περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου.
«Η κάνναβη, βιομηχανική και φαρμακευτική, θα δώσει ώθηση στην ελληνική οικονομία και γεωργία, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και φέρνοντας έσοδα στα ταμεία του κράτους», δήλωσε αποκλειστικά στην «ΥΧ» ο Β. Κόκκαλης, αποκαλύπτοντας ότι σύντομα θα έχουμε τροποποίηση της απόφασης για τη βιομηχανική κάνναβη, ώστε να βοηθηθούν οι αγρότες μας». Μάλιστα, πρόσθεσε ότι για τους Έλληνες παραγωγούς «πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στη συγκεκριμένη καλλιέργεια, ώστε να αποκτήσουν ένα σταθερό και μόνιμο εισόδημα, αλλά και να έχουμε επενδυτές που θα ασχολούνται και με αυτήν». «Έχω πληροφορηθεί ότι γίνεται μία καλή κίνηση και για Διεπαγγελματική Οργάνωση Κάνναβης», πρόσθεσε, μεταξύ άλλων, ο κ. Κόκκαλης, χαρακτηρίζοντας την κίνηση αυτή «ευχής έργον».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις των στελεχών του ΥΠΟΙΚΑ, τονίζοντας τη σημασία και τα οφέλη που παρουσιάζει ο κλάδος εκτός, αλλά και εντός των ελληνικών συνόρων. «Πρόκειται για μία ιδιαίτερα δυναμική αγορά, την οποία θα αξιοποιήσουμε στο έπακρο και θα στηρίξουμε κάθε προσπάθεια που γίνεται και στο κομμάτι της παραγωγής, της μεταποίησης και των εξαγωγών», δήλωσε ο Στ. Γιαννακίδης. Ο Στ. Πιτσιόρλας, αναφερθείς στο νομοθετικό έργο της κυβέρνησης, επεσήμανε ότι «με τους νόμους που ψηφίσαμε, τη νομιμοποίηση της καλλιέργειας και τη νομιμοποίηση της βιομηχανικής πια κατεργασίας και παραγωγής, ανοίγουμε έναν τεράστιο δρόμο, θεωρούμε ότι θα δημιουργήσουμε πολύ μεγάλο αριθμό θέσεων απασχόλησης και μεγάλο κομμάτι του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια». Η Ρ. Δούρου από τα εγκαίνια της έκθεσης αναφέρθηκε στο ελπιδοφόρο μήνυμα που δίνουν τέτοιες προσπάθειες, δηλώνοντας παράλληλα τη στήριξη της περιφέρειας σε αυτές.
Πολλαπλασιασμός των στρεμμάτων και μεταποιητικές πρωτοβουλίες
«Η έκθεση έχει 50 καινούργιες επιχειρήσεις γύρω από την κάνναβη, υπάρχει μεγάλη κινητικότητα μόλις μέσα σε έναν χρόνο», δήλωσε, μεταξύ άλλων, στην «ΥΧ» ο Μιχάλης Θεοδωρόπουλος, πρόεδρος της ΚοινΣΕπ ΚΑΝΝΑΒΙΟ, μίας από τις πρώτες επιχειρήσεις που δραστηριοποιήθηκαν στον τομέα της βιομηχανικής κάνναβης από το 2016. «Φεύγει σιγά σιγά το πλαίσιο άγνοιας, φοβίας και παραπληροφόρησης που υπήρχε, ενώ και οι παραγωγοί είναι πιο θετικοί, όμως περιμένουν να προχωρήσει και ο τομέας της μεταποίησης, όπου πρέπει να γίνουν επενδύσεις», επεσήμανε ο Μ. Θεοδωρόπουλος.
Παράλληλα, αναφερθείς στο νομοθετικό πλαίσιο, σημείωσε ότι πρέπει να εξομαλυνθεί και να εξορθολογιστεί, αφού το προϊόν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν ακόμη ένα αγροτικό προϊόν. «Ακόμα, για παράδειγμα, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα είναι συγκεχυμένο σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα. Τώρα είναι σε εξέλιξη η διαδικασία για τον καθορισμό των ανώτατων ορίων τετραϋδροκανναβινόλης σε αυτά», παρατήρησε ο ίδιος, ο οποίος συμμετέχει ως μέλος της ομάδας εργασίας του ΥΠΑΑΤ στην παραπάνω διαδικασία. «Τέλος του μήνα θα ανακοινωθούν οι σχετικές προτάσεις», πρόσθεσε.
Η ΚοινΣΕπ ΚΑΝΝΑΒΙΟ ξεκίνησε το 2016 με τη βιολογική καλλιέργεια μόλις 8 στρεμμάτων βιομηχανικής κάνναβης σε Εύβοια και Χανιά. Μέσα στα τρία αυτά χρόνια μετέφερε την έδρα της στον Βόλο, η ομάδα πλέον αριθμεί 18 μέλη και καλλιεργεί 160 στρέμματα σε τρεις διαφορετικές περιοχές συμβολαιακά σε συνεργασία με βιοκαλλιεργητές. Στις δραστηριότητες της ομάδας είναι η πλήρης αξιοποίηση του φυτού, μεταποιώντας την πρώτη ύλη σε πρώτη φάση σε διατροφικά προϊόντα και φυσικά καλλυντικά. «Αυτήν τη στιγμή, ετοιμάζουμε το πρώτο ελληνικό εκχύλισμα βιολογικής κάνναβης, στην πορεία του χρόνου θέλουμε να αξιοποιήσουμε και το στέλεχος του φυτού», δήλωσε ο πρόεδρος της ΚοινΣΕπ, ενώ σε ό,τι αφορά τις εκτάσεις, όπως πρόσθεσε ο ίδιος, «φέτος ήδη θα φτάσουμε τα 250 στρέμματα και στόχος μας είναι κάθε χρόνο να υπάρχει μία εκτατική αύξηση».
Από τα καπνά… στη βιομηχανική κάνναβη
Την αξιοποίηση της βιομηχανικής κάνναβης βρήκαν ως διέξοδο και οι παραγωγοί των Φυτειών Αιτωλοακαρνανίας, μέσω του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Αχελώος Κάνναβη». «Ήταν ένας συνεταιρισμός που κατεξοχήν ασχολούνταν με τον καπνό, από το 1959 έως το 2006 που σταμάτησε η παραγωγή του και ο συνεταιρισμός αδρανοποιήθηκε», δήλωσε ο πρόεδρός του, Σπύρος Ελευθερίου. «Ψαχτήκαμε να δούμε τι πρέπει να κάνουμε με αυτήν τη γη που έχει μικρό κλήρο και πολλούς ανθρώπους και αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με τη βιομηχανική κάνναβη», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Ο συνεταιρισμός ξεκίνησε πέρυσι με την καλλιέργεια της ποικιλίας Finola, σε μία έκταση 300 στρεμμάτων, με σκοπό την αξιοποίηση του σπόρου για την παραγωγή λαδιού, αλεύρου και σε δεύτερο χρόνο κεραλοιφών, αλλά και του στελέχους του φυτού, το οποίο κατευθύνεται στις ζωοτροφές. «Βάλαμε 86 ανθρώπους φέτος στο παιχνίδι, για πρώτη φορά, και τελικά βγάλαμε μία παραγωγή, μικρή βέβαια αλλά ενδεικτική, για να δούμε τι είναι αυτό το προϊόν και τι να αναμένουμε», πρόσθεσε ο κ. Ελευθερίου. «Είχαμε δυσκολίες με το νερό και με τις αποθήκες, δεν είχαμε την αναμενόμενη παραγωγή», δήλωσε ο Ηλίας Παληγιώργος αντιπρόεδρος του συνεταιρισμού. Ωστόσο, όπως τόνισε, «κατορθώσαμε και βγάλαμε λάδι εξαιρετικής ποιότητας για το οποίο υπάρχει ζήτηση και από το λιανεμπόριο και από μεγαλέμπορους».
«Όταν κατοχυρώσουμε μία ελληνική ποικιλία, θα μιλάμε για μία διαφορετική οικονομία στην Ελλάδα»
Η βιομηχανική κάνναβη μπορεί να αποτελέσει πρώτη ύλη για την κατασκευή χιλιάδων προϊόντων επεσήμανε ο Βαγγέλης Ματράκας, παραγωγός-μεταποιητής βιομηχανικής κάνναβης και ιδιοκτήτης της Kannevia, δείχνοντάς μας το πουκάμισο που φορούσε, προερχόμενο από κλωστική κάνναβη. «Είναι ένα ρούχο 20 χρόνων», σχολίασε, τονίζοντας την ανθεκτικότητά του. Ο κ. Ματράκας έκανε την πρώτη καλλιέργεια βιομηχανικής κάνναβης στα Ψαχνά Ευβοίας, σε ένα μικρό αγρόκτημα 7 στρεμμάτων. «Ήθελα να δω και να δείξω το πώς ένα μικρό αγρόκτημα μπορεί να γίνει βιώσιμο και με μικρή στρεμματική έκταση να ζήσει μία οικογένεια», αναφέρει. «Σήμερα, είμαστε σε ένα επίπεδο που το έχουμε πετύχει, είμαστε στα 10 στρέμματα και του χρόνου πάμε για 14 στρέμματα, μεταποιούμε τα προϊόντα από τα δικά μας φυτά, ενώ συνδυάζουμε την κάνναβη και με το ελαιόλαδο που είμαστε παραγωγοί και τα πράγματα είναι καλύτερα από ό,τι 20 χρόνια πριν, βέβαια δεν είναι όλα ρόδινα», συμπληρώνει ο ίδιος. «Δυστυχώς, στην Ελλάδα, μπορούμε να καλλιεργήσουμε μία από τις 61 ποικιλίες που υπάρχουν στον κατάλογο της ΕΕ, ενώ τελευταία γίνονται προσπάθειες να ενταχθεί και μία ελληνική ποικιλία», παρατήρησε ο κ. Ματράκας. «Ελληνικές ποικιλίες υπήρχαν παλιά και, μάλιστα, με πολύ καλές αποδόσεις», πρόσθεσε ο ίδιος για να συμπληρώσει ότι «όταν φτάσουμε σε αυτά τα επίπεδα, θα μπορούμε πλέον να μιλάμε για μία διαφορετική οικονομία στην Ελλάδα».
Να αδράξουμε την ευκαιρία για εξωστρέφεια
«Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις αναπτυξιακές δυνατότητες του φυτού, να αδράξουμε αυτή την ευκαιρία», επεσήμανε από πλευράς του ο Αργύρης Μπουντζούρης, που διατηρεί με τη σύζυγό του το κατάστημα kannabishop στην Αθήνα εδώ και 17 έτη, ενώ τα τελευταία χρόνια είναι και καλλιεργητές και μεταποιητές.
«Από τη στιγμή που βγήκε η φαρμακευτική κάνναβη στην Ελλάδα, πρέπει να αφήσουμε τις αγκυλώσεις που έχουμε στη βιομηχανική κάνναβη και να ανοιχτούμε κι εκεί, ώστε να μπορέσει να αναπτυχθεί ο κλάδος, τραβώντας ανοδικά και την παραγωγή και τη μεταποίηση και την εμπορία, γιατί σημασία έχει να μπορέσουμε να βγούμε στις αγορές του εξωτερικού», συμπλήρωσε ο κ. Μουντζούρης.
«Πέρυσι, ήμασταν σε ένα συνεργατικό σχήμα, το Καννάβι, είχαμε καλλιεργήσει στη Μαντίνεια, φέτος προχωράμε μόνοι μας, καλλιεργώντας 4 στρέμματα στο Κορωπί. Τώρα έχουμε βγάλει τα προϊόντα μας και το κάνουμε έτσι ώστε να έχουν κι έναν εξαγωγικό προσανατολισμό αργότερα», πρόσθεσε, εξηγώντας ότι στην ετικέτα τους χρησιμοποιούν την καρκινική επιγραφή sibannak, το ελληνικό κάνναβις, δηλαδή, ανάποδα.
«Πρέπει να προσέξουμε δύο πράγματα», επεσήμανε ο κ. Μουντζούρης για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων και της εξωστρέφειας του κλάδου. «Πρώτον, να αποφύγουμε αυτό που γίνεται με το ελαιόλαδο, να βγαίνει δηλαδή σε μεγάλες ποσότητες χύμα έξω, να συσκευάζεται αλλού και την υπεραξία να την παίρνει άλλος, και δεύτερον, να δώσουμε κάποια ιδιαίτερα θετικά χαρακτηριστικά στην ελληνική κάνναβη, έτσι όταν μπουν κι άλλες χώρες με χαμηλότερο κόστος να μπορούμε να κρατήσουμε μερίδιο της αγοράς».
