Τα συστήματα ελέγχου των ακροφυσίων, η τεχνολογία του GPS, αλλά και η αυτόματη ρύθμιση της έντασης του αέρα βρίσκονται ανάμεσα στις καινοτόμες τεχνολογίες για τον ψεκασμό των καλλιεργειών, με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών να συντονίζει έρευνα για τους λόγους που εμποδίζουν την υιοθέτηση τέτοιου είδους καινοτομιών στο χωράφι.
Με αφορμή την ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού προγράμματος Innoseta στα τέλη Οκτωβρίου, στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιήθηκε η έρευνα, το ΓΠΑ παρουσίασε τα αποτελέσματά της. Με 348 συνεντεύξεις αγροτών και 35 ειδικών στον ψεκασμό από τις χώρες Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Ολλανδία και Βέλγιο, Σουηδία, Πολωνία καταγράφηκε ότι το 60% του δείγματος των αγροτών έχει υιοθετήσει κάποιου είδους τεχνολογία ψεκασμού σε αντίθεση με το 40% του δείγματος.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι αγρότες που υιοθετούν κάποια τεχνολογία ψεκασμού είναι πιο πιθανό να είναι αγρότες πλήρους απασχόλησης, να είναι περισσότερο ικανοποιημένοι από το αγροτικό επάγγελμα, να έχουν παρακολουθήσει κάποιο εκπαιδευτικό σεμινάριο για τα μηχανήματα ψεκασμού, καθώς και να εμπιστεύονται περισσότερο την τεχνολογία. Από την άλλη πλευρά, οι αγρότες που δεν τις υιοθετούν συνήθως ασκούν το αγροτικό επάγγελμα ως δεύτερη ασχολία και βασίζονται περισσότερο στη δική τους εμπειρία.
Κύριοι λόγοι για τη μη χρήση καινοτομιών
Σύμφωνα με τους παραγωγούς που δεν χρησιμοποιούν καινοτόμες τεχνολογίες, οι κύριοι λόγοι για τη μη χρήση τους είναι το αυξημένο κόστος του εξοπλισμού (21%) και η μικρή έκταση της εκμετάλλευσής τους (18%), ενώ το 8% δεν βλέπει μελλοντικό κέρδος από τη χρήση της τεχνολογίας. Οι ίδιοι ισχυρίζονται ότι θα αγόραζαν καινοτόμο εξοπλισμό ψεκασμού εάν είχαν επιδότηση (84%), καθώς και σχετική εκπαίδευση (68%) και σε πολύ μικρότερο βαθμό, εάν μπορούσαν να μοιραστούν το αρχικό κόστος της αγοράς (28%).
Για τους ίδιους, οι κύριοι λόγοι για να προχωρήσουν στην επένδυση νέου γεωργικού εξοπλισμού είναι οικονομικοί (29%), που σχετίζονται με την αύξηση του κέρδους και τη μείωση του κόστους παραγωγής. Ακολουθεί η αντικατάσταση του εξοπλισμού, αν αυτός χαλάσει ή είναι αρκετά παλιός (26%), ενώ το 24% υποστηρίζει ότι θα προχωρούσε στην επένδυση σε νέο εξοπλισμό για λόγους αποτελεσματικότητας του ψεκασμού.
Πηγές πληροφόρησης
Επιπλέον, οι αγρότες που δεν έχουν υιοθετήσει κάποια τεχνολογία ψεκασμού δήλωσαν ότι οι πιο σημαντικές πηγές που θα εμπιστεύονταν πριν αποφασίσουν να αγοράσουν καινοτόμο εξοπλισμό ψεκασμού είναι οι επιδείξεις στο χωράφι (32%), οι άλλοι αγρότες που χρησιμοποιούν τον εξοπλισμό (15%), η δημιουργία ενός μοντέλου κόστους-οφέλους προσαρμοσμένου στην αγροτική τους εκμετάλλευση (12%), αλλά και η ατομική χρήση του εξοπλισμού (10%).
Επιθυμητά χαρακτηριστικά για τις καινοτομίες ψεκασμού
Η μακροπρόθεσμη αξιοπιστία του εξοπλισμού (95%), η ευκολία στη χρήση (94%) και η ασφάλεια (92%) είναι τα πιο επιθυμητά χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τις απαντήσεις του συνολικού δείγματος αγροτών της έρευνας, για να γίνει πιο κατάλληλος ο εξοπλισμός για τις ανάγκες τους.
Τελευταία στη λίστα, με ποσοστό 68%, έρχονται τα άμεσα οικονομικά οφέλη. Αξίζει, επίσης, να τονιστεί, σύμφωνα με τους ερευνητές, ότι είναι μεγάλης σημασίας η καταλληλόλητα του εξοπλισμού για τις μικρές εκμεταλλεύσεις, αλλά και για δυσπρόσιτες περιοχές.
Η άποψη των ειδικών
Οι ειδικοί που συμμετείχαν στην έρευνα υποστηρίζουν τη χρήση καινοτόμου εξοπλισμού για τον ψεκασμό λόγω της αποτελεσματικότητάς του και των περιβαλλοντικών και οικονομικών οφελών, της ασφάλειας, της ευκολίας και της άνεσης που παρέχει στον χρήστη.
Ωστόσο, υπογράμμισαν το αρχικό υψηλό κόστος που χρειάζεται, τη συνεχή εκπαίδευση και την τεχνική υποστήριξη των παραγωγών. Εκτός από τα παραπάνω, οι ειδικοί συμφωνούν με τους αγρότες για την ανάγκη στοχευμένης επιδότησης για πιστοποιημένα μηχανήματα, βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης και διευκολύνσεις για τις μικρότερες αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Ωστόσο, ισχυρίζονται ότι οι επιδοτήσεις δεν πρέπει να είναι το μόνο μέτρο που θα ληφθεί. Όπως τονίζουν, χρειάζεται αυστηρότερη νομοθεσία και εφαρμογή της, ενημερωτικές εκστρατείες, κατάρτιση των αγροτών και τεχνική υποστήριξη από ανεξάρτητες συμβουλευτικές υπηρεσίες.
