Εξαίρεση στο συχνό φαινόμενο της εμπειρικής –και πολλές φορές μη αναγκαίας– άρδευσης στις καλλιέργειες επιχειρούν να γίνουν παραγωγοί βαμβακιού στην περιοχή των Φαρσάλων με τη βοήθεια του Συνεταιρισμού «Φαρσάλων Γη», μα κυρίως με έναν πολύτιμο σύμμαχο, αυτόν της τεχνολογίας.
Η προσπάθειά τους, όμως, δεν σταματά στην άρδευση, καθώς η χρήση του συστήματος ευφυούς γεωργίας gaiasense της NEUROPUBLIC, που έχει εγκατασταθεί στην ευρύτερη περιοχή των Φαρσάλων, θα τους βοηθήσει επιπλέον να χρησιμοποιήσουν ορθολογικά τις εισροές λίπανσης και φυτοπροστασίας, εξασφαλίζοντας καλύτερη ποιότητα στο τελικό προϊόν και μειώνοντας το κόστος παραγωγής.
Με την εγκατάσταση τριών τηλεμετρικών σταθμών στις περιοχές Καμπάδικα, Κλαριά και Μαυρόγια, η συλλογή δεδομένων από το χωράφι έχει ξεκινήσει, «για να αναπτυχθούν τα μοντέλα που ταιριάζουν στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής μας», εξηγεί στην «ΥΧ» η γεωπόνος του συνεταιρισμού, Βασιλική Παναγιωτοπούλου.
Από την εμπειρική άρδευση στην άρδευση με δεδομένα
Αν και η εγκατάσταση των σταθμών βρίσκεται στον πρώτο χρόνο εφαρμογής, οι αγρότες ενημερώνονται καθημερινά για τα επίπεδα υγρασίας του εδάφους ανά δέκα εκατοστά βάθους και λαμβάνουν ενημέρωση για την πιθανότητα βροχής στην περιοχή. Όπως εξηγεί η κα Παναγιωτοπούλου, «μέχρι σήμερα η άρδευση γινόταν εμπειρικά, βασιζόμενοι στον φαινότυπο των φυτών (χρώμα, σπαργή φύλλων), ανάλογα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες. Παραδοσιακά οι παραγωγοί της περιοχής πραγματοποιούν 6-12 ποτίσματα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, πολλές φορές χωρίς να είναι αναγκαία.
Με την εφαρμογή του συστήματος θα μειωθούν σημαντικά οι αρδεύσεις, καθώς οι παραγωγοί χρησιμοποιούν την εφαρμογή και ενημερώνονται καθημερινά για τα επίπεδα υγρασίας του εδάφους. Προς επιβεβαίωσή της, ο Σταύρος Νικολόπουλος, ένας εκ των παραγωγών στα αγροτεμάχια του οποίου έχει εγκατασταθεί τηλεμετρικός σταθμός, αναφέρει στην «ΥΧ» ότι «λαμβάνουμε ενημέρωση για την πιθανότητα βροχής στην περιοχή μας. Με τον τρόπο αυτόν, έχω τη δυνατότητα να προγραμματίσω τις αρδεύσεις μου και να μην ποτίζω όταν δεν υπάρχει ανάγκη σπαταλώντας το νερό. Επιπλέον, λαμβάνω καθημερινά στο κινητό μου τα ποσοστά υγρασίας του εδάφους. Έτσι βλέπω ότι, αν πέσει η βαθμίδα, θα χρειαστεί νερό».
Βελτιστοποίηση της διαχείρισης εχθρών και ασθενειών
Ακόμα μία παράμετρος ιδιαίτερα σημαντική για τους αγρότες είναι η προσβολή του βαμβακιού από ασθένειες και εχθρούς. Και σε αυτή την περίπτωση, το σύστημα gaiasense, μέσω της συλλογής των κατάλληλων στοιχείων, μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση εχθρών και ασθενειών του βαμβακιού.
Συγκεκριμένα, η κα Παναγιωτοπούλου τονίζει ότι «η έγκαιρη και έγκυρη πρόγνωση των μετεωρολογικών συνθηκών, σε συνδυασμό με την τοποθέτηση και παρακολούθηση των παγίδων που τοποθετήθηκαν στα αγροτεμάχια, συμβάλλουν στην καλύτερη διαχείριση των εχθρών της καλλιέργειας. Οι παγίδες που τοποθετήθηκαν για το ρόδινο και το πράσινο σκουλήκι, σε συνδυασμό με τους επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιούνται σε τακτική βάση, μας επιτρέπουν να ενημερωνόμαστε άμεσα για εμφάνιση του σκουληκιού, καθώς και να αποφεύγουμε τους μη αναγκαίους ψεκασμούς, μειώνοντας δραστικά το κόστος της καλλιέργειας».
Ένα πολύτιμο εργαλείοΜε αρκετό ενθουσιασμό, ο 40χρονος παραγωγός τονίζει ότι θα πρότεινε και σε άλλους συναδέλφους του να χρησιμοποιήσουν το σύστημα gaiasense. «Εγώ έχω εντυπωσιαστεί από τα πρώτα στάδια εφαρμογής του συστήματος. Επίσης, η τεχνολογία γίνεται πλέον αναγκαιότητα, καθώς η νέα ΚΑΠ τη θέτει στο επίκεντρο». Με τη σειρά της, η κα Παναγιωτοπούλου αναφέρει ότι ένα τέτοιου είδους σύστημα είναι «ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια του γεωπόνου, καθώς του παρέχει τη γνώση των πραγματικών αναγκών του χωραφιού, τι χρειάζεται, πότε και σε ποιες ποσότητες». |
Διάχυση της καινοτομίας σε όλους τους παραγωγούς
Για τον λόγο εφαρμογής του συστήματος gaiasense στην περιοχή μίλησε στην «ΥΧ» και η πρόεδρος του Συνεταιρισμού «Φαρσάλων Γη», Ματούλα Αϋφαντή. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι «η ενημέρωση και η εξυπηρέτηση των αγροτών υπήρξε βασική μέριμνα του συνεταιρισμού μας από την ίδρυσή του, προκειμένου να συμβάλει στην κάλυψη του κενού που δημιούργησε η κατάργηση των υπηρεσιών γεωργικών εφαρμογών αφενός και η διάλυση των ενώσεων αγροτικών συνεταιρισμών αφετέρου.
Εκτός, λοιπόν, από τη συλλογική διαχείριση των εισροών και των εκροών των αγροτικών εκμεταλλεύσεων των μελών, φιλοδοξούμε να συμβάλουμε στη διάχυση της καινοτομίας σε όλους τους παραγωγούς της περιοχής μας. Για τον λόγον αυτόν, επενδύουμε, μεταξύ άλλων, στην παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου και απασχολούμε ειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό».
Επίσης, η ίδια εξηγεί ότι υπάρχει πλέον η ανάγκη προσαρμογής σε έναν φιλοπεριβαλλοντικό τρόπο παραγωγής, ενώ καταγράφει και το μεγάλο ενδιαφέρον που δείχνουν οι παραγωγοί των Φαρσάλων για την ευφυή γεωργία. «Στον συνεταιρισμό πιστεύουμε στην προσαρμοστικότητα, ως αναγκαία συνθήκη για την επιβίωση των οργανισμών και εργαζόμαστε ακατάπαυστα προς αυτή την κατεύθυνση. Όταν η Ευρώπη έχει αναγνωρίσει ως “κοινωνική” την ανάγκη για βιώσιμη διαχείριση των τοπίων, πρέπει να γίνεται από όλους αντιληπτή η ανάγκη μετατόπισης από τη μέγιστη παραγωγή στη βέλτιστη φιλοπεριβαλλοντική παραγωγή.
Η μετατόπιση αυτή θα ισοδυναμεί με εκτόπιση για όσους δεν αντιλαμβάνονται τις αλλαγές που συντελούνται γύρω μας και δεν δραστηριοποιηθούν προς αυτή την κατεύθυνση έγκαιρα. Για να μην έχουμε, λοιπόν, φαινόμενα εκτόπισης από το αγροτικό επάγγελμα, επιλέγουμε να μυηθούμε και να μυήσουμε στην ευφυή γεωργία τους παραγωγούς, με την τεχνολογική υποστήριξη της NEUROPUBLIC. Από τα προηγούμενα έτη εφαρμογής των συστημάτων της εταιρείας σε άλλες περιοχές της χώρας, υπάρχουν μετρήσιμα στοιχεία που αποδεικνύουν τη συμβολή τους στη μείωση των εισροών, στην αύξηση της αποδοτικότητας της παραγωγής και στην ποιοτική βελτίωση των παραγόμενων προϊόντων.
Προσβλέπουμε στην επίτευξη των ίδιων αποτελεσμάτων και στη δική μας περιοχή, όπου για πρώτη φορά εφαρμόζεται το εν λόγω σύστημα σε βαμβακοκαλλιέργειες. Ήδη, μετά το ενδιαφέρον που έχουν εκδηλώσει πολλοί παραγωγοί, εξετάζουμε την εγκατάσταση νέων σταθμών και προγραμματίζουμε την επέκταση της εφαρμογής και σε άλλες καλλιέργειες. Ωστόσο, εκτιμούμε ότι η εφαρμογή της ευφυούς γεωργίας δεν επηρεάζει απλά την εμπορευσιμότητα του παραγόμενου προϊόντος, αλλά, σε λίγα χρόνια, θα καθορίζει την παραγωγή του καθαυτή».
Ανάγκη στήριξης της ευφυούς γεωργίας
Για να αξιοποιηθεί πλήρως η ευφυής γεωργία προς τους παραγωγούς και το κοινωνικό σύνολο, η κα Αϋφαντή τονίζει ότι χρειάζεται η στήριξη της πολιτείας. «Είναι απαραίτητη, ώστε η ευφυής γεωργία να ενσωματωθεί σε ένα πλαίσιο με το οποίο θα συμφωνούν τόσο οι παραγωγοί, όσο και οι πολιτικοί ηγέτες, Έλληνες και Ευρωπαίοι. Με αυτόν τον τρόπο, θα εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση της χρήσης της ευφυούς γεωργίας, θα επιτευχθεί η μεθοδική διάδοσή της, θα εδραιωθούν η αξία και τα οφέλη της στη συνείδηση των παραγωγών, θα μεγιστοποιηθεί το οικονομικό όφελος για τους παραγωγούς και τη χώρα, θα αξιοποιηθούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα οφέλη που προσφέρει στους καταναλωτές, στους κατοίκους της υπαίθρου, στο περιβάλλον και στη βιώσιμη διαχείρισή του.
Μόνον έτσι θα αξιοποιηθεί πλήρως αυτό το πολύτιμο “δώρο” της τεχνολογίας προς τους παραγωγούς και το κοινωνικό σύνολο. Διαφορετικά, εάν δεν στηριχθεί, η ευφυής γεωργία κινδυνεύει να εξελιχθεί σε γεωργικό εργαλείο πολυτελείας, που θα παράγει οφέλη μόνο για όσους μπορούν να το αποκτήσουν».
Υποστήριξη των παραγωγών για βιώσιμη παραγωγή βαμβακιού
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, οι γεωπόνοι της NEUROPUBLIC Ανδρέας Συρεγγέλας και Παρασκευάς Χασάπης, με τη βοήθεια της γεωπόνου του συνεταιρισμού, Βασιλικής Παναγιωτοπούλου, παρουσίασαν την εφαρμογή που παρέχει πρόσβαση στα ατμοσφαιρικά και εδαφικά δεδομένα που καταγράφουν οι αγρομετεωρολογικοί σταθμοί του gaiasense. Τα δεδομένα που θα συλλεχθούν κατά την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο τόσο από τους σταθμούς, όσο και από άλλες πηγές, θα αποτελέσουν τη βάση σύγκρισης για τα επόμενα έτη, αλλά και τη βάση για την ανάπτυξη και την εφαρμογή των υπηρεσιών ευφυούς γεωργίας. Στη συνέχεια, οι παραγωγοί θα αρχίσουν να λαμβάνουν σταδιακά στοχευμένες γεωργικές συμβουλές για την καλύτερη διαχείριση της καλλιέργειας βαμβακιού, έτσι ώστε να μπορέσουν να μειώσουν το κόστος της παραγωγής και τον περιβαλλοντικό αντίκτυπό της, βελτιώνοντας την ποιότητα του βαμβακιού και την κερδοφορία τους. Την εκδήλωση παρακολούθησαν παραγωγοί του συνεταιρισμού που συμμετέχουν στο πρόγραμμα LIFE GAIA Sense και εφαρμόζουν υπηρεσίες ευφυούς γεωργίας στις βαμβακοκαλλιέργειές τους, καθώς και παραγωγοί που επιθυμούν να συμμετέχουν στη δράση και να ωφεληθούν από την ευφυή γεωργία, ακολουθώντας τις εξελίξεις στον γεωργικό τομέα. Η συγκεκριμένη συνεργασία πραγματοποιείται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου LIFE GAIA Sense (www.lifegaiasense.eu), που έχει ως αντικείμενο την ανάδειξη της ευφυούς γεωργίας και πιο συγκεκριμένα του συστήματος gaiasense, ως ένα σύστημα που συμβάλλει στη βιώσιμη αγροτική παραγωγή, με μειωμένο αντίκτυπο των καλλιεργητικών πρακτικών στο περιβάλλον και με σημαντική συμβολή σε μοντέλα κυκλικής οικονομίας. Η βιώσιμη παραγωγή βαμβακιού στα ΦάρσαλαΜέσα από τη συνεργασία της NEUROPUBLIC με τον ΑΣ «Φαρσάλων Γη» θα προωθηθούν πρακτικές βιώσιμης παραγωγής βαμβακιού μέσα από την εφαρμογή υπηρεσιών ευφυούς γεωργίας του gaiasense. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι βαμβακοπαραγωγοί του συνεταιρισμού θα έχουν καλύτερο έλεγχο των εισροών –τόσο αγροχημικών όσο και φυσικών πόρων–, με αποτέλεσμα τη μείωση των επιπτώσεων της παραγωγής στο περιβάλλον. Η προσέγγιση αυτή βρίσκεται σε συμφωνία με τις πρακτικές αειφορίας της γεωργίας που αναφέρονται στην Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ, η οποία ανακοινώθηκε πρόσφατα και θα καθορίσει τον τρόπο διαχείρισης της αγροτικής παραγωγής για τα επόμενα χρόνια. Έτσι, μέσα από τη συγκεκριμένη συνεργασία, οι βαμβακοπαραγωγοί του ΑΣ «Φαρσάλων Γη» αποκτούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλους παραγωγούς, εξασφαλίζοντας από τώρα τη βιωσιμότητα της παραγωγής τους. Ο σημαντικός ρόλος των γεωπόνων και των παραγωγώνΚατά τη διάρκεια της συνάντησης, έγινε ιδιαίτερη αναφορά στον ρόλο των γεωπόνων και των παραγωγών που συμμετέχουν στη συγκεκριμένη δράση. Οι παραγωγοί θα χρησιμοποιούν κατάλληλες εφαρμογές για την καταγραφή των καλλιεργητικών τους εργασιών, με τη χρήση ενός ψηφιακού ημερολογίου εργασιών. Από την πλευρά τους, οι γεωπόνοι είναι υπεύθυνοι για καταγραφές στο χωράφι, όπως οι επιτόπιες παρατηρήσεις, οι μετρήσεις και οι δειγματοληψίες. Ταυτόχρονα, είναι υπεύθυνοι για τη λήψη των συμβουλών που παράγει το σύστημα, την προσαρμογή τους εφόσον χρειάζεται, αλλά και για την καθοδήγηση των παραγωγών στη σωστή εφαρμογή τους στο χωράφι. |
