Βιολογική κτηνοτροφία: Οι προοπτικές και τα οφέλη της πιστοποίησης με την υπογραφή της TÜV AUSTRIA HELLAS

του Γιώργου Αποστολόπουλου, επικεφαλής επιθεωρητή βιολογικών προϊόντων

H βιολογική κτηνοτροφία είναι ο τρόπος εκτροφής των ζώων που στοχεύει στην αειφορική διαχείριση των βοσκότοπων, συμβάλλει στην αύξηση της γονιμότητας του εδάφους μέσω της παραγόμενης κοπριάς, εφαρμόζει πρακτικές που προάγουν την ευζωία των εκτρεφόμενων ζωικών πληθυσμών (animal welfare) και οδηγεί στην παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων υψηλής ποιότητας απαλλαγμένων από χημικές ουσίες.

Στα εκτρεφόμενα είδη περιλαμβάνονται τα βοοειδή (περιλαμβανομένων των ειδών bubalus & bison), τα ιπποειδή, τα προβατοειδή, τα αιγοειδή, τα πουλερικά και οι μέλισσες.

Τα στατιστικά

Με βάση τα στοιχεία της Eurostat για το 2019, η Ελλάδα, η Λιθουανία, η Αυστρία και η Σουηδία έχουν το υψηλότερο ποσοστό στα βιολογικά βοοειδή, στις αγελάδες γαλακτοπαραγωγής και στα αιγοπρόβατα στο σύνολο του ζωικού κεφαλαίου. Η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό βοοειδών (26,9%), ενώ έρχεται δεύτερη στις γαλακτοπαραγωγές αγελάδες (19,7%), με πρώτη την Αυστρία (22%). Τα περισσότερα βιολογικά αιγοπρόβατα στην ΕΕ υπάρχουν στη Λιθουανία (36,2%).

Στη χώρα μας, και με βάση τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ για το 2019, εκτρέφονται συνολικά 142.609 βοοειδή (γαλακτοπαραγωγής, κρεοπαραγωγής), 1.727.903 αιγοπρόβατα, 258.751 όρνιθες (ωοπαραγωγής, κρεοπαραγωγής, γαλοπούλες κρεοπαραγωγής) και 4.994 χοίροι. Η παραγωγή των αντίστοιχων ελληνικών βιολογικών προϊόντων για το 2019 ανήλθε στους 104.973,51 τόνους γάλακτος (αγελαδινό + αιγοπρόβειο), 977,26 τόνους κρέατος (βοδινό + χοιρινό + αιγοπρόβειο), ενώ παράχθηκαν 17.393.405 βιολογικά αβγά (ΥΠΑΑΤ, 2019).

Η νομοθεσία

Το νομοθετικό πλαίσιο ορίζεται από τους κανονισμούς Καν. (ΕΚ) 834/2007 και Καν. (ΕΚ) 889/2008 περί βιολογικής παραγωγής και επισήμανσης των βιολογικών προϊόντων σε συνδυασμό με την εθνική νομοθεσία που ισχύει σε κάθε κράτος-μέλος. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται η ΥΑ 2543_103240_031017.

Η ένταξη στις βιολογικές μεθόδους εκτροφής επιδοτείται μέσω του Μέτρου 11 – «Βιολογικές καλλιέργειες» από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020.

Η νέα νομοθεσία για τα βιολογικά προϊόντα θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2022 με τον Καν. (ΕΕ) 2018/848 που καταργεί τον 834/2007.

Οι προδιαγραφές

Η βιολογική κτηνοτροφία στοχεύει στην αειφορική διαχείριση της αγροκτηνοτροφικής παραγωγής και γι’ αυτόν τον λόγο οι απαιτήσεις για την ορθή άσκησή της περιλαμβάνουν:

Την επιλογή αυτόχθονων φυλών ζώων.

Τη μέριμνα για διαρκή πρόσβαση των ζώων σε βοσκότοπο, όταν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες.

Την εξασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών σταβλισμού (π.χ. πυκνότητα των ζώων εντός των κτηρίων).

Την ισορροπημένη διατροφή με βιολογικά παραγόμενες και πιστοποιημένες ζωοτροφές.

Κτηνιατρική προσέγγιση που βασίζεται στην πρόληψη των ασθενειών, στην ελαχιστοποίηση της χρήσης χημικών φαρμάκων και στην απαγόρευση της χρήσης ουσιών για την προώθηση της ανάπτυξης και τον έλεγχο της αναπαραγωγής.

Την εν γένει διαχείριση των ζωικών πληθυσμών, ώστε να προάγεται η ευζωία τους κατά την εκτροφή, τη μεταφορά και τη σφαγή.

Την απαίτηση για επίβλεψη των ζωικών πληθυσμών από ικανό προσωπικό με ιδιαίτερες δεξιότητες.

Η πιστοποίηση

Προκειμένου μία κτηνοτροφική εκμετάλλευση να πιστοποιηθεί ως «βιολογική», θα πρέπει να υπαχθεί σε καθεστώς ελέγχου και πιστοποίησης από διαπιστευμένο φορέα. Η TÜV AUSTRIA Hellas είναι ένας από αυτούς, διαθέτοντας αναγνωρισμένη εμπειρία στην πιστοποίηση στον αγροδιατροφικό τομέα.

Το μέλλον

Στο πλαίσιο της περαιτέρω ανάπτυξης της βιολογικής γεωργίας/κτηνοτροφίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε στις 25/3/2021 ένα σχέδιο δράσης1 για την ενίσχυση της βιολογικής παραγωγής.

Το σχέδιο δράσης συνάδει με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία2, με τη στρατηγική «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο»3 και με τη στρατηγική για τη βιοποικιλότητα4 και ο γενικός στόχος είναι να ενισχύσει την παραγωγή και την κατανάλωση βιολογικών προϊόντων και η βιολογική καλλιέργεια να φτάσει στο 25% της αγροτικής γης έως το 2030.

Στην Ελλάδα ανακοινώθηκε νέο πρόγραμμα επιδότησης Βιολογικής Γεωργίας για την τριετία 2021-2023 που θα αφορά ήδη πιστοποιημένες εκμεταλλεύσεις, ενώ αναμένεται πρόγραμμα για μετατροπή από τη συμβατική στη βιολογική κτηνοτροφία εντός του 2022.

Η βιολογική παραγωγή συνεπάγεται ορισμένα σημαντικά οφέλη: Οι βιολογικοί αγροί έχουν περίπου 30% μεγαλύτερη βιοποικιλότητα, τα ζώα βιολογικής εκτροφής έχουν πολύ καλύτερη διαβίωση και λαμβάνουν λιγότερα αντιβιοτικά, οι βιοκαλλιεργητές έχουν υψηλότερα εισοδήματα και είναι πιο ανθεκτικοί και οι καταναλωτές γνωρίζουν ακριβώς τι παίρνουν χάρη στο λογότυπο βιολογικής παραγωγής της ΕΕ.

  1. Σχέδιο δράσης για την ενίσχυση της βιολογικής παραγωγής https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/food-farming-fisheries/farming/documents/com2021_141_act_organic-action-plan_en.pdf
  2. Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία
    https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:b828d165-1c22-11ea-8c1f-01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF
  3. Στρατηγική «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο»
    https://ec.europa.eu/food/farm2fork_en
  4. Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα
    https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal/actions-being-taken-eu/eu-biodiversity-strategy-2030_el

Επικοινωνήστε με την TÜV AUSTRIA Hellas

Τ: +30 210 5220920 | F: +30 210 5203990 | E: [email protected]
επισκεφθείτε το site: https://tuvaustriahellas.gr