Χαμντάν Μπαλάλ: Από βραβευμένος με Όσκαρ, απαχθείς από τον ισραηλινό στρατό

Μέσα σε έναν μήνα, o συν-δημιουργός του ντοκιμαντέρ της χρονιάς, «No Other Land» («Καμία Άλλη Γη», 2024), βρέθηκε από τον έβδομο ουρανό του Dolby Theatre… έγκλειστος σε ένα κολαστήριο, όπου βασανίστηκε επί ένα ολόκληρο το βράδυ, μετά από επίθεση Εβραίων εποίκων στο χωριό του, στη Δυτική Όχθη. Το χρονικό των συμβάντων είναι αποκρουστικό, αλλά πλέον δεν εκπλήσσει κανέναν.
Εδώ και κάποιες μέρες, κυκλοφορούν εκτεταμένα στο διαδίκτυο φωτογραφίες από την προσαγωγή του Παλαιστίνιου κινηματογραφιστή Χαμντάν Μπαλάλ (δεύτερος από δεξιά στην κεντρική φωτό), ενός εκ των τεσσάρων συν-δημιουργών του βραβευμένου –φέτος– με Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ «No Other Land» («Καμία Άλλη Γη»), ο οποίος, σύμφωνα με πολλαπλές μαρτυρίες που έχουν δημοσιευθεί στα διεθνή μέσα, δέχθηκε άγρια επίθεση από Ισραηλινούς εποίκους το βράδυ της Δευτέρας (24/3) στην κατοικία του, σε χωριό της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, ενώ στη συνέχεια συνελήφθη (!) από τον ισραηλινό στρατό.
Στις φωτογραφίες, ο Μπαλάλ απεικονίζεται να φορά χειροπέδες και να έχει καλυμμένα τα μάτια του, προτού επιβιβαστεί στο στρατιωτικό όχημα για να προσαχθεί, παρότι ο ίδιος ήταν ένα από τα θύματα της επιδρομής. Μάλιστα, για αρκετές ώρες, ο τόπος κράτησής του και γενικότερα η τύχη του αγνοούνταν, σύμφωνα με τη δικηγόρο του, Ισραηλινή υπέρμαχο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Λέα Τσεμέλ. Εν συνεχεία, η ίδια κατάφερε να έρθει σε επικοινωνία μαζί του για να επιβεβαιώσει ότι ο πελάτης της κρατείτο σε ισραηλινή στρατιωτική βάση, όπου βασανίστηκε και ξυλοκοπήθηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Πιο συγκεκριμένα, ο Μπαλάλ, μαζί με άλλους δύο συλληφθέντες, καταγγέλλεται ότι πέρασαν το βράδυ στο πάτωμα της στρατιωτικής βάσης, παρότι υπέφεραν από σοβαρούς τραυματισμούς, που υπέστησαν κατά την επίθεση των εποίκων. Το σκηνικό, που φέρνει περισσότερο σε απαγωγή παρά σε σύλληψη, είναι φρικιαστικό και προσομοιάζει με πρακτική χουντικού καθεστώτος, αλλά φυσικά δεν είναι κάτι που θα πρέπει να εκπλήσσει, εάν αναλογιστούμε τα πεπραγμένα της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Η περιπέτεια του Μπαλάλ έλαβε αίσιο τέλος το μεσημέρι της Τρίτης (25/3), όταν ο επίσης συν-δημιουργός της ταινίας, Ισραηλινός δημοσιογράφος Γιουβάλ Αμπραχάμ, ενημέρωσε ότι ο απαχθείς είχε, πλέον, αφεθεί ελεύθερος να επιστρέψει στο σπίτι και την οικογένειά του· όλα αυτά, βέβαια, αφότου ξυλοκοπήθηκε και παρέμεινε δεμένος με χειροπέδες καθ’ όλη τη διάρκεια της προηγούμενης νύχτας.
Οι φωτογραφίες, που τραβήχθηκαν κατά την απελευθέρωσή του, έξω από ένα αστυνομικό τμήμα στον παράνομο ισραηλινό οικισμό Κιριάτ Αρμπά της Δυτικής Όχθης, είναι αποκαλυπτικές, καθώς τον απεικονίζουν να φέρει μώλωπες στο πρόσωπο και ίχνη αίματος στα ρούχα του.
Όπως δήλωσε ο Μπαλάλ στους δημοσιογράφους, που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το αστυνομικό τμήμα, «έποικοι και στρατιώτες επιτέθηκαν στο σπίτι μου, άρχισαν να με χτυπούν και να με απειλούν με τα όπλα». Όσο για τις συνθήκες κράτησής του, υποστήριξε ότι είχε δεμένα τα μάτια και ότι του έκαναν καψόνια, κρατώντας τον κάτω από ένα κλιματιστικό που έβγαζε κρύο αέρα, ενώ οι στρατιώτες επιδίδονταν σε ειρωνικά σχόλια για τη βράβευσή του με Όσκαρ.
Βράβευση-ορόσημο και… ισραηλινό μπαράζ επιθέσεων μέσα σε έναν μήνα
Νωρίτερα μέσα στον μήνα, στις 2 Μαρτίου, στην τελετή απονομής των 97ων βραβείων Όσκαρ, η ταινία, στην οποία ήταν βασικός συντελεστής ο Μπαλάλ, είχε γίνει η πρώτη παλαιστινιακή παραγωγή που κέρδιζε Όσκαρ, σε μια ομολογουμένως κρίσιμη συγκυρία, στην οποία το μέλλον της Παλαιστίνης και των ανθρώπων της κρέμονταν από μια κλωστή.
Στο μεσοδιάστημα, όμως, κατέρρευσε η δίμηνη (σε ισχύ από τις 19 Ιανουαρίου) εκεχειρία στη Γάζα μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, φράσσοντας και τις τελευταίες χαραμάδες ελπίδας. Αυτό που επακολούθησε, ήταν ένα νέο μπαράζ επιθέσεων από το κράτος-τρομοκράτη την Τρίτη 18 Μαρτίου, με απολογισμό εκατοντάδες νεκρούς Παλαιστίνιους.
Ένα ντοκιμαντέρ-καταγραφή του εκτοπισμού των χωρικών της Δυτικής Όχθης
Το «No Other Land», το οποίο κέρδισε και το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ Βερολίνου, εστιάζει στο σχέδιο κατεδάφισης των παλαιστινιακών χωριών στην περιοχή Μασάφερ Γιάτα –όπου, μεταξύ άλλων, ζει και ο Μπαλάλ– από τον ισραηλινό στρατό, καταγράφοντας με κάμερα τα πραγματικά συμβάντα από το καλοκαίρι του 2019 μέχρι και τον Οκτώβριο του 2023 (σ.σ. περιττό να αναφέρουμε ότι η κατάσταση έχει επιδεινωθεί μετά την έναρξη του γενοκτονικού πολέμου του Ισραήλ ενάτια στους Παλαιστίνιους).
Μέσα από σωρεία ανατριχιαστικών πλάνων-ντοκουμέντων από τις ισραηλινές επιχειρήσεις και επιδρομές ενάντια στις ανυπεράσπιστες παλαιστινιακές κοινότητες, η ταινία αποτυπώνει το διαχρονικό έγκλημα του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη, και συγκεκριμένα τις μεθόδους με τις οποίες οι κατοχικές δυνάμεις έχουν επιλέξει να παρενοχλούν, να εκφοβίζουν, να ασκούν βία και εν τέλει να εκτοπίζουν τους Παλαιστίνιους χωρικούς, χειραγωγώντας ακόμα και το νομικό σύστημα, προκειμένου να παρακάμπτουν τα θεμελιώδη δικαιώματά τους.
Ταυτόχρονα, διαδοχικές ισραηλινές κυβερνήσεις έχουν συντελέσει στην ανέγερση πάνω από 100 παράνομων οικισμών στη Δυτική Όχθη και την εγκατάσταση εκατοντάδων χιλιάδων Εβραίων εποίκων στα κατεχόμενα παλαιστινιακή εδάφη, ως μέρος μιας απροκάλυπτα αποικιοκρατικής πολιτικής. Απώτερος στόχος, να εξαναγκάσουν τις οικογένειες των ντόπιων να εγκαταλείψουν την πατρογονική τους γη, χρησιμοποιώντας μέχρι και τον στρατιωτικό νόμο, για να το πετύχουν.
Σοκάρουν οι μαρτυρίες για τη βίαιη επιδρομή στο χωριό Σουσίγια
Ο Παλαιστίνιος ακτιβιστής Μπάζελ Άντρα, ο οποίος μαζί με την απρόσμενη βοήθεια του μαχητικού Ισραηλινού δημοσιογράφου Γιουβάλ Αμπραχάμ (σ.σ. ο οποίος ήταν αποφασισμένος να εκθέσει τις ανομίες και τις ωμότητες των συμπατριωτών του) πρωτοστάτησε της κολεκτίβας που γύρισε το «No Other Land», ήταν ένας από τους μάρτυρες των γεγονότων γύρω από τη σύλληψη του Μπαλάλ.
Όπως δήλωσε, δεκάδες Ισραηλινοί έποικοι —μερικοί μασκοφόροι, άλλοι με όπλα ανά χείρας και άλλοι φορώντας στρατιωτική ενδυμασία— επιτέθηκαν το βράδυ της Δευτέρας στο μικρό χωριό Σουσίγια, που βρίσκεται στη Μασάφερ Γιάτα. Σαν να μην έφτανε αυτό, οι στρατιώτες που έφτασαν εκεί έστρεψαν τα όπλα τους κατά των Παλαιστίνιων, ενώ οι έποικοι συνέχιζαν να τους λιθοβολούν.
«Ήταν επικίνδυνο. Φοβήθηκα για τη ζωή μου. Άρχισα να λέω στον κόσμο να τρέξει μακριά. Αρχίσαμε να τρέχουμε προς διαφορετικές κατευθύνσεις», ανέφερε ο Άντρα, περιγράφοντας το χρονικό της βίαιης επιδρομής. Όπως σημειώνει, ο Μπαλάλ, αφότου τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια της επίθεσης (σ.σ. οι έποικοι βανδάλισαν και περιουσιακά του στοιχεία), κλειδώθηκε στο σπίτι του και προσπάθησε να προστατεύσει την οικογένειά του, αλλά συνειδητοποίησε ότι αιμορραγούσε και χρειαζόταν επειγόντως ιατρική βοήθεια. Στη συνέχεια… συνελήφθη από τον ισραηλινό στρατό.
Φυσικά, τα λεγόμενα των Παλαιστίνιων επιβεβαιώνονται και από τρίτους. «Αυτό που ξέρω είναι ότι υπήρχαν Παλαιστίνιοι βοσκοί, που παρενοχλήθηκαν από εποίκους και, στη συνέχεια, ένας όχλος εποίκων άρχισε να επιτίθεται σε σπίτια εδώ», δήλωσε για την επιδρομή ο 28χρονος Josh Kimelman, ένας Αμερικανός ακτιβιστής του Κέντρου για την Εβραϊκή Μη Βία (CJNV), που ζει τους τελευταίους τρεις μήνες στη Δυτική Όχθη.
Η οργάνωσή του αποτελεί ένα ενωτικό κίνημα μεταξύ Παλαιστίνιων, Ισραηλινών και Εβραίων από όλον τον κόσμο, οι οποίοι στέκονται αλληλέγγυα στο πλευρό των ανθρώπων που δεινοπαθούν από την ισραηλινή κατοχή, το απαρτχάιντ και τον εκτοπισμό. Τα άτομα, που στελεχώνουν το CJNV, καταγράφουν τις καθημερινές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα περιστατικά βίας, που βιώνουν αυτές οι κοινότητες, σε μια προσπάθεια να τεκμηριώσουν και να γνωστοποιήσουν τις ιστορίες τους.
«Υπήρχε μια λίμνη από το αίμα του έξω από την εξώπορτα του σπιτιού του», δήλωσε για τον Μπαλάλ η 24χρονη Αμερικανοεβραία Ραβίβ Ρόουζ, άλλη μια μάρτυρας από την ίδια οργάνωση. Όταν άκουσε για το περιστατικό στο Σουσίγια, η Ρόουζ, μαζί με άλλους συναδέλφους της, μετέβη οδικώς στο χωριό. Εκεί, οι ακτιβιστές δέχθηκαν και αυτοί με τη σειρά τους επίθεση, σύμφωνα με όσα κατήγγειλε η ίδια στο The Hollywood Reporter: «Καθώς τρέχαμε, οι έποικοι άρχισαν να μας χτυπούν με ξύλα και ρόπαλα στην πλάτη. Προσπαθήσαμε να επιστήσουμε την προσοχή του ισραηλινού στρατού σε αυτό που συνέβαινε και πολύ απλά αρνήθηκαν να κάνουν το οτιδήποτε. Μπήκαμε στο όχημά μας και τότε οι έποικοι άρχισαν να λιθοβολούν και το αυτοκίνητο».
«Μοιάζει σαν τιμωρία»
«Γυρίσαμε από τα Όσκαρ και κάθε μέρα από τότε γίνεται επίθεση εναντίον μας», πρόσθεσε με νόημα ο Άντρα, μιλώντας στο Associated Press. «Αυτή μπορεί να είναι η εκδίκηση που παίρνουν από εμάς για τη δημιουργία της ταινίας. Μοιάζει σαν τιμωρία».
Δυστυχώς, φαίνεται ότι το χρυσό αγαλματίδιο που κέρδισε ο Μπαλάλ, μαζί με τους υπόλοιπους συντελεστές του «No Other Land», τον στοχοποίησε ακόμα περισσότερο στα μάτια όλων όσων θέλουν να «εξαφανίσουν» τους Παλαιστίνιους από τη Δυτική Όχθη. Ας μην ξεχνάμε ότι χάρη στη δική τους αυτοθυσία υπάρχει ένα ντοκιμαντέρ που αποτυπώνει με γενναιότητα σε εικόνες το διαχρονικό, οργανωμένο και χειρουργικά εκτελεσμένο έγκλημα του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη.
Το λιγότερο, λοιπόν, που χρωστάμε στον Μπαλάλ και την υπόλοιπη κολεκτίβα του «No Other Land», είναι να μη γυρνάμε τις πλάτες μας στις κραυγές αγωνίας τους και να γινόμαστε εμείς η «φωνή» τους, όταν κάποιοι άλλοι προσπαθούν να τους εκφοβίσουν, να τους φιμώσουν, να τους εξαλείψουν.