Η μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής είναι η μόνη πρόταση που υποβλήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία δεν πέρασε εγκαίρως τη δοκιμασία της πρώτης ανάγνωσης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δηλαδή πριν από τις εκλογές στο τέλος του μήνα. Η πρόταση της Επιτροπής δεν κατάφερε να πείσει τους «αγροτικούς» ευρωβουλευτές. Χρειάστηκε να καταβάλουν σημαντική προσπάθεια και να την τροποποιήσουν σημαντικά, ώστε να την καταστήσουν αποδεκτή, αποκαθιστώντας, κυρίως, την κοινή πολιτική διάσταση που υπονομεύθηκε έντονα από την Επιτροπή.
Αυτή η ανατροπή του χρονοδιαγράμματος δεν είναι καθόλου ανώδυνη. Στην πραγματικότητα, καθιστά απολύτως αδύνατη την εφαρμογή της μελλοντικής ΚΑΠ πριν από το 2023, ακόμα και το 2024, γεγονός που έχει αντίκτυπο-ντόμινο για τους αγρότες, στους οποίους οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής πρέπει να δώσουν επειγόντως μία ασφαλή πρόβλεψη για τα επόμενα πέντε χρόνια. Από τη μία πλευρά, αυτό σημαίνει ότι η τρέχουσα ΚΑΠ θα παραταθεί για άλλα δύο έως τρία ή τέσσερα χρόνια. Είναι τεχνικά αδύνατο να επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των θεσμικών οργάνων και να εγκριθούν εκτελεστικοί κανονισμοί και εθνικές στρατηγικές σε λιγότερο από δύο ή τρία χρόνια. Το λιγότερο θα ήταν να γνωρίζουμε ποια θα είναι η μεταβατική περίοδος, ώστε κάθε αγροτική εκμετάλλευση να προβλέψει και να οργανώσει τη λειτουργία της βραχυπρόθεσμα.
Από την άλλη πλευρά, σημαίνει επίσης ότι η μελλοντική ΚΑΠ, η οποία θα ξεκινήσει να ισχύει το 2023 ή το 2024, θα μπορούσε να εφαρμοστεί για σχεδόν δέκα χρόνια. Πράγματι, η καθυστέρηση που συσσωρεύεται σήμερα σημαίνει ότι, αυτόματα, η ΚΑΠ θα αποκλίνει από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο που προβλέπεται να καλύψει την περίοδο 2021-2027. Είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι μια ΚΑΠ που θα τεθεί σε ισχύ το 2023 ή το 2024 θα αποτελέσει αντικείμενο νέας μεταρρύθμισης το 2027, λιγότερο από τρία χρόνια αργότερα, δεδομένης της πολυπλοκότητας για την εξεύρεση πολιτικών πλειοψηφιών και συμβιβασμών. Ως εκ τούτου, πρέπει να οικοδομήσουμε μια μελλοντική ΚΑΠ που να καλύπτει όχι μόνο το επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο, αλλά και το μεθεπόμενο.
Επομένως, η ΚΑΠ του 2020 θα μπορούσε να γίνει η ΚΑΠ του 2030! Υπό αυτές τις συνθήκες, το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να έχει αρκετή διορατικότητα, ώστε να διαμορφώσει ένα ισχυρό πλαίσιο πολιτικής που θα είναι σε θέση όχι μόνο να απορροφήσει τις επιπτώσεις ενός ενδεχόμενου Brexit, αλλά και να συνοδεύσει την ευρωπαϊκή γεωργία κατά τον βαθύ μετασχηματισμό της, δημογραφικό και ψηφιακό, χωρίς δημαγωγία ή τοποθετήσεις υπαγορευόμενες από τα σημερινά δεδομένα.
Το τεχνοκρατικό σχέδιο που βρίσκεται επί του παρόντος στο τραπέζι θα πρέπει να αντικατασταθεί από ένα οραματικό και δομημένο σχέδιο. Μια βαριά ευθύνη βαραίνει τους ώμους των μελλοντικών εκλεγμένων αντιπροσώπων των πολιτών της ΕΕ.
