των Αντώνη Ανδρονικάκη, Γιώργου Ρούστα
Σε τεντωμένο σχοινί ισορροπεί η Διεπαγγελματική Φέτας, όπως επιβεβαιώθηκε κατά την ευρεία σύσκεψη του κλάδου της αιγοπροβατοτροφίας, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 22/10 στον Τύρναβο.
Εν μέσω πολλών εντάσεων, οι φορείς που συγκάλεσαν τη συνάντηση (Ομοσπονδία Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, ΠΕΚ, ΣΕΚ, Κλαδικός Συνεταιρισμός «Αιγοπροβατοτρόφοι Ελλάδος») κατέληξαν στη θέση ότι η συμμετοχή στη Διεπαγγελματική Οργάνωση θα βασιστεί στις ποσότητες γάλακτος που παράγει αποδεδειγμένα ο εκάστοτε φορέας. Επιπλέον, συμφωνήθηκε να δημοσιευτεί ένα κείμενο με κοινά σημεία – προτάσεις όλων των κτηνοτροφικών φορέων για την προστασία της φέτας, που θα προωθηθεί στο ΥΠΑΑΤ.
Σημαντικές είναι οι εξελίξεις και στον κλάδο των μεταποιητών, καθώς στις τάξεις των κτηνοτρόφων κυκλοφόρησε έγγραφο της θεσσαλικής τυροκομικής επιχείρησης «Ρούσσας» με τις θέσεις της για την προστασία της φέτας.
Στον Τύρναβο, παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, Γιάννης Γκουρομπίνος, ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Ελλήνων Κτηνοτρόφων (ΣΕΚ), Δημήτρης Μόσχος, από την Καστοριά, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κτηνοτρόφων (ΠΕΚ), Στέργιος Κύρτσιος, και από τον Εθνικό Κλαδικό Συνεταιρισμό Αιγοπροβατοτρόφων ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Αιγοπροβατοτρόφων Πιερίας, Κώστας Ανθόπουλος. Επίσης, συμμετείχε η πλειοψηφία των μελών του Κλαδικού («Γάλα Ελλάς» Ελασσόνας, Τυρνάβου, Λιβαδίου Ελασσόνας, Πυργετού, Αξιού Θεσσαλονίκης, Προσοτσάνης, Ακρογιαλιού, Δυτικής Θεσσαλίας). Απόντες ήταν οι συνεταιρισμοί Καλαβρύτων και Βοιωτίας.
Λεπτές ισορροπίες θολώνουν τα νερά
Τα δεδομένα μετά και τη σύσκεψη της Τρίτης έχουν ως εξής: Φαινομενικά υπάρχει συμπόρευση όλων των κτηνοτροφικών φορέων για συμμετοχή στη Διεπαγγελματική, στην πράξη όμως τα μέτωπα είναι δύο: Από τη μία, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις (Ομοσπονδία Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, ΠΕΚ, ΣΕΚ) που μέχρι πρότινος είχαν βρει σημείο συνεννόησης με τον ΣΕΒΓΑΠ στα πρόσωπα των Βιτάλη (αντιπρόεδρος της «ΔΩΔΩΝΗ» και προτεινόμενος πρόεδρος της Διεπαγγελματικής από τον ΣΕΒΓΑΠ) – Αποστολόπουλου (πρόεδρος ΣΕΒΓΑΠ). Από την άλλη, ο Κλαδικός Συνεταιρισμός (χωρίς να είναι απόλυτα ξεκάθαρο, αν συμφωνούν όλα τα μέλη του) με πρωτεργάτη τον συνεταιρισμό προβατοτρόφων Δυτικής Θεσσαλίας με πρόεδρο τον Γιώργο Βαϊόπουλο που συντάσσεται με τη γαλακτοβιομηχανία του Μιχάλη Σαράντη.
Σε πρόσφατες δηλώσεις του στην «ΥΧ», ο τελευταίος εξέφρασε ανοιχτά τη διαφωνία του με βασικές θέσεις που μέχρι σήμερα είχαν συμφωνηθεί για τη Διεπαγγελματική, όπως η ισότιμη εκπροσώπηση κτηνοτρόφων και μεταποιητών στον υπό σύσταση φορέα. Η τάση Σαράντη – Βαϊόπουλου φαίνεται να συσπειρώνει μεγάλα τυροκομεία στη Θεσσαλία, τη στιγμή που ο διευθύνων σύμβουλος της «Ελληνικά Γαλακτοκομεία» έχει ταχθεί με δηλώσεις του στην «ΥΧ», επίσης, κατά της συμμετοχής μικρών τυροκομικών επιχειρήσεων, διαφωνώντας, επί της ουσίας, με τη συμμετοχή φορέων που μέχρι σήμερα εκπροσωπούσαν τις μικρές τυροκομικές επιχειρήσεις στη Διεπαγγελματική.
Την ίδια στιγμή, πάντως, ο πρόεδρος του Κλαδικού και πρόεδρος του συνεταιρισμού αιγοπροβατοτρόφων Πιερίας, Κώστας Ανθόπουλος, σε δηλώσεις του στην «ΥΧ», θέλησε να διαψεύσει τις φήμες ότι ο φορέας στηρίζει μια πιθανή υποψηφιότητα Σαράντη για την προεδρία του ΣΕΒΓΑΠ και δηλώνει ότι απλώς υπήρξαν συνομιλίες με τον εν λόγω επιχειρηματία χωρίς να σημαίνει απαραίτητα ότι οι δύο πλευρές συμφωνούν στα ζητήματα της αγοράς γάλακτος. Πάντως, οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν ενισχύσει την καχυποψία στις τάξεις των κτηνοτρόφων, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που εκφράζουν τη θέση ότι ορισμένοι εκπρόσωποι φορέων προτιμούν να τα έχουν καλά με όλους, παρά να «σπάσουν αβγά».
Όπως δήλωσε στην «ΥΧ» ο Γιάννης Γκουρομπίνος: «Η αγωνία για το πού βαδίζουμε είναι μεγάλη, η θέση μας είναι ότι η δημιουργία Διεπαγγελματικής είναι μονόδρομος. Συμφωνήσαμε σε ορισμένες θέσεις, συμπληρώνοντας την άποψή μας στις θέσεις του Κλαδικού και θα δημοσιευθεί ένα κείμενο που θα μοιραστεί στους τέσσερις φορείς. Από εκεί και πέρα, ο καθένας με τη δυναμική του και αποδεικνύοντας τι ποσότητα γάλακτος αντιπροσωπεύει θα έχει και την εκπροσώπησή του».
Από την πλευρά του ΣΕΚ, η επίσημη θέση που μας μεταφέρθηκε είναι ότι η Διεπαγγελματική προχωρά κανονικά, παραμένοντας σταθερή στους συντελεστές που την αποτελούσαν μέχρι σήμερα. Πάντως, ο πρόεδρος του ΑΣ αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων Καστοριάς, Δημήτρης Μόσχος, που εκπροσώπησε τον ΣΕΚ δήλωσε απαισιόδοξος μετά τις πρόσφατες εξελίξεις: «Έτσι όπως είναι τα πράγματα φοβάμαι ότι δεν θα γίνει τελικά η Διεπαγγελματική. Η συμφωνία που κάναμε είναι ότι παραμένουμε στη θέση για εκπροσώπηση των κτηνοτρόφων στο 50%. Επιπλέον, είπαμε ότι με τη σύσταση της Διεπαγγελματικής θα εφαρμοστεί ο κανονισμός της φέτας που απαγορεύει τα μηχανήματα υπερδιήθησης».
Στις δηλώσεις του στην «ΥΧ», ο πρόεδρος του συνεταιρισμού προβατοτρόφων Δυτικής Θεσσαλίας, Γιώργος Βαϊόπουλος, ανέφερε: «Έγιναν πολλές προτάσεις και αποφασίστηκε ότι στη Διεπαγγελματική θα συμμετάσχουν οι συνδικαλιστικοί φορείς ανάλογα με το τονάζ που παράγουν. Ανάλογα με το περιεχόμενο των επικείμενων ρυθμίσεων για τη Διεπαγγελματική, ο κάθε κτηνοτρόφος θα μπορεί να αποφασίζει ποιος θα τον εκπροσωπεί, μια συνδικαλιστική οργάνωση, ένας σύλλογος ή ένας συνεταιρισμός».
Τα κύρια σημεία της συμφωνίας
Τελικά, τα πιο βασικά κοινά σημεία στα οποία επετεύχθη συμφωνία και απομένει να καθαρογραφθούν, αφού εγκριθούν και επίσημα από τα τέσσερα όργανα των κτηνοτρόφων, είναι τα εξής:
1) Να μη γίνει δεκτή η πρόταση του βιομηχάνου Μιχάλη Σαράντη να μη συμμετέχουν τα μικρά τυροκομεία στη Διεπαγγελματική. «Στο νέο αυτό όργανο, πρέπει να συμμετέχουν όλοι όσοι ασχολούνται με την παραγωγή της φέτας», δήλωσε η πλειονότητα των κτηνοτρόφων.
2) Στη Διεπαγγελματική να υπάρχει ίση εκπροσώπηση των παραγωγών με τους μεταποιητές και η συμμετοχή του κάθε οργάνου να γίνει αναλογικά, με βάση το τονάζ γάλακτος που παράγουν, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία του ΕΛΓΟ – «Δήμητρα». 3) Στον έλεγχο που θα γίνεται για τον τρόπο παρασκευής της φέτας δεν θα λαμβάνεται υπόψη η φυλή των προβάτων, με στόχο να προστατευτούν οι ελληνικές φυλές προβάτων. 4) Να απαγορεύεται το εισαγόμενο γάλα, που μπορεί να προορίζεται για άλλα τυροκομικά προϊόντα, στις βιομηχανίες που παρασκευάζουν και φέτα.
Πλέον, το ενδιαφέρον στρέφεται στην ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη εβδομάδα (2/11) στα Τρίκαλα, με θέμα τις προοπτικές της φέτας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ», εκεί θα παραστούν κτηνοτροφικοί συνεταιρισμοί, εκπρόσωποι γαλακτοβιομηχανιών και μεγάλων τυροκομείων, ενώ το «παρών» αναμένεται να δώσει και εκπρόσωπος του ΥΠΑΑΤ.
«Καταπέλτης» η νέα τοποθέτηση εξαγωγέα φέτας
Ο ένας μετά τον άλλον συντελεστές της παραγωγής φέτας σπάνε τη σιωπή τους στο ζήτημα της προστασίας της φέτας. Μετά την πρόσφατη πολυσυζητημένη συνέντευξη του Μ. Σαράντη στην «ΥΧ», που αποτέλεσε καταλύτη εξελίξεων, ήταν η σειρά της θεσσαλικής επιχείρησης «ΡΟΥΣΣΑΣ» να γνωστοποιήσει τις θέσεις της για την προστασία του ελληνικού «λευκού χρυσού» μέσω επιστολής στους συμμετέχοντες της Διεπαγγελματικής.
Το εν λόγω έγγραφο, που έχει στη διάθεσή της η «ΥΧ», περιγράφει παθογένειες στο θέμα της παρασκευής, εμπορίας και εξαγωγής φέτας. Ενδιαφέρον προκαλεί απόσπασμα από την εισαγωγή του εγγράφου, που αναφέρεται ότι: «[…] όσο περνάει ο χρόνος, μιλούν περισσότερο και δυνατότερα όσοι έως τώρα παρέμεναν σιωπηλοί ή αμέτοχοι […]».
Στη συνέχεια, στο κείμενο αναφέρεται: «Ο χρόνος δουλεύει εις βάρος της προστασίας του προϊόντος, των παραγωγών γάλακτος και των μεταποιητών. […]. Είναι προφανής ο κίνδυνος, αν δεν ληφθούν άμεσα δρακόντεια μέτρα περιφρούρησης του προϊόντος, να επανέλθουν οι φωνές αμφισβήτησης της προστασίας του μετά και την υπογραφή διακρατικών συμφωνιών ιδιαίτερα βλαπτικών των συμφερόντων μας». Χαρακτηριστικά είναι τα όσα αναφέρονται στη συνέχεια περιγράφοντας την υφιστάμενη κατάσταση στον κλάδο: «Η δηλούμενη εγχώρια παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος βαίνει αύξουσα και μαζί με τις εισαγωγές αιγοπρόβειου γάλακτος από βαλκανικές ή κοινοτικές χώρες δημιουργούν αποθέματα […], που δεν βρίσκουν εύκολα αγορά εντός ή εκτός χώρας».
Τα ανωτέρω αποτελούν μόνο μερικά από τα σημεία της επιστολής που περιγράφουν μια κατάσταση, η οποία δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο όλοι οι συντελεστές του κλάδου λειτουργούν εντός πλαισίου κανόνων διαφάνειας. Στη συνέχεια, παρατίθενται εκτενείς και αναλυτικές προτάσεις για την προστασία της φέτας. Αξίζει να παραθέσουμε ορισμένα αποσπάσματα εξ αυτών:
✱ «Καθολική απαγόρευση εισαγόμενου πρόβειου γάλακτος σε εργοστάσια που έχουν κωδικό παραγωγής προϊόντων ΠΟΠ από αιγοπρόβειο γάλα. […] Καθ’ υποτροπήν παραβάσεις να οδηγούν σε αφαίρεση κωδικού μεταποιητή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πρόστιμα άμεσης εφαρμογής, τσουχτερά και όχι χάδια […].
✱ Καθολική απαγόρευση συσκευασίας φέτας στο εξωτερικό εκτός περιοχών που παράγεται φέτα ΠΟΠ […].
✱ Απαγόρευση χρήσης υπερδιήθησης (UF) ή εμπλουτισμού με πρωτεΐνες γάλακτος ή τυρογάλακτος σε προϊόντα ΠΟΠ […].
✱ Ανάρτηση στο διαδίκτυο όλων των ελέγχων και τυχόν ποινών της τελευταίας πενταετίας».
Η εν λόγω πρόταση έχει τεθεί επανειλημμένα υπόψη των αρμόδιων αρχών σε συστηματική αρθρογραφία της «ΥΧ», συνοδευόμενη από το ερώτημα «για ποιον λόγο δεν δημοσιεύονται τα στοιχεία των επιχειρήσεων στις οποίες έχουν επιβληθεί πρόστιμα;».
Πλέον, όλο και περισσότερες φωνές προστίθενται στις ήδη υπάρχουσες, ζητώντας από την πολιτεία να βάλει τέλος στα ημίμετρα.
