των Γεωργίας Μπόχτη, Αντώνη Ανδρονικάκη
Την παράλληλη προκήρυξη δύο νέων προσκλήσεων μέσα στον Σεπτέμβριο, μία για Εγκατάσταση Νέων Αγροτών και μία για Σχέδια Βελτίωσης, ετοιμάζει το ΥΠΑΑΤ, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του έτους 2021. Πλέον, μένει η τελική έγκριση από τον νέο υπουργό, Σπήλιο Λιβανό, ο οποίος μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα θα κληθεί να δώσει το πράσινο φως στις διαχειριστικές αρχές, προκειμένου να τρέξουν οι διαδικασίες με βάση το υφιστάμενο πλάνο. Η είδηση έρχεται να επιβεβαιώσει το αποκλειστικό ρεπορτάζ της «ΥΧ» στα μέσα Δεκεμβρίου για ενεργοποίηση νέου προγράμματος Νέων Αγροτών «με διπλάσιο ποσό ενίσχυσης ανά δικαιούχο και περισσότερες δεσμεύσεις» κατά τη μεταβατική περίοδο.
Με βάση καλά διασταυρωμένες πληροφορίες, ο διπλασιασμός περίπου του πριμ εγκατάστασης για τους Νέους Αγρότες έχει κλειδώσει, από τα 17.000-22.000 ευρώ σήμερα, στα 35.000 με 40.000 ευρώ ανά δικαιούχο. Το αυξημένο ποσό ενίσχυσης όμως, όπως είχαμε προαναγγείλει, θα συνοδεύουν και περισσότερες και αυστηρότερες υποχρεώσεις, κυρίως όσον αφορά τη διάρκεια της περιόδου δέσμευσης, που, όπως όλα δείχνουν, θα επιμηκυνθεί πιθανότατα σε επτά χρόνια, ενώ αυστηροποιούνται οι δεσμεύσεις και ως προς την παραγωγική κατεύθυνση του επιχειρηματικού σχεδίου και την εφαρμογή φιλικών προς το περιβάλλον πρακτικών.
Προδημοσίευση
Η δημόσια δαπάνη για τη νέα πρόσκληση αναμένεται να ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ, χωρίς να αποκλείεται ο προϋπολογισμός να οριστεί ακόμη και έως τα 400 εκατ. ευρώ. Στόχος είναι σε περίπου έναν μήνα, και δη μέσα στον ερχόμενο Φεβρουάριο, να δημοσιευτεί η προδημοσίευση της πρόσκλησης, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να έχουν τον χρόνο να προετοιμαστούν, κυρίως, αναφορικά με τη δήλωση ΟΣΔΕ 2021, που θα πρέπει να υποβάλουν.
Μία σημαντική λεπτομέρεια είναι ότι το πρόγραμμα που προορίζεται για Νέους Αγρότες στις ΠΕ της Φλώρινας και της Κοζάνης, οι οποίες υπάγονται στις περιοχές που θα πληγούν από την επικείμενη απολιγνιτοποίηση, δεν θα προκηρυχθεί ξεχωριστά, αλλά θα υπάγεται στη μεγάλη πρόσκληση του Σεπτεμβρίου.
Συμπληρωματικά μέτρα
Άλλη μία σημαντική παράμετρος της επικείμενης πρόσκλησης είναι ότι οι ενδιαφερόμενοι για το πρόγραμμα Νέων Αγροτών δύναται να υποβάλουν παράλληλα αίτημα ενίσχυσης στο πλαίσιο της νέας πρόσκλησης –που θα «τρέχει»– για τα Σχέδια Βελτίωσης. Θα είναι η πρώτη φορά που στο πλαίσιο του ΠΑΑ δύο εμβληματικές δράσεις θα ενεργοποιηθούν το ίδιο χρονικό διάστημα, δίνοντας την ευκαιρία στους νέους ηλικιακά αγρότες να ενισχυθούν επιπρόσθετα για επενδύσεις στην εκμετάλλευσή τους και να καλύψουν έτσι ένα μεγάλο ποσοστό της ιδίας συμμετοχής, περιορίζοντας σημαντικά τη δανειοδότηση από τραπεζικά ιδρύματα. Πάντως, όπως πληροφορούμαστε, και σε αυτή την περίπτωση, το «μπόνους» υπέρ των νέων αγροτών θα πρέπει να αξιοποιηθεί προς την κατεύθυνση της βιωσιμότητας της εκμετάλλευσής τους, και όχι απλά για την αγορά ενός μηχανήματος.
Αυτό που ακόμα δεν έχει προς το παρόν ξεκαθαριστεί είναι εάν τα Σχέδια Βελτίωσης θα προκηρυχθούν στις προδιαγραφές της προηγούμενης πρόσκλησης ή θα έχουν πιο στοχευμένη δράση, δηλαδή στη λογική των «μικρών» σχεδίων που είχαν προκηρυχθεί κατά το παρελθόν για την κτηνοτροφία.
Όπως μαθαίνουμε από την Πλατεία Βάθη, η νέα ηγεσία του ΥΠΑΑΤ θα αποφασίσει προς ποια κατεύθυνση τελικά θα προετοιμαστεί το θεσμικό πλαίσιο του μέτρου. Η απόφαση αναμένεται να ληφθεί τις επόμενες ημέρες, καθώς ο χρόνος υλοποίησης είναι ασφυκτικός, ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία εντός της διετίας της μεταβατικής περιόδου της ΚΑΠ. Επιπλέον, μένει να αποσαφηνιστεί και το ύψος του «κουμπαρά», με το οποίο θα «προικοδοτηθεί» το ΥΠΑΑΤ από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης με την αρωγή του ΥΠΟΙΚ, ώστε να μπορεί να γίνει μία ακριβής εκτίμηση για το ύψος του «πακέτου» που θα είναι διαθέσιμο στα νέα Σχέδια.
Πάνω από 100 εκατ. ευρώ εκτιμά το ΥΠΑΑΤ για τα Σχέδια Βελτίωσης φέτος
Πολύ σημαντικές εξελίξεις στο θέμα της ρευστότητας του πρωτογενούς τομέα προβλέπει για το αμέσως επόμενο διάστημα ο σχεδιασμός του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», το νερό έχει μπει στο αυλάκι, ώστε η φετινή χρονιά να φέρει ακόμα και ρεκόρ απορρόφησης κονδυλίων για πληρωμές και υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων. Μάλιστα, πηγές από το ΥΠΑΑΤ είναι πεπεισμένες ότι με την τροχοδρόμηση του ΠΣΚΕ και την εμπειρία των Διαχειριστικών Αρχών, τα αποτελέσματα πιθανότατα να οδηγήσουν σε πληρωμές που δύνανται να ξεπεράσουν άνετα τα 100 εκατ. ευρώ δημόσιας δαπάνης, αριθμός που, αν επιβεβαιωθεί, θα συνιστά επίδοση-ρεκόρ.
Ζεστή η αγορά το 2021
Αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις από τη Βάθη (που ορισμένοι, μάλιστα, τις χαρακτήρισαν στην «ΥΧ» συγκρατημένες), αυτό σημαίνει ότι το τρέχον έτος οι δαπάνες στα τιμολόγια για την υλοποίηση των Σχεδίων μπορούν να φθάσουν τα 200 εκατ. ευρώ. Όπως γίνεται αντιληπτό, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα στον κλάδο των γεωργικών μηχανημάτων γίνεται μέρα με τη μέρα όλο και πιο θετική και τα μηνύματα δείχνουν ότι οι παραγωγοί θα βγουν δυναμικά στην αγορά, από τη στιγμή μάλιστα που θα αρχίσουν να τρέχουν και οι νέες δυνατότητες χρηματοδότησης με τη συμβολή του Αγροτικού Ταμείου Εγγυήσεων. Υπενθυμίζεται ότι το 2020 εκταμιεύθηκαν περί τα 10 εκατ. ευρώ, καθώς το ΠΣΚΕ ενεργοποιήθηκε για τον σκοπό αυτόν λίγο πριν από την παρέλευση του 2020.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», αυτήν τη στιγμή στο ΠΣΚΕ έχουν «φορτωθεί» αιτήματα πληρωμών πάνω από 30 εκατ. ευρώ δημόσιας δαπάνης, γεγονός που καθιστά τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ αισιόδοξες ότι η χρονιά μπορεί να κλείσει με απορρόφηση-ρεκόρ από την εκκίνηση του τρέχοντος ΠΑΑ.
Επιταχύνεται ο δανεισμός μέσω του Ταμείου Εγγυήσεων
Με την έλευση του 2021 αναμένεται να ενταθούν από τις τράπεζες οι διεργασίες, ώστε να «πέσουν» στην αγορά δάνεια με την εγγύηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων μέσω του Ταμείου Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης. Υπενθυμίζεται ότι, στα μέσα Δεκεμβρίου, το ΥΠΑΑΤ εξέδωσε οδηγό υποβολής αίτησης δανείου στο ΠΣΚΕ, μέσω των συμβεβλημένων τραπεζών με το Ταμείο.
Η «ΥΧ» είχε παρουσιάσει την ακτινογραφία του εν λόγω καθεστώτος δανεισμού και των δυνατοτήτων που προσφέρονται στους δικαιούχους ενίσχυσης των Μέτρων των Σχεδίων Βελτίωσης και της Μεταποίησης. Όπως είχε αποκαλύψει πρώτη η εφημερίδα μας, στις διαθέσιμες επιλογές δανειοδότησης (Επενδυτικά δάνεια χωρίς κεφάλαιο κίνησης, Επενδυτικά κεφάλαια με κεφάλαιο κίνησης, Μεγάλα επενδυτικά δάνεια χωρίς κεφάλαιο κίνησης) θα προστεθεί σύντομα και η επιλογή δανειοδότησης κατ’ αποκλειστικότητα με κεφάλαιο κίνησης έως 200.000 ευρώ.
Στην τελική ευθεία τα κεφάλαια κίνησης χωρίς business plan
Για τις τελευταίες εξελίξεις της πρόσθετης αυτής κατηγορίας δανεισμού, η «ΥΧ» ήρθε σε επικοινωνία με τον Κωνσταντίνο Αποστολόπουλο, προϊστάμενο Μονάδας Θεσμικής Υποστήριξης & Αξιολόγησης της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΥΔ ΠΑΑ).
Ο ίδιος επιβεβαίωσε το ρεπορτάζ της «ΥΧ», αναφέροντας σχετικά ότι «υπάρχει πρόβλεψη από το ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο, που αναφέρει ότι μπορούν να συναφθούν δάνεια αποκλειστικά με κεφάλαιο κίνησης και τα οποία μπορούν να υπαχθούν στο Ταμείο Εγγυήσεων, χωρίς την υποχρέωση υποβολής επιχειρηματικού σχεδίου. Αυτό προσδίδει μεγάλη ευελιξία στον αποδέκτη για το πώς μπορεί να χρησιμοποιήσει το δάνειο. Αυτό που μένει είναι να ολοκληρωθεί το κείμενο από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤαΕ), κάτι το οποίο αναμένεται να γίνει σύντομα».
Όπως διευκρίνισε ο ίδιος, σχετική πρόβλεψη υπήρχε στην τελευταία πρόταση τροποποίησης του ΠΑΑ που έχει σταλεί στην Κομισιόν. Αυτό που μένει είναι η έγκρισή της και, στη συνέχεια, το τελικό κείμενο να εγκριθεί από την επενδυτική επιτροπή του ΕταΕ. Από εκεί και πέρα, το τελικό βήμα είναι το τυπικό της υπόθεσης, δηλαδή η κοινοποίηση της δυνατότητας αυτού του τύπου της δανειοδότησης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων στις ελληνικές τράπεζες, ώστε να εντάξουν στο χαρτοφυλάκιό τους την πρόσθετη αυτή επιλογή και να προχωρήσουν τα αιτήματα των ενδιαφερομένων μέσω του ΠΣΚΕ.
