Δράσεις που υλοποιούνται συλλογικά από γεωργούς και μελισσοκόμους για την προστασία των επικονιαστών
Μετάφραση, απόδοση: Φανή Χατζήνα, Μίνα Τσίνογλου,
Τμήμα Μελισσοκομίας ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, μέλη ομάδας APITOX-/COLOSS
Η υγεία και η επιβίωση των επικονιαστών είναι ένα θέμα τεράστιας σημασίας για τους Ευρωπαίους αγρότες και τους συνεταιρισμούς τους. Οι αγροτικές οργανώσεις COPA – COGECA, που εκπροσωπούν τους μελισσοκόμους, τους αγρότες και τους συνεταιρισμούς τους, δημοσίευσαν τον σχετικό οδηγό, με τον οποίο αποσκοπούν στην παροχή συγκεκριμένων παραδειγμάτων, σαφών και σταθερών πρωτοβουλιών που μπορούν να εφαρμόσουν οι μελισσοκόμοι και οι αγρότες για να σταματήσουν τη μείωση των πολύτιμων επικονιαστών της Ευρώπης.
Οι επικονιαστές και οι αγρότες είναι αναντικατάστατα εξαρτώμενοι: οι γεωργοί χρειάζονται επικονίαση των καλλιεργειών, προκειμένου να καλλιεργήσουν με επιτυχία τα τρόφιμα της Ευρώπης και, ως εκ τούτου, έχουν συμβιωτικό ενδιαφέρον να συμβάλουν στην επιβίωση και την άνθηση των πληθυσμών των επικονιαστών.
Οι μελέτες εκτιμούν ότι περίπου το 80% των καλλιεργειών και της άγριας ανθοφορίας στην ΕΕ εξαρτώνται από την επικονίαση εντόμων και άλλων ζώων. Οι γεωργικοί τομείς έχουν εμπειρία από πρώτο χέρι στο γεγονός ότι η απώλεια επικονιαστών αποτελεί ανεξίτηλο κίνδυνο για το μέλλον του φυσικού μας κόσμου και του κόσμου της βιοποικιλότητας, του ευρωπαϊκού εφοδιασμού τροφίμων και της θεμελιώδους ευημερίας μας.
Ωστόσο, οι πληθυσμοί των άγριων επικονιαστών, όπως οι μέλισσες, οι πεταλούδες και νυχτοπεταλούδες/σκώροι μειώνονται κατά αριθμό και ποικιλομορφία στην Ευρώπη λόγω της απώλειας, της υποβάθμισης και του κατακερματισμού των πλούσιων σε λουλούδια οικότοπων και των ενδιαιτημάτων. Στη μείωσή τους σημαντικό ρόλο παίζουν, επίσης, η μεγάλη ή και ακατάλληλη χρήση φυτοφαρμάκων παραγωγής, η ολοένα αυξανόμενη απειλή επεμβατικών ξενικών ειδών και οι αυξανόμενες θερμοκρασίες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή.
Ένας άλλος στόχος αυτού του οδηγού είναι να παράσχει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, στα ενδιαφερόμενα μέρη και στους πολίτες συγκεκριμένα και χρήσιμα μέτρα, καθώς οι προσπάθειες που καταβάλλονται από τους γεωργούς και τους μελισσοκόμους δεν μπορούν να αποτελέσουν ατομικιστική δράση, αλλά μέρος ενός μεγαλύτερου συστήματος προστασίας και αναζωογόνησης των πληθυσμών επικονιαστών της Ευρώπης.
Ο πίνακας που παρατίθεται (αν και όχι πλήρης) καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο μια σειρά ορθών πρακτικών και μέτρων, γνωστών εδώ και πολλά έτη στην Ευρώπη, πρέπει και μπορούν να εφαρμοστούν από τους γεωργούς και τους μελισσοκόμους, προκειμένου να αποφέρουν οφέλη σε μια φιλική προς τους επικονιαστές διαχείριση γεωργικών εκτάσεων, όπου οι γεωργοί, οι μελισσοκόμοι και οι επικονιαστές μπορούν να επιτύχουν μια κατάσταση win-win.