Μια πιθανή κλιμάκωση της έκρυθμης κατάστασης στο Ντονμπάς της Aνατολικής Ουκρανίας θα μπορούσε να προκαλέσει όλεθρο στις αγορές τροφίμων της Ευρώπης, υπογραμμίζοντας την εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία στον αγροτικό τομέα. «Ένα σημαντικό ποσοστό του σιταριού, του κριθαριού, των λιπασμάτων και του φυσικού αερίου της Ευρώπης προέρχεται από τη Ρωσία και την Ουκρανία.
Οποιαδήποτε κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών θα μπορούσε να αυξήσει περαιτέρω τις τιμές, θέτοντας σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή επισιτιστική ασφάλεια», προειδοποιεί ο Theo Normanton, ανταποκριτής του bne IntelliNews στη Μόσχα.
Οι τιμές των λιπασμάτων βρίσκονται ήδη στο υψηλότερο επίπεδο από την παγκόσμια φούσκα στις αγορές εμπορευμάτων το 2008, με το κόστος των αζωτούχων λιπασμάτων να αυξάνεται κατά 253% στην Ευρώπη το 2021.
Εκτός από τον πληθωρισμό των τιμών που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19, οι τιμές έχουν αυξηθεί εξαιτίας των απειλών από μεριάς ΕΕ και ΗΠΑ για κυρώσεις προς τη Ρωσία, αλλά και λόγω της συγκέντρωσης ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα με την Ουκρανία.
Η Ρωσία και η Ουκρανία αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 30% των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού και κριθαριού. «Με τα νότια λιμάνια της Ουκρανίας σε μεγάλο βαθμό εκτός δράσης, μεγάλο μέρος των εξαγωγών σιτηρών της χώρας θα σταματήσει.
Εν τω μεταξύ, οι κυρώσεις στη Ρωσία –και ιδιαίτερα το ρωσικό αέριο– θα μπορούσαν να αυξήσουν τις τιμές των λιπασμάτων», επισημαίνει ο Normanton. «Εν τω μεταξύ, η ευρωπαϊκή παραγωγή λιπασμάτων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, ενώ οι ιθύνοντες και οι βασικοί μέτοχοι της μεγαλύτερης παραγωγού λιπασμάτων στην Ευρώπη, της EuroChem, είναι Ρώσοι».
Όπως επισημαίνει ο αρθογράφος, όλα αυτά θα μπορούσαν να προκαλέσουν αβεβαιότητα για την ευρωπαϊκή επισιτιστική ασφάλεια. «Δεν προκαλεί έκπληξη, σε αυτό το πλαίσιο, το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι αγρότες προσπαθούν να εμποδίσουν την εξαγορά από την EuroChem των αζωτούχων λιπασμάτων του αυστριακού ομίλου χημικών Borealis. Όμως, καθώς η συμφωνία φαίνεται πιθανό να ολοκληρωθεί, ο αγώνας δρόμου είναι τώρα σε εξέλιξη για την ΕΕ, ώστε να βρει εναλλακτικές πηγές φυσικού αερίου ή να προετοιμαστεί για μια επώδυνη άνοδο της τιμής», καταλήγει ο Theo Normanton.
