Συνολικά 25 χρόνια αδιάκοπης πορείας καταγράφει η Έκθεση Αγροτουρισμού στην Επίδαυρο. Ήταν Ιούνιος του 1998 όταν η έκθεση ξεκίνησε, χάρη στην έμπνευση του προέδρου του Μεγάρου Μουσικής, Χρήστου Λαμπράκη, να συνδέσει την αγροτική παραγωγή με τον τουρισμό, αναδεικνύοντας παράλληλα τα πολιτιστικά στοιχεία το τόπου.
Τότε, ο ίδιος, κατά την παρουσίαση του νέου θεσμού, κατέθεσε τη φιλοσοφία του γύρω από την ανάδειξη του αγροτουρισμού. Είχε πει, μεταξύ άλλων: «Είναι γνωστό ότι είναι αναγκαίο να εξευρεθούν, για την αγροτική Ελλάδα, νέες πηγές εσόδων. Που μπορεί (ανάλογα με την περιοχή) να συνδυάσουν και το τουριστικό και το παραγωγικό στοιχείο.
Η περίπτωση της περιοχής της Αρχαίας Επιδαύρου είναι πρόσφορη για να επιχειρηθεί ένα τέτοιο πείραμα. Το πείραμα συνίσταται στη δημιουργία μιας γέφυρας που να συνδέει απευθείας τον αγρότη, τον παραγωγό και τον βιοτέχνη της περιοχής, με την οικονομική και ανθρώπινη δεξαμενή που λέγεται Αθήνα. Και, σε δεύτερο στάδιο, με την υπόλοιπη Ελλάδα και το εξωτερικό. Έτσι, ακριβώς, όπως το βλέπουμε να λειτουργεί σε άλλες χώρες της Ευρώπης».
Έτσι ξεκίνησε η εφαρμογή της ιδέας, στις 24 Ιουλίου του 1998. Στην πορεία, όμως, οι προβλέψεις διαψεύστηκαν, αφού διάφοροι παράγοντες άλλαξαν δραματικά τα δεδομένα και έτσι ακυρώθηκε ο αρχικός σχεδιασμός. Αυτό, όμως, που έμεινε αμετάβλητο είναι η διοργάνωση της έκθεσης κάθε χρόνο και η φιλοδοξία ότι κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες μπορεί να αποκτήσει το κύρος και τη δυναμική που όλοι επιζητούν.
Στη φετινή διοργάνωση, το ΥΠΑΑΤ εκπροσώπησε ο πρ. γενικός γραμματέας, Δημήτρης Παπαγιαννίδης. Αφού χαρακτήρισε την έκθεση ως μία από τις μεγαλύτερες στη χώρα, τόνισε ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να πέσει ο αγροτουρισμός θύμα της ίδιας του της επιτυχίας.
«Εμείς προσπαθούμε μέσα από το πρόγραμμα Leader να βάλουμε κάποιες υποπαραμέτρους, ώστε πάνω σε αυτές να πατήσουν και να δημιουργηθεί ένα σωστό οικοδόμημα. Πολλές φορές δημιουργούνται προβλήματα από κάποιους που δεν έχουν τα απαιτούμενα πιστοποιητικά και επιχειρούν να κάνουν αγροτουρισμό έχοντας απλά κάποια δωμάτια που τα νοικιάζουν», τόνισε. Και συμπλήρωσε: «Εμείς από την πλευρά μας συμμετέχουμε και συγχρηματοδοτούμε. Στηρίζουμε όλες τις οικοτεχνίες που προσπαθούν να παρουσιάσουν προϊόντα διαφορετικά πέρα από τα γλυκά κουταλιού και θεωρούμε ότι υπάρχει μέλλον για όσους προσπαθούν».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Δήμος Επιδαύρου, σε σχέση με τον πληθυσμό του, είναι ο δήμος με τις περισσότερες οικοτεχνίες στην Αργολίδα, που κατάφεραν να μείνουν όρθιες παρά τα οικονομικά προβλήματα που δημιούργησαν η πανδημία και νωρίτερα τα μνημόνια.
Αναβάθμιση έκθεσης
Με συγκρατημένη αισιοδοξία βλέπει το μέλλον της έκθεσης αγροτουρισμού ο δήμαρχος Επιδαύρου, Τάσος Χρόνης. «Είμαστε στην αρχή του επαναπροσδιορισμού των στόχων του φεστιβάλ, μέσα από δράσεις που θα φέρουν σε άμεση επαφή τον πολίτη με την επιδαύρια γη.
Όλη αυτή η προσπάθεια και ο σχεδιασμός απαιτούν προσεκτικά βήματα, ώστε να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε την κοινωνία και να την πείσουμε να ακολουθήσει μία κοινή πορεία μαζί μας μέσα από βιωματικές δράσεις που έχουμε προγραμματίσει και για το 2024», τόνισε.
Και πρόσθεσε: «Από φέτος η έκθεση αναβαθμίζεται και επαναπροσδιορίζει την ταυτότητά της. Ως “Επίδαυρος Βίωμα” πλέον, στοχεύει να προσφέρει πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες προς τους επισκέπτες. Στο επίκεντρο θα βρίσκονται ο πολιτισμός, η Ιστορία, το θέατρο, η αρχαιότητα, η μνήμη, η κοινότητα, η βιωσιμότητα, το ευ ζην, η υγεία».
«Ο αγροτουρισμός μπορεί», είχε δηλώσει ο Χρήστος Λαμπράκης, «αν βοηθηθεί από το κράτος και από τους τοπικούς υπεύθυνους, να δώσει μια νέα ταυτότητα, ένα νέο πρόσωπο στην “τουριστική” Ελλάδα, πέρα από τα (απαραίτητα βέβαια) ξενοδοχεία ή τα σκάφη. Είναι αυτός ο καλύτερος τρόπος για να αναπτύξουμε τον τόπο μας τουριστικά, χωρίς να τον καταστρέψουμε».
Σε αυτό το πνεύμα κινήθηκαν και οι δηλώσεις του περιφερειάρχη Πελοποννήσου, Παναγιώτη Νίκα. «Κάθε δήμος διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα και δυνατότητες που πρέπει να μελετήσουμε και να αξιοποιήσουμε», τόνισε, αναφερόμενος και στη συνεργασία της περιφέρειας με τον Δήμο Επιδαύρου, προκειμένου η έκθεση να αναβαθμιστεί και να φτάσει στο επίπεδο που βρισκόταν. «Θα μπορούσε η εκδήλωση αυτή να αποτελέσει το κεντρικό σημείο προβολής της Αργολίδας, μιας περιοχής που έχει πολλά πρόσωπα εκτός από τον τουρισμό», σημείωσε.
Προοπτική και δυναμική
Ο υπεύθυνος για τη νέα εποχή της Έκθεσης Αγροτουρισμού, Σωτήρης Μπόλης, έδωσε τη δική του οπτική για την επόμενη μέρα. «Νέος εξοπλισμός, νέα εκθεσιακά περίπτερα, νέα χωροταξική διάταξη για την Έκθεση Αγροτουρισμού. Αλλά και μια νέα ματιά, μια ολιστική και συμμετοχική προσέγγιση στην ανάδειξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, εμπνευσμένη από την αρχαία λατρευτική παράδοση της υγείας και της ίασης, που σηματοδοτεί το πέρασμα από την καθιερωμένη Έκθεση Αγροτουρισμού Επιδαύρου στο “Επίδαυρος Βίωμα”».
Σύμφωνα με τον ίδιο, «η εξέλιξη στη νέα μορφή στοχεύει στην εμπλοκή των επισκεπτών σε μία ολιστική εμπειρία περιηγήσεων, γεύσεων, εναλλακτικών δραστηριοτήτων, καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, ψυχαγωγίας, γνώσης και ευεξίας, ανακάλυψης των ποικιλόμορφων χαρακτηριστικών της περιοχής, όχι ως απλοί επισκέπτες ή τουρίστες, αλλά ως κομμάτια του ιερού αυτού τόπου. Μια ευκαιρία στην “επαν-ανακάλυψη” του τόπου του Απόλλωνα και του Ασκληπιού, της ευεξίας, της ευφορίας και της ευζωίας, σε σύνδεση με το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον».
Άντεξαν οι οικοτεχνίες
Ιδιαίτερη ήταν η παρουσία των οικοτεχνιών στην Επίδαυρο. Οι εκπρόσωποί τους έδειξαν να πιστεύουν στην προοπτική και τη δυναμική του αγροτουρισμού και ήδη κάνουν τα πρώτα βήματα, ανοίγοντας νέες οικονομικές προοπτικές για τις επιχειρήσεις τους.
Η Κατερίνα Κρυώνη, που δραστηριοποιείται στον κλάδο τα τελευταία οκτώ χρόνια, τόνισε στην «ΥΧ»: «Ο αγροτουρισμός είναι υπαρκτός και στην Επίδαυρο. Πρόσφατα, μάλιστα είχαμε την επίσκεψη ενός κλιμακίου φοιτητών και καθηγητών από τη Νέα Υόρκη, που βίωσαν όλη την εμπειρία του μελισσοκόμου και είχαμε την ευκαιρία να τους συστήσουμε τα προϊόντα μας. Για να προχωρήσει σωστά, όμως, χρειάζεται οργάνωση και θετική διάθεση. Οι προδιαγραφές που έχουν μπει για να είναι επισκέψιμα τα αγροκτήματα είναι πολύ αυστηρές και κατά συνέπεια δύσκολες στην υλοποίηση». Κλείνοντας, η ίδια μας ανέφερε ότι οι οικοτεχνίες άντεξαν στην πίεση των καιρών και στις ειδικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν με την πανδημία και τα μνημόνια. «Αντέχει ό,τι έχει ποιότητα, ενώ ένα μέρος των πωλήσεων οφείλεται και στις πωλήσεις μέσω e-shop».
O οινοποιός Στέφανος Ορφανός, αναφερόμενος στο μέλλον του αγροτουρισμού, δήλωσε ότι υπάρχουν πολύ καλές προοπτικές και μπορεί να είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για όσους επενδύουν στον πρωτογενή τομέα. Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές, τόνισε ότι ο συνδυασμός ποιότητας, τιμής και συνέπειας αποτελούν τα κλειδιά για την εξαγωγική δραστηριότητα.
Από την πλευρά της, η Γεωργία Δρόσου, του Κτήματος Δρόσου, επισήμανε πως «ο αγροτουρισμός είναι ένα πολύ δυνατό εργαλείο και πρέπει το αρμόδιο υπουργείο να κάνει τις απαιτούμενες κινήσεις για την ανάπτυξή του. Ήδη, η πολιτεία στηρίζει τον αγροτουρισμό και εμείς δουλεύουμε, ώστε σύντομα το αγρόκτημά μας να είναι επισκέψιμο. Εργαζόμαστε ως οικοτεχνία τέσσερα χρόνια και βλέπουμε το ενδιαφέρον από τα τουριστικά γραφεία και άλλες συναφείς επιχειρήσεις για επισκέψεις στο αγρόκτημα, όπου ό,τι παράγουμε, το τυποποιούμε».
