Eναν επικαιροποιημένο και περιεκτικό οδηγό προς τους αγρότες, με στόχο να τους ενημερώσει για τις διεξόδους και τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν τυχόν αθέμιτες ή/και καταχρηστικές εμπορικές πρακτικές, αλλά και να αποφύγουν να εμπλακούν οι ίδιοι σε αυτές, έχει στα σκαριά η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο, το οποίο ετοιμάζεται εδώ και αρκετούς μήνες και βρίσκεται πλέον προ των πυλών. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ», το σχετικό κείμενο έχει ολοκληρωθεί και η Ολομέλεια της Επιτροπής, σε πρόσφατη συνεδρίασή της, έδωσε το «πράσινο φως» ώστε να δημοσιευθεί μέσα στις επόμενες μέρες. Προτού γίνει αυτό, θα σταλεί για ενημερωτικούς λόγους και στην Επιτροπή Καταπολέμησης Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών, που έχει συσταθεί στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για την εφαρμογή της οδηγίας 633/2019, η οποία, ως γνωστόν, έχει ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία από το 2021.
Check list για την οδηγία 633/2019
Στην εν λόγω οδηγία είναι αφιερωμένη μια ολόκληρη ενότητα του υπό έκδοση οδηγού, με αναλυτική ενημέρωση για τις πρακτικές και τις συμπεριφορές που ανήκουν στην «εμβέλειά» του, αλλά και ένα check list μέσω του οποίου οι ίδιοι οι αγρότες θα μπορούν να διαπιστώνουν κατά πόσο τους προστατεύει (πάντα σε σχέση με τη συγκεκριμένη συναλλαγή).
Σημειωτέον εδώ, ότι το ενδιαφέρον της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την εφαρμογή και την τήρηση του συγκεκριμένου νομοθετήματος παραμένει ζωντανό, έστω κι αν με το ισχύον πλαίσιο τα περιθώρια παρέμβασής της είναι περιορισμένα (σ.σ. εμπλέκεται μόνο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες οι αγοραστές έχουν τζίρο άνω των 50 εκατ. ευρώ, το συνολικό μερίδιο αγοράς των πέντε μεγαλύτερων εξ αυτών είναι τουλάχιστον 50% και μόνο εφόσον το τελευταίο 18μηνο έχει επιβληθεί στην επιχείρηση από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης πρόστιμο ίσο ή μεγαλύτερο του 1% του τζίρου της).
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ανεξάρτητη Αρχή βρίσκεται σε διαρκή επαφή με την Επιτροπή του ΥΠΑΑΤ, θέτοντας στη διάθεσή της τα εργαλεία και τους μηχανισμούς που έχει αναπτύξει, δεδομένου ότι ο κλάδος των τροφίμων βρίσκεται εδώ κι αρκετό καιρό στο μικροσκόπιό της. Υπό αυτή την έννοια, πηγές με γνώση των συγκεκριμένων συζητήσεων δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να έχουμε κάποια στιγμή ένα «ξαναμοίρασμα» των αρμοδιοτήτων μεταξύ των δύο Επιτροπών.
Στο στόχαστρο συμπράξεις και price signalling
Εκτός από την Οδηγία 633/2019, ένα αρκετά εκτενές μέρος του οδηγού θα αφορά τον ελεύθερο ανταγωνισμό, ενημερώνοντας τους αγρότες για την εφαρμογή των άρθρων 1 του ν. 3599/2011 και 101 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ, με ιδιαίτερη έμφαση στις συμπράξεις, με συγκεκριμένα παραδείγματα περιπτώσεων στις οποίες αυτές είναι προβληματικές.
Ξεχωριστές υποενότητες έχουν αφιερωθεί στις διατάξεις που έχουν να κάνουν με την πρόσκληση σε (απαγορευμένη) σύμπραξη και το price signalling (σηματοδότηση τιμής, δηλαδή η πρακτική κάποιων εταιρειών να προαναγγέλλουν δημόσια επικείμενες ανατιμήσεις, ωθώντας τους ανταγωνιστές τους σε ανάλογες αποφάσεις), όπως επίσης και με την κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης. Κι εδώ θα παρατίθενται παραδείγματα με περιπτώσεις όπου οι συγκεκριμένες διατάξεις (δύναται να) βρίσκουν εφαρμογή (π.χ. η πρακτική των λεγόμενων «δεσμευμένων πωλήσεων»).
Οι εξαιρέσεις για τους αγρότες
Ένα έτερο κεφάλαιο του Οδηγού της Επιτροπής Ανταγωνισμού θα είναι αφιερωμένο στην παρουσίαση κάποιων εξαιρέσεων από τις διατάξεις περί Ανταγωνισμού που, βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας, προβλέπονται για τον αγροτικό τομέα και δη για συλλογικά σχήματα (συνεταιρισμοί, ομάδες παραγωγών κ.λπ.). Ξεχωριστή αναφορά θα γίνεται, επίσης, στη δυνατότητα «μη ανάληψης δράσης» εκ μέρους της Επιτροπής Ανταγωνισμού (σ.σ. απορρέει τόσο από το εθνικό δίκαιο όσο και από το ενωσιακό) σε περιπτώσεις συνεργασιών μεμονωμένων αγροτών ή/και αγροτικών επιχειρήσεων που δεν εγείρουν ιδιαίτερες ανησυχίες περί Ανταγωνισμού και, παράλληλα, έχουν οφέλη σε επίπεδο βιώσιμης ανάπτυξης ή δημοσίου συμφέροντος. Σε αυτό το πλαίσιο, θα γίνεται στον Οδηγό διεξοδική παρουσίαση του λεγόμενου sandbox, ειδικού εργαλείου που έχει δημιουργήσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού με σκοπό να δώσει τη δυνατότητα να προχωρήσουν, ουσιαστικά υπό τη διακριτική εποπτεία της Αρχής, και πάντα για λόγους βιώσιμης ανάπτυξης και δημόσιου συμφέροντος, κάποια πρότζεκτ που κινούνται στην «γκρίζα ζώνη» των διατάξεων περί Ανταγωνισμού.
Όπως αναφέρει η ίδια η Επιτροπή Ανταγωνισμού, «το sandbox αποτελεί ένα εποπτευόμενο περιβάλλον, όπου οι επιχειρήσεις μπορούν να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες που συμβάλλουν σημαντικά στους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης χωρίς να εμποδίζουν σημαντικά τον ανταγωνισμό». Εντός του πλαισίου αυτού, οι επιπτώσεις/αποτελέσματα της πρωτοβουλίας, τόσο στον ανταγωνισμό όσο και στη βιώσιμη ανάπτυξη, «αξιολογούνται από την Επ.Αν. για την ενίσχυση της νομικής ασφάλειας των επιχειρήσεων και τη μείωση του ρυθμιστικού κινδύνου για επενδύσεις που συμβαδίζουν με τους ευρύτερους στόχους δημόσιου συμφέροντος για τη βιώσιμη ανάπτυξη».
