Με κεντρική ιδέα τη βιοποικιλότητα, την προστασία του περιβάλλοντος και ειδικότερα την υγεία των πολιτών, το ευρωπαϊκό έργο Biovalue «Παραγοντικό εργαλείο προσομοίωσης για τη βελτίωση της βιοποικιλότητας στην αγροδιατροφική αλυσίδα από το πιρούνι έως το χωράφι», σκοπεύει να εμπλουτίσει την αγροδιατροφική αλυσίδα με καλλιέργειες και τρόφιμα που έχουν λησμονηθεί.
Ευθυγραμμισμένο με τη στρατηγική της ΕΕ και τους δεσμευτικούς στόχους που έχει θέσει, όσον αφορά τη βιώσιμη και υγιεινή αγροδιατροφή, το Biovalue αναμένεται να συστήσει και να εντάξει στη διατροφή του Ευρωπαίου πολίτη παραδοσιακά ελληνικά τρόφιμα, τα οποία έχουν ξεχαστεί.
Επιστημονικός υπεύθυνος και συντονιστής του έργου για όλη την Ευρώπη είναι ο ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Μάττας.
Όπως επισημαίνει, «η ιδέα για το έργο στηρίχθηκε στο γεγονός ότι η Ελλάδα έχει πάρα πολλές ποικιλίες και είδη, τα οποία δεν καλλιεργούνται πλέον. Από την άλλη πλευρά, και με βάση το παραπάνω δεδομένο, η διατροφή μας δεν στηρίζεται στη βιοποικιλία και δεν υπάρχει καμιά υγιεινή διατροφή, εάν δεν έχει ποικιλομορφία, όπως η μεσογειακή.
Για αυτό και αναφερόμαστε στο έργο από το πιρούνι έως το χωράφι. Πρέπει να δούμε με ποιον τρόπο ο σύγχρονος άνθρωπος μπορεί να φάει και τρόφιμα, τα οποία δεν έτρωγε μέχρι σήμερα», εξηγεί ο καθηγητής.
Τα ελληνικά προϊόντα
Μέχρι στιγμής, έχουν ενταχθεί πιλοτικά τρόφιμα όπως οι φακές, οι ζοχοί ως σαλάτα, το λαθούρι, το ξυλάγγουρο, το φαγόπυρο, το ντοματάκι Μήλου, η Τσακώνικη μελιτζάνα, το σουσάμι, ενδεχομένως η Κορινθιακή σταφίδα κ.ά., ως τελικά ή παρασκευασμένα προϊόντα, τα οποία ορισμένοι εταίροι του έργου θα εξετάσουν πώς αυτά θα μπορούν π.χ. να προσαρμόζονται μαγειρικά σε κάθε τοπική κουζίνα.
«Ταυτόχρονα, μέσω μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης θα εμπλουτίζουμε την αγροδιατροφική αλυσίδα με ανεκμετάλλευτες καλλιέργειες. Στόχος μας είναι ο καταναλωτής και η αγροδιατροφική αλυσίδα.
Εάν η αγορά ενδιαφερθεί για ένα προϊόν, π.χ. για το ντοματάκι της Μήλου, μέσω αυτής της βάσης που θα δημιουργήσουμε και τα στοιχεία που θα εισαχθούν –για το ποια φυτά είναι και τι μπορούν να προσφέρουν στην καλλιέργεια– θα μπορεί ο ενδιαφερόμενος να πάει σε κάποιο ευρωπαϊκό θερμοκήπιο και να προωθηθεί ακόμη μία ποικιλία για να μπει στην αγορά. Το ίδιο θα συμβεί και αντίστροφα. Θα δώσουμε προϊόντα που μπορούν να καλλιεργηθούν και να τραφεί ο κόσμος με αυτά», τονίζει ο κ. Μάττας.
Τα συγκεκριμένα ελληνικά προϊόντα είναι φιλικά προς το περιβάλλον, αφού απαιτούν λιγότερο άζωτο, λιγότερο λίπασμα, νερό κ.λπ. Εκτός των λησμονημένων υγιεινών παραδοσιακών τροφίμων και την ένταξή τους στο ευρωπαϊκό τραπέζι, το Biovalue, στο οποίο συμμετέχουν 12 χώρες και 17 εταίροι και ένας αγροτικός συνεταιρισμός από τη Γεωργία, στοχεύει και στα συστήματα καλλιέργειας. «Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια τάση σε όλη την ευρωπαϊκή γεωργία να μην υπάρχουν πολυκαλλιεργητικά συστήματα, αλλά μονοκαλλιέργειες και λίγες ποικιλίες.
Αυτά τα γεωργικά μοντέλα είναι επιζήμια για το περιβάλλον σε όλη την αλυσίδα των φυσικών πόρων, της υγείας και της βιοποικιλίας. Η ένταξη νέων καλλιεργειών θα αποκαταστήσει τη βιοποικιλότητα και θα αντιστρέψει αυτό το φαινόμενο», καταλήγει ο κ. Μάττας. Ακόμη ένας φιλόδοξος στόχος του έργου είναι η πιστοποίηση των προϊόντων, όπου με κάθε αγορά κάποιου τροφίμου, ή προϊόντος καλλιέργειας ο καταναλωτής θα γνωρίζει ότι συμβάλλει στη βιοποικιλότητα.
