Εταιρείες ανάπτυξης φωτοβολταϊκών πάρκων στους μνηστήρες για το φράγμα της Σκοπιάς στη Θεσσαλία

✱ Ποια αρδευτικά έργα διεκδικούν οι ιδιώτες στον κάμπο με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης ✱ Όλο το πολιτικό παρασκήνιο

Την κατασκευή φραγμάτων, αλλά και αρδευτικών δικτύων μέσω ΣΔΙΤ έχει αποφασίσει η κυβέρνηση, γεγονός που γνωστοποιήθηκε και στην πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Δυτική Θεσσαλία.

Μετά τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, ακολούθησε μπαράζ επαφών κυβερνητικών βουλευτών και αυτοδιοικητικών με αρμόδιους υπουργούς, όπως ο Αγροτικής Ανάπτυξης, Σπήλιος Λιβανός, ο υφυπουργός Γιάννης Οικονόμου, ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης, Νίκος Παπαθανάσης, αλλά και ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, οι οποίοι και προσδιόρισαν τα έργα που χαρακτηρίζονται «ώριμα» και μπορούν να τρέξουν άμεσα με τη μέθοδο της σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Με τον τρόπο αυτόν, η κυβέρνηση επιχειρεί να κερδίσει χρόνο, αφού στην περίπτωση αυτή οι μελέτες θα τρέξουν πιο γρήγορα, ενώ διαρρέει ότι το ανταποδοτικό τέλος των αρδευτών για τη χρήση του νερού, που θα πρέπει καταβληθεί στον κατασκευαστή- ιδιώτη, θα το πληρώσει η ίδια, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.

Το πιο σημαντικό έργο στην κατηγορία αυτή, που απασχόλησε και τον πρωθυπουργό, ο οποίος έδωσε εντολή στον ΓΓ του υπουργείου Υποδομών, Γ. Καραγιάννη, να υλοποιηθεί άμεσα και μπορεί να χρηματοδοτηθεί μέσω ΣΔΙΤ, είναι το φράγμα της Σκοπιάς, στα Φάρσαλα. Χαρακτηρίζεται ως «τριεθνές», αφού αφορά τους νομούς Λάρισας, Φθιώτιδας και Μαγνησίας και είναι έργο πολλαπλής σημασίας, δηλαδή αρδευτικό, υδρευτικό, αλλά και περιβαλλοντικό. Πρόκειται για ένα έργο που θα λύσει οριστικά το πρόβλημα ύδρευσης της πόλης των Φαρσάλων και θα αποτρέψει πλημμυρικά φαινόμενα και καταστροφές, όπως αυτές που ζήσαμε πρόσφατα με την επέλαση του «Ιανού».

Έργα

Ακόμη, στη Δυτική Θεσσαλία γίνονται προσπάθειες για τη χρηματοδότηση, πάντα μέσω ΣΔΙΤ, των φραγμάτων στην Πύλη Τρικάλων, στον Πορταϊκό, στο Μουζάκι και στο Πάμισο Καρδίτσας, με τους τοπικούς παράγοντες να προτάσσουν την επιχειρηματολογία ότι πρόκειται για έργα κατ’ αρχήν Πολιτικής Προστασίας και αντιπλημμυρικής θωράκισης και δευτερευόντως αρδευτικά.

Μέσω ΣΔΙΤ θα υλοποιηθεί και το αρδευτικό δίκτυο στην Υπέρειας Φαρσάλων, το οποίο όταν ολοκληρωθεί θα αρδεύει περί τα 75.000 στρέμματα στην ευρύτερη περιοχή. Το Ανάπτυξης αναμένει την επικαιροποίηση της μελέτης από τη νέα ηγεσία του ΥΠΑΑΤ για να τρέξει. Το έργο αναμένει και η Καρδίτσα, καθώς με την ολοκλήρωσή του ένα μεγάλο μέρος του δικτύου θα αρδεύεται κυρίως από ποσότητες νερού, που θα αξιοποιούν τις υφιστάμενες γεωτρήσεις, είτε είναι δημοτικές είτε ιδιοκτησίας των ΤΟΕΒ και συμπληρωματικά από τις διαθέσιμες θερινές παροχές του ποταμού Ενιπέα.

Φράγμα Σκοπιάς

Επίσης, αυτό που διαρρέουν κυβερνητικοί παράγοντες είναι ότι μεγάλες εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες τώρα επενδύουν στον κάμπο με την ανάπτυξη γιγαντιαίων φωτοβολταϊκών πάρκων, επιθυμούν να εμπλακούν στη διαδικασία παραγωγής καθαρής πράσινης υδροηλεκτρικής ενέργειας και έχουν γνωστοποιήσει την πρόθεσή τους στο υπουργείο Περιβάλλοντος, ώστε να αποφευχθούν γραφειοκρατικές δυσκολίες, όταν προκηρυχθούν τα έργα.

Η προοπτική απόσβεσης της ρήτρας και αποφυγής προστίμων από το χρηματιστήριο των ρύπων φαντάζει ελκυστική. Η εμπλοκή τους, όμως, περιορίζεται αποκλειστικά για το φράγμα της Σκοπιάς στα Φάρσαλα, εφόσον η θέση που επιλεγεί θα προσφέρεται και για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Αρδευτικά

Από τη στιγμή που άνοιξε η συζήτηση στον θεσσαλικό κάμπο για τη δυνατότητα χρηματοδότησης αρδευτικών έργων και με άλλους τρόπους, οι δήμαρχοι βομβαρδίζουν με υπομνήματα τους υπουργούς, αναφέροντας τέτοια έργα, τα οποία είναι ταυτόχρονα αγωγοί μεταφοράς και αρδευτικό δίκτυο.

Τέτοια έργα στον Νομό Λάρισας είναι τα φράγματα στα Φάρσαλα, στη θέση Δίλοφος «Κακλιτζόρεμα» και στη θέση Ναρθάκι «Λουτζιακόρεμα», το φράγμα Δελερίων στον Τύρναβο και το φράγμα Μπελμά στην Αγιά. Βέβαια, για τα δύο πρώτα (Ναρθάκι και Δίλοφο), ο κ. Πέτσας ενημέρωσε τον δήμαρχο κ. Εσκίογλου ότι «αυτά μπαίνουν στην τελική ευθεία για την υδροδότηση των Φαρσάλων και τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα της επαρχίας, καθώς εξασφαλίστηκε η χρηματοδότηση αυτού του μεγάλου έργου με ταυτόχρονη κατασκευή διυλιστηρίου και αγωγού ύδρευσης». Θεωρείται σίγουρη όμως η εξασφάλιση ύδατος και για τις αρδευτικές ανάγκες της επαρχίας.

Η παρουσία Σκρέκα στο ΥΠΕΝ

Οι τοπικοί παράγοντες στη Θεσσαλία αισιοδοξούν ότι τα σχεδιαζόμενα αυτά έργα, τα οποία δεν χαρακτηρίζονται μόνο αρδευτικά, αλλά και περιβαλλοντικά, αφού θα ξεδιψάσουν τον στεγνό υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα του κάμπου, θα προχωρήσουν και δεν θα μείνουν ξεχασμένα στα συρτάρια κάποιων υπουργείων.

Μάλιστα, επενδύουν πολλά στον Τρικαλινό υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, ο οποίος, λίγες μέρες προτού αποχωρήσει από το Αγροτικής Ανάπτυξης, είχε δηλώσει ότι «τα έργα αγροτικών υποδομών, που θα ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης θα γίνουν μέσα από σχήματα ΣΔΙΤ, που μπορεί να είναι και clusters, με στόχο αυτά να γίνουν γρήγορα και ταυτόχρονα να εξασφαλιστεί ο απαιτούμενος χρόνος, ώστε να ωριμάσουν άλλα αναγκαία, για τα οποία λείπουν μελέτες και να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης σε δεύτερη φάση.

Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και με τη μέθοδο ΣΔΙΤ θα υλοποιηθεί σειρά μεγάλων έργων αγροτικών υποδομών και αντιπλημμυρικού χαρακτήρα στην Ελλάδα, ώστε το «νερό που λείπει από τους αγρότες και το οποίο πληρώνουν ακριβά σε ενέργεια, προκειμένου να το εξασφαλίσουν, να μην «πνίγει» τις καλλιέργειές τους, όπως συμβαίνει κατά περιόδους, λόγω των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής». Ο ίδιος είχε καταρτίσει κατάλογο με όλα τα ημιτελή αρδευτικά έργα στη Θεσσαλία και κατέγραψε πιθανούς τρόπους χρηματοδότησής τους.

Ο αντίλογος

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση επιχειρεί με τη συζήτηση που άνοιξε για την εμπλοκή ιδιωτών στην κατασκευή αρδευτικών έργων να κερδίσει χρόνο, αλλά και να μετριάσει πιθανές αντιδράσεις στη Θεσσαλία για το πάγωμα των σχεδίων της που αφορούν το φράγμα της Συκιάς και κατ’ επέκταση την ήπια μεταφορά νερού από τον Αχελώο στη Θεσσαλία. Υπενθυμίζεται ότι στην πρόσφατη επίσκεψή του στη Θεσσαλία, ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για το φράγμα της Μεσοχώρας, όχι όμως και για το αντίστοιχο της Συκιάς, το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον Αχελώο.