Έθεσε ζητήματα για φέτα και γιαούρτι το πρώτο Συνέδριο Γαλακτοκομικών

To στίγμα της αγοράς έδωσε το μεγάλο ραντεβού του κλάδου

Τροφή για σκέψη και πεδίο γόνιμου προβληματισμού για όλους τους εμπλεκόμενους στην αλυσίδα αξίας του ελληνικού γάλακτος προσέφερε το πρώτο συνέδριο για το Γάλα και Γαλακτοκομικά (Dairy Conference) που διοργανώθηκε πρόσφατα στην Βαρυμπόμπη.

Θέματα όπως η προστασία της ελληνικής φέτας ΠΟΠ και η προώθησή της στις διεθνείς αγορές, η κατοχύρωση του ελληνικού στραγιστού γιαουρτιού αλλά και η σημασία της ύπαρξης ελληνικής Εθνικής Επιτροπής Γάλακτος, που θα προασπίζεται τα συμφέροντα των ελληνικών γαλακτοκομικών παγκοσμίως τέθηκαν επί τάπητος. Το ίδιο και οι δύσκολες μέρες που διάγουν οι κτηνοτρόφοι λόγω των τιμών εισκόμισης οι οποίες έχουν πάρει την κατιούσα, οδηγώντας το τελευταίο διάστημα πολλούς εξ αυτών στην έξοδο από το επάγγελμα.

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), Χρήστος Αποστολόπουλος στον εναρκτήριο χαιρετισμό του συνεδρίου -που διοργανώθηκε από την Boussias Communications υπό την αιγίδα του υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του ΣΕΒΓΑΠ– αναφέρθηκε στη σημασία της ενίσχυσης των εξαγωγών οι οποίες, όπως είπε, «αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς» καθώς επίσης και στην «προσπάθεια που κάνουμε στο εξωτερικό και στο εσωτερικό να κατοχυρώσουμε τα προϊόντα μας. Μπορεί ο καθένας να παράγει οποιοδήποτε προϊόν, αρκεί να το ονοματίζει και να το εκθέτει σωστά. Από τις αρχές ζητάμε να περιφρουρήσουν αυτό το δικαίωμα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Την ίδια στιγμή, κορυφαία στελέχη της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας, από επιχειρήσεις του μεγέθους και του βεληνεκούς της ΜΕΒΓΑΛ (Γ. Βανίδης), της Ελληνικά Γαλακτοκομεία
(Μ. Σαράντης), της Δέλτα (Στ. Μακαντάσης), της Ήπειρος (N. Σκανιάς), της Δωδώνη (Ι. Βιτάλης και Δ. Γκίκας), της Ρούσσας (Α. Μποτός) έδωσαν το στίγμα ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας μέσα από τις ομιλίες τους. Το παρών έδωσε και η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών εταιρειών παραγωγής γάλακτος.

Εξάλλου, εκπρόσωποι των Nielsen και IRI χαρτογράφησαν το τοπίο της αγοράς αλλά και τις νέες τάσεις που αναδύονται μέσα από τις αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Κωνσταντίνος Αγγελολουκάς, Senior Client Executive της Nielsen στην Ελλάδα ανέφερε ότι, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία μέτρησης του λιανεμπορίου, για το κομμάτι των σούπερ μάρκετ, οι συνολικές πωλήσεις γαλακτοκομικών στην Ελλάδα αγγίζουν σχεδόν τα 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 2,8% σε βάθος διετίας. Το ποσό αυτό, όπως τόνισε, αντιστοιχεί στο 17% του συνολικού τζίρου των προϊόντων που βγαίνουν από τα σούπερ μάρκετ. Δηλαδή, στην πράξη, σχεδόν ένα στα πέντε ευρώ στα ταμεία των σούπερ μάρκετ προέρχεται από γαλακτοκομικά.

Όλες οι κατηγορίες γαλακτοκομικών εμφανίζουν, σύμφωνα με τις μετρήσεις της Nielsen, θετικό πρόσημο, με εξαίρεση το λευκό γάλα που καταγράφει μείωση 2,3% σε ετήσια βάση. Αξιοσημείωτη είναι και η ανοδική πορεία ειδικών γαλακτοκομικών προϊόντων που καλύπτουν συγκεκριμένες διατροφικές ανάγκες των καταναλωτών, όπως το γιαούρτι χωρίς λακτόζη που καταγράφει αύξηση 22,5%, το κεφίρ που αναπτύσσεται με ρυθμό 10,1% ενώ και το γάλα χωρίς λακτόζη κινείται ανοδικά κατά 7,6%. Εξάλλου, μια από τις πλέον έντονες τάσεις της εποχής έχει να κάνει με τα προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη.

Καλπάζουν τα φυτικά

Την ταχύτατη ανάπτυξη των plant based «γαλακτοκομικών» -που προβάλλουν ως εν δυνάμει ανταγωνιστές των συμβατικών γαλακτοκομικών- κατέδειξε, από την πλευρά της, η Ελένη Γιαννακούλη, Senior Manager – New Business της IRI. Όπως ανέφερε, μεταξύ άλλων, η αξία πωλήσεων της συγκεκριμένης κατηγορίας στο δεκάμηνο του 2019 (Ιανουάριος- Οκτώβριος) έφτασε τα 23,77 εκατ. ευρώ, ξεπερνώντας το τζίρο του συνόλου της χρήσης του 2018. Η αύξηση είναι φυσικά πολλαπλάσια του μόλις 0,8% που κατέγραψε η κατηγορία των συμβατικών γαλακτοκομικών της οποίας πάντως ο τζίρος απέχει παρασάγγας φτάνοντας στα 736,31 εκατ. ευρώ στο ίδιο διάστημα.

Στοιχείο που αξίζει να κρατήσουμε επίσης είναι η πτώση 1,7% που καταγράφεται στα γαλακτοκομικά ιδιωτικής ετικέτας (private label), την ώρα που τα αντίστοιχα φυτικά «τρέχουν» με 69,9%. Εξίσου αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι το 76% των Ελλήνων δηλώνει την προτίμησή του σε τοπικά προϊόντα τα οποία αγοράζει για να στηρίξει την εγχώρια παραγωγή ενώ, παράλληλα, θεωρεί ότι υπερτερούν σε ποιότητα και γεύση.

Σε επίπεδο κωδικών καταγράφεται έντονη κινητικότητα αφού τα νέα λανσαρίσματα στο δεκάμηνο αυξήθηκαν κατά 9,8% ωστόσο η αξία ανά κωδικό υποχώρησε κατά 15,2%. Αυτό, όπως είπε η κα Γιαννακούλη, δείχνει ότι «τα λανσαρίσματα αυτά πωλούν λιγότερα απ’ ό,τι πωλούσαν τα προηγούμενα» και επί της ουσίας «πρόκειται για κωδικούς που δεν έχουν φέρει την επιπρόσθετη αξία στην κατηγορία».

Βραχνάς η ψαλίδα τιμών

Ενδιαφέρον παρουσίασε και η τοποθέτηση του οικονομολόγου και Ιnvestment Manager, Θάνου Νίφορου ο οποίος έδωσε το χρηματοοικονομικό στίγμα του κλάδου τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι η διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών είναι μικρή, κάτι που έχει να κάνει τόσο με τη φύση των προϊόντων (μικρή διάρκεια ζωής κατά κανόνα, υψηλό κόστος αποθήκευσης) όσο και με τα δομικά χαρακτηριστικά και τις διαχρονικές παθογένειες της αλυσίδας παραγωγής και διάθεσης (όπως η έλλειψη συγκέντρωσης και οργάνωσης της παραγωγής), σημειώνοντας παράλληλα και την ψαλίδα μεταξύ των τιμών που λαμβάνει ο κτηνοτρόφος και εκείνων που καλείται να πληρώσει ο καταναλωτής.

Γέφυρες συνεννόησης αλλά και βέλη για τη Διεπαγγελματική

Από την ατζέντα του συνεδρίου δεν θα μπορούσαν να λείπει και το φλέγον ζήτημα της Διεπαγγελματικής φέτας. Ο Μιχάλης Σαράντης, διευθ. σύμβουλος της Ελληνικά Γαλακτοκομεία και κεντρικό πρόσωπο των τελευταίων μηνών υποστήριξε ότι «στο ΔΣ της Διεπαγγελματικής θα πρέπει να έχουν θέση κτηνοτρόφοι, οι συνεταιρισμοί κτηνοτρόφων με ΑΦΜ και οι μεταποιητές» ενώ απέδωσε την πτώση τιμών στο «υπερπλεόνασμα φέτας».

Δηκτικός ήταν και ο αντιπρόεδρος της Δωδώνη, Ι. Βιτάλης, αποδίδοντας ευθύνες στην πολιτεία και δη στους προηγούμενους δύο υπουργούς, σημειώνοντας ότι «διάθεση για δημιουργία Διεπαγγελματικής υπήρχε», όμως «ο καθένας ήθελε να αφήσει το αποτύπωμά του». Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αγελαδοτρόφων και Προβατοτρόφων Δ. Θεσσαλίας, Γιώργος Βαϊόπουλος σημείωσε ότι «δεν χρειαζόμαστε κανένα υπουργείο», υπογραμμίζοντας ότι στο τέλος της ημέρας «παραγωγοί και μεταποιητές δεν είμαστε αντίπαλοι αλλά συνεργάτες», ενώ ο Αλέξανδρος Μποτός, πρόεδρος της Ρούσσας επισήμανε τη σημασία εργαλείων όπως η γαστρονομία και ο τουρισμός τα οποία θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενίσχυση της διεθνούς αναγνωρισιμότητας της φέτας.