Δε θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι το τελευταίο διάστημα η αναζήτηση καλών ειδήσεων γύρω από το σκληρό σιτάρι θυμίζει τη γνωστή παροιμία με τους ψύλλους και τα άχυρα. Από τη μία τα βαριά τραύματα που άφησαν στη σοδειά οι πρωτόγνωρες καιρικές συνθήκες, από την άλλη η πιεσμένη εικόνα τόσο της διεθνούς, όσο και της εγχώριας αγοράς, έχουν εύλογα δημιουργήσει ένα πολύ βαρύ κλίμα στις τάξεις των παραγωγών που, συν τοις άλλοις, έρχονται από μια χρονιά με υψηλά καλλιεργητικά κόστη.
Για αυτόν τον λόγο, αίσθηση προκαλούν τα αποτελέσματα του νέου διαγωνισμού της Τυνησίας, του πρώτου ουσιαστικά που διενεργείται από τη χώρα στο πλαίσιο της καινούργιας εμπορικής σεζόν. Ο κρατικός οργανισμός σιτηρών της Τυνησίας προχώρησε στην αγορά 100.000 τόνων σκληρού σιταριού παραδοτέου μεταξύ 25 Ιουλίου και 5 Σεπτεμβρίου, με τη μέση τιμή να διαμορφώνεται στα 422,374 δολάρια/τόνο ή, με την τρέχουσα ισοτιμία, στα 388,69 ευρώ/τόνο. Συγκεκριμένα, ένα φορτίο 25.000 τόνων ανέλαβε η Viterra στα 384,86 ευρώ/τόνο (418,33 δολ. που ήταν και η χαμηλότερη προσφορά), δύο ο ιταλικός οίκος Καζίλο στα 386,1 και 391,81 ευρώ/τόνο (419,68 και 425,89 δολ.) και ένα η Amber στα 391,92 ευρώ/τόνο (426 δολάρια).
Πρόκειται για τιμές πολύ υψηλότερες από εκείνες του προηγούμενου διαγωνισμού του Μαΐου, όταν η μέση τιμή είχε διαμορφωθεί κοντά στα 385 δολ./τόνο ή, με την τότε ισοτιμία, στα 352 ευρώ/τόνο και οι οποίες σαφώς έρχονται σε αντίθεση με το κλίμα των ημερών. Αν, δε, «μεταφραστούν» στην εγχώρια εξαγωγή, δίνουν νούμερα της τάξης των 370 ευρώ/τόνο FOB. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το υψηλό αντίτιμο αποδίδεται σε ένα μεγάλο βαθμό στα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τυνησία και, ειδικότερα, στη δυσκολία να ανοιχτούν οι γραμμές πίστωσης για την πληρωμή των εν λόγω φορτίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκκρεμεί ακόμα η εκτέλεση φορτίων από τον διαγωνισμού του Μαΐου, τα οποία θα έπρεπε να υλοποιηθούν μέχρι τα μέσα Ιουλίου, αλλά πλέον φαίνεται ότι μετατίθενται για τα τέλη Αυγούστου. Υπό αυτή την έννοια, οι υψηλές προσφορές των πωλητών στον νέο διαγωνισμό αντανακλούν και συμπεριλαμβάνουν το αυξημένο αυτό ρίσκο.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι προφανές ότι τα νούμερα της Τυνησίας θα «ακουστούν» και θα έχουν τον ανάλογο αντίκτυπο στην αγορά. Η χώρα μας δεν επηρεάζεται άμεσα από τη στιγμή που θεωρείται πολύ δύσκολο οι δουλειές αυτές να εκτελεστούν με ελληνικό σιτάρι, δεδομένου ότι οι φετινές ποιότητες υπολείπονται αρκετά από αυτές που προβλέπουν οι προδιαγραφές (π.χ. ειδικά βάρη τουλάχιστον 78 kg/hl). Οι συνέπειες ωστόσο μπορεί να είναι έμμεσες σε περίπτωση που η άνοδος του καναδέζικου σιταριού (το οποίο αναμένεται να προτιμηθεί) ωθήσει προς τα πάνω και το ιταλικό, συμπαρασύροντας με τον τρόπο αυτόν και τις τιμές στην Ελλάδα.
Δεν μπορεί να αποκλειστεί φυσικά και το σενάριο να εμπεδωθεί απλά ένα μεγάλο spread τιμών μεταξύ του καναδέζικου και του ευρωπαϊκού σιταριού. Πολλά θα εξαρτηθούν, εν προκειμένω, από τη νέα σοδειά της βορειοαμερικανικής χώρας. Την Τρίτη οι εκεί στατιστικές αρχές υποβάθμισαν την εκτίμησή τους για τις εκτάσεις που πλέον τοποθετούνται στα 24,2 εκατ. στρέμματα, όσο δηλαδή και πέρυσι, ενώ υπάρχει και ανησυχία για τις ξηροθερμικές συνθήκες.
Πιο «προσγειωμένη» η Αλγερία
Συγκριτικά με την Τυνησία, ο διαγωνισμός που διενήργησε αυτή την εβδομάδα μια άλλη αφρικανική χώρα, η Αλγερία, έδωσε πιο αναμενόμενα αποτελέσματα. Ο τοπικός οργανισμός σιτηρών (ΟΑΙC) αγόρασε πάνω από 200.000 τόνους σκληρού σιταριού για παράδοση από 1 Αυγούστου έως 30 Σεπτεμβρίου με τις τιμές, σύμφωνα με εμπορικούς κύκλους, να διαμορφώνονται μεταξύ 354 και 356 ευρώ/τόνο (385-387 δολάρια) για τα φορτία με μεγάλα Panamax πλοία και μεταξύ 359 και 382 ευρώ/τόνο (390-415 δολάρια) για τα μικρότερα handymax. Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, οι εν λόγω παραδόσεις θα εκτελεστούν με καναδέζικα και μεξικάνικα σιτάρια.
Στην ελληνική αγορά, μέχρι στιγμής, η εξαγωγή κινείται στα 285 ευρώ για σιτάρια, δίχως ουσιαστικά ποιοτικές προδιαγραφές και υπάρχει έντονη κινητικότητα, καθώς εκτιμάται ότι έχουν πουληθεί πάνω 100.000 τόνοι (συμπεριλαμβάνονται δουλειές που έχουν ήδη ή πρόκειται να εκτελεστούν). Η συντριπτική πλειονότητα των ποσοτήτων αυτών έχει παραδοθεί με ανοιχτή τιμή από τους παραγωγούς, τη στιγμή που από τους μικρότερους, κυρίως, εμπόρους υπάρχει διάθεση πώλησης προκειμένου να αντληθεί ρευστότητα.
Στα σιλό τα λίγα ποιοτικά
Κοινή πάντως είναι η διαπίστωση ότι ποιοτικά διανύουμε μια από τις χειρότερες χρονιές στα χρονικά, με τον καιρό να έχει αφήσει το αποτύπωμά του στα υαλώδη, στις πρωτεΐνες και στα ειδικά βάρη, ενώ δεν είναι σπάνια και τα μαύρα στίγματα. Τα πολύ ποιοτικά σιτάρια, σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, δεν ξεπερνούν το 10% και ένα μικρό μόνο ποσοστό από αυτά μπορούν να χαρακτηριστούν εξαιρετικά. Όσοι παραγωγοί τα έχουν στα χέρια τους προσανατολίζονται στην αποθήκευση καθώς υπάρχει η εκτίμηση ότι θα «χτυπηθούν» από τους μύλους, με αποτέλεσμα τα 26 λεπτά που προσφέρονται σήμερα να φαντάζουν λίγα.
Στην Ιταλία, η Φότζια έμεινε, όπως αναμενόταν, αμετάβλητη αυτή την εβδομάδα, με την τιμή για την πρώτη κατηγορία (ελάχιστο ειδικό βάρος 78 kg/hl, υαλώδη 70%, πρωτεΐνη 12%) να διαμορφώνεται στα 330-335 ευρώ/τόνο, τη δεύτερη κατηγορία (ειδικό βάρος 76 kg/hl, υαλώδη 50%, πρωτεΐνη 11%) στα 320-325 ευρώ/τόνο και την τρίτη (ειδικό βάρος 74 kg/hl, υαλώδη 30%, πρωτεΐνη 10,5%) στα 305-310 ευρώ/τόνο.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 7 Ιουλίου 2023
