Τι φέρνει και τι όχι η νέα ΚΑΠ

Με την έναρξη του νέου έτους ξεκίνησε επίσημα και η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ. Με διετή καθυστέρηση και μεταβατική περίοδο λόγω των γεγονότων ή των κρίσεων που μεσολάβησαν, κάθε κράτος-μέλος δεσμεύτηκε σε ένα στρατηγικό σχέδιο για τις επιλογές και την προσαρμογή στα νέα δεδομένα με βάση και τις εθνικές του ιδιαιτερότητες.

Πολλά από όσα θα εφαρμοστούν και προβάλλονται ως νέα μέτρα είναι γνωστά στους αγρότες, όπως για παράδειγμα η πολυσυζητημένη Αναδιανομή. Δηλαδή, το μέτρο της αναδιανομής του 10% των άμεσων ενισχύσεων υπέρ των μικρότερων αγροτών, ώστε να περιοριστεί η έξοδός τους από το επάγγελμα, φαινόμενο που, με βάση και την απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ για τη χώρα μας, αφορά 17.500 παραγωγούς κάθε έτος. Ένα μέτρο που εφαρμόστηκε και στην προγραμματική περίοδο που ολοκληρώθηκε, αλλά με πολύ λιγότερους πόρους και περιορισμένα βέβαια αποτελέσματα.

Το πιο πολυσυζητημένο ίσως θέμα είναι τα μέτρα της λεγόμενης Πράσινης Αρχιτεκτονικής, καθώς, έκτος των άλλων:

Πρώτον, απορροφούν σημαντικό ποσοστό των διαθέσιμων ενισχύσεων.

Δεύτερον, αμφισβητείται ο βαθμός υποχρεωτικότητάς τους από πολλές χώρες, ευρωβουλευτές, αλλά και αγροτικές οργανώσεις.

Τρίτον, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα κάποιων μέτρων.

Τέταρτον, εκτός των υποχρεωτικών δράσεων και των κυρώσεων που προβλέπονται σε όσους δεν τα εφαρμόζουν, κάτι που συνέβαινε και με τη γνωστή Πολλαπλή Συμμόρφωση και το Πρασίνισμα, εισάγεται το μέτρο των λεγόμενων Οικολογικών Σχημάτων, τα οποία είναι προαιρετικά και οδηγούν σε αυξημένες ενισχύσεις σε όσους τα εφαρμόσουν.

Αν κάποια από τα παραπάνω αποτελούν θέματα ευρύτερων ευρωπαϊκών συζητήσεων, στις οποίες συμμετέχουν και φορείς εκτός της αγροδιατροφής, όπως περιβαλλοντικές οργανώσεις ή μελετητές, για παράδειγμα, υπάρχει κάτι που βρίσκεται στο επίκεντρο του προβληματισμού των αγροτών της ΕΕ.

Πιο συγκεκριμένα, η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ σε ένα κλίμα αβεβαιότητας και ανεξέλεγκτων αυξήσεων του κόστους, όπως των λιπασμάτων, της ενέργειας ή των ζωοτροφών και της περιορισμένης αποτελεσματικότητας των μέτρων που έχουν εφαρμοστεί.

Μιας πραγματικότητας που, όπως κατέδειξε και η έρευνα της «ΥΧ» την προηγούμενη εβδομάδα, έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων από το 1/3 των γεωργών ή τη μείωση του ζωικού κεφαλαίου από τους μισούς κτηνοτρόφους.

Δεν είναι μόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που δεσμεύτηκε να εξετάσει την αποτελεσματικότητα των μέτρων της Αναδιανομής ή της Πράσινης Αρχιτεκτονικής στο τέλος του έτους. Είναι και το ΥΠΑΑΤ, το οποίο έπρεπε αφενός να είχε ήδη δημοσιοποιήσει τις εφαρμοστικές εγκυκλίους της νέας ΚΑΠ και αφετέρου να ενημερώνει για τους μετρήσιμους στόχους τους οποίους σχεδιάζει να επιτύχει.

Διότι, απλά, δεν μπορείς, για παράδειγμα, να καλείς τους δικαιούχους ενισχύσεων να ενταχθούν σε ένα Οικολογικό Σχήμα και να το δηλώσουν στην επόμενη δήλωση ΟΣΔΕ τον Φεβρουάριο και να μην έχεις ακόμα αποφασίσει τις διαδικασίες με τις οποίες αυτό θα γίνει.