Σε χρονιά μεγάλων δυσκολιών εξελίσσεται έως τώρα η φετινή για το ελληνικό μήλο, καθώς η πολωνική παραγωγή, αλλά και κάποιων βαλκανικών κρατών έχει κατακλύσει τόσο την εσωτερική όσο και την εξωτερική αγορά, πιέζοντας τις τιμές για τους εγχώριους καλλιεργητές.
«Ουσιαστικά, δύο μήνες δεν κινηθήκαμε καθόλου. Το προηγούμενο δίμηνο δεν δούλευε κανένα συσκευαστήριο στην περιοχή μας. Ελάχιστα πράγματα κι αυτά μόνο σε κάποια λίγα πράσινα μήλα που κινήθηκαν», μεταφέρει στην «ΥΧ» από την Αγιά Λάρισας ο πρόεδρος του συνεταιρισμού «Κίσσαβος», Γιώργος Ζέικος, εντοπίζοντας πρόβλημα ιδίως για τον κύριο όγκο, τις κόκκινες ποικιλίες, μεγάλες ποσότητες από τις οποίες βρίσκονται ακόμα μέσα στα ψυγεία.
«Βλέποντας πώς εξελισσόταν η κατάσταση, δεν μπήκαμε στην εμπορική διαδικασία να αγοράσουμε εκτός των συνεταίρων μας. Αυτό μας βοήθησε κάπως και λέγαμε ότι μέχρι τα Χριστούγεννα θα έχουμε τελειώσει, αφού είχαμε λιγότερα μήλα να διαχειριστούμε. Κι όμως, μόλις τώρα ξεκινάμε με τις κόκκινες ποικιλίες», επισημαίνει.
Παρόμοια εικόνα μεταφέρει από την περιοχή της Νάουσας η διευθύντρια Πωλήσεων του τοπικού συνεταιρισμού, Σούλα Σερντάρη, σημειώνοντας ότι «μέχρι τις 15 Ιανουαρίου ήταν πολύ πιεσμένα τα πράγματα, τώρα φαίνεται κάπως να ξεκινούν». Όπως εκτιμά, περίπου το 50% της φετινής παραγωγής (μήλα από τις περιοχές της Νάουσας και του Ροδοχωρίου που διαχειρίζεται η οργάνωση) βρίσκεται στα ψυγεία, ενώ άλλες χρονιές αυτή την περίοδο είχαν τελειώσει.
«Υπάρχουν πολλοί έμποροι που επίσης έχουν ακόμα στα χέρια τους μήλα. Πέρυσι με τον κορωνοϊό υπήρχε μεγαλύτερη κίνηση, φρούτα και λαχανικά είχαν μία έξαρση στη ζήτηση. Αυτό φέτος δεν το έχουμε παρατηρήσει», προσθέτει η κα Σερντάρη.
Πιέσεις εντός κι εκτός συνόρων
Αυτό που φέτος έχει πιέσει την κατάσταση, με αντίκτυπο και στις τιμές για το ελληνικό κόκκινο μήλο, είναι κυρίως η πολωνική υπερπαραγωγή, με σαφώς φθηνότερο προϊόν, αλλά και οι παραγωγές άλλων χωρών, ιδιαίτερα της Βαλκανικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάζεται ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων, Λαχανικών και Χυμών, Incofruit-Hellas, μέχρι τις 28 Ιανουαρίου ο ρυθμός των ελληνικών εξαγωγών ήταν μειωμένος κατά 28,4% (33.254 τόνοι φέτος έναντι των 46.472 πέρυσι).
«Ελπίζουμε ότι τις επόμενες μέρες θα τελειώσουν οι πολωνικές εξαγωγές σε Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία και άλλους προορισμούς που απευθύνεται και η χώρα, ώστε να καλυτερεύσουν κάπως τα πράγματα», σχολιάζει η κα Σερντάρη. Την ίδια ελπίδα εκφράζει και ο κ. Ζέικος, τονίζοντας ότι η έντονη παρουσία της Πολωνίας έχει δημιουργήσει πρόβλημα και στην ελληνική αγορά. «Εισρέουν μεγάλες ποσότητες, πολλά μήλα ελληνοποιούνται και αυτό φέρνει σε ακόμα πιο δυσχερή θέση τα ελληνικά προϊόντα», εξηγεί, τονίζοντας ότι έρχονται σε τιμές που δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε εμείς.
Η παραπάνω πίεση στις τιμές πώλησης, σε συνδυασμό και με την άνοδο σε κόστη, ενέργεια, υλικά συσκευασίας και μεταφορικά δημιουργούν την εκτίμηση ότι φέτος η τιμή θα είναι χαμηλότερη από πέρυσι για τον παραγωγό.
«Πιστεύω ότι θα είναι περίπου 30% κάτω, σύμφωνα πάντα με τα έξοδα και όχι με τις τιμές πώλησης του προϊόντος», σημειώνει η κα Σερντάρη. Αντίστοιχη πίεση βλέπει και ο κ. Ζέικος, προσθέτοντας στα λειτουργικά έξοδα τα κόστη συντήρησης, τα εργατικά, αλλά και τις υψηλές τιμές των λιπασμάτων και των φυτοφαρμάκων. «Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα τοπίο μη βιώσιμο πλέον για την εγχώρια μηλοκαλλιέργεια», καταλήγει.
Αυξημένα τα αποθέματα στην Ευρώπη
Όλα αυτά σε μια χρονιά που, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις της WAPA (Παγκόσμια Ένωση Μήλων και Αχλαδιών), η ελληνική παραγωγή ήταν μειωμένη κατά 28% στους 203.000 τόνους. Εξάλλου, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Ένωσης, η Ευρώπη υποδέχτηκε το 2022 με αυξημένα σε σχέση με πέρυσι αποθέματα μήλων.
Συγκεκριμένα, την 1η Ιανουαρίου τα αποθέματα ήταν κατά 5,1% υψηλότερα από εκείνα του 2021 στους 4,3 εκατ. τόνους, αναφέρει η Παγκόσμια Ένωση, με τη διαφορά να οφείλεται κυρίως στην αυξημένη παραγωγή των Golden Delicious (+19,5%), Jonagold (+15,8%) και Gala (+15,7%), που αντιστάθμισαν τις μειώσεις σε ποικιλίες, όπως τα Granny Smith (-12,5%) και Cripps Pink (-11%).
Αντίθετα, στο αχλάδι τα αποθέματα ήταν μειωμένα κατά 18,2% από εκείνα του 2021, λόγω της μεγάλης μείωσης στην ιταλική παραγωγή.
