Σε ένα σύνθετο και διαρκώς μεταβαλλόμενο πλαίσιο καλείται φέτος ο αγρότης να πάρει αποφάσεις για τα προϊόντα που θα επιλέξει για τις φθινοπωρινές σπορές. Με τις επιπτώσεις της ενεργειακής και πολεμικής κρίσης να συνεχίζονται με αμείωτους ρυθμούς, οι παραγωγοί έχουν επιστρατεύσει μπλοκάκια και λάπτοπ για να εκτιμήσουν ποια λύση μπορεί να αποβεί συμφέρουσα φέτος.
των Αντώνη Ανδρονικάκη, Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Ρούστα, Αφροδίτης Χρυσοχόου
Eν αναμονή των ανακοινώσεων του ΥΠΑΑΤ αναφορικά με το ποια νέα προϊόντα θα επιλεγούν για συνδεδεμένη ενίσχυση, τα σενάρια και οι συζητήσεις μεταξύ των παραγωγών και των γεωπόνων δίνουν και παίρνουν. Η «ΥΧ» συνομίλησε με ανθρώπους της παραγωγής και της αγοράς του πρωτογενούς τομέα και σας μεταφέρει τις σκέψεις τους.
Σταθερότητα σε σκληρό και μαλακό σιτάρι, με πιθανότητες αύξησης
Παρόμοιες εκτιμάται ότι θα είναι οι εκτάσεις που θα σπαρθούν φέτος με σκληρό σιτάρι σε σύγκριση με πέρσι, σύμφωνα με γεωπόνους μεγάλων επιχειρήσεων εισροών και εκπροσώπους καταστημάτων με εφόδια. Πάντως, τόσο οι ίδιοι όσο και αγρότες δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο να υπάρξει μια αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων της τάξης του 10%, ανάλογα και με τις εξελίξεις στην αγορά. Σύμφωνα με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ, την περσινή καλλιεργητική περίοδο καλλιεργήθηκαν 2.045.000 στρέμματα σκληρό και 840.000 στρέμματα μαλακό σιτάρι.
Ο Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος και πρόεδρος της εταιρείας εφοδίων «Αγρομηχανική» στον Βόλο, δήλωσε στην «ΥΧ»: «Είναι πολύ νωρίς, ακόμα δεν έχουν βγει οι τιμές στους πιστοποιημένους σπόρους, δεν έχουμε βγάλει ούτε εμείς. Οι τιμές αναμένεται να κινηθούν ανοδικά σε σχέση με πέρυσι, καθώς αυξήθηκε το κόστος για τον καθαρισμό των σπόρων. Σε πρώτη φάση, βλέπω μια σταθερότητα στο σκληρό σιτάρι. Αυτή την περίοδο, το σκληρό κινείται στην αγορά πτωτικά. Ο κόσμος σκέφτεται και το μαλακό σιτάρι, αλλά και το κριθάρι, λόγω και του ενδεχομένου να ενταχθούν στο καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για ‘‘καρτελάκι’’ στα 18 κιλά/στρέμμα. Μέχρι πέρσι ήταν 12, επομένως αν ισχύσει αυτό, αυξάνει το κόστος της σποράς. Όλα αυτά αναμένεται να ξεκαθαρίσουν από το ΥΠΑΑΤ και να συνεκτιμηθούν από τους αγρότες».
Στη Θεσσαλία, στον κάμπο, παραγωγοί δημητριακών δηλώνουν ότι θα αυξήσουν τα καλλιεργούμενα στρέμματα κατά 10% μεσοσταθμικά, στις σπορές σιτηρών που προγραμματίζονται να ξεκινήσουν το τελευταίο δεκαήμερο του Οκτωβρίου.
Σύμφωνα με τον Λαρισαίο παραγωγό, Νίκο Καρυπίδη, «η αύξηση αυτή οφείλεται στο μειωμένο κόστος παραγωγής της καλλιέργειας, σε σχέση με το βαμβάκι. Όταν καλείσαι να πληρώσεις μόνο 100 ευρώ μηνιαία αρδευτικά τέλη στον ΤΟΕΒ συν ό,τι προκύψει από τους επερχόμενους φουσκωμένους λογαριασμούς της ΔΕΗ, τότε δεν έχεις πολλά περιθώρια να αποφασίσεις». Ο ίδιος εκτιμά ότι τα στρέμματα που θα κερδίσει το σιτάρι θα «φύγουν» από την ελαιοκράμβη και το βαμβάκι.
Ο πολύπειρος παραγωγός από τα Γρεβενά, Μπάμπης Ορφανίδης, θεωρεί ότι στην περιοχή του οι εκτάσεις στο μαλακό σιτάρι θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα με πέρσι: «Εμπορικά, το μαλακό σιτάρι πέρυσι πήρε την κατιούσα. Στην τιμή παραγωγού κινήθηκε μακριά από τα 40 λεπτά. Η πλειονότητα πούλησε στα 35-36 λεπτά, ενώ κάποιοι έπιασαν και 38 λεπτά. Υπάρχει στασιμότητα και οι κυλινδρόμυλοι περιμένουν να δουν τι ποσότητες θα εξασφαλίσουν από την Ουκρανία, ενώ υπάρχουν κάποιες μικρές ποσότητες ακόμα στις αποθήκες. Έπειτα, υπάρχει το ενδεχόμενο να δοθεί Συνδεδεμένη. Όμως, κατά τη γνώμη μου, αυτό αποτελεί μεγαλύτερο κίνητρο για τις επιχειρήσεις με σπόρους παρά για τους αγρότες. Ακόμα και να δοθεί Συνδεδεμένη, δεν θεωρώ ότι θα επηρεάσει σημαντικά τους παραγωγούς στην επιλογή τους. Λόγω των υψηλότερων αποδόσεων σε σχέση με το σκληρό σιτάρι, εκτιμώ ότι πιθανώς να προτιμηθεί παραπάνω μαλακό από ορισμένους. Η γενική εικόνα, όμως, εκτιμώ ότι θα είναι αμετάβλητη σε σχέση με πέρυσι».
Ερωτηθείς σε ποια επίπεδα έχει διαμορφωθεί φέτος το κόστος παραγωγής για την καλλιέργεια, μας είπε ότι «με μια συντηρητική προσέγγιση, που σημαίνει ότι φέτος ο παραγωγός δεν θα προβεί σε όλες τις κατεργασίες του εδάφους και τις καλλιεργητικές φροντίδες που θα έκανε υπό κανονικές συνθήκες και συνυπολογίζοντας ένα ενοίκιο από 20 έως 30 ευρώ/στρέμμα το κόστος, φέτος θα βρίσκεται στα 110 – 120 ευρώ/στρέμμα, τη στιγμή που πριν από την κρίση βρισκόταν στα 80 ευρώ/στρέμμα».
Ο Σάββας Ενεπέκογλου, υπεύθυνος Σπόρων Βορείου Ελλάδος στην ADAMA, προέβη σε ένα πρώτο σχόλιο στην «ΥΧ» ενόψει των φθινοπωρινών σπορών: «Αποκλείουμε το ενδεχόμενο να υπάρξει μείωση στο σκληρό σιτάρι. Ίσως κάποιες λίγες εκτάσεις να αφαιρεθούν και να μπει μαλακό σιτάρι, ωστόσο αυτό δεν αλλάζει τη συνολική τάση».
Στον Νομό Κιλκίς, οι παραγωγοί επιδεικνύουν μεγάλο ενδιαφέρον για τη σπορά τους και ειδικότερα φαίνεται πως κάνουν μια μικρή στροφή προς το μαλακό σιτάρι. Όπως λέει ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Σιτηρών, Γιώργος Ρωμανίδης, λόγω συγκυριών και συνθηκών υπάρχει τάση να μπουν περισσότερα στρέμματα φέτος στα σιτηρά. Οι εκτάσεις με τριφύλλια που διαθέτει η Ομάδα θα αντικατασταθούν με σιτηρά. «Εμείς είμαστε παραγωγοί σιτηρών περισσότερο στα σκληρά σιτάρια, αλλά φέτος πιστεύω ότι εμείς, όπως και αρκετοί άλλοι παραγωγοί, θα ενδιαφερθούν να κάνουν μια μικρή αύξηση των στρεμμάτων τους και θα βάλουν και αρκετά μαλακά σιτάρια, από ό,τι έβαζαν τις προηγούμενες χρονιές, γιατί τελευταία υπάρχει ζήτηση προς τα εκεί», κατέληξε ο κ. Ρωμανίδης.
Δυνατό μπάσιμο του κριθαριού
Ο Ιωάννης Χαρμπής, γεωπόνος και ιδιοκτήτης καταστήματος εφοδίων στη Λάρισα, εξέφρασε την άποψη ότι το κριθάρι φέτος θα αυξήσει τα στρέμματά του: «Από αυτό που έχουμε δει μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι θα μπει πολύ κριθάρι. Πρώτον, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για το συμβολαιακό κριθάρι, καθώς η τιμή παραγωγού που δόθηκε πέρσι από την Αθηναϊκή Ζυθοποιία (33 λεπτά/κιλό) ικανοποίησε τους παραγωγούς. Εκτός συμβολαιακής καλλιέργειας, οι παραγωγοί βλέπουν το κριθάρι ως μια καλή λύση, ανθεκτική και με υψηλές προσδοκώμενες αποδόσεις. Προσβλέποντας σε μια τιμή τουλάχιστον στα 30 λεπτά, θεωρούν ότι αξίζει να επενδύσουν στο κριθάρι, ενώ επίσης εκτιμούν ότι θα υπάρξει υψηλή ζήτηση από τους κτηνοτρόφους και τις κτηνοτροφικές επιχειρήσεις».
Η πρόεδρος του συνεταιρισμού «Φαρσάλων Γη», Ματούλα Αϋφαντή, παρέθεσε τις εκτιμήσεις της, επισημαίνοντας ότι ακόμα βρισκόμαστε σε μια πρώιμη φάση ως προς τις σπορές: «Η κατάσταση είναι σύνθετη και η εξέλιξη με τον πόλεμο δύναται να αλλάξει τα δεδομένα της αγοράς από τη μια στιγμή στην άλλη. Σε ό,τι αφορά αρκετά μέλη μας που είναι κτηνοτρόφοι και παράλληλα καλλιεργούν, εκτιμώ ότι θα υπάρξει ενδιαφέρον για κτηνοτροφικό κριθάρι. Δεν θεωρώ, πάντως, την ένταξη στη Συνδεδεμένη ως τόσο μεγάλο δέλεαρ για την επιλογή προϊόντος. Να πω, πάντως, ότι παρατηρούμε αυξημένο ενδιαφέρον από παραγωγούς να ενταχθούν σε συλλογικά σχήματα και σε αυτό έχει παίξει ρόλο και η πρόσφατα θεσπισμένη φορολογική ελάφρυνση που θα ισχύσει και για τα συμβολαιακά προϊόντα».
Ο Μπάμπης Ορφανίδης από τα Γρεβενά βλέπει φέτος αρκετούς παραγωγούς να στρέφονται στο κτηνοτροφικό κριθάρι: «Είναι φυσιολογικό να υπάρξει αύξηση φέτος στο κριθάρι. Αυτό διότι όλο και περισσότεροι κτηνοτρόφοι που καλλιεργούν οι ίδιοι ζωοτροφές θα το επιλέξουν». Με τους παραπάνω συμφώνησε και ο γεωπόνος και διευθυντής Μarketing της CORTEVA, Γιώργος Ζανάκης: «Το κριθάρι θα επιλεγεί φέτος και για καλλιέργεια ενσιρώματος», μας είπε.
«Μαγκωμένοι» οι αγρότες με την ελαιοκράμβη
Παρά το γεγονός ότι τα συμβόλαια ελαιοκράμβης φέτος αναμένονται αυξημένα, με τιμή παραγωγού έως 63 λεπτά/κιλό, οι αγρότες εμφανίζονται διστακτικοί στο να την επιλέξουν, τουλάχιστον μέχρι στιγμής. Αυτό δήλωσε στην «ΥΧ» ο Σάββας Ενεπέκογλου της ΑDAMA: «Δεν φαίνεται να υπάρχει διάθεση για ελαιοκράμβη. Οι μη ικανοποιητικές αποδόσεις ιδιαίτερα στη Θράκη, αλλά και στη Μακεδονία την περσινή χρονιά «πάγωσαν» τον κόσμο που διστάζει να αγοράσει σπόρους. Παρά την καλή τιμή και παρά το δέλεαρ της φοροελάφρυνσης για τις συμβολαιακές καλλιέργειες, οι παραγωγοί θεωρούν ότι το σιτάρι δίνει περισσότερα έσοδα και πιο ξεκούραστα, γιατί η ελαιοκράμβη είναι και μια πιο απαιτητική καλλιέργεια».
Από την πλευρά του, ο γεωπόνος και διευθυντής Μarketing της CORTEVA, Γιώργος Ζανάκης, συμφωνεί με την εκτίμηση ότι το ενδιαφέρον για ελαιοκράμβη δεν είναι στα ίδια επίπεδα σε σχέση με πέρσι: «Δεν βλέπουμε μεγάλη κινητικότητα, αν και υπάρχει περιθώριο μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου, για όσους επιλέξουν το προϊόν, να έχουν τις βροχές που χρειάζεται η καλλιέργεια. Σε κάθε περίπτωση, η ελαιοκράμβη έχει σημαντικές αυξομειώσεις και σκαμπανεβάσματα χρονιά με τη χρονιά».
Κριτήριο για τη διαθεσιμότητα το πλαφόν στο καρτελάκι, λένε οι «σποράδες» |
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2022
