Στα 4-4,7 ευρώ το κιλό κλείνουν τις πρώτες συμφωνίες με τους εμπόρους οι εκτροφείς της ντόπιας γαλοπούλας, τιμές οι οποίες επικράτησαν πέρσι. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Ύπαιθρος Χώρα», που μίλησε με πτηνοτρόφους από τις περιοχές που κρατούν τα σκήπτρα στην εκτροφή παραδοσιακής γαλοπούλας, δεν λείπει ο προβληματισμός ότι οι εμπορικοί κύκλοι θα επιδιώξουν να πιέσουν τις τιμές, αξιοποιώντας την υπαρκτή ανησυχία των εκτροφέων μήπως τους μείνουν αδιάθετες γαλοπούλες, ειδικά καθώς πρόκειται για ένα καθαρά εποχικό είδος στο πλαίσιο των καταναλωτικών συνηθειών των Ελλήνων. Ζητούμενο, δε, παραμένει η επέκταση της εκτροφής για διάθεση στην κατανάλωση όλο τον χρόνο.

Ρεπορτάζ: Μαρία Αμπατζή, Μελίνα Ζιάγκου, Γιώργος Ρούστας, Γιάννης Σάρρος

Όπως προκύπτει από την εμπειρία των ίδιων των εκτροφέων, η μη επέκταση συνδέεται αφενός με την καταναλωτική κουλτούρα που έχει διαμορφωθεί, αφετέρου με την έλλειψη ρευστότητας στους πτηνοτρόφους και με τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα της εγχώριας γαλοπούλας, εξαιτίας του υψηλού κόστους που την καθιστά ακριβή σε σχέση με την εισαγόμενη.

ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Η έλλειψη ρευστότητας δυσκολεύει τη συνεχή εκτροφή

Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα ξεκινήσουν οι παραγγελίες των κρεοπωλών και των αλυσίδων σούπερ μάρκετ προς τους εκτροφείς γαλοπούλας ελευθέρας βοσκής στη Θεσσαλία, προκειμένου να καλυφθεί η καταναλωτική ζήτηση ενόψει των γιορτών.

Το αργότερο στις 15-17 Δεκεμβρίου, οι ελληνικές γαλοπούλες θα… κοσμούν τα ψυγεία των κρεοπωλείων και των σούπερ μάρκετ, αν και στα τελευταία, όπως καταγγέλλουν Έλληνες εκτροφείς, κυριαρχούν οι εισαγόμενες. Το παράδοξο είναι ότι για μία περίοδο μόλις 10 ημερών (Χριστούγεννα-Πρωτοχρονιά), η παραγωγική διαδικασία των εκτροφέων κρατά 7 περίπου μήνες. Όσον αφορά τις τιμές, αυτές δεν θα διαφέρουν και πολύ από πέρυσι, δηλαδή ο παραγωγός θα πουλήσει τη γαλοπούλα του περίπου στα 4,30-4,50 ευρώ, αν και ο καταναλωτής θα την αγοράσει 8-9 ευρώ. Οι εισαγόμενες, όπως συμβαίνει και σε άλλα προϊόντα, θα διατίθενται φθηνότερες.

Παραγωγή ΕΕ, εκτιμήσεις και προβλέψεις (σε χιλ. τόνους)
Παραγωγή ΕΕ, εκτιμήσεις και προβλέψεις (σε χιλ. τόνους)

Στη Θεσσαλία, οι περιοχές στις οποίες εκτρέφονται κυρίως γαλόπουλα είναι οι επαρχίες Ελασσόνας (Μεγ. Ελευθεροχώρι), Φαρσάλων (Θετίδιο) και Φαρκαδόνας (Τρίκαλα).

Ανήσυχος δηλώνει ο εκτροφέας Θόδωρος Μπακλαβάς από το Μεγ. Ελευθεροχώρι, ο οποίος εκτρέφει περίπου 3.000 γαλόπουλα, διότι μία εβδομάδα πριν τη διάθεση των γαλόπουλων στην αγορά, οι έμποροι δεν δείχνουν διατεθειμένοι ούτε να παραγγείλουν, ούτε να δώσουν κάποια τιμή. «Προφανώς, αυτό γίνεται σκόπιμα, διότι οι εκτροφείς μπροστά στον κίνδυνο να περάσουν οι γιορτές και να μείνουν αδιάθετα τα ζωντανά, θα τα πουλήσουν όσο-όσο».

Διαβάστε ακόμη: Γαλοπούλα: Ορθή διαδικασία εκτροφής

Το μειονέκτημα για τους Θεσσαλούς εκτροφείς γαλοπούλας είναι ότι τις ημέρες των Χριστουγέννων η καταναλωτική ζήτηση περιστρέφεται, κυρίως, γύρω από το χοιρινό κρέας και λιγότερο γύρω από το δικό τους προϊόν. Οι εκτροφείς, αν και συνδικαλιστικά ανήκουν στον Σύλλογο Γαλοτρόφων Θεσσαλίας, συνεταιριστικά δεν μπορούν να ενώσουν τις δυνάμεις τους. Σύμφωνα με τον κ. Μπακλαβά, «θα μπορούσαμε να διαθέτουμε το προϊόν μας όλο τον υπόλοιπο χρόνο στην κατανάλωση, σε τεμάχια νωπής γαλοπούλας, όπως γίνεται σήμερα σχεδόν αποκλειστικά με τα ιταλικής προέλευσης σκευάσματα, που πωλούνται στις προθήκες των κρεοπωλείων ή σε αλλαντικά συσκευασμένα, αλλά μας λείπει το κεφάλαιο. Όταν πληρωνόμαστε με 5-6 μήνες καθυστέρηση από τους εμπόρους, καταλαβαίνει κανείς το πρόβλημα της ρευστότητας. Ελπίζουμε τώρα, με τη νέα υπουργική απόφαση, να βλέπουμε… το χρώμα του χρήματος στις 60 μέρες».

Ο κ. Μπακλαβάς υποστηρίζει ότι «η εγχώρια γαλοπούλα πωλείται ακριβότερα από την εισαγόμενη, αφού το κόστος παραγωγής διαφέρει σημαντικά. Οι γαλοπούλες μας είναι ελευθέρας βοσκής και τις ταΐζουμε αποκλειστικά με ζωοτροφές από τον θεσσαλικό κάμπο (καλαμπόκι, σιτηρά, σόγια). Ουσιαστικά, μόνο όποιος δεν κάνει εκπτώσεις στο τι καταναλώνει, θα αναζητήσει την ελληνική γαλοπούλα».

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Προβλήματα υποδομών εμποδίζουν την ανάπτυξη του κλάδου

Για πολλά χρόνια, οι εκτροφείς γαλοπούλας της χώρας μας είχαν να αντιμετωπίσουν ένα εξαιρετικά πολύπλοκο και δυσλειτουργικό νομικό πλαίσιο, που εμπόδιζε την απρόσκοπτη διενέργεια των απαιτούμενων επενδύσεων. Επιπροσθέτως, η κατανάλωση γαλοπούλας δεν αποτελεί συνήθεια στη διατροφική κουλτούρα της χώρας. Μεγάλες ποσότητες καταναλώνονται μόνο κατά την περίοδο των Χριστουγέννων, καθώς αρκετοί Έλληνες φαίνεται ότι υιοθετούν δυτικές εορταστικές συνήθειες.

Σύμφωνα με τον Γιώργο Μηνά, πτηνοτρόφο από την περιοχή του Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, ο κλάδος της εκτροφής γαλοπούλας περνάει κρίση. «Κάθε χρόνο, εκτρέφω περίπου 2.000-3.000 γαλοπούλες για τις γιορτές των Χριστουγέννων, παράλληλα με τα κοτόπουλα. Δυστυχώς, όμως, η παραγωγή, για πολλούς λόγους, είναι σε φθίνουσα πορεία. Είναι σαφές ότι η εκτροφή γαλοπούλας δεν αποτελούσε σημαντική εκμετάλλευση για τη χώρα μας, καθώς οι μεγαλύτερες ποσότητες καλύπτονταν από εισαγωγές.

Με εισαγωγές, άλλωστε, καλύπτονται και οι ανάγκες της ελληνικής αλλαντοβιομηχανίας. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι και η έλλειψη υποδομών στην αλυσίδα παραγωγής. Η ενασχόληση με τη γαλοπούλα, αν και ανήκει στην κατηγορία της πτηνοτροφίας, δεν εντάσσεται στα σχέδια βελτίωσης, με αποτέλεσμα να μην ενθαρρύνονται υποψήφιοι επενδυτές.

galopoula-infographic2-min

Στον τομέα της μεταποίησης απαιτούνται ξεχωριστές γραμμές παραγωγής, λόγω του ότι το βάρος του σφάγιου είναι μεγαλύτερο σε σύγκριση με το κοτόπουλο και υπάρχουν διαφορετικές απαιτήσεις. Αν και οι καταναλωτές επιμένουν στην ελληνική γαλοπούλα, δυστυχώς η κάλυψη είναι μικρή. Για τη φετινή περίοδο, ένα μεγάλο ποσοστό πουλήθηκε στην αλβανική αγορά, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε στην εισαγωγή από την Ιταλία και τη Γαλλία, με κάποιες από αυτές να βαπτίζονται ελληνικές».

Περιγράφοντας το θέμα των τιμών στην ελληνική αγορά, ο κ. Μηνάς μας είπε: «Δεν έχουμε μεγάλες διακυμάνσεις σε σχέση με τις περσινές τιμές. Οι ντόπιες γαλοπούλες “κλείστηκαν” από 4 έως 4,50 ευρώ το κιλό, και στη λιανική αναμένεται να φτάσουν στα 6,50-8 ευρώ το κιλό».

Τέλος, τόνισε την ανάγκη στήριξης της παραγωγής γαλοπούλας στη χώρα για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Αυτό, όμως, είναι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς προϋποθέτει μια συνολικότερη στρατηγική προώθησης και, παράλληλα, μια αλλαγή της διατροφικής κουλτούρας.

Ο τελευταίος… τολμηρός εκτροφέας γαλοπούλας στην ΑΜ-Θ

Ο Δήμος Πανής διατηρεί στις Φέρες, του Νομού Έβρου, το μοναδικό πτηνοτροφείο που απέμεινε στα όρια της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, καθώς τα τελευταία χρόνια κλείνουν το ένα μετά το άλλο, σύμφωνα με τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής, σε αντίθεση με τον γειτονικό Νομό Σερρών, ο οποίος φιλοξενεί πολλές μονάδες. Ο ίδιος ασχολείται εδώ και 20 χρόνια. Πριν δυο χρόνια είχε 2.000 γαλοπούλες, πέρυσι είχε πάνω από 1.000 και φέτος 800. «Κάθε χρόνο μειώνονται, γιατί φέρνουν εισαγόμενες γαλοπούλες με πολύ χαμηλή τιμή. Οι καταναλωτές δεν γνωρίζουν από πού έρχονται οι γαλοπούλες και κατά πόσο είναι υγιείς, ενδιαφέρονται μόνο για το κόστος. Αυτές που εισάγονται σφάχτηκαν πριν 25 μέρες», σημειώνει, λέγοντας ότι ήδη άρχισαν να καταφτάνουν γαλοπούλες για τις φετινές γιορτές από τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ολλανδία.

Στο παρελθόν, πριν 3-4 χρόνια, εξέτρεφε πολύ περισσότερες γαλοπούλες και μόνο στα κρεοπωλεία της Κομοτηνής έστελνε 1.000-1.200 τεμάχια. Ο κ. Πανής εκτρέφει μαύρο γαλόπουλο χωριάτικο, το οποίο δεν μπαίνει σε σφαγείο, αλλά σφάζεται μόνο στο χέρι. «Εάν επιχειρήσει κάποιος να σφάξει τη μαύρη γαλοπούλα όπως τη λευκή, μαυρίζει όλο το κρέας. Έχω διαμορφώσει έναν χώρο μέσα στο πτηνοτροφείο, σαν σφαγείο, και παίρνω άδεια από τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής για να τις σφάξω, με την προϋπόθεση ότι τις διοχετεύω μόνο εντός Νομού Έβρου». Αυτός ήταν και ο λόγος που μείωσε την ποσότητα των πτηνών. Οι 800 γαλοπούλες θα διατεθούν σε κρεοπωλεία του Έβρου, ενώ υπάρχουν και κάποιοι πελάτες που πηγαίνουν στη μονάδα του κ. Πανή και προμηθεύονται.

Ως προς το ενδεχόμενο αλλαγής της διατροφικής συνήθειας των Ελλήνων, που καταναλώνουν γαλοπούλες μόνο τις γιορτές, σημειώνει ότι η συγκεκριμένη ράτσα δεν είναι για μεταποίηση. «Η χωριάτικη γαλοπούλα που εκτρέφω προσφέρεται μόνο για να γίνει γεμιστή στις γιορτές. Δεν μπορώ να ρισκάρω να βάλω περισσότερες, γιατί εάν δεν πουληθούν αυτές τις μέρες, θα μείνουν». Αναφέρει ότι οι έμποροι δείχνουν ενδιαφέρον, γιατί δεν υπάρχουν πολλές χωριάτικες γαλοπούλες, αλλά οι παραγωγοί δεν επιλέγουν να τις αυξήσουν. «Μιλώντας με κτηνοτρόφους ακούω ότι οι εισαγόμενες έρχονται με μειωμένη τιμή. Ο καταναλωτής αγοράζει τη δική μου από τον κρεοπώλη 10 ευρώ το κιλό, ενώ η λευκή κοστίζει 4, άρα η διαφορά είναι μεγάλη», εξηγεί. Ο κ. Πανής την τελευταία πενταετία διατηρεί τις ίδιες τιμές, παρά το γεγονός ότι το κόστος εκτροφής ανεβαίνει σημαντικά. Σημειώνει ότι η αύξηση του ΦΠΑ ήταν αρκετή για να αποτελέσει πλήγμα στο εισόδημα των παραγωγών.

Δεν «περπατάει» η γαλοπούλα τον υπόλοιπο χρόνο στην Ελλάδα

Με 20.000 νωπές γαλοπούλες θα δηλώσει και φέτος το «παρών» στα ράφια των αλυσίδων σούπερ μάρκετ με πανελλαδικό δίκτυο και σε κρεοπωλεία η Αμερικανική Γεωργική Σχολή.

Με 20.000 νωπές γαλοπούλες θα δηλώσει και φέτος το «παρών» στα ράφια των αλυσίδων σούπερ μάρκετ με πανελλαδικό δίκτυο και σε κρεοπωλεία η Αμερικανική Γεωργική Σχολή.
Ο υπεύθυνος του πτηνοτροφείου της Σχολής, Στάθης Γιαννακάκης

Έχουν εισαχθεί ειδικά για την περίοδο των Χριστουγέννων, στα τέλη Σεπτεμβρίου, σε υβρίδια λευκής γαλοπούλας, από τη Σλοβακία και τη Βόρεια Γερμανία και εκτρέφονται με συγκεκριμένη διαδικασία που εφαρμόζει η Σχολή.

Οι τιμές στις οποίες θα τις διαθέσει στο δίκτυο λιανικής παραμένουν σταθερές τα τελευταία τέσσερα χρόνια, στα 6-7 ευρώ το κιλό, όπως μας είπε ο υπεύθυνος του πτηνοτροφείου της Σχολής, Στάθης Γιαννακάκης.

Στο ερώτημα εάν θα μπορούσε να κάνει την παραγωγή η ίδια η Σχολή, αντί να εισάγει υβρίδια, μας είπε χαρακτηριστικά: «Θα έπρεπε να έχουμε δικά μας κοπάδια, αρσενικά και θηλυκά, αλλά δεν “περπατάει” η γαλοπούλα στην Ελλάδα». Σύμφωνα με τον ίδιο, εκτός από την περίοδο των γιορτών των Χριστουγέννων, οι Έλληνες καταναλωτές επιλέγουν τη γαλοπούλα μέσα από τα αλλαντικά στα οποία χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη, για την παρασκευή των οποίων οι βιομηχανίες προτιμούν τις εισαγόμενες κρεατομάζες, που είναι πολύ φθηνότερες απ’ ό,τι εάν παραχθούν στην Ελλάδα.

Η κατανάλωση, όμως, τεμαχίων νωπής γαλοπούλας, εκτός γιορτών, είναι ως επί το πλείστον εισαγωγής –κυρίως Ιταλίας–, γιατί η εγχώρια (που εκτρέφεται από περιορισμένο αριθμό παραγωγών) είναι ακριβή.