Να ενισχυθούν οι υφιστάμενες δομές διαχείρισης υδατικών πόρων του ελληνικού δημοσίου με επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν με επιτυχία στο ρόλο τους, ζητά με επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό η διοικούσα επιτροπή του Περιφερειακού Παραρτήματος Κεντρικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.).
«Η διάσπαση των αρμοδιοτήτων για τα θέματα ύδατος και η μεταφορά μέρους αυτών σε μια ανεξάρτητη αρχή, θα προκαλέσει σύγχυση στον τομέα των υδάτων», επισημαίνει χαρακτηριστικά στην επιστολή της η διοικούσα επιτροπή του Περιφερειακού Παραρτήματος Κεντρικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.).
Εκφράζει δε τη θέση της ότι είναι σημαντικό να υπάρχει μία κεντρική δημόσια δομή που θα ελέγχει όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την διαχείριση των υδατικών πόρων (συμπεριλαμβανομένων των λυμάτων), σύμφωνα και με το πνεύμα της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60.
Ακολουθεί η επιστολή του ΓΕΩΤΕΕ:
«Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ,
Με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής» μεταφέρονται στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), η οποία μετονομάζεται σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων, μεταξύ άλλων και αρμοδιότητες σχετικά με την εποπτεία των φορέων παροχής και διαχείρισης των υπηρεσιών ύδατος ενώ τροποποιείται και ο Ν. 3199/2003, με τον οποίο εντάχθηκε στην Εθνική Νομοθεσία η οδηγία 2000/60 για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων.
Με το προτεινόμενο Νομοσχέδιο, αφενός δημιουργείται σύγχυση αρμοδιοτήτων, όπως αναλυτικά σας έχουν παρουσιάσει στην κοινή επιστολή τους (6/3/2023) οι “Πανελλήνιος Σύλλογος Γεωλόγων Δημοσίου”, “Σύλλογος Ελλήνων Γεωλόγων” και “Σύνδεσμος Γεωλόγων Μελετητών Ελλάδας”, αλλά κυρίως αναιρείται η βασική αρχή της οδηγίας 2000/60 για την ύπαρξη μιας ελεγχόμενης από το κράτος κεντρικής υπηρεσίας που θα εποπτεύει όλες τις δραστηριότητες σχετικές με τα ύδατα (χρήση, ποιότητα), δηλαδή τη συνολική διαχείριση των υδατικών πόρων. Επιπλέον το νομοσχέδιο αντιτίθεται ευθέως στις αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ Ολ. 1904/2014, 190/2022, 191/2022) και θέτει σε αμφισβήτηση τη συνέχιση της παροχής των υπηρεσιών τους υπό όρους δημόσιας υπηρεσίας και εκτός περιβάλλοντος αγοράς και ανταγωνισμού.
Σε εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ Πλαίσιο για τα Ύδατα (άρθρο 9 και παρ. 4 του άρθρου 11) και της Εθνικής Νομοθεσίας που την ενσωματώνει [Ν. 3199/2003 (Α’ 280) και Π.Δ. 51/2007 (Α’54), όπως ισχύουν] εκδόθηκε η υπ’ αρ. 135275/2017 (Β’ 1751) Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων με την οποία εγκρίθηκαν: (i) οι Γενικοί Κανόνες Κοστολόγησης και Τιμολόγησης των Υπηρεσιών Ύδατος για διάφορες χρήσεις νερού, (ii) κανόνες και μέτρα βελτίωσης των υπηρεσιών αυτών καθώς και (iii) ο καθορισμός των διαδικασιών και της μεθόδου ανάκτησης του κόστους των υπηρεσιών αυτών, συμπεριλαμβανομένου του περιβαλλοντικού κόστους και του κόστους υδατικού πόρου, ώστε να επιτυγχάνεται η βιώσιμη χρήση και η βελτίωση της κατάστασης των υδάτων και να διασφαλίζεται ο συνταγματικά κατοχυρωμένος δημόσιος χαρακτήρας του νερού ως κοινωνικό αγαθό.
Στην προσπάθεια τεκμηρίωσης της μεταφοράς αρμοδιοτήτων για το νερό (κοινωνικό αγαθό προστατευόμενο από το Σύνταγμα) από το κράτος στη Ρυθμιστική Αρχή, στα πρώτα δύο άρθρα της αιτιολογικής έκθεσης του υπό διαβούλευση Σχεδίου Νόμου, αναφέρεται ότι επιδιώκεται να καλυφθούν νομικά κενά, όμως τα κενά αυτά δεν υφίστανται καθώς από την υφιστάμενη νομοθεσία ορίζονται με σαφήνεια οι εμπλεκόμενοι Φορείς στην υλοποίηση της πολιτικής διαχείρισης των υπηρεσιών ύδατος (οι Πάροχοι Υπηρεσιών Ύδατος, οι Δ/νσεις Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της Χώρας και η Γενική Δ/νση Υδάτων του ΥΠΕΝ), ενώ οι υποχρεώσεις τους απορρέουν με σαφήνεια από τις διατάξεις της υπ’ αρ. 135275/2017 Απόφασης.
Επιπλέον, στα πλαίσια της 1ης Αναθεώρησης των Σχεδίων Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) της Χώρας, που εγκρίθηκαν το Δεκέμβριο του 2017, αφ’ ενός ολοκληρώθηκε η οικονομική ανάλυση των χρήσεων ύδατος σε επίπεδο Λεκάνης Απορροής Ποταμού, προσδιορίζοντας μεταξύ άλλων το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος πόρου για κάθε χρήση και αφ’ ετέρου θεσπίστηκαν στο Πρόγραμμα Μέτρων όλων των ΣΔΛΑΠ της Χώρας οριζόντια Βασικά Μέτρα για την υποβοήθηση υλοποίησης της πολιτικής διαχείρισης των υπηρεσιών ύδατος. Τα αποτελέσματα της υλοποίησης της πολιτικής διαχείρισης των υπηρεσιών ύδατος στη Χώρα μας ως σήμερα, μετά από τις Ετήσιες Εκθέσεις των Δ/νσεων Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, αποτυπώνονται στις αντίστοιχες ετήσιες Εθνικές Εκθέσεις που είναι αναρτημένες στον ισότοπο του ΥΠΕΝ.
Τονίζεται πως από τις Εκθέσεις αυτές διαπιστώνονται σοβαρά προβλήματα, κυρίως λόγω των ελλείψεων σε πόρους ανθρώπινους και υλικούς των Παρόχων Υπηρεσιών Ύδατος, των Δ/νσεων Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και της Γενικής Δ/νσης Υδάτων του ΥΠΕΝ, σε συνάρτηση με τις αρμοδιότητες που τους έχουν εκχωρηθεί.
Ωστόσο, με το παρόν σχέδιο νόμου, αντί να αντιμετωπιστούν τα υπάρχοντα προβλήματα:
- προστίθεται μια νέα αρμόδια αρχή πέραν της ανώτατης κρατικής Αρχής που είναι το ΥΠΕΝ παρέχοντας της με το άρθρο 11 του Σχεδίου Νόμου, σωρεία αρμοδιοτήτων, εκ των οποίων οι περισσότερες αλληλεπικαλύπτονται με αρμοδιότητες που θα συνεχίζει να ασκεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Υγείας (πόσιμο νερό), το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης (Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων κλπ), το Υπουργείο Εσωτερικών, οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (Δ/νσεις Υδάτων), οι Περιφέρειες (ΟΕΒ, ποιότητα του πόσιμου), οι Δήμοι οι ΔΕΥΑ κλπ.
- H προτεινόμενη ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ για την παρακολούθηση και εποπτεία της τιμολογιακής πολιτικής της Χώρας θα χρησιμοποιεί τον υφιστάμενο μηχανισμό παρακολούθησης υπηρεσιών ύδατος.
- Με το άρθρο 12 το παρόν Σχέδιο Νόμου προχωρεί σε ενοποίηση των παρόχων σε μεγαλύτερα σχήματα, όταν ήδη πολλοί εκ των παρόχων ύδρευσης ακόμα δυσκολεύονται να διαχειριστούν τη μετάβαση από τα όρια των Καποδιστριακών Δήμων στα όρια των Καλλικρατικών.
- Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 21 του παρόντος Σχεδίου Νόμου, η Ρυθμιστική Αρχή, στελεχώνεται με τρεις (3) μόλις θέσεις για την υποστήριξη του έργου του κλάδου υδάτων, για να διαχειριστούν τις νέες αρμοδιότητες για όλη τη Χώρα, αριθμός που είναι εντελώς ανεπαρκής για το προβλεπόμενο έργο.
Από τα ανωτέρω συμπεραίνεται ότι κατά τη σύνταξη του νομοσχεδίου δεν έχει ληφθεί υπόψη ούτε η Ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ, ούτε η Εθνική Νομοθεσία σχετικά με την ύδρευση και αποχέτευση, ούτε η νομολογία των αποφάσεων του ΣτΕ (αποφάσεις 1904/2014, 190/2022, 191/2022), που έκρινε επανειλημμένα ότι οι υπηρεσίες ύδρευσης, αποχέτευσης πρέπει να παρέχονται υπό όρους δημόσιας υπηρεσίας και εκτός περιβάλλοντος αγοράς και ανταγωνισμού.
Το Παράρτημα Κεντρικής Μακεδονίας του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. δηλώνει πως συμφωνεί απόλυτα με τις απόψεις που εκφράζουν οι “Πανελλήνιος Σύλλογος Γεωλόγων Δημοσίου, Σύλλογος Ελλήνων Γεωλόγων και Σύνδεσμος Γεωλόγων Μελετητών Ελλάδας” ότι δηλαδή αυτό που απαιτείται δεν είναι η διάσπαση των αρμοδιοτήτων για τα θέματα ύδατος και η μεταφορά μέρους αυτών σε μια ανεξάρτητη αρχή, κάτι που θα προκαλέσει σύγχυση στον τομέα των υδάτων, αλλά η ενίσχυση των υφιστάμενων δομών διαχείρισης υδατικών πόρων του Ελληνικού Δημοσίου με επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν με επιτυχία στο ρόλο τους. Θεωρεί σημαντικό να υπάρχει μία κεντρική δημόσια δομή που θα ελέγχει όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την διαχείριση των υδατικών πόρων (συμπεριλαμβανομένων των λυμάτων), σύμφωνα και με το πνεύμα της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60.
Το Παράρτημα Κεντρικής Μακεδονίας του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. σας καλεί να αποσύρετε τις σχετικές διατάξεις και να πραγματοποιήσετε ουσιαστικό διάλογο με τους εμπλεκόμενους επιστημονικούς και δημόσιους φορείς, με σκοπό τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και τη διασφάλιση της ορθολογικής διαχείρισης των υδατικών πόρων της χώρας».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
