Στο πλαίσιο μια σειράς διαλόγων με τους κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς, με στόχο τη διαμόρφωση της «Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής 2021», ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Βασίλης Κόκκαλης, μίλησε την Τετάρτη 28/3 στο 11ο Περιφερειακό Συνέδριο στη Θεσσαλονίκη.
Ακολουθεί η ομιλία του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης:
Κυρίες και Κύριοι,
«Η Περιφέρεια της Μακεδονίας συνδυάζει έναν σημαντικό πρωτογενή τομέα με την παρουσία δυναμικών επιχειρήσεων μεταποίησης, βιοτεχνίας και εμπορίου. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης σε συνδυασμό με τους νέους οδικούς και σιδηροδρομικούς άξονες, αποτελούν συγκοινωνιακούς κόμβους στο νευραλγικό άξονα Δύσης– Ανατολής, δημιουργώντας ευκαιρίες για τον επιχειρηματικό κόσμο της περιοχής.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ διαθέτοντας στρατηγικό σχέδιο για αυτή την ανάπτυξη, εργάζεται καθημερινά εδώ και τρία χρόνια, ώστε να μπουν οι βάσεις για την εφαρμογή και ολοκλήρωσή του. Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται με τη διεθνή στήριξη που λαμβάνει η χώρα μας, σε συνδυασμό με την σύντομη έξοδο από τις συνθήκες επιτροπείας.
Στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, πρώτη προτεραιότητα αποτελεί η πρωτογενής παραγωγή, αλλά και οι άνθρωποι που την παράγουν. Στεκόμαστε έμπρακτα δίπλα στον ενεργό αγρότη. Οι πληρωμές πλέον γίνονται στην ώρα τους, έχοντας εξοφλήσει παλαιές οφειλές χωρίς καταλογισμούς προστίμων, που επιβαρύνουν τόσο την ελληνική οικονομία όσο και το πορτοφόλι του ίδιου του παραγωγού. Παράλληλα, στα πλαίσια του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, προκηρύσσονται στοχευμένα μέτρα και δράσεις για την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής της υπαίθρου.
Θα αναφερθώ σε κάποιες παρεμβάσεις μας, οι οποίες είναι εξαιρετικά σημαντικές για τον αγροτικό κόσμο της χώρας και για την Κεντρική Μακεδονία ειδικότερα.
- Για πρώτη φορά θεσπίζεται η δυνατότητα με ευνοϊκούς όρους, να διευθετηθούν οι οφειλές των αγροτών προς την πρώην ΑΤΕ, λαμβάνοντας πρωτίστως υπόψη την βιώσιμη οικονομική δυνατότητα εκάστου δανειολήπτη, βάσει των τρεχουσών περιουσιακών στοιχείων και της εισοδηματικής ικανότητάς του. Η πρωτοβουλία αυτή αναμένεται να δώσει ανακούφιση σε χιλιάδες αγρότες δανειολήπτες. Να σημειωθεί πως τόσο στο πλαίσιο της ρύθμισης όσο και του συμβιβασμού επέρχεται πλήρης διαγραφή των εξωλογιστικών τόκων. Το παρόν πρόγραμμα θα εφαρμοστεί για έξι μήνες από 1η Μαΐου 2018 και η υποβολή των αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά σε πλατφόρμα αναρτημένη στην ιστοσελίδα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Προωθείται επίσης, η δημιουργία σημείων άμεσης ενημέρωσης έπειτα από αίτημα ιδιωτών ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές, όπου στερούνται πληροφόρησης.
- Στα πλαίσια της χάραξης μιας αξιόπιστης στρατηγικής για την βαμβακοκαλλιέργεια, πραγματοποιήθηκαν στο Υπουργείο συνεδριάσεις της Ομάδας Εργασίας για την ποιοτική αναβάθμιση του παραγόμενου ελληνικού βαμβακιού, στις οποίες συμμετείχαν εκπρόσωποι όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Διεπαγγελματική Οργάνωση Παραγωγών & Εκκοκκιστών Βάμβακος, Ένωση Ελλήνων Εκκοκκιστών, Ένωση Ελλήνων Κλωστουφαντουργών, υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου κλπ). Στα αποτελέσματα της Ομάδας Εργασίας μέχρι στιγμής συγκαταλέγονται:
• η ουσιαστική λειτουργία μετά από χρόνια μιας Διεπαγγελματικής Οργάνωσης η οποία δεν είναι «βιτρίνα» αλλά στην οποία εκπροσωπούνται –βάσει αρχαιρεσιών- οι παραγωγικοί κλάδοι του προϊόντος (αγρότες, εκκοκκιστές και κλωστουφαντουργοί)
• η παροχή δυνατότητας στους βαμβακοπαραγωγούς να συστήνουν Ομάδες και Οργανώσεις Παραγωγών με στόχο:
i. τη μείωση του κόστους παραγωγής
ii. την αύξηση της διαπραγματευτικής τους ισχύος έναντι των μεσαζόντων, μεσιτών και μεταπρατών
iii. τη δυνατότητα ευκολότερης πρόσβασης σε κοινοτικούς πόρους ώστε να εκπαιδευθούν περισσότερο, να βελτιώσουν τα μέσα παραγωγής, να αποκτήσουν μέσα μεταποίησης (π.χ. εκκοκκιστήρια) και να διεκδικήσουν βιώσιμη εξωστρέφεια για όποιο προϊόν επιλέξουν
• ο σχεδιασμός στοχευμένης παροχής εκπαίδευσης των βαμβακοπαραγωγών με τη συμβολή κοινοτικών κονδυλίων και του Ελληνικού Γεωργικόυ Οργανισμού Έρευνας (ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ)
• η αναδιαμόρφωση των συστημάτων ποιότητας για τη βαμβακοπαραγωγή (AGRO) και η σύνδεσή τους με λοιπά συστήματα ποιότητας αναγνωρίσιμα στις παγκόσμιες αγορές όπως το Better Cotton Initiative (BCI) και το ECOLABEL.
• η απαγόρευση χρήσης συγκεκριμένου τύπου βαμβακοσυλλεκτικών μηχανών (stripper) οι οποίες υποβαθμίζουν την ποιότητα του παραδοτέου προϊόντος
• η ανανέωση των προγραμμάτων τυποποίησης βαμβακιού από το Εθνικό Κέντρο Βάμβακος μετουσιώνοντας ουσιαστικά τα αποτελέσματα χρόνων εφαρμοσμένης έρευνας σε αύξηση της προστιθέμενης αξίας για τον κόπο του έλληνα παραγωγού και μεταποιητή (εκκοκκιστή ή κλωστουφαντουργού).
3. Αποτελεί στρατηγική επιλογή η ανάδειξη και αξιοποίηση του πολλαπλασιαστικού υλικού και των φυτογενετικών πόρων της χώρας, προς το συμφέρον των καταναλωτών, των παραγωγών και εν γένει της οικονομίας της χώρας μας. Σχεδιάζεται η απλούστευση και η βελτίωση της λειτουργικότητας του θεσμικού πλαισίου για την προστασία των τοπικών ποικιλιών, αυτού του μοναδικού πλούτου της ελληνικής φύσης. Μέσα στους στόχους περιλαμβάνεται η απλοποίηση των διαδικασιών για την ένταξη των τοπικών ποικιλιών στον Εθνικό Κατάλογο και η εξεύρεση πόρων για τη φύλαξη, διατήρηση και αξιοποίησή τους. Η Τράπεζα Γενετικού Υλικού στη Θέρμη Θεσσαλονίκης η οποία εγκαινιάσθηκε το Φεβρουάριο του 2018 δύναται να προσφέρει τα θεμέλια πάνω στα οποία θα στηριχθούν οι προσπάθειες για τη διατήρηση και βέλτιστη αξιοποίηση του φυτογενετικού πλούτου της χώρας. Βούληση του Υπουργείου είναι να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό οι Περιφερειακές δομές, τα φυτώρια και τα Ινστιτούτα που υπάγονται στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, για να αποκτήσει η χώρα έναν αξιόπιστο κατάλογο φυτογενετικών πόρων, αναγκαίο εφόδιο για την ασφαλή και αναπτυξιακή πορεία του πρωτογενούς τομέα της Ελλάδας στον 21ο αιώνα.
4. Η εντατικοποίηση των ελέγχων σε όλα τα σημεία εισόδου είναι ξεκάθαρη προτεραιότητα του Υπουργείου. Για την επιτυχία του στόχου αυτού, είναι απαραίτητη η ενίσχυση της συνεργασίας των Υπηρεσιών του Υπουργείου με τις Υπηρεσίες της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και ο συντονισμός των συναρμόδιων υπηρεσιών και ελεγκτικών μηχανισμών, για να γίνει η χώρα πυλώνας διαμετακομιστικού εμπορίου χωρίς εκπτώσεις στους κανόνες φυτουγείας που προστατεύουν την φυτική παραγωγή, στην πάταξη φαινομένων ελληνοποιήσεων που αποτελούν εξαπάτηση του καταναλωτή. Πέρα όμως από τις εξωτερικές απειλές, το Υπουργείο στο σχεδιασμό του έχει σαφή στόχο για την Ορθολογική Χρήση των Γεωργικών Φαρμάκων με σεβασμό στον καταναλωτή, τον παραγωγό και το περιβάλλον. Η προστασία του καταναλωτή και ο σεβασμός στο περιβάλλον αποτελούν αδιαπραγμάτευτες αξίες και αναπόσπαστος πυλώνας για μια πραγματικά βιώσιμη παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Επί δεκαετίες φυτοφάρμακα (με έγκριση ή χωρίς) πωλούνταν ανεξέλεγκτα σε όλη τη χώρα, με μόνη γραμμή άμυνας το φιλότιμο των τοπικών γεωπόνων, οι οποίοι έπρεπε να προτάξουν τον όρκο που έδωσαν στην επιστήμη τους σε σχέση με το κέρδος που θα τους απέφερε η πώληση πλέον των αναγκαίων ποσοτήτων γεωργικών φαρμάκων. Βάσει της Εθνικής Στρατηγικής για την Ορθολογική Χρήση των Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, από το Σεπτέμβριο του 2017 είναι σε ισχύ υπουργική απόφαση για την αναγκαστική ηλεκτρονική συνταγογράφηση με στόχο το φάρμακο να φτάνει στις ποσότητες που πρέπει σε όσους έχουν την κατάρτιση να το χειριστούν με τρόπο που να ωφελείται η καλλιέργεια χωρίς να καταστρέφεται το περιβάλλον και να απειλείται η υγεία τόσο του παραγωγού όσο και του καταναλωτή. Για πρώτη φορά. Δημιουργείται θεσμικό πλαίσιο για την κατά παρέκκλιση χορήγηση άδειας σε φυτοπροστατευτικά σκευάσματα, γνωστή στους περισσότερους ως «120 ημέρες». Η υπουργική απόφαση θα προκύψει μέσα από συγκερασμό των εισηγήσεων του Υπουργείου με τις απόψεις του Ελληνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας (ΕΣΥΦ). Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό η ισονομία, η ίση μεταχείριση και η προστασία της υγείας των παραγωγών και των καταναλωτών, η αειφορική καλλιέργεια της γης, η προστασία του περιβάλλοντος και η προσφορά όλων των απολύτως απαραίτητων εργαλείων στον παραγωγό.
5. Οι συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες, συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, απειλούν ιδιαίτερα την Ελλάδα και τη βιωσιμότητα των καλλιεργειών της. Η διαχείριση του νερού αποτελεί μια από τις σπουδαιότερες προτεραιότητες της πολιτείας και μέσα σε αυτή εντάσσονται η καλή συντήρηση του αρδευτικού δικτύου και η ομαλή λειτουργία των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ). Σε ότι αφορά τη λειτουργία των Οργανισμών, με πρόσφατη ρύθμιση λύθηκε ένα καίριο πρόβλημα για τη λειτουργία τους, καθώς η διαχείριση τους μεταφέρθηκε από τους Δήμους στις Περιφέρειες, οι οποίες διαθέτουν αρτιότερους μηχανισμούς και υπηρεσίες για να υποστηρίξουν το εν λόγω έργο. Παράλληλα, με τον τρόπο αυτό άνοιξε και η δυνατότητα στελέχωσης των Οργανισμών με το απαραίτητο για τη λειτουργία τους τεχνικό προσωπικό, βελτιώνοντας κατά πολύ το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών στον Έλληνα παραγωγό. Θέλω να επισημάνω ότι πρόσφατα κάλεσα στο Υπουργείο τους Προέδρους και Διευθυντές των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ) και είχαμε μια γόνιμη συνεργασία ώστε να ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων λειτουργίας τους.
6. Κατατέθηκε πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η νέα Εθνική Στρατηγική για τα Επιχειρησιακά Προγράμματα των Οργανώσεων Παραγωγών στα Οπωροκηπευτικά. Περί τις 24 Οργανώσεις στην Κεντρική Μακεδονία εκμεταλλεύονται ήδη τα προγράμματα αυτά, ώστε να εκσυγχρονίσουν τις δομές τους, να μειώσουν το κόστος παραγωγής και να ενσωματώσουν στη λειτουργία τους καινοτόμες πρακτικές και φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις. Οι λεπτομέρειες του νέου θεσμικού πλαισίου που έχει προκύψει με διαβούλευση με τις Οργανώσεις Παραγωγών και την Ευρώπη θα ανακοινωθούν σε σειρά ενημερωτικών εκδηλώσεων, ώστε να γίνουν κοινωνοί όσο το δυνατόν περισσότεροι ενδιαφερόμενοι. Η πρώτη συνάντηση έγινε πριν λίγες μέρες στο Υπουργείο, όπου παραβρέθηκαν οι Οργανώσεις Παραγωγών από την Περιφέρεια Θεσσαλίας.»
