Γιγαρτόκαρπα: Ανάμεικτη η εικόνα στα μήλα, απογοητευτική στα αχλάδια

Η φετινή καλλιεργητική περίοδος για τα γιγαρτόκαρπα στη χώρα μας εξελίσσεται σε μία από τις δυσκολότερες των τελευταίων ετών. Παρά τις προσδοκίες των παραγωγών, η εικόνα που παρουσιάζουν τα δέντρα δεν είναι ενθαρρυντική. Οι πράσινες ποικιλίες μήλων υπολείπονται κατά πολύ των αναμενόμενων αποδόσεων, ενώ καλύτερη, αν και όχι ιδανική, φαίνεται η κατάσταση στις κόκκινες ποικιλίες, που βρίσκονται ήδη στη φάση της συγκομιδής.

Ακόμη πιο απογοητευτική είναι η εικόνα στα αχλάδια, με σημαντικές μειώσεις, που σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζουν έως και το 100% της παραγωγής. Οι λόγοι είναι πολυδιάστατοι: Παγετοί την άνοιξη, έντονες βροχοπτώσεις, ανεμοθύελλες και γενικότερη μεταβλητότητα του κλίματος, που επηρέασε κάθε στάδιο, από την άνθιση μέχρι την τελική συγκομιδή.

Σε ό,τι αφορά το μέτωπο των τιμών, η κατάσταση δείχνει να ακολουθεί τους γνωστούς κανόνες της αγοράς, δηλαδή να καθορίζεται από την προσφορά και τη ζήτηση. Ωστόσο, παραγωγοί από διάφορες περιοχές της χώρας εκφράζουν έντονη ανησυχία για το φαινόμενο του παραεμπορίου, που συνεχίζει να υπονομεύει την αγορά. Το λεγόμενο «παραεμπόριο της παράγκας», όπως χαρακτηριστικά το αποκαλούν οι ίδιοι, επιβαρύνει τον κύκλο από το χωράφι μέχρι τον καταναλωτή, δημιουργώντας μια παθογένεια που στερεί διαφάνεια και σταθερότητα από τον αγροτικό κόσμο.

Οι ανεμοθύελλες σάρωσαν την παραγωγή της Καστοριάς

Στην Καστοριά, οι ανεμοθύελλες του περασμένου Σαββάτου δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα, όχι μόνο στη μηλοκαλλιέργεια, αλλά και σε άλλες καλλιέργειες της περιοχής. Ο Δημοσθένης Μωυσίδης, πρόεδρος της Γεωργικής Εταιρείας Οπωροκηπευτικών Καστοριάς (ΓΕΟΚ), δηλώνει: «Η ζημιά είναι εκτεταμένη. Χάθηκε μεγάλο μέρος της παραγωγής, ενώ επλήγη και το φυτικό κεφάλαιο. Επιπλέον, αρκετές υποδομές των καλλιεργειών υπέστησαν ζημιές, γεγονός που κάνει ακόμη πιο δύσκολη την κατάσταση».

Όπως εξηγεί, τα μήλα Gala, που πρόλαβαν να συλλεχθούν, έδωσαν μέτρια απόδοση. Ωστόσο, για τις υπόλοιπες ποικιλίες, κυρίως τις κόκκινες, αλλά και τα Golden, η μείωση είναι μεγάλη: Πάνω από 70% σε σχέση με τον μέσο όρο.

«Για να το καταλάβουμε με αριθμούς», σημειώνει ο ίδιος, «από τους 20.000 τόνους που παράγουμε συνήθως, φέτος με δυσκολία θα ξεπεράσουμε τους 4.000. Πρόκειται για απώλεια δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ για την τοπική οικονομία. Ακόμη χειρότερο είναι ότι δεν θα μπορέσουμε να καλύψουμε τις αγορές που με τόσο κόπο κατακτήσαμε. Αν χαθούν, δύσκολα θα επανέλθουν».

Η τοπική κοινωνία βρίσκεται σε αναβρασμό, καθώς το μήλο αποτελεί βασικό πυλώνα εισοδήματος για τους παραγωγούς, αλλά και για ολόκληρη την αλυσίδα που σχετίζεται με την καλλιέργεια: Μεταφορές, αποθήκευση, εξαγωγές.

«Καμπανάκι» στην Ημαθία για τα πράσινα μήλα

Στην Ημαθία, τα μηνύματα είναι εξίσου ανησυχητικά. Ο παραγωγός Βασίλης Παπάζογλου εξηγεί ότι η καρπόδεση υπήρξε προβληματική σε πολλές περιοχές, με αποτέλεσμα η παραγωγή να είναι μειωμένη κατά 70%-80%. «Το μεγαλύτερο πλήγμα το δέχθηκαν οι πράσινες ποικιλίες», τονίζει, «ενώ τα κόκκινα μήλα, αν και καλύτερα, δεν ξεφεύγουν από το γενικότερο κλίμα μείωσης». Ο ίδιος δεν κρύβει τον προβληματισμό του για τις δηλώσεις ζημιών στον ΕΛΓΑ, καθώς, όπως λέει, δεν έχουν προχωρήσει όπως θα έπρεπε. «Αυτό σημαίνει ότι πολλοί παραγωγοί κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς στήριξη», υπογραμμίζει.

Σχετικά με τις τιμές, αναφέρει ότι κυμαίνονται από 60 έως 70 λεπτά το κιλό, εκφράζοντας ωστόσο συγκρατημένη αισιοδοξία ότι η αγορά θα δείξει μεγαλύτερη κινητικότητα το επόμενο διάστημα. Ακόμη ένα αγκάθι, σύμφωνα με τον κ. Παπάζογλου, είναι η έλλειψη εργατών γης: «Δεν υπάρχουν χέρια για τη συγκομιδή. Αυτό θέτει σε κίνδυνο την ποιότητα, καθώς τα μήλα υποβαθμίζονται εάν παραμείνουν στα δέντρα περισσότερο απ’ όσο πρέπει».

Στα 50 λεπτά το ξεκίνημα για τα Gala στην Αρκαδία

Με συγκρατημένη αισιοδοξία περιμένουν οι παραγωγοί μήλων στην Αρκαδία την εξέλιξη της φετινής χρονιάς. Ο προβληματισμός τους σχετίζεται με την έλλειψη νερού, που οδηγεί βαθμιαία στη συρρίκνωση της καλλιέργειας.

Αναφερόμενος στο φετινό ξεκίνημα της παραγωγής, ο παραγωγός Χρήστος Τσιάμης επισημαίνει ότι «ξεκίνησε η συγκομιδή των μήλων ποικιλίας Gala, που είναι σε περιορισμένη έκταση στην περιοχή, θα ακολουθήσει η συγκομιδή στην ποικιλία Fuji και, στη συνέχεια, στα Τριπόλεως. Η παραγωγή είναι μέτρια και οι τιμές σε καλές ποιότητες στο χωράφι κυμαίνονται από 40 έως 50 λεπτά. Οι ποσότητες που υπάρχουν κυκλοφορούν στις λαϊκές αγορές, ενώ είναι λίγες οι ποσότητες που πηγαίνουν στην κεντρική λαχαναγορά».

Όσον αφορά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καλλιέργειες, ο κ. Τσιάμης εστιάζει κυρίως στην έλλειψη νερού. «Δυστυχώς, δεν υπάρχουν υποδομές, με αποτέλεσμα να έχουν αδρανοποιηθεί πάρα πολλές γεωτρήσεις. Ακόμα και το παλυδιαφημισμένο έργο της λίμνης Τάκα δεν διαθέτει υποδομή. Έτσι, φέτος, η λίμνη έμεινε ξερή και δεν βοήθησε καθόλου, αφού δεν υπήρχαν οι υποδομές που θα συγκρατήσουν τα όποια νερά του χειμώνα. Μέσα από τέτοιες διαδρομές, η καλλιέργεια των μήλων θεωρείται δεδομένο ότι δεν θα πάει μακριά», προειδοποιεί.

Τέλος, αναφερόμενος στην ποικιλία Fuji, δηλώνει ότι «σίγουρα είναι η μεγαλύτερη σε έκταση καλλιέργεια. Τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα σε ό,τι αφορά τις αναμενόμενες ποσότητες και αυτό θα φανεί στις 15 Σεπτέμβρη, όταν θα αρχίσει η συγκομιδή. Βέβαια, οι ανάγκες για άρδευση από εδώ και μέχρι το τέλος Σεπτέμβρη θα είναι πολύ αυξημένες και υπάρχει το ερώτημα ποιοι θα καταφέρουν να βγάλουν την παραγωγή τους μέχρι το τέλος με τον σωστό τρόπο».

Χαμόγελα μετά από χρόνια για τους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς

Ικανοποίηση επικρατεί στις τάξεις των Θεσσαλών μηλοπαραγωγών της Αγιάς Λάρισας μετά την ολοκλήρωση της συγκομιδής στην ποικιλία Gala των πράσινων μήλων, καθώς η παραγωγή είναι ικανοποιητική και αντίστοιχες είναι και οι πρώτες τιμές που δίνει η αγορά. Mετά από πολλά χρόνια, η φετινή χρονιά εξελίχθηκε ομαλά από πλευράς καιρικών συνθηκών. Δεν είχαμε ιδιαίτερα προβλήματα, ενώ τα μελτέμια που κυριάρχησαν το καλοκαίρι βοήθησαν και στην ποιότητα της παραγωγής.

Ουσιαστικά, οι παραγωγοί έλαβαν μια τονωτική ένεση μετά από αρκετά έτη, σταματώντας έτσι μια τάση εγκατάλειψης της παραγωγής, αφού οι προηγούμενες χρονιές ήταν κάκιστες από κάθε άποψη. Ενδεικτικά, μία μέση στρεμματική απόδοση κυμαίνεται γύρω στους τρεις τόνους το στρέμμα, τουλάχιστον στην ποικιλία Gala.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνεταιρισμού «Κίσσαβος», Γιώργο Ζέικο, «η φετινή χρονιά είναι καλή, τόσο εμπορικά, όσο και ποσοτικά-ποιοτικά. Η συγκομιδή ξεκίνησε με την ποικιλία Gala και αυτές τις ημέρες συνεχίζεται με τις κόκκινες ποικιλίες, κυρίως στα νεόφυτα περιβόλια. O χρωματισμός είναι ικανοποιητικός. Ελπίζουμε τις επόμενες ημέρες ο καιρός να μας επιτρέψει να συγκομίσουμε χωρίς προβλήματα, έτσι ώστε να ανακάμψουμε μετά από πολλά χρόνια. Οι τιμές παραγωγού είναι διπλάσιες από τα προηγούμενα χρόνια, κυμαίνονται περίπου στα 50-70 λεπτά και σίγουρα θα αποφέρουν ένα μικρό κέρδος στον μηλοπαραγωγό, ανακουφίζοντάς τον ενόψει του χειμώνα.

Η αγορά, με αφορμή τις κακές εμπειρίες του παρελθόντος, εμφανίζεται συγκρατημένη ως προς τις παραγγελίες. «Η προμήθεια γίνεται τμηματικά, ωστόσο, ως συνεταιρισμός έχουμε επαρκείς αποθηκευτικούς χώρους. Γενικά, υπάρχει μια συνεχής, σταθερή πορεία στις παραγγελίες. Προσπαθούμε να διώξουμε γρήγορα τα Gala που δεν είναι διατηρήσιμο μήλο (σ.σ. ωριμάζει γρήγορα)», εξηγεί ο κ. Ζέικος.

Καλή η εικόνα για τις πρώιμες ποικιλίες της Ελασσόνας

Συγκρατημένα αισιόδοξος για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο εμφανίζεται ο Νίκος Νταλίπης από τη Φαρμάκη Ελασσόνας. Όπως υποστηρίζει, η μέχρι τώρα συλλογή της ποικιλίας Gala, η οποία έχει ολοκληρωθεί, δείχνει θετικά αποτελέσματα, με τις αποδόσεις των δέντρων να κινούνται σε ικανοποιητικά επίπεδα.

Σημαντικό ρόλο, όπως σημειώνει, έπαιξε η περιοχή και οι ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες της, οι οποίες επηρέασαν τόσο τις τελικές αποδόσεις όσο και την ποιότητα των καρπών. Παράλληλα, αναφέρει ότι σε περίπου έναν μήνα αναμένεται να ξεκινήσει και η συγκομιδή των υπόλοιπων ποικιλιών, οι οποίες αυτήν τη στιγμή παρουσιάζουν καλή εικόνα στα δέντρα. Τον προβληματίζει, ωστόσο, το ζήτημα της προστασίας των δέντρων και των καρπών από τις καιρικές μεταβολές και, κυρίως, από τη χαλαζόπτωση. Όπως τονίζει, η πολιτεία θα πρέπει να δει με διαφορετική οπτική το θέμα της καρποφορίας σε συνδυασμό με την προστασία από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. «Τα αντιχαλαζικά συστήματα είναι για εμάς ζωτικής σημασίας, αλλά το υψηλό κόστος εγκατάστασης μάς προβληματίζει ιδιαίτερα», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Αναφερόμενος στο ζήτημα της συλλογής και των τιμών, υπογραμμίζει ότι για την τρέχουσα περίοδο αυτές κυμαίνονται στα 60-70 λεπτά το κιλό. Ωστόσο, το μεγαλύτερο εμπόδιο παραμένει η δυσκολία εξεύρεσης εργατικών χεριών, που είναι απολύτως αναγκαία αυτή την εποχή.

Κλείνοντας, δίνει ιδιαίτερη έμφαση και στο ζήτημα του νερού, το οποίο χαρακτηρίζει θεμελιώδες για το σύνολο των παραγωγών της περιοχής. Όπως εξηγεί, η διαχείριση του νερού βασίζεται σε μικρά χωμάτινα φράγματα, τα οποία όμως θα πρέπει να αυξηθούν και να βελτιωθούν. «Για εμάς, το ζήτημα του νερού είναι το σημαντικότερο. Από αυτό θα εξαρτηθεί και η μελλοντική επέκταση των καλλιεργειών στην περιοχή μας. Κυρίως, όμως, σε περιόδους έντονων βροχοπτώσεων και πλημμυρών, τα φράγματα μπορούν να αποτελέσουν αναχώματα συγκράτησης του νερού, ώστε να μην πλημμυρίζει ο κάμπος της Θεσσαλίας, όπως συνέβη με τη θεομηνία Daniel», καταλήγει.