Γύρισε τούμπα η αγορά στο σκληρό σιτάρι

των Γιάννη Τσατσάκη, Γιώργου Ρούστα

Μορφή χιονοστιβάδας έχουν τα τελευταία 24ωρα οι εξελίξεις στην αγορά του σκληρού σιταριού, καθώς τα δεδομένα αλλάζουν σχεδόν κάθε ώρα σκορπώντας, μετά από καιρό, χαμόγελα στις τάξεις των παραγωγών.

Η άνοδος 50 ευρώ/τόνο για τις πρώτες δύο ποιοτικές κατηγορίες και 30 ευρώ/τόνο για την τρίτη που καταγράφηκε στη νέα λίστα της Φότζια είναι ενδεικτική της μεταστροφής του κλίματος, η οποία αποτυπώθηκε άμεσα και στην ελληνική αγορά με την αναπροσαρμογή των τιμών που μόλις λίγες ώρες πριν είχε συμφωνήσει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Πλατυκάμπου με την Αφοί Μπαλούκα.

Σε μια πρώτη ανάγνωση, ο τελευταίος διαγωνισμός της Τυνησίας όπου, όπως έγραψε στο προηγούμενο φύλλο η «ΥΧ», η μέση τιμή διαμορφώθηκε περί τα 36 ευρώ/τόνο πάνω από τον προηγούμενο του Μαΐου, μοιάζει να άναψε το φιτίλι.

Στην ουσία, όμως, κινητήριος δύναμη της ανόδου είναι η αδυναμία των μύλων σε Ιταλία και Ελλάδα να εξασφαλίσουν τις ποιότητες που επιθυμούν, αφού οι σοδειές αμφότερων των χωρών έχουν υποβαθμιστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα φετινά τερτίπια του καιρού. Αυτό σημαίνει ότι τα λιγοστά και δυσεύρετα «ελεύθερα» ποιοτικά σιτάρια θα πληρωθούν αδρά, με την τιμή τους, σύμφωνα με έμπειρα στελέχη της αγοράς, να προσεγγίζει πλέον εκείνη των συμβολαιακών.

Το «κύμα» όμως συμπαρασύρει και τις χαμηλότερες ποιότητες, για τις οποίες τα 23-24 λεπτά που ήταν υπό συζήτηση πριν από λίγες εβδομάδες ανήκουν, όπως όλα δείχνουν, στο παρελθόν.

Το σκηνικό σιγοντάρουν και οι αυξημένες τιμές του καναδέζικου σκληρού σιταριού, που πλέον δεν μοιάζει εξίσου προσιτό, έστω κι αν για αρκετά εργοστάσια η επιλογή του φαντάζει μονόδρομος, προκειμένου να «διορθωθούν» οι ποιότητες του ευρωπαϊκού.

Άλμα στη Φότζια

Από νωρίς το πρωί της Τετάρτης 12 Ιουλίου υπήρχε έντονη φημολογία στην αγορά ότι η Φότζια θα «γράψει» σημαντική άνοδο. Ήταν άλλωστε διάχυτη η αίσθηση ότι η βασική αγορά του ιταλικού Νότου «χρωστούσε» κάτι από την προηγούμενη εβδομάδα καθώς, λόγω timing, δεν είχαν προλάβει να αποτυπωθούν εκεί τα αποτελέσματα της Τυνησίας. Το ενδιαφέρον μάλιστα είναι ότι στην προοπτική αυτή δεν ήταν αντίθετο, κάθε άλλο μάλιστα, το «στρατόπεδο» των μυλωνάδων.

Οι φήμες επιβεβαιώθηκαν, καθώς στη λίστα που δημοσιεύθηκε λίγες ώρες αργότερα η τιμή (αποθήκης επί αυτοκινήτου) για την πρώτη ποιοτική κατηγορία (ελάχιστο ειδικό βάρος 78 kg/hl, υαλώδη 70%, πρωτεΐνη 12%) διαμορφώθηκε στα 380-385 ευρώ/τόνο (από 330-335 ευρώ/τόνο μια εβδομάδα νωρίτερα) και για τη δεύτερη κατηγορία (ειδικό βάρος 76 kg/hl, υαλώδη 50%, πρωτεΐνη 11%) στα 370-375 ευρώ/τόνο (από 320-325 ευρώ/τόνο).

Έως 15 ευρώ πάνω η εξαγωγή

Στην τρίτη ποιοτική κατηγορία (ειδικό βάρος 74 kg/hl, υαλώδη 30%, πρωτεΐνη 10,5%) οι τιμές ήταν επίσης ανεβασμένες, αλλά κατά 30 ευρώ, με αποτέλεσμα να ανέρχονται πλέον σε 335-340 ευρώ/τόνο (από 305-310 ευρώ/τόνο).

Σε αυτή την κατηγορία «κουμπώνει» και η μεγάλη μάζα των εγχώριων ποσοτήτων που κατευθύνεται στην εξαγωγή, για την οποία πλέον τα νέα δεδομένα δικαιολογούν μια τιμή της τάξης των 300 ευρώ/τόνο FOB έναντι των 285-290 ευρώ/τόνο FOB που δίνονταν μέχρι πρόσφατα. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, στο πεδίο της εξαγωγής μέχρι στιγμής έχουν συμβολαιοποιηθεί περίπου 165.000 τόνοι ελληνικού σκληρού σιταριού με μια μέση τιμή της τάξης των 290 ευρώ/τόνο κι ένα μεγάλο μέρος αυτών έχει ήδη εκτελεσθεί.

Στη συντριπτική τους πλειονότητα πρόκειται για σιτάρια που έχουν παραδοθεί από τους αγρότες με ανοιχτή τιμή, κάτι που εκ των πραγμάτων αφήνει εκτεθειμένους αρκετούς εμπόρους που, όταν έκλεισαν τις εν λόγω δουλειές, είχαν κατά νου για αυτές τις ποιότητες τιμές της τάξης των 23-24 λεπτών στον παραγωγό.

Για ελληνικά σιτάρια που προσεγγίζουν τη δεύτερη κατηγορία της Φότζια υπήρξε το προηγούμενο διάστημα ενδιαφέρον από την Ιταλία στα 320 ευρώ/τόνο FOB, ωστόσο δεν βρέθηκαν πωλητές, καθώς υπήρχε αβεβαιότητα για το αν θα «βγουν» οι προβλεπόμενες ποιότητες. Για τα λιγοστά εγχώρια ποιοτικά σιτάρια τα οποία, σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς που μετέφερε και στο προηγούμενο φύλλο η «ΥΧ», δεν ξεπερνούν το 10% της φετινής σοδειάς, όλα δείχνουν ότι θα δοθεί μάχη μεταξύ των μύλων και των συνεργαζόμενων με αυτούς εμπορικών «μαγαζιών», με τις τιμές τους πλέον να «τριανταρίζουν», κλείνοντας την ψαλίδα με τα συμβολαιακά τα οποία, όπως είναι γνωστό κι εφόσον πληρούν τις ποιοτικές προδιαγραφές, πληρώνονται μίνιμουμ 35 λεπτά/κιλό.

Στο μοτίβο της Φότζια κινήθηκε την Πέμπτη και η Μπολόνια, με την πρώτη ποιοτική κατηγορία να «κερδίζει» 25 ευρώ/τόνο και τις υπόλοιπες 12 ευρώ/τόνο.

Στα 32 λεπτά το ντηλ Πλατυκάμπου-Μπαλούκα

Χαρακτηριστική των νέων συσχετισμών αλλά και του… εύφλεκτου κλίματος που έχει διαμορφωθεί στην ελληνική αγορά είναι και η συμφωνία (η πρώτη σε επίπεδο συνεταιρισμών στον θεσσαλικό κάμπο) του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πλατυκάμπου με τον εμπορικό οίκο Αφοί Μπαλούκα. Αρχικά, όπως γνωστοποιήθηκε την Τετάρτη, το ντηλ προέβλεπε για το σκληρό σιτάρι τιμή 29 λεπτών/κιλό στον συνεταιρισμό και 27 λεπτών στον παραγωγό. Μετά τα «μαντάτα» της Φότζια, ωστόσο, η τιμή αναπροσαρμόστηκε στα 32 λεπτά/κιλό στον συνεταιρισμό και στα 29 λεπτά σε επίπεδο παραγωγού. Όπως δηλώνει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του συνεταιρισμού, Γιάννης Κουκούτσης, «βλέποντας την άνοδο της τιμής στην αγορά και κατανοώντας την ανάγκη του παραγωγού να καλύψει το αυξημένο κόστος καλλιέργειας, προχωρήσαμε σε αναπροσαρμογή της αρχικής συμφωνίας μας με τον κ. Μπαλούκα.

Πρόκειται για μια εξέλιξη που τιμά τον έμπορο και πιστοποιεί, με τον καλύτερο τρόπο, ότι ο συνεταιρισμός παρακολουθεί καθημερινά τις εξελίξεις, αφουγκράζεται τη φωνή και την αγωνία των παραγωγών και παλεύει για τα συμφέροντά τους. Θεωρώ ότι με τη συμφωνία μας καταφέραμε να ξυπνήσουμε μια αγορά που μέχρι πρότινος ήταν νωχελική».

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η συμφωνία αφορά το σύνολο της αποθηκευμένης ποσότητας σκληρού σιταριού, περίπου 5.000 τόνους, δίχως διαχωρισμό ποιότητας (προβροχικά-μεταβροχικά). Παράλληλα, στον ίδιο εμπορικό οίκο πουλήθηκαν 2.000 τόνοι κριθαριού (επίσης χωρίς διαχωρισμό ποιότητας) με τιμή 17 λεπτών/κιλό στον συνεταιρισμό και 16 λεπτών στον παραγωγό.

Στα 470 δολάρια φτάνει το καναδέζικο

Την ανοδική τάση των τιμών υποστηρίζουν, όπως προαναφέρθηκε, και οι αυξημένες τιμές του καναδέζικου σκληρού σιταριού, για το οποίο η τιμή εξαγωγής διαμορφώνεται αυτό το διάστημα στα 425 δολ/τόνο FOB, που «μεταφράζονται» σε 470 δολ/τόνο CIF στην Ιταλία ή, με τη σημερινή ισοτιμία, σε 420 ευρώ/τόνο.

Μέσα στις επόμενες δύο-τρεις εβδομάδες αναμένεται να σχηματοποιηθεί και μια πιο καθαρή εικόνα για τη σοδειά της βορειοαμερικανικής χώρας. Επί του παρόντος, η ξηρασία που επικρατεί σε αρκετές παραγωγικές ζώνες έχει ρίξει τον πήχη των προσδοκιών σε ό,τι αφορά στις αποδόσεις με αποτέλεσμα οι τελευταίες εκτιμήσεις να τοποθετούν τη νέα σοδειά στους 5,6 εκατ. τόνους, όσο δηλαδή και η περσινή.

Tιμή σκληρού σιταριού στη Φότζια*

*Στην αποθήκη εμπόρου (ευρώ/τόνο)

**Για ειδικά βάρη από 71 έως 74 kg/hl, η τιμή μειώνεται κατά 5 ευρώ/τόνο,
ενώ για ειδικά βάρη κάτω των 71 kg/hl η μείωση τιμής ανέρχεται σε 10 ευρώ/τόνο