Ιβ Μαντρέ: «Το περιβάλλον και η οικονομική κερδοφορία των αγροτών πρέπει να συμβαδίζουν»

Η «ΥΧ» μίλησε με τον διακεκριμένο αγρονόμο-οικονομολόγο Ιβ Μαντρέ, πρόεδρο και συνιδρυτή της δεξαμενής σκέψης Farm Europe, ο οποίος ανέλυσε το τι πήγε στραβά στις διαπραγματεύσεις του Μαΐου και ποιες είναι οι εξελίξεις που θα πρέπει να αναμένουμε μέσα στον Ιούνιο.
Ήταν τόσο μεγάλες οι πραγματικές διαφορές μεταξύ των διαπραγματευομένων, ώστε να μην μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία;

Η υπό συζήτηση αρχική πρόταση της Κομισιόν για την ΚΑΠ έχει ορισμένα πλεονεκτήματα, αλλά και ορισμένες αδυναμίες, οι οποίες δικαιολογούν μεγάλο μέρος των σημερινών εμποδίων. Πώς μπορούμε να ξεχάσουμε ότι πολλές από τις βασικές παραμέτρους της πράσινης αρχιτεκτονικής ήταν απλά μια κενή σελίδα στην αρχική πρόταση;

Ασυνήθιστα, εναποτίθεται στους ίδιους τους συννομοθέτες να καθορίσουν τους βασικούς προσανατολισμούς, να ανοικοδομήσουν τη βάση της περιβαλλοντικής βάσης της ΚΑΠ μέσω της παραμετροποίησης των καλών αγροπεριβαλλοντικών πρακτικών, που απαιτούνται από τους αγρότες και να δώσουν συνέπεια στα οικολογικά συστήματα, που ήταν αρχικά ένα άδειο πεδίο.

Επιπλέον, οι υπουργοί δεν μπορούν να μένουν σε κατάσταση αβεβαιότητας σχετικά με τις παραμέτρους που επηρεάζουν ολόκληρα πεδία του πρωτογενούς τους τομέα. Η ΚΑΠ απαιτεί πολιτικές αποφάσεις. Η διατύπωση τέτοιων αποφάσεων κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, όταν τα θεσμικά όργανα που κατέχουν το αποκλειστικό δικαίωμα πρωτοβουλίας δεν τις προετοιμάζουν επαρκώς, φυσικά δεν είναι μια εύκολη διαδικασία.

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες επιμέρους διαφωνίες μεταξύ των τριών θεσμών που οδήγησαν σε αποτυχία τις διαπραγματεύσεις;

Αυτήν τη στιγμή, οι διαπραγματεύσεις περιστρέφονται γύρω από έναν πολύ περιορισμένο αριθμό σημείων που ενσωματώνουν τον τρόπο διαμόρφωσης της Πράσινης Συμφωνίας: Τα πρότυπα της ΕΕ για την καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση της γης «GAEC 8» (εναλλαγή καλλιεργειών) και «9» (διατήρηση μη παραγωγικών χαρακτηριστικών και περιοχών), τα μέσα που διατίθενται για τα οικολογικά προγράμματα, την ικανότητα επένδυσης στην οικονομική και οικολογική μετάβαση των εκμεταλλεύσεων μέσω δημοσιονομικής διάθεσης μέρους του δεύτερου πυλώνα, εγγυήσεις σχετικά με τον σεβασμό των κοινωνικών δικαιωμάτων και τα μέσα που διατίθενται για τον κίνδυνο και τη διαχείριση κρίσεων.

Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την εσωτερική και εξωτερική σύγκλιση των άμεσων ενισχύσεων, θα πρέπει να είναι εφικτά για τα κράτη-μέλη, δεδομένου του σωρευτικού αντικτύπου των περικοπών του προϋπολογισμού και των δημοσιονομικών ανακατανομών που σχετίζονται με τη νέα ΚΑΠ.

Τι θα πρέπει να περιμένουμε έως τα τέλη Ιουνίου;

Αυτό είναι κυρίως ζήτημα της διαμόρφωσης της Πράσινης Συμφωνίας σε συγκεκριμένες δράσεις, δηλαδή της μετάφρασης των στόχων της σε συγκεκριμένες επιλογές. Αυτό το έργο επαφίεται στους υπευθύνους λήψης αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, που πρέπει να δουλέψουν σκληρά «πίσω από τις κουρτίνες». Δεν υπάρχει χρόνος για κωλυσιεργία. Είναι πλέον καιρός να φτάσουμε σε έναν συμβιβασμό που θα είναι χρήσιμος για όλους τους αγρότες και τους Ευρωπαίους πολίτες.

Κάθε κράτος-μέλος πρέπει να μπει σε μια πορεία προόδου και όχι να αντιμετωπίσει μη ρεαλιστικούς στόχους που θα οδηγήσουν την ΚΑΠ σε αδιέξοδο. Διότι, στο τέλος, ένα τέτοιο σενάριο θα επαληθεύσει όσους ζητούν πλήρη αποσύνθεση της ΚΑΠ, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα μέχρι τώρα επιτεύγματα.

Το περιβάλλον και η οικονομική κερδοφορία πρέπει να συμβαδίζουν. Αμφότερα μπορούν να συνυπάρχουν μέσω επενδύσεων και καινοτομιών που θα επιτρέψουν τον μετασχηματισμό των συστημάτων παραγωγής. Βέβαια, στο σημείο που βρισκόμαστε, ορισμένοι συμβιβασμοί φαίνεται να θυσιάζουν την οικονομική βιωσιμότητα για τους περιβαλλοντικούς στόχους. Ωστόσο, η φτωχοποίηση του αγροτικού κόσμου δεν θα βοηθήσει το περιβάλλον. Τουναντίον.

Εν κατακλείδι, η Πράσινη Συμφωνία θα πρέπει να αποδείξει μέσω της ΚΑΠ ότι μπορεί να θέσει τα θεμέλια για την οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα.