Καινοτόμα τρόφιμα στην Ελλάδα με τη συμβολή της αγροδιατροφικής εκπαίδευσης

Ιδιαίτερα καινοτόμα και λειτουργικά τρόφιμα που αξιοποιούν ποιοτικές πρώτες ύλες είναι το αποτέλεσμα της συνεχούς εκπαίδευσης που προσφέρεται από τα ελληνικά πανεπιστήμια στον τομέα της αγροδιατροφής. Με αφορμή τον διαγωνισμό Ecotrophelia 2022, που διοργανώνεται από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων – ΣΕΒΤ, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης προχώρησαν στη δημιουργία τέτοιου είδους προϊόντων, καταλαμβάνοντας αντίστοιχες διακρίσεις.

My Vefir
Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Η σειρά προϊόντων δημιουργήθηκε από την ομάδα φοιτητών Μαναού Γιαννούση Αλκυόνη-Μαρία, Φρουζάκη Ναταλία-Ελευθερία, Κανάκογλου Χρυσούλα, Κόλλια Αιμιλία, Κωσταρά Σταυρούλα, Λαθουράκη Γεωργία, Λιάπη Αλέξανδρο, Ντέντα Τζέσικα, Παντελή Βασιλική, Ζαχαριουδάκη Σμαράγδα. Η όλη προσπάθεια συντονίστηκε από τον επιβλέποντα-συντονιστή καθηγητή Αναγνώστη Αργυρίου και συνεπιβλέποντα τον αν. καθηγητή Αντώνιο Κουτελιδάκη, καθώς και με την υποστήριξη από τους υπ. διδάκτορες, Σπύρο Δίδο και Πανωραία Μπουσδούνη, και τους μεταπτυχιακούς φοιτητές Ιωάννα Μπουζούκα και Νικολέτα Καβανόζη

Ακολουθώντας τις σύγχρονες τάσεις διατροφής, αλλά και τα σύγχρονα πρότυπα στην παραγωγική διαδικασία το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Πανεπιστημίου Αιγαίου δημιούργησε τη σειρά ροφημάτων My VeFir, που κατάφερε να κερδίσει το 2ο βραβείο. «Ένα προϊόν απευθυνόμενο σε καταναλωτές Vegan, χωρίς λακτόζη και γλουτένη, παραγόμενο από ελληνικές πρώτες ύλες.

Η βασική ιδέα προήλθε έπειτα από έρευνα αγοράς, συνεντεύξεις με την εταιρεία Φάρμα Κουκάκη και φυσικά ομαδική συζήτηση και συνεργασία των φοιτητών της ομάδας», αναφέρει στην «ΥΧ» ο καθηγητής και επιβλέπων-συντονιστής της ομάδας, Αναγνώστης Αργυρίου.

Όπως εξηγεί, «η σειρά των τριών προϊόντων My VeFir έχει σχεδιαστεί ώστε το καθένα να ικανοποιεί τις γευστικές και διατροφικές ανάγκες διαφορετικών ομάδων καταναλωτών. Αυτές των παιδιών, των ενηλίκων και των ηλικιωμένων. Επιπλέον, έχει αναπτυχθεί, για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε ένα τέτοιο προϊόν, ένα ψηφιακό σύστημα βασισμένο σε τεχνολογία block-chain, όπου καταγράφεται η παραγωγική διαδικασία, η διατροφική αξία και η εφοδιαστική αλυσίδα από τις πρώτες ύλες μέχρι το ράφι, με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η πλήρης ιχνηλασιμότητα του προϊόντος».

Ο ρόλος της εκπαίδευσης

Όσον αφορά τη συμβολή της γνώσης που παρέχει το πανεπιστήμιο, ο κ. Αργυρίου επισημαίνει ότι «στο συγκεκριμένο τμήμα εκπαιδεύονται με ένα σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών και εργαστηριακών υποδομών οι μελλοντικοί επιστήμονες των τροφίμων και της διατροφής. Έμφαση κατά την εκπαίδευσή τους δίνεται, μεταξύ άλλων, στη δημιουργία νέων καινοτόμων προϊόντων τροφίμων με υψηλή διατροφική αξία».

Στα επόμενα βήματα της ομάδας βρίσκονται η συνέχιση της προσπάθειας για να μπει στην αγορά η σειρά My Vefir, αλλά και η δημιουργία νέων προϊόντων.

Η σειρά προϊόντων δημιουργήθηκε από την ομάδα φοιτητών Μαναού Γιαννούση Αλκυόνη-Μαρία, Φρουζάκη Ναταλία-Ελευθερία, Κανάκογλου Χρυσούλα, Κόλλια Αιμιλία, Κωσταρά Σταυρούλα, Λαθουράκη Γεωργία, Λιάπη Αλέξανδρο, Ντέντα Τζέσικα, Παντελή Βασιλική, Ζαχαριουδάκη Σμαράγδα. Η όλη προσπάθεια συντονίστηκε από τον επιβλέποντα-συντονιστή καθηγητή Αναγνώστη Αργυρίου και συνεπιβλέποντα τον αν. καθηγητή Αντώνιο Κουτελιδάκη, καθώς και με την υποστήριξη από τους υπ. διδάκτορες, Σπύρο Δίδο και Πανωραία Μπουσδούνη, και τους μεταπτυχιακούς φοιτητές Ιωάννα Μπουζούκα και Νικολέτα Καβανόζη.

Bit-Eat
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Το προϊόν ΒΙΤ-Εat αναπτύχθηκε από τις φοιτήτριες και τους φοιτητές Καλογεράκη Αικατερίνη (Team manager), Tζιάστα Γεωργία, Ξαγοραράκη Ειρήνη, Αποστολίδου Δήμητρα-Χριστίνα, Γεωργίου Βασιλεία, Γουζέλη Απόστολο, Δελιαλή Ιωάννα, Παπαδημητρίου Γεωργία, Νούλη Κυρανά υπό την επίβλεψη του λέκτορα Θεοφάνη Γεωργόπουλου και της επίκουρης καθηγήτριας Ελένης Γώγου, του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Κρόκος Κοζάνης, ρεβίθι, φάβα, τσάι του βουνού, μέλι, φράουλα, λαχανίδα, ντομάτα και καρότο είναι οι πρώτες ύλες που συνθέτουν το προϊόν ΒIT-Eat, που δημιουργήθηκε από το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και κατέκτησε το 3ο βραβείο στον διαγωνισμό. Όπως εξηγεί στην «ΥΧ», ο Θεοφάνης Γεωργόπουλος, λέκτορας Εφαρμογών, «το ΒIT-Eat περιλαμβάνεται στην κατηγορία των ‘‘Ready to Eat’’ προϊόντων και αποτελεί μία σειρά τριών καινοτόμων προϊόντων, τα οποία αποτελούν γευστική πρόταση για το πρωινό, το μεσημεριανό και το βραδινό γεύμα. Πρόκειται για ένα πολύ γευστικό και καινοτόμο παξιμάδι, χωρίς πρόσθετα και περιέχει συστατικά από την ελληνική γη.

Η ανάπτυξη του ΒIT-Eat ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2022 με συνεχείς εργαστηριακές δοκιμές στο Εργαστήριο Σιτηρών του Τμήματος και το τελικό προϊόν παράχθηκε στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Ε.Ι. Παπαδόπουλος Α.Ε. Βιομηχανία Μπισκότων & Ειδών Διατροφής. Τα τεχνολογικά στοιχεία καινοτομίας του BIT-Eat βασίζονται στη δίχρωμη ζύμη στην οποία περιέχονται συστατικά υψηλής διατροφικής αξίας ελληνικής προέλευσης, αξιοποιώντας υποπροϊόντα των βιομηχανιών τροφίμων. Ο συνδυασμός των τεσσάρων διαφορετικών αλεύρων δημητριακών (σίτου, βρώμης, σίκαλης, κριθαριού) και της ινουλίνης εμπλουτίζουν το προϊόν με μεγάλη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Παράλληλα, η πρωτεϊνική πηγή του προϊόντος βασίζεται και στα άλευρα ρεβιθιού και φάβας».

Ο ρόλος της εκπαίδευσης

«Βασικός στόχος στο τμήμα είναι η κατάλληλη εκπαίδευση των φοιτητών στο πλαίσιο του προγράμματος σπουδών, ώστε να αναπτύξουν ένα καινοτόμο και λειτουργικό τρόφιμο. Το τμήμα παρέχει τις κατάλληλες γνώσεις και εφόδια, ώστε να αναπτυχθούν με ομαδικότητα και κριτική σκέψη καινοτόμα προϊόντα, όπως είναι το ΒΙΤ-Εat», επισημαίνει ο κ. Γεωργόπουλος. Σχετικά με τα επόμενα σχέδια, το προϊόν ΒΙΤ-Εat θα παρουσιαστεί στο περίπτερο του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη ΔΕΘ (10-18 Σεπτεμβρίου 2022) και στην Εμποροβιοτεχνική Έκθεση της Καρδίτσας (7-9 Οκτωβρίου 2022).

Φanies
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Tα μέλη της ομάδας: Αδάμου Αγγελική, Χρηστακάκη Κερασούλα, Τσέτα Κυριακή, σοχατζίδη Άρτεμις, Τζαμπαζίδου Σωτηρία, Supervisor: Βαρελτζής Πάτροκλος.

Με πρώτη ύλη την κόκκινη φακή το προϊόν Φanies του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έλαβε το βραβείο για την «Καλύτερη Παρουσίαση». Όπως εξηγεί, ο Πάτροκλος Βαρελτζής, επίκουρος καθηγητής, «το Φanies είναι ένα γλυκό σνακ τύπου brownies, χορτοφαγικό, πλούσιο σε φυτική πρωτεΐνη κόκκινης φακής και με φυσικά σάκχαρα (Φακή + brownies = Φαnies). Η ιδέα ξεκίνησε στο πλαίσιο εθελοντικής εξαμηνιαίας εργασίας για το μάθημα κορμού «Μηχανική Τροφίμων». Το γεγονός ότι βασικό συστατικό και πηγή πρωτεϊνών είναι η κόκκινη φακή, καθώς και το γεγονός ότι δεν κυκλοφορεί παρόμοιο προϊόν στην αγορά είναι όλα αυτά τα στοιχεία που καθιστούν το προϊόν καινοτομία για τη βιομηχανία τροφίμων».

Ο ρόλος της εκπαίδευσης

Μέσα από τα μαθήματα του προγράμματος σπουδών του τμήματος, εξηγεί ο ίδιος «οι φοιτητές αποκτούν τις βασικές γνώσεις στη χημεία τροφίμων, στο σχεδιασμό διεργασιών επεξεργασίας τροφίμων, καθώς και στην τεχνο-οικονομική ανάλυση βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Μέσα από το ευρύτερο πλαίσιο σπουδών καλλιεργείται, επίσης, η αναλυτική σκέψη και η out of the box προσέγγιση προβλημάτων». Στα επόμενα βήματα της ομάδας, συμπεριλαμβάνονται η συστηματική μελέτη και προσδιορισμός της διάρκειας ζωής του προϊόντος, ώστε να αποφευχθεί η χρήση συντηρητικών, αλλά και η συνεργασία με συγκεκριμένες βιομηχανίες, ώστε να μελετηθεί το ενδεχόμενο το προϊόν όντως να γίνει εμπορικό και να το βρίσκει ο καταναλωτής στα ράφια των καταστημάτων διατροφής.