Καλπασμός στις διεθνείς αγορές, σε εγρήγορση ο κλάδος για τις εξελίξεις

Τέσσερις µεγάλοι παίκτες της βιοµηχανίας µιλούν στην «ΥΧ»

των Αντώνη Ανδρονικάκη, Γιάννη Τσατσάκη

Τη στιγμή που κτηνοτρόφοι, τυροκομεία και κοινή γνώμη περιμένουν με κομμένη την ανάσα το τελικό πόρισμα του ΥΠΑΑΤ για τη γνωστή υπό διερεύνηση υπόθεση νοθείας, η φέτα «καλπάζει» στις διεθνείς αγορές, καταρρίπτοντας τα ρεκόρ, ισχυροποιώντας το θετικό αγροδιατροφικό ισοζύγιο της χώρας και δημιουργώντας προϋποθέσεις υγιούς ανταγωνισμού και βιώσιμων τιμών στους παραγωγούς.

Την ιδιαίτερα θετική πορεία της φέτας στις διεθνείς αγορές παρουσιάζουν στην «ΥΧ» ορισμένες εκ των σημαντικότερων γαλακτοκομικών και τυροκομικών επιχειρήσεων της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, τα «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΑ» (προϊόντα «ΟΛΥΜΠΟΣ»), η «ΗΠΕΙΡΟΣ», η «ΜΕΒΓΑΛ» και η Ένωση «Ελληνικά Τυροκομεία» αναδεικνύουν τη φωτεινή πλευρά του εμβληματικού αυτού προϊόντος, που θα πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού από κάθε απειλή, απ’ όπου και αν αυτή προέρχεται.

 

Οι εξαγωγικές επιδόσεις της φέτας  την τελευταία τετραετία

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, που έχουν επεξεργαστεί ο ΣΕΒΓΑΠ (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων) και η Ένωση Ελληνικών Τυροκομείων, το 2020 οι εξαγωγές φέτας έφτασαν τους 80.843 τόνους από 73.459 τόνους το 2019, σημειώνοντας αύξηση 10%. Όπως αναφέρουν, μάλιστα, στην «ΥΧ» επιχειρηματίες του κλάδου, η τάση που αποτυπώνεται στους πρώτους μήνες του 2021 δείχνει ότι η φετινή χρονιά ενδέχεται να φέρει νέο ρεκόρ εξαγόμενων ποσοτήτων.

Την ώρα, όμως, που οι όγκοι των εξαγωγών αυξάνονται ταχύτατα, η αξία τους δεν φαίνεται να ακολουθεί στους ίδιους ρυθμούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σύγκριση με το 2017, η αύξηση στις εξαχθείσες ποσότητες είναι 36% (80.843 τόνοι το 2020 έναντι 59.414 το 2017), ενώ η αύξηση στην αξία τους 25,5% (432 εκατ. ευρώ το 2020 έναντι 344,2 εκατ. ευρώ το 2017). Αυτό μαρτυρά μια μείωση της μέσης τιμής εξαγωγής, η οποία το 2020 διαμορφώθηκε σε 5,23 ευρώ/κιλό έναντι 5,80 ευρώ/κιλό τρία χρόνια πριν (2017).

Από τα διαθέσιμα στοιχεία γίνεται επίσης φανερό ότι, πλέον, πάνω από το 60% της εθνικής παραγωγής διοχετεύεται στο εξωτερικό (61,6% το 2019 και 63,5% το 2020), με τη Γερμανία να αποτελεί με διαφορά τον πλέον δημοφιλή προορισμό, απορροφώντας σχεδόν το 1/3 των εξαγωγών φέτας (26.091 τόνοι το 2019), ακολουθούμενη από το Ηνωμένο Βασίλειο (10.692 τόνοι) και την Ιταλία (9.050 τόνοι). Αυτό, όπως αναφέρουν στην «ΥΧ» πηγές του ΣΕΒΓΑΠ, σημαίνει ότι η προσοχή των εγχώριων ελεγκτικών αρχών πρέπει να είναι σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό στραμμένη στο εξωτερικό.

Όπως δηλώνει, μάλιστα, ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Χρήστος Αποστολόπουλος, στην «ΥΧ», «δεν είναι δυνατόν τα εμπορικά τμήματα όλων των πρεσβειών μας να μην ασχολούνται συστηματικά με την καταπολέμηση οποιωνδήποτε εταιρειών εμπορεύονται και διακινούν απομιμήσεις φέτας, επικοινωνώντας τα ως ‘‘ισοδύναμα’’ προϊόντα, εξαπατώντας με τον τρόπο αυτόν τους καταναλωτές. Δεν είναι δυνατόν να ανταγωνίζονται οι ελληνικές εταιρείες μεταξύ τους για μία θέση στα ράφια ξένων αλυσίδων εξωτερικού, κατεβάζοντας την τιμή στο επίπεδο του κόστους, αλλά και, όχι σπάνια, κάτω από αυτό».

Ανησυχία για επιπτώσεις της υπόθεσης που ερευνάται

Ανησυχητικές διαστάσεις, που κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει αυτήν τη στιγμή μέχρι πού μπορεί να φτάνουν, εκλαμβάνουν τα γεγονότα με τις παρτίδες φέτας που βρέθηκαν να πωλούνται στη Γερμανία, περιέχοντας αγελαδινό γάλα.

Οι πρόσφατες δηλώσεις, προερχόμενες από πηγές εντός της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας στην «ΥΧ», περί επικείμενου «συνασπισμού» ευρωπαϊκών χωρών κατά της προστασίας ΠΟΠ του ελληνικού προϊόντος στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, καταδεικνύουν έντονο προβληματισμό για τις αναταράξεις που έχουν προκληθεί στο προϊόν και στον τυροκομικό κλάδο. Προς το παρόν, ο ΕΛΓΟ-«Δήμητρα» διατηρεί διακριτική στάση, συνεχίζοντας τις έρευνες, ενώ ο ΕΦΕΤ δεν ανταποκρίθηκε στις προσπάθειες της «ΥΧ» να ενημερωθεί για τις ενέργειες του Οργανισμού.

«Ναι μεν, αλλά», από τις ελληνικές πρεσβείες σε Δανία και Γερμανία

Η «ΥΧ» επικοινώνησε την Τρίτη 6/4 με το γραφείο Εμπορικών και Οικονομικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στο Βερολίνο, όπως είχε πράξει και κατά τη γνωστοποίηση του συμβάντος, στις αρχές Μαρτίου. Όπως μας είπε ο υπεύθυνος του γραφείου, «έχουμε πληροφορηθεί από τη γερμανική επιχείρηση Trienon, που ανέδειξε το θέμα στέλνοντας δείγματα τυριού σε γερμανικά εργαστήρια, ότι ακόμα συνεχίζει να πωλείται στη Γερμανία ως φέτα προϊόν της εν λόγω επιχείρησης. Εμείς, από την πλευρά μας, έχουμε προβεί σε όλες τις προβλεπόμενες ενέργειες. Πριν από λίγες ημέρες, μας κοινοποιήθηκε έγγραφο του ΕΛΓΟ-‘‘Δήμητρα’’, που αναφέρει ότι αφαιρέθηκε η άδεια παραγωγής ΠΟΠ στην εν λόγω υπό έλεγχο επιχείρηση».

Αναφορικά με την ανησυχία για κίνηση από χώρες της ΕΕ με ανταγωνιστικά συμφέροντα στον τυροκομικό τομέα, ο ίδιος σημείωσε: «Η εν λόγω εκτίμηση έχει φτάσει μέχρι το γραφείο μας, ωστόσο, στην παρούσα φάση και εφόσον δεν υπάρχει κάποια γραπτή καταγγελία δεν υπάρχει κάτι περισσότερο να σας πω». Την ίδια στιγμή, ανώτατες πηγές από την ελληνική πρεσβεία στην Κοπεγχάγη ανέφεραν στην «ΥΧ»: «Δεν υπάρχει κάποια πληροφόρηση για το εν λόγω ερώτημά σας. Το αν ετοιμάζεται κάποια κίνηση σημαίνει ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε κάτι, αν δεν δούμε πρώτα κάποια απτή κίνηση. Πάντως, εάν η κυβέρνηση της Δανίας έχει τέτοια πρόθεση, είναι λογικό να μην επιθυμεί να μαθευτεί».

 

Πρωταγωνίστρια στις εξαγωγές  η φέτα  και το 2021

Για την εξέλιξη των εξαγωγών του προϊόντος τοποθετούνται στην «ΥΧ» κορυφαίες εξαγωγικές επιχειρήσεις φέτας και γαλακτοκομικών. Όλοι ομοφωνούν στην αδιαπραγμάτευτη συνθήκη παραγωγής φέτας σύμφωνα με τις αυστηρότερες ποιοτικές προδιαγραφές, καθώς και στην ανάγκη προστασίας του εθνικού μας προϊόντος.

Δημοσιογραφική επιμέλεια:  Αντώνης Ανδρονικάκης

Στέργιος Σούρλης,
διευθυντής Εξαγωγών «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΑ ΑΕ»

Ισχυρή αύξηση πωλήσεων (+25%) κατέγραψε η εταιρεία «Ελληνικά Γαλακτοκομεία ΑΕ» στις αγορές του εξωτερικού σε ό,τι αφορά τη «Φέτα ΠΟΠ» για το 2020. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα του 2020 έρχονται μετά τις πολύ θετικές επιδόσεις των προηγούμενων ετών (2018, 2019), κάτι που καταδεικνύει ότι η φέτα στις διεθνείς αγορές βρίσκεται σε τροχιά δυναμικής ανάπτυξης, καθώς όλο και περισσότεροι καταναλωτές αναγνωρίζουν την υψηλή διατροφική αξία και τα ιδιαίτερα γευστικά χαρακτηριστικά της.

Οι ιδιαίτερες συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην αγορά από την πανδημία και το παρατεταμένο lockdown επηρέασαν τη συμπεριφορά του καταναλωτή και τις αγοραστικές του συνήθειες, καθώς η ζήτηση ενισχύθηκε σημαντικά από τα καταστήματα λιανικής, ενώ αντίθετα μειώθηκε στην εστίαση.

Οι εκτιμήσεις για το 2021 είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες. Ήδη, από τους πρώτους τρεις μήνες του 2021, φαίνεται ότι η ζήτηση της φέτας ενισχύεται ακόμη περισσότερο, τόσο στις μεγάλες ώριμες αγορές (Γερμανία, Ιταλία, Αγγλία, Γαλλία), όπου καταγράφεται αύξηση της χρήσης της στην καθημερινή διατροφή των Ευρωπαίων καταναλωτών, όσο και στις νέες, τις λεγόμενες αναπτυσσόμενες αγορές, όπου η διείσδυσή της βελτιώνεται συνεχώς αναδεικνύοντας νέες προοπτικές. Με παρουσία πλέον σε 47 χώρες, η «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΑ ΑΕ» λειτουργεί ως αυθεντικός πρεσβευτής της ελληνικής μεσογειακής διατροφής, υιοθετώντας ένα επιχειρηματικό μοντέλο, το οποίο βασίζεται στο τρίπτυχο «εξωστρέφεια, καινοτομία, επενδύσεις» και επιτρέπει την ενδυνάμωση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες και τους καταναλωτές μας.

Αυτήν τη σχέση εμπιστοσύνης καλούμαστε να προασπίσουμε με τον καθημερινό υπεύθυνο αγώνα και την απόλυτη συμμόρφωσή μας προς τις προδιαγραφές ΠΟΠ, στοχεύοντας στη διασφάλιση της αξιοπιστίας μας και στην προστασία του εθνικού μας προϊόντος.

 

Νίκος Τάχας 
πρόεδρος «Ελληνικά Τυροκομεία»

Θετική είναι, αναμφίβολα, η εξέλιξη των ελληνικών εξαγωγών φέτας την τελευταία τετραετία, ιδιαίτερα σε όγκους παραγωγής. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Eurostat, την περίοδο 2017-2020, οι εξαγωγές εξελίχθηκαν ως εξής:

Aυτό που μπορούμε να σχολιάσουμε είναι ότι στις εξαγωγές φέτας συντελέστηκε ένα παράδοξο γεγονός. Ενώ αυξήθηκαν οι όγκοι του εξαγόμενου προϊόντος, μειώθηκε η τιμή. Βασικό αίτιο είναι η πίεση που ασκείται στην ελληνική αγορά λόγω συγκέντρωσης (τρεις αλυσίδες κατέχουν το 65% της κατανάλωσης των τροφίμων), με τα απαιτούμενα είδη εκπτώσεων και αγορών, σε συνδυασμό με το κλείσιμο ή την πώληση αλυσίδων σούπερ-μάρκετ, που ώθησε τις τυροκομικές επιχειρήσεις σε αναζήτηση εσόδων στο εξωτερικό. Ωστόσο, η φέτα παραμένει ένα προϊόν με ιδιαίτερα δυναμικές προοπτικές για τις εξαγωγές μας, που διαθέτει όλα τα φόντα για ακόμα καλύτερες επιδόσεις.

Έτος

Αξία
σε ευρώ

Ποσότητες
σε κιλά

Μέση τιμή
σε ευρώ

2017

344.248.755

59.414.325

5,80

2020

423.014.991

80.843.866

5,23

 

Νικόλαος Σκανιάς
Διευθυντής ζώνης γάλακτος «ΗΠΕΙΡΟΣ»

Το 2020 ήταν μια χρονιά που, λόγω της πανδημίας, ανέτρεψε πρωτίστως τις συνθήκες ζωής και, κατά συνέπεια, τις καταναλωτικές συνήθειες, αλλά και τις συνθήκες οικονομικής δραστηριότητας και εμπορίου διεθνώς.

Σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον, οι εξαγωγές μας αυξήθηκαν κατά 20% έναντι του 2019. Πετύχαμε, δηλαδή, διπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης από τις συνολικές εξαγωγές φέτας, βάσει των επίσημων στοιχείων της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Η αύξηση αυτή προήλθε, κυρίως, από την αύξηση των πωλήσεων των θυγατρικών μας σε Αμερική, Αυστραλία και Μεγάλη Βρετανία. Η μεγάλη πτώση του κλάδου του HORECA δεν μας επηρέασε ιδιαίτερα, καθώς η διείσδυσή μας στον χώρο αυτόν είναι σχετικά μικρή στο εξωτερικό.

Για το 2021, η ανάπτυξη των εξαγωγών μας προβλέπεται ότι θα κινηθεί στους ίδιους ρυθμούς, με δεδομένη την υποχώρηση της πανδημίας και την επαναφορά της ζωής όλων σε μια νέα κανονικότητα. Για την εταιρεία μας, η διασφάλιση υψηλής ποιότητας των προϊόντων και η τήρηση των κανόνων που η νομοθεσία επιβάλλει, ιδιαίτερα για τα προϊόντα ΠΟΠ που προάγουν την εταιρική μας ταυτότητα, αλλά και τη χώρα μας διεθνώς, είναι αδιαπραγμάτευτα.

 

Κωνσταντίνος Χατζάκος,
Αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος «ΜΕΒΓΑΛ»

Το 2020, οι εξαγωγές μας σημείωσαν διψήφια ανάπτυξη, η οποία προήλθε τόσο από το ελληνικό γιαούρτι, που συνεχίζει την ανοδική του πορεία, όσο και από τη φέτα που παρατηρείται μεταστροφή των αγοραστών και καταναλωτών σε ποιοτική επώνυμη φέτα.

Για το πρώτο τρίμηνο του 2021, οι εξαγωγές της ΜΕΒΓΑΛ καταγράφουν την ίδια θετική τάση και πιστεύουμε ότι φέτος η ανάπτυξη θα είναι μεγαλύτερη από πέρυσι. Για το 2021, υπάρχουν νέες συνεργασίες και προορισμοί για τα προϊόντα μας, που θα βοηθήσουν την ανάπτυξη και τη διείσδυσή μας σε μεγάλες αγορές, όπως αυτήν της Αυστραλίας. Για να ανταποκριθούμε, αυξήσαμε την εισκόμιση γάλακτος, επεκταθήκαμε σε νέες περιοχές στη Βόρεια και στην Κεντρική Ελλάδα, με τους παραγωγούς να μας υποδέχονται με ικανοποίηση. Παράλληλα, σχεδιάστηκε και θα ολοκληρωθεί επένδυση νέας γραμμής παραγωγής λευκών τυριών με βαρύτητα στη φέτα. Επίσης, ξεκινήσαμε την παραγωγή βιολογικής φέτας, η οποία προσδίδει υπεραξία στο προϊόν, αλλά και σε εμάς, ως τυποποιητές της. 

Ως ΜΕΒΓΑΛ, μέσω και της συμμετοχής μας στο ΔΣ της Διεπαγγελματικής Φέτας, προσπαθούμε να προασπίσουμε τα κοινά μας συμφέροντα και να προστατεύσουμε τη φέτα μας από συμβάντα αθέμιτου ανταγωνισμού ή επιθέσεις που σκοπό έχουν να βλάψουν την αξιοπιστία του προϊόντος και του τρόπου παραγωγής του. Θα βάλουμε τα δυνατά μας και ελπίζουμε να τα καταφέρουμε για το καλό όλων των Ελλήνων.