Λαϊκές Αγορές: Σφοδρές αντιδράσεις για το νέο σύστημα αδειοδότησης με προκήρυξη

«Χάνεται ο χαρακτήρας των λαϊκών» λένε οι αγρότες, αντίλογος από τους εμπόρους

Έντονες αντιδράσεις από τους εκπροσώπους των παραγωγών – πωλητών λαϊκών αγορών, αλλά και από μερίδα της αντιπολίτευσης σημειώθηκαν στη Βουλή κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για την αναμόρφωση και τον εκσυγχρονισμό του υπαίθριου εμπορίου. Στο επίκεντρο βρέθηκε η αλλαγή του καθεστώτος χορήγησης άδειας και θέσης για την πώληση προϊόντων στις λαϊκές αγορές, που πλέον προϋποθέτει τη συμμετοχή του παραγωγού σε προκήρυξη. Σημείο τριβής αποτέλεσε, επίσης, η διάταξη για πώληση τουλάχιστον του 50% της δηλωθείσας ποσότητας των παραγόμενων προϊόντων βάσει ΟΣΔΕ, που θεωρείται από τους αγρότες ανέφικτη και περιοριστική.

Οι πολέμιοι του νομοσχεδίου άσκησαν έντονη κριτική και για το γεγονός ότι σειρά βασικών ζητημάτων διευθετούνται σε μεταγενέστερο χρόνο, με Υπουργικές Αποφάσεις.

ΠΟΣΠΑΠΠΛΑ: Καταγγέλλει διανομή φυλλαδίων στους παραγωγούς για αλλαγή ιδιότητας

Παραγωγοί: «Κατάργηση του δικαιώματος της απρόσκοπτης προσέλευσης»

Αναφανδόν αντίθετοι με το νέο καθεστώς χορήγησης αδειών και θέσεων στις λαϊκές αγορές τάχθηκαν οι εκπρόσωποι των παραγωγών πωλητών λαϊκών αγορών κατά τις τοποθετήσεις τους στη Βουλή και σε δηλώσεις τους στην «ΥΧ».

Τόσο ο νομικός εκπρόσωπος της Γενικής Συνομοσπονδίας Παραγωγών Επαγγελματιών και Βιομηχανικών Ειδών Λαϊκών Αγορών Ελλάδας, Γρηγόρης Κωτσόπουλος, όσο και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Παραγωγών Λαϊκών Αγορών Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας και Θράκης, Βασίλειος Μακρίδης, σημείωσαν ότι το νέο σύστημα βάσει του οποίου ένας παραγωγός θα έχει τη δυνατότητα να πουλήσει τα προϊόντα του στη λαϊκή, μέσω προκήρυξης, είναι λανθασμένο.

Να σημειωθεί ότι στο νέο σύστημα αδειοδότησης και παραχώρησης θέσης, οι παραγωγοί πωλητές θα επιλέγονται βάσει μοριοδότησης όπου θα πριμοδοτούνται κριτήρια, όπως το νεαρό της ηλικίας, ο αριθμός τέκνων, η βαθμίδα εκπαίδευσης, το χρονικό διάστημα ανεργίας κ.ά.

Όπως δήλωσε ο κ. Κωτσόπουλος στην «ΥΧ», «σκεφθείτε ότι ο κάθε παραγωγός θα πρέπει να περιμένει πιθανότατα μια φορά τον χρόνο έναν δημόσιο υπάλληλο, μια υπηρεσία, να δημοσιεύσει μια προκήρυξη, τη στιγμή που μέχρι σήμερα πήγαινε όποτε το επιθυμούσε στον δήμο, κατέθετε τα δικαιολογητικά του και την ποσότητα που θέλει να πουλήσει». Ο κ. Μακρίδης για το ίδιο θέμα δήλωσε ότι «οι παραγωγοί θα πρέπει να προσέρχονται στη λαϊκή απρόσκοπτα και όχι να περιμένουν μια προκήρυξη».

Να σημειωθεί ότι επικράτησε ανησυχία στον αγροτικό κόσμο ότι με το νέο καθεστώς οι παραγωγοί και κάτοχοι υφιστάμενων αδειών χάνουν τη σιγουριά της θέσης τους στη λαϊκή και θα πρέπει να συμμετάσχουν στη διαδικασία της προκήρυξης. Ωστόσο, ο κυβερνητικός εισηγητής, βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης, Στράτος Σιμόπουλος, διευκρίνισε ότι οι παραγωγοί με υφιστάμενες άδειες δεν απεμπολούν κανένα δικαίωμα της θέσης τους και δεν θα συμμετέχουν στη νέα διαδικασία.

Αντιθέτως, υποστήριξε ότι όσοι παραγωγοί κατείχαν άτυπα θέσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα, με το νέο νομοσχέδιο κατοχυρώνουν τη θέση τους.

Άπιαστο το 50% της ποσότητας βάσει ΟΣΔΕ για τη χορήγηση θέσης

Ακόμη ένα σημείο στο οποίο οι παραγωγοί εκφράζουν την έντονη αντίθεσή τους είναι η πρόβλεψη ότι για τη χορήγηση θέσης στη λαϊκή θα πρέπει ο αγρότης να πουλά το 50% των προϊόντων του βάσει της δήλωσης ΟΣΔΕ.

Όπως δήλωσε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Αρκαδίας «Η Ένωση» και παραγωγός στη λαϊκή, Θανάσης Τσιοτίνας, «κάνω παραγωγή 40 τόνους μήλα Πιλαφά. Θα πρέπει να πουλάω 20 τόνους σε δύο αγορές; Ακόμα και αν τα ‘‘σκοτώσω’’ στην τιμή τους και πάλι θα είναι αδύνατον να πιάσω το 50%. Αυτό το ποσοστό είναι άπιαστο, δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση».

Από την πλευρά του, ο Γρηγόρης Κωτσόπουλος σε δηλώσεις του τόσο στη Βουλή όσο και στην «ΥΧ» τάχθηκε υπέρ μιας τροποποίησης της διάταξης, που θα μπορούσε να εφαρμοστεί ένας μέσος όρος των δηλωθεισών ποσοτήτων των τελευταίων ετών.

Όπως μας είπε, «ο νόμος θα πρέπει να προβλέπει και τις περιπτώσεις κατά τις οποίες μέσα σε μια χρονιά οι αγρότες έχασαν μεγάλο μέρος της παραγωγής τους λόγω έκτακτων ή ακραίων καταστάσεων, όπως ήταν η φετινή για τους παραγωγούς πυρηνόκαρπων και οσπρίων».

Σε αντίθετα στρατόπεδα παραγωγοί και επαγγελματίες πωλητές

Ακόμη μία διάταξη στην οποία εστιάζουν οι παραγωγοί, ζητώντας την απόσυρσή της, αφορά τη δυνατότητα που δίνεται στους παραγωγούς να μετατρέπουν την άδειά τους σε επαγγελματία πωλητή. Σύμφωνα με τους αγρότες καταστρατηγείται το υφιστάμενο καθεστώς, που προστατεύει και προωθεί αυτούς που παράγουν, ενώ δημιουργείται ο κίνδυνος οι αγορές να μετατραπούν σε αμιγώς εμπορικές.

Όπως τόνισε ο κ.Τσιοτίνας, «από εκεί που υπάρχει αναλογία 50 – 50 μεταξύ επαγγελματιών πωλητών και παραγωγών θα πάει στο 80 – 20. Εγώ διαθέτω άδεια παραγωγού στη λαϊκή. Αυτές τις μέρες, ετοιμάζομαι να συγκομίσω και τρέμω λόγω των καιρικών φαινομένων. Οι έμποροι δεν έχουν να ανησυχούν για τέτοια πράγματα, θα κοιτάξουν μόνο το κέρδος τους. Τελικά, ζημιωμένοι θα βγουν ο καταναλωτής και ο αγρότης».

Ο κ. Κωτσόπουλος θεωρεί ότι σταδιακά θα εκλείψουν οι παραγωγοί από τις λαϊκές αγορές: «Όπως γνωρίζετε, μεγάλη μερίδα παραγωγών που πωλούν στη λαϊκή είναι μεγάλης ηλικίας. Θα προτιμήσουν, λοιπόν, να μεταβιβάσουν τη γη στα παιδιά τους για να γίνουν νέοι αγρότες και οι ίδιοι θα γίνουν επαγγελματίες πωλητές. Την ίδια στιγμή, όμως, θα υπάρχουν από ελάχιστες έως καθόλου θέσεις για τους νέους αγρότες».

Με χαρακτηριστικό τρόπο δήλωσε την αντίθεσή του στην εν λόγω ρύθμιση ο πρόεδρος της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Συλλόγων Παραγωγών Αγροτικών Προϊόντων Πωλητών Λαϊκών Αγορών, Παντελής Μόσχος, δηλώνοντας στη Βουλή ότι «μετά από 93 χρόνια παύει η απρόσκοπτη προσέλευση των παραγωγών στις λαϊκές αγορές, διαλύεται ο κοινωνικός χαρακτήρας τους και μετατρέπονται σε εμπορικές αγορές».

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι θα υπάρξουν μεγάλες δυσκολίες για τον παραγωγό που θα πρέπει να αναρτά τις τιμές εκκίνησης και τις ποσότητες των προς πώληση προϊόντων του ηλεκτρονικά κάθε πρωί.

Αντίθετη άποψη εξέφρασε ο πρόεδρος επαγγελματιών πωλητών λαϊκών αγορών Περιφέρειας Αττικής, Κωνσταντίνος Στουραΐτης, θεωρώντας ότι το νομοσχέδιο βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση και επισημαίνοντας ότι αυτήν τη στιγμή στις λαϊκές αγορές της Αττικής δραστηριοποιούνται 3.000 επαγγελματίες πωλητές και 5.000 παραγωγοί.

Όπως υποστήριξε, υπάρχουν πολλοί μικροί αγρότες με λίγα στρέμματα, που δεν έχουν παραγωγή όλο τον χρόνο και αναζητούν εναγωνίως τρόπο για να ζήσουν τις οικογένειές τους τα κενά διαστήματα. Αυτοί, σύμφωνα με τον ίδιο, επιθυμούν να αποκτήσουν άδεια επαγγελματία πωλητή, κάτι το οποίο είναι προαιρετικό και όχι υποχρεωτικό.

Κατά των νέων φορέων διαχείρισης των λαϊκών η συντριπτική πλειονότητα

Σύμφωνα με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο, αρμόδιες αρχές σχετικά με τη λειτουργία των λαϊκών αγορών για την Αττική και τη Θεσσαλονίκη ορίζονται οι Περιφέρειες Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα στις περιφέρειες και στους δήμους να καταστήσουν φορείς λειτουργίας των αγορών τους αναπτυξιακούς οργανισμούς τους.

Πρόκειται για ρύθμιση με την οποία διαφώνησε πλήθος φορέων, ακόμη και ορισμένων που τάχθηκαν ουδέτερα ή υπέρ του νομοσχεδίου. Μάλιστα, τόσο η αντιπεριφερειάρχης Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου, όσο και ο προϊστάμενος Τμήματος Οικονομικής Διαχείρισης Λαϊκών Αγορών Περιφέρειας Αττικής, Χάρης Πασβαντίδης, τάχθηκαν κατά της ρύθμισης, σημειώνοντας ότι οι αναπτυξιακοί οργανισμοί δεν είναι κατάλληλοι για μια τέτοια αρμοδιότητα.

Την ίδια άποψη εξέφρασαν και οι εκπρόσωποι των παραγωγών, που πρότειναν, όπως και τα στελέχη της αυτοδιοίκησης, τη δημιουργία νομικών προσώπων που θα αναλαμβάνουν τις αρμοδιότητες για τη διαχείριση και τη λειτουργία των λαϊκών αγορών.

Στην ευχέρεια του υπουργού Ανάπτυξης πλήθος σημαντικών θεμάτων

Ερωτήματα έχει προκαλέσει, τέλος, το επίμαχο άρθρο που προβλέπει ότι μια σειρά βασικών ζητημάτων για τη λειτουργία των λαϊκών αγορών, όπως τα δικαιολογητικά για την ανανέωση άδειας παραγωγού πωλητή, τα στοιχεία της άδειας χορήγησης θέσης επαγγελματία πωλητή υπαίθριου εμπορίου, ο αριθμός των θέσεων, οι τομείς των διατιθέμενων προϊόντων ανά είδος στις λαϊκές αγορές και πολλά άλλα, θα οριστούν σε μεταγενέστερο χρόνο με Υπουργικές Αποφάσεις και Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις.

Συνολικά, προβλέπεται η έκδοση δεκαέξι Υπουργικών Αποφάσεων για τη διευθέτηση διάφορων θεμάτων.

Ψηφίστηκε επί της αρχής το νομοσχέδιο, συλλαλητήριο στις 25/10

Δριμεία κριτική άσκησαν κατά την επεξεργασία στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου από πλευράς αντιπολίτευσης ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το Μέρα25, που καταψήφισαν το νομοσχέδιο, ενώ η κυβερνητική πλειοψηφία ψήφισε υπέρ. Το ΚΙΝΑΛ και η Ελληνική Λύση επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν στην Ολομέλεια. Την Πέμπτη 21/10, το νομοσχέδιο ολοκλήρωσε την επεξεργασία του στην επιτροπή και πλέον αναμένεται να εισαχθεί στην Ολομέλεια. Οι εξελίξεις έχουν κινητοποιήσει τους παραγωγούς σε όλη τη χώρα, ενώ η Γενική Συνομοσπονδία Παραγωγών και Επαγγελματικών και Βιομηχανικών Ειδών ανακοίνωσε συλλαλητήριο για την ερχόμενη Δευτέρα 25 Οκτωβρίου στην Αθήνα.