Τα λεκτικά ιδιώματα του Σουφλίου στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του ΔΠΘ

Η γλωσσολόγος-κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή θα διδάξει πιλοτικά, στο πλαίσιο του κατ’ επιλογήν μαθήματος της Διαλεκτολογίας, μία μορφή από τις πολλές του θρακιώτικου ιδιώματος και συγκεκριμένα αυτή του Σουφλίου. Συγκεκριμένα, θα αφιερώσει τέσσερα τρίωρα από τα δώδεκα του εξαμήνου. «Τα ιδιώματα της Θράκης είναι πάρα πολλά. Διπλανά χωριά μπορεί να έχουν διαφορετικό ιδίωμα». Μετά το Σουφλί, σειρά έχει η Ξυλαγανή και άλλες περιοχές, όπως η Βύσσα και το Διδυμότειχο.

Η διδασκαλία μιας προφορικής μορφής γλώσσας είναι ιδιαίτερα δύσκολη και η κα Καμπάκη επέλεξε να ξεκινήσει με τα Σουφλιώτικα, γιατί ασχολούνται θερμά, μεταξύ άλλων, δύο εκπαιδευτικοί, ο Λεωνίδας Βλασακούδης και ο Θοδωρής Μουσίκας, ο οποίος έγραψε βιβλία στο σουφλιώτικο ιδίωμα. Τα θρακιώτικα ιδιώματα διατηρούνται χάρη σε συγγραφείς, εκπαιδευτικούς, συλλόγους. «Οι φοιτητές θα διδαχτούν έναν προφορικό λόγο ζωντανό, που είναι σημαντικό να τον διατηρήσουμε», σχολιάζει.

«Η διδασκαλία των διαλέκτων είναι ένας τρόπος να ταξιδέψουν οι μαθητές στο παρελθόν, διαπιστώνοντας ποια στοιχεία επιβίωσαν στο παρόν». Εξηγεί πως υπάρχουν άτομα που μπορούν να διδάξουν το ιδίωμα στα μαθήματά της γιατί είναι καθημερινό τους βίωμα. Φέρνει το παράδειγμα του μουσικολόγου Δημοσθένη Αρχοντούλη, ο οποίος γράφει σύγχρονα τραγούδια στα σουφλιώτικα. «Η πλειοψηφία των φοιτητών προφανώς δεν γνωρίζει το ιδίωμα, οπότε θα ξεκινήσουμε από τα βασικά. Μας ενδιαφέρει η προφορά», εξηγεί.

Η ίδια διαπιστώνει ότι σε διαλέκτους έχουν επιβιώσει αρχαϊκά στοιχεία, σε σημείο η σημερινή σημασία της λέξης να είναι πολύ κοντά στην αρχαία. «Η γιαγιά μου έλεγε “πολύ λοιγοράς”, το οποίο είναι το λοιδορώ». Θυμίζει ότι η γνώση ιδιωμάτων και διαλέκτων είναι πολυγλωσσία.