Πρόγραµµα LIFE: Εργαλείο… ζωής για τους κατοίκους της Μενδενίτσας

mendenitsa-programma-life-agrotes

Σεµινάριο για την ενηµέρωση αγροτών, κτηνοτρόφων και µελισσοκόµων, σχετικά µε τις δράσεις βελτίωσης των ορεινών βοσκότοπων του Καλλίδροµου και την ορθολογική διαχείρισή τους – Κοινή Αγροτική Πολιτική (πρόγραµµα LIFE For Open Forests) διοργάνωσε το Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστηµάτων – ΕΛΓΟ-«Δήµητρα» (ΙΜΔΟ), πριν από λίγες µέρες, στο γραφείο της τοπικής κοινότητας Μενδενίτσας του Δήµου Καµένων Βούρλων στη Φθιώτιδα.

Η περιοχή της Μενδενίτσας είναι ορεινή µε πλούσια βιοποικιλότητα. Οι αγροτικές δραστηριότητες εστιάζονται στη γεωργία, στην κτηνοτροφία και στη µελισσοκοµία. Ο τόπος αυτός επιλέχθηκε από την ερευνητική οµάδα του προγράµµατος λόγω και της παρουσίας ζώων ελευθέρας βοσκής (αγελάδες και µοσχάρια). Η παρουσία της επιστηµονικής-ερευνητικής οµάδας στο χωριό κίνησε το ενδιαφέρον των συµµετεχόντων στο πρόγραµµα, ξεκαθαρίζοντας για τους ίδιους απλές έννοιες της ορθής διαχείρισης των βοσκότοπων και του περιβάλλοντος γενικότερα, προς όφελος όλων.

Στο σεµινάριο απηύθυναν χαιρετισµό η διευθύντρια του ΙΜΔΟ, Δρ. Κωνσταντινιά Τσαγκάρη, ο διευθυντής του έργου For Open Forests, Χρήστος Γεωργιάδης, και ο τ. αντιπεριφερειάρχης, Κώστας Αποστολόπουλος. Κατά τη διάρκεια του σεµιναρίου, τονίστηκε ότι βασικοί στόχοι των δράσεων για τη βελτίωση των προοπτικών του πρωτογενούς τοµέα είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας, η ενσωµάτωση της καινοτοµίας, η υψηλή ποιότητα των προϊόντων, η εκπαίδευση και η κατάρτιση των αγροτών, κτηνοτρόφων και µελισσοκόµων.

mendenitsa-programma-life2
Η Δρ. Φανή Χατζήνα και ο Δρ. Κωνσταντίνος Μαντζανάς µε τον αρχισυντάκτη της «ΥΧ», Γιάννη Σάρρο

Επίσης, πραγµατοποιήθηκαν οµιλίες από υπηρεσιακούς παράγοντες και ερευνητές σχετικά µε θέµατα πού αφορούν την αειφορική διαχείριση των δασών και των βοσκότοπων. Με έµφαση στη βόσκηση των ορεινών βοσκότοπων του Καλλίδροµου µίλησε ο Δρ. Κωνσταντίνος Μαντζανάς, δασολόγος του Τµήµατος Δασολογίας και Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, ενώ για τη µελισσοκοµία αναφέρθηκε η Δρ. Φανή Χατζήνα, τακτική ερευνήτρια Ινστιτούτου Επιστήµης Ζωικής Παραγωγής του «ΕΛΓΟ-Δήµητρα». Όσον αφορά την ασφάλεια και την ποιότητα τροφίµων και τις σύγχρονες τεχνολογίες στην επεξεργασία και στη συντήρησή τους έκανε λόγο ο Δρ. Νικόλαος Χωριανόπουλος, εντεταλµένος ερευνητής Ινστιτούτου Τεχνολογίας Αγροτικών Προϊόντων του ΕΛΓΟ-«Δήµητρα»). Τέλος, σε θέµατα που αφορούν την εφαρµογή της κοινής αγροτικής πολιτικής της Φθιώτιδας εστίασε ο Αθανάσιος Βαλιώτης, προϊστάµενος της Διεύθυνσης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας στον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Το πρόγραµµα LIFE

To πρόγραµµα, µε τίτλο «Διατήρηση των δασών και δασικών ανοιγµάτων προτεραιότητας στον Εθνικό Δρυµό Οίτης και στο Όρος Καλλίδροµο της Στερεάς Ελλάδας» (LIFE For Open Forests), έχει ως κύριο στόχο την εφαρµογή διαχειριστικών µέτρων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας σε επίπεδο ειδών, ενδιαιτηµάτων και τοπίου. Η περιοχή εφαρµογής του έργου είναι τα δύο βουνά της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, η Οίτη και το Καλλίδροµο, που περιλαµβάνουν τρεις περιοχές του δικτύου Natura 2000. O εθνικός δρυµός Οίτης, η κοιλάδα Ασωπού και το όρος Καλλίδροµο. Στο πλαίσιο του προγράµµατος οργανώνονται, στην εν λόγω περιοχή, δωρεάν σεµινάρια για κτηνοτρόφους, µελισσοκόµους και άλλους αγρότες, όπου περιλαµβάνεται εκπαίδευση και κατάρτιση αγροτών στην αειφόρο διαχείριση των ορεινών λιβαδιών, σύµφωνα µε τους στόχους και τα αποτελέσµατα του έργου.

Τα συµπεράσµατα της συζήτησης

Η αιγοπροβατοτροφία αποτελεί τον πιο παραδοσιακό κλάδο της κτηνοτροφίας και είναι άρρηκτα συνδεδεµένη µε την ιστορία και την παράδοση του τόπου της. Η ανάπτυξη της κτηνοτροφίας στη Στερεά, καθώς και η εξέλιξη της διάρθρωσης των κλάδων της ζωικής παραγωγής καθορίζονται σηµαντικά από τη γεωγραφική θέση, τους άφθονους φυσικούς πόρους, τις κλιµατολογικές και εδαφολογικές συνθήκες, από την άσκηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Η αιγοπροβατοτροφία κατέχει σηµαντικό ρόλο στην τοπική οικονοµία, συµβάλλοντας στο συνολικό αγροτικό εισόδηµα, και αποτελεί τον σηµαντικότερο κλάδο ζωικής παραγωγής στη Στερεά.

Το κλειδί της επιτυχίας είναι η υψηλή ποιότητα των προϊόντων. Πιστοποιηµένα βιολογικά προϊόντα, όπως και προϊόντα Προστατευόµενης Ονοµασίας Προέλευσης και Προστατευόµενης Γεωγραφικής Ένδειξης, προϊόντα από περιοχές υψηλής φυσικής αξίας ανοίγουν νέες προοπτικές στην κτηνοτροφία. Τα προϊόντα ΠΟΠ-ΠΓΕ δίνουν προστιθέµενη αξία στην ελληνική κτηνοτροφική παραγωγή.

Οι επιδοτήσεις από τη µεριά του κράτους είναι αναγκαίες, καθώς στηρίζουν την ελληνική κτηνοτροφία και δίνουν κίνητρα στους κτηνοτρόφους.

Τα τελευταία χρόνια, η χρήση των προϊόντων αρωµατικών, φαρµακευτικών και µελισσοκοµικών ειδών αυξάνεται συνεχώς, καθώς χρησιµοποιούνται ευρύτατα στη βιοµηχανία φαρµάκων, την αρωµατοποιία, καθώς και την αρχιτεκτονική τοπίου. Πολλά από αυτά τα είδη µπορούν να παραχθούν µε βιολογικό τρόπο παραγωγής, στην ευρύτερη αυτή περιοχή, συµβάλλοντας σε µεγάλο βαθµό στην ενίσχυση της τοπικής οικονοµίας.

Η εναλλακτική και καινοτόµος αντιµετώπιση της φυτικής παραγωγής είναι επιβεβληµένη και η παραγωγή πιστοποιηµένων προϊόντων «ελληνικής» ταυτότητας µε χρήση µεθόδων φιλικών προς το περιβάλλον, που θα τα διαφοροποιεί από αυτά των άλλων χωρών, θα πρέπει να αποτελεί το όραµα και τον άµεσο στόχο όλων των εµπλεκοµένων.

Η µελισσοκοµία αποτελεί έναν από τους σηµαντικότερους κλάδους της πρωτογενούς παραγωγής της περιοχής χάρη στην πλούσια βλάστηση και στη βιοποικιλότητα.

Η ποιότητα του ελληνικού µελιού είναι ανώτερη λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών παραγωγής του (χλωρίδα, κλίµα, έδαφος) σε σύγκριση µε άλλες χώρες. Οι δυνατότητες αύξησης των παραγωγικών δραστηριοτήτων για το µέλι και τα υπόλοιπα µελισσοκοµικά προϊόντα είναι πολύ µεγάλες.