Με την έγκριση των τριών Κανονισμών της νέας ΚΑΠ ολοκληρώθηκε πριν από λίγο το πρώτο μέρος του Συμβουλίου των υπουργών γεωργίας στο Λουξεμβούργο.
Παρά τις επιφυλάξεις που διατύπωσαν ανοιχτά στις τοποθετήσεις τους όλοι οι υπουργοί γεωργίας σχετικά με πολλά σημεία που αφορούν τον Κανονισμό των Στρατηγικών Σχεδίων, η προσωρινή πολιτική συμφωνία που επετεύχθη την περασμένη Παρασκευή από τους συννομοθέτες κατά την διάρκεια του υπερ-τριλόγου έλαβε το πράσινο φως από το Συμβούλιο των υπουργών.
Πλέον, η δεύτερη και τελευταία φάση θα παιχτεί στο Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο θα κληθεί και αυτό να εγκρίνει την συμφωνία για να προχωρήσει η διαδικασία με την κατάρτιση των νομικών κειμένων που θα πλαισιώνουν τη νέα ΚΑΠ κατά τη διάρκεια της νέας προεδρίας, που αναλαμβάνει η Σλοβενία από 1η Ιουλίου 2021.
Οι υπουργοί ζήτησαν τα νομικά κείμενα να κλείσουν το συντομότερο δυνατό, παρέχοντας όλες τις απαραίτητες διευκρινήσεις στα θολά σημεία της συμφωνίας, και τόνισαν ότι οι ίδιοι θα τα παρακολουθούν στενά. Κι αυτό γιατί σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει καθοριστεί, όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει έως το τέλος του 2021 να έχουν υποβάλει προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα Στρατηγικά τους Σχέδια.
Στη συνέχεια και για διάστημα 8 μηνών, το επιτελείο της Κομισιόν θα συνομιλεί με τα κράτη μέλη, ώστε να βελτιωθούν τα σημεία των προτεινόμενων Στρατηγικών Σχεδίων, και με τις ανάλογες αλλαγές που θα προκύψουν από το διάλογο, να εγκριθούν. Στόχος να ισχύσουν από 1/1/2023.
Σε αυτό το χρονοδιάγραμμα η Κομισιόν δεν πρόκειται να υποχωρήσει, καθώς τα χρονικά περιθώρια είναι ασφυκτικά, και γιατί «οι παραγωγοί πρέπει να ενημερωθούν έγκαιρα για τη νέα αγροτική πολιτική που θα εφαρμοστεί» επισήμανε ο επίτροπος γεωργίας Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, απαντώντας ουσιαστικά στο αίτημα της Αυστρίας να δοθεί μία ολιγόμηνη παράταση (έως την 1η Απριλίου 2022) για την υποβολή των Σχεδίων. «Τα κράτη μέλη δεν θα ξεκινήσουν τώρα τις εργασίες για την κατάρτιση των Στρατηγικών Σχεδίων. Ήδη το δουλεύουν» απάντησε ο Βοϊτσεχόφσκι.
«Σήμερα πετύχαμε την πιο φιλόδοξη ΚΑΠ από την δεκαετία του ‘90» τόνισε η πρόεδρος του Συμβουλίου, υπουργός Γεωργίας της Πορτογαλίας Maria do Céu Antunes, σημειώνοντας ότι η νέα ΚΑΠ υποστηρίζει τη μετάβαση σε μια πιο πράσινη και φιλική προς το κλίμα γεωργία, στηρίζει τον σεβασμό των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων και διασφαλίζει ότι οι αγρότες θα παραμείνουν ανταγωνιστικοί.
Η ίδια στον επίλογό της, αφιέρωσε τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ σε όλες τις γυναίκες της ΕΕ που ασχολούνται με τον αγροδιατροφικό τομέα.
Νωρίτερα (11:26) , η ΥΧ έγραφε:
Στο Λουξεμβούργο οι Υπουργοί Γεωργίας για την έγκριση της νέας ΚΑΠ
Την επίσημη έγκριση από το Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας αλλά και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να λάβουν οι τρεις κανονισμοί που διέπουν την νέα ΚΑΠ, για την οποία επετεύχθη προσωρινή πολιτική συμφωνία την Παρασκευή 25 Ιουνίου κατά την διάρκεια του υπερ-τριλόγου από τους συννομοθέτες.
Το πρώτο crash test αναμένεται σήμερα Δευτέρα 28 Ιουνίου, καθώς στο Λουξεμβούργο συνεδριάζουν οι υπουργοί γεωργίας των κρατών μελών, στο τελευταίο Συμβούλιο που πραγματοποιείται υπό την πορτογαλική προεδρία, και καλούνται να εγκρίνουν και τους τρεις κανονισμούς, όπως κατέληξαν οι διαπραγματεύσεις.
Μετά την αίσια έκβαση της περασμένης Παρασκευής, η Κομισιόν σε ανακοίνωσή της ανέφερε ότι «από τον Ιανουάριο του 2023 πρόκειται να υλοποιηθούν μεγαλύτερες φιλοδοξίες για το περιβάλλον και το κλίμα, ευθυγραμμισμένες με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας. Η νέα ΚΑΠ θα εξασφαλίσει επίσης δικαιότερη κατανομή της στήριξης της ΚΓΠ, ιδίως προς τις μικρές και μεσαίες οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και τους νέους γεωργούς. Με βάση απλούστερους κανόνες που θεσπίζονται σε επίπεδο ΕΕ, κάθε κράτος μέλος θα καταρτίσει ένα στρατηγικό σχέδιο για την εφαρμογή της πολιτικής κατά την επόμενη πενταετία. Αυτό θα τους επιτρέψει να συνυπολογίζουν τις τοπικές συνθήκες και να εστιάζουν στις επιδόσεις».
«Χαίρομαι που καταλήξαμε σε πολιτική συμφωνία για μια νέα ΚΓΠ εγκαίρως για να έχει ξεκινήσει η εφαρμογή της έως τις αρχές του 2023» τόνισε μεταξύ άλλων επίτροπος Γεωργίας Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι.
Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι:
- Για πρώτη φορά, η ΚΑΠ θα περιλαμβάνει κοινωνικές προϋποθέσεις, που σημαίνει ότι οι δικαιούχοι της ΚΑΠ θα πρέπει να σέβονται στοιχεία του ευρωπαϊκού κοινωνικού και εργατικού δικαίου προκειμένου να λαμβάνουν κονδύλια της ΚΓΠ.
- Η ανακατανομή της εισοδηματικής στήριξης θα είναι υποχρεωτική. Τα κράτη μέλη θα αναδιανείμουν τουλάχιστον το 10% προς όφελος μικρότερων γεωργικών εκμεταλλεύσεων και πρέπει στο στρατηγικό τους σχέδιο να περιγράψουν τον τρόπο με τον οποίο προτίθενται να το πράξουν.
- Θα οριστεί νέο υποχρεωτικό ελάχιστο επίπεδο στήριξης των νέων γεωργών στους προϋπολογισμούς των κρατών μελών για την εισοδηματική στήριξη στο πλαίσιο της ΚΓΠ, ύψους 3%, για νέους γεωργούς (γεωργοί ηλικίας έως και 40 ετών). Αυτή θα μπορούσε να περιλαμβάνει εισοδηματική στήριξη, επενδυτικές ενισχύσεις ή ενισχύσεις εκκίνησης για νέους γεωργούς.
Επίσης, εισάγονται νέα εργαλεία τα οποία, σε συνδυασμό με τον νέο τρόπο εργασίας, θα επιτρέψουν αποτελεσματικότερες και καλύτερα στοχευμένες επιδόσεις στους τομείς του περιβάλλοντος, του κλίματος και της καλής διαβίωσης των ζώων:
- Συνοχή με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία: Η νέα ΚαΠ θα ενσωματώσει πλήρως την περιβαλλοντική και κλιματική νομοθεσία της ΕΕ. Τα σχέδια της ΚΑΠ θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα, ενώ θα επικαιροποιηθούν ώστε να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στην κλιματική και περιβαλλοντική νομοθεσία από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
- Παροχή στήριξης υπό όρους: οι ελάχιστες απαιτήσεις με τις οποίες πρέπει να συμμορφώνονται οι δικαιούχοι της ΚΑΠ για να λάβουν στήριξη είναι πλέον πιο φιλόδοξες. Για παράδειγμα, σε κάθε γεωργική εκμετάλλευση τουλάχιστον το 3 % της αρόσιμης γης θα προορίζεται για τη βιοποικιλότητα και για μη παραγωγικά στοιχεία, με δυνατότητα λήψης στήριξης μέσω οικολογικών προγραμμάτων ώστε να επιτευχθεί ποσοστό 7 %. Όλοι οι υγρότοποι και οι τυρφώνες θα προστατεύονται.
- Η προσφορά οικολογικών προγραμμάτων θα είναι υποχρεωτική για τα κράτη μέλη. Αυτό το νέο προαιρετικό μέσο θα ανταμείβει τους γεωργούς για την εφαρμογή φιλικών προς το κλίμα και το περιβάλλον πρακτικών (βιολογική γεωργία, αγροοικολογία, ολοκληρωμένη φυτοπροστασία κ.λπ.), καθώς και για βελτιώσεις όσον αφορά την καλή μεταχείριση των ζώων. Τα κράτη μέλη πρέπει να διαθέσουν τουλάχιστον το 25% του προϋπολογισμού τους για την εισοδηματική στήριξη σε οικολογικά προγράμματα, συνολικού ύψους 48 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό άμεσων ενισχύσεων.
- Τουλάχιστον το 35% των κονδυλίων αγροτικής ανάπτυξης θα διατίθεται σε γεωργοπεριβαλλοντικές δεσμεύσεις, οι οποίες προωθούν περιβαλλοντικές και κλιματικές πρακτικές και πρακτικές καλής διαβίωσης των ζώων.
- Ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ πρέπει να συμβάλει σημαντικά στις συνολικές δαπάνες της Ένωσης για το κλίμα. Για ρεαλιστικό και άρτιο υπολογισμό, η Επιτροπή θα προτείνει έως το 2025 νέα, διαφοροποιημένη προσέγγιση, η οποία θα υπερβαίνει τις υφιστάμενες μεθόδους.
Επιπλέον, η νέα ΚΑΠ εστιάζει στις επιδόσεις, χάρη στα εξής:
- Απλούστεροι κανόνες σε επίπεδο ΕΕ.
- Ετήσια έκθεση επιδόσεων που θα υποβάλλεται από τα κράτη μέλη στην Επιτροπή από το 2024 και εξής, η οποία θα συμπληρώνεται από ετήσια συνεδρίαση επανεξέτασης.
- Η Επιτροπή θα προβεί σε εξέταση των επιδόσεων των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ το 2025 και το 2027, κατόπιν της οποίας, αν χρειαστεί, θα απευθύνει αίτημα για ανάληψη δράσης από τα κράτη μέλη.
- Σύνολο κοινών δεικτών για την παρακολούθηση της εφαρμογής της ΚΓΠ και την αξιολόγηση των επιδόσεων των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ.
Ενίσχυση της θέσης των γεωργών σε έναν ανταγωνιστικό αγροδιατροφικό τομέα
- Η νέα ΚΑΠ διατηρεί έναν γενικό προσανατολισμό προς την αγορά, με τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις της ΕΕ να λειτουργούν σύμφωνα με τα μηνύματα της αγοράς, αξιοποιώντας παράλληλα ευκαιρίες εκτός της ΕΕ που προκύπτουν από το εμπόριο.
- Επίσης, ενισχύει τη θέση των γεωργών στην αλυσίδα τροφίμων, διευρύνοντας τις δυνατότητες των γεωργών να ενώνουν τις δυνάμεις τους, μεταξύ άλλων μέσω ορισμένων εξαιρέσεων από το δίκαιο του ανταγωνισμού.
- Θα θεσπιστεί νέο γεωργικό αποθεματικό για τη χρηματοδότηση μέτρων στήριξης της αγοράς σε περιόδους κρίσεων, με ετήσιο προϋπολογισμό τουλάχιστον 450 εκατ. ευρώ.
