Μεγάλες οι στρεβλώσεις της αγοράς λιπασμάτων

Ευρωπαϊκή μελέτη υπολογίζει ότι το κόστος λίπανσης ανήλθε την περίοδο 2004-2012 στο 16% του μέσου κόστους καλλιέργειας, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην 4η θέση της Ευρώπης

Τα αδιέξοδα και τα... διέξοδα στις αγορές λιπασμάτων
Η παραδοξότητα της ελληνικής αγροτικής πραγματικότητας και η κατάσταση στην Ευρώπη

Το έτος 2007, για να αγοράσει 100 κιλά λίπασμα ουρίας, ο Έλληνας αγρότης έπρεπε να πουλήσει 212 κιλά μαλακό σιτάρι ή 214 κιλά σκληρό σιτάρι, ή 211 κιλά καλαμπόκι, ή 211 κιλά κριθάρι. Το έτος 2015, για να αγοράσει την ίδια ποσότητα του ίδιου λιπάσματος, έπρεπε να πουλήσει 334 κιλά μαλακό σιτάρι, ή 182 κιλά σκληρό σιτάρι, ή 303 κιλά καλαμπόκι, ή 358 κιλά κριθάρι. (δες πίνακα 2).

Είναι αυτή η ανακατανομή εισοδήματος και τα αίτιά της, για την οποία συχνά διαμαρτύρονται οι αγρότες. Είναι οι πολιτικές κάποιων εταιρειών, που κάνουν τους αγρότες να θεωρούν ότι μετά από μία καλή χρονιά, ακολουθούν αυξήσεις στις τιμές εισροών.

Η λίπανση, με τη φυτοπροστασία και το πολλαπλασιαστικό υλικό, αποτελούν τους βασικούς συντελεστές διαμόρφωσης του κόστους παραγωγής, ειδικά των μεγάλων καλλιεργειών. Ευρωπαϊκή μελέτη υπολογίζει ότι το κόστος λίπανσης ανήλθε την περίοδο 2004-2012 στο 16% του μέσου κόστους καλλιέργειας, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην 4η θέση της Ευρώπης (1).

Η αγορά λιπασμάτων υπολογίζεται στα 290 εκατομμύρια ευρώ (στοιχεία 2015), με την πλειοψηφία τους πλέον να είναι εισαγόμενα. Όλες οι μεγάλες διεθνείς επιχειρήσεις του κλάδου δραστηριοποιούνται εμπορικά στην Ελλάδα, ενώ οι εταιρείες ελληνικών συμφερόντων εισάγουν ή συσκευάζουν προϊόντα. Τέλος, ένα άλλο χαρακτηριστικό της ελληνικής αγοράς είναι η λειτουργία πολλών επιχειρήσεων σχετικά μικρού μεγέθους ή διαμεσολάβησης, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος διάθεσης του τελικού προϊόντος.

Οι τιμές διάθεσης των λιπασμάτων χαρακτηρίζονται από μεγάλες διακυμάνσεις. Οι διακυμάνσεις αυτές δεν ακολουθούν τις αυξομειώσεις των συντελεστών διαμόρφωσης του κόστους παραγωγής τους, κατά βάση της ενέργειας. Όπως προκύπτει από τον πίνακα 1, για παράδειγμα, την περίοδο της μεγάλης πτώσης της τιμής της ενέργειας, οι διεθνείς τιμές λιπασμάτων δεν μειώθηκαν αντίστοιχα.

Νίκος Λάππας

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο στην “ΥΧ” που κυκλοφορεί

Διαβάστε ακόμη: Λίπασμα από ξένους τόπους, γιατί είναι πιο φθηνό!