«Μήδεια»: Tη Δευτέρα οι πρώτες εκτιµήσεις για τις ζηµιές και αν εντάσσονται σε ΕΛΓΑ ή ΚΟΕ

των Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Αργυρίου, Γιώργου Ρούστα, Γιάννη Σάρρου, Νικολέτας Τζώρτζη, Αφροδίτης Χρυσοχόου

Εντολη να αποτιμήσουν τις πρώτες επιπτώσεις της κακοκαιρίας έλαβαν τα υποκαταστήματα του ΕΛΓΑ από την κεντρική διοίκηση. Οι εκτιμήσεις αυτές, σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ», πρέπει να έχουν αποσταλεί στην Αθήνα έως τη Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου.

Με τον τρόπο αυτόν, ο Οργανισμός θα κάνει μια «προκαταρκτική» εκτίμηση των καταστροφών, αλλά και θα αποφανθεί αν αυτές εμπίπτουν στη δικαιοδοσία αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ ή αν εντάσσονται στα ΚΟΕ.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η ανησυχία επικεντρώνεται στις δενδροκαλλιέργειες και δη στις πρώιμες ποικιλίες της ροδακινιάς, της βερικοκιάς και της αμυγδαλιάς. Προβλήματα καταγράφονται σε ελαιόδεντρα συγκεκριμένων περιφερειακών ενοτήτων, ενώ στην Πελοπόννησο οι εικόνες των παγωμένων πορτοκαλεώνων παραπέμπουν σε δεδομένη καταστροφή.

Θεσσαλία
«Η ζημιά είναι δεδομένη»

Στη Θεσσαλία, ο υδράργυρος σε πολλές αγροτικές περιοχές τα ξημερώματα της Τετάρτης άγγιξε τους -8 με -10 βαθμούς Κελσίου, ενώ στην επαρχία Φαρσάλων και τους -14, με αποτέλεσμα να «κάψει» κυρίως τις πρώιμες ποικιλίες αμυγδαλιάς, βερικοκιάς, νεκταρινιάς και ροδακινιάς, οι οποίες λόγω των αλκυονίδων ημερών που προηγήθηκαν βιάστηκαν να ανθίσουν.

Σε κάπως καλύτερη κατάσταση είναι οι αχλαδιές και οι ελιές, με εξαίρεση αυτές στο Νότιο Πήλιο, όπου το ύψος του χιονιού ήταν μεγάλο και τις επηρέασε σε σημαντικό βαθμό. Πληροφορίες αναφέρουν ότι επίκειται επίσκεψη της ηγεσίας του ΕΛΓΑ στον κάμπο, προκειμένου να υπάρξει μια πρώτη άποψη, προτού ξεκινήσει η διαδικασία των εκτιμήσεων. Και αν υπάρχει μια προσδοκία για αποζημιώσεις για τις πρώιμες καλλιέργειες, δεν ισχύει το ίδιο για τα δέντρα που κινδυνεύουν να καούν, καθώς στην περίπτωση αυτή η διαδικασία είναι χρονοβόρα και αμφίβολη. Να σημειωθεί ότι τα δέντρα που κινδυνεύουν περισσότερο ήταν τα νεαρά, αν και γεωπόνοι χαρακτηρίζουν ευτύχημα το γεγονός ότι δεν είχαμε ισχυρούς βοριάδες.

Ωστόσο, υπάρχουν παραγωγοί, όπως αυτοί του αμυγδάλου στον Δήμο Τεμπών, οι οποίοι επλήγησαν από τις καιρικές συνθήκες για πέμπτη συνεχή χρονιά, ενώ η πλειοψηφία των δενδροπαραγωγών στη Λάρισα, που χτυπήθηκε από τον παγετό του περσινού Μαρτίου, ακόμη δεν έχει αποζημιωθεί.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Γαία Φρούιτ» Δέντρων Τυρνάβου, Χρήστο Τασιούλα, «η ζημιά στην παραγωγή είναι δεδομένη, το μέγεθός της θα διαπιστωθεί τις επόμενες ημέρες, με βάση τις αντιδράσεις των οφθαλμών και το χρώμα που θα αναπτύξουν τα άνθη».

Ημαθία
«Δεν θα γλυτώσουν από τον παγετό»

Ανοιχτές πληγές αφήνει πίσω της η κακοκαιρία «Μήδεια» σε ορισμένες ποικιλίες και καλλιέργειες νεκταρινιών και ροδάκινων, που ήταν σε στάδιο άνθισης και στην Κεντρική Μακεδονία. Οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, που σε κάποιες περιοχές της Ημαθίας και σε κάποιους θύλακες παγετού έφταναν και τους -10 βαθμούς Κελσίου, προκάλεσαν ζημιές στις δενδρώδεις καλλιέργειες.

Όπως τονίζει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Νάουσας, Μάκης Αντωνιάδης, η Τετάρτη 17/2 ήταν η ημέρα με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες, ενώ από το Σάββατο ήδη το θερμόμετρο ξεκίνησε να καταγράφει αρνητικές τιμές. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν ζημιές σε ορισμένες ποικιλίες ροδάκινων και νεκταρινιών που ήταν «ανοιχτές», δηλαδή ήταν σε πλήρη ανθοφορία κατά 70% έως και 100%. «Αυτές οι ποικιλίες δεν πιστεύω ότι θα μπορέσουν να γλυτώσουν από τον παγετό, ενώ άλλες καλλιέργειες, που τα μπουμπούκια ήταν κλειστά, θα σωθούν αρκετές από αυτές, καθώς δεν έχουν γίνει τόσο μεγάλες ζημιές», τονίζει ο κ. Αντωνιάδης. Βέβαια, όπως λέει, το μέγεθος και η έκταση των καταστροφών θα φανούν τις επόμενες ημέρες.

Σύμφωνα με τον ίδιο, τα όποια ζητήματα για τους καλλιεργητές οπωροφόρων δέντρων ξεκινούν από τώρα. Λόγω του καλού καιρού και του σχετικά ήπιου χειμώνα, τα δέντρα έχουν μια μεγάλη πρωιμότητα. Την ίδια στιγμή, μετά τις πολικές θερμοκρασίες, τις προσεχείς ημέρες αναμένονται πολύ υψηλές, για την εποχή, τιμές. «Εάν επαληθευτεί το σενάριο για θερμοκρασίες που θα αγγίζουν τους 27 βαθμούς, πιστεύω ότι θα μπούμε σε πλήρη ανθοφορία. Τίποτα δεν έχει τελειώσει, γιατί έχουμε μπροστά μας ολόκληρο τον Μάρτιο που είναι ένας δύσκολος μήνας για τους αγρότες από πλευράς φαινομένων», καταλήγει ο κ. Αντωνιάδης.

Στην περιοχή των Βασιλικών της Θεσσαλονίκης, όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού, Νικόλαος Καραβασίλης, κάποιες λιγοστές εκτάσεις με υπαίθρια φυλλώδη σαλατικά έχουν καταστραφεί, ενώ υπάρχει πιθανότητα σε κάποιες περιοχές να προκλήθηκαν ζημιές σε σοδειές που δεν έχουν συγκομιστεί. Σύμφωνα με τον ίδιο, από ανεμοστρόβιλο που έπληξε μια συγκεκριμένη περιοχή των Βασιλικών κατέρρευσε ολοσχερώς μεγάλη θερμοκηπιακή μονάδα.

Στερεά Ελλάδα
Ανησυχία για ελαιόδεντρα – Μειωμένη η γαλουχία

Σοβαρά προβλήματα προκάλεσε η «Μήδεια» και στη Στερεά Ελλάδα. Οι ελαιοκομικές περιοχές, όπου τα δέντρα ήταν στο στάδιο του σχηματισμού των οφθαλμών, δείχνουν ότι θα αντιμετωπίσουν προβλήματα για το επόμενο διάστημα.

Σύμφωνα με τον γεωπόνο Γιάννη Ζαρμπούτη της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Φθιώτιδας, «η διακύμανση της θερμοκρασίας, όπως και η κατάσταση του δέντρου, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στην προστασία του και ο παγετός των τελευταίων ημερών θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του φυτού τη νέα καλλιεργητική περίοδο».

Οριακή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η κατάσταση στα φυλλώδη λαχανικά αυτή την περίοδο κυρίως στις περιοχές Βοιωτίας και Χαλκίδας. Τα αποτελέσματα της δράσης του παγετού, όπως εκτιμούν οι γεωπόνοι και αγρότες της περιοχής, θα φανούν το επόμενο διάστημα.

Όσον αφορά τον τομέα της ζωικής παραγωγής, οι έντονες χιονοπτώσεις σε ορεινές και πεδινές περιοχές δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην πρόσβαση των κτηνοτρόφων στους στάβλους τους. Υπήρξαν περιπτώσεις, που κτηνοτρόφοι δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τους οικείους τους.

Για μειωμένη γαλουχία κάνει λόγο ο κτηνοτρόφος Γιάννης Ανεστόπουλος, από τα Καμένα Βούρλα, λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών, που επηρέασαν σημαντικά το κοπάδι του. «Βλέπω αυτό το διάστημα το γάλα να είναι μειωμένο πάνω από 30%. Οι χαμηλές θερμοκρασίες επηρέασαν σημαντικά την παραγωγή μας. Αν σε αυτό συνυπολογίσουμε και τις ανάγκες σε αυξημένες ζωοτροφές με υψηλότερο κόστος για τη νέα περίοδο, το εισόδημά μας εξανεμίζεται».

Πελοπόννησος
Στην Αργολίδα οι ζημιές στα πορτοκάλια

Πάνω από δύο ώρες κράτησε η παγοπληξία στην Αργολίδα τις πρωινές ώρες της Τετάρτης, αφού, σύμφωνα με τα στοιχεία της μετεωρολογικής υπηρεσίας στην Πυργέλα, η θερμοκρασία από τις 3.00 π.μ. έως τις 6.00 π.μ. κινήθηκε στους -3 και στους -4 βαθμούς.

Όπως αναφέρουν παραγωγοί, πρέπει άμεσα να προχωρήσουν οι προβλεπόμενες ενέργειες, κυρίως η αναγγελία ζημιών στις περιοχές του Αργολικού. Στη Λακωνία, στάθηκαν πιο τυχεροί, αφού, με βάση τις υπάρχουσες πληροφορίες, οι αισθητήρες έδειξαν μέχρι -2 βαθμούς και δεν δημιουργήθηκε κανένα πρόβλημα.

Με την υποχώρηση του παγετού αναμένεται να φανεί η έκταση των ζημιών που υπέστησαν οι καλλιέργειες κηπευτικών, πατάτας και πορτοκαλιού στην Ηλεία, λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών των προηγούμενων ημερών που έφτασαν σε ορισμένες περιοχές ακόμα και τους -5 βαθμούς Κελσίου.

Ωστόσο, να σημειώσουμε πως δεν ήταν λίγοι οι αγρότες που φρόντισαν να καλύψουν με αντιπαγετικό ύφασμα τις καλλιέργειές τους, υπαίθριες και θερμοκηπιακές, για να τις προστατεύσουν από τον παγετό.

Ανατολική Μακεδονία-Θράκη
Σε εγρήγορση δηλώνει ο ΕΛΓΑ στη Θράκη

Συνηθισμένα τα βουνά από τα χιόνια, όπως και οι κτηνοτρόφοι της Δράμας, και δη του Νευροκοπίου, που μετρά παραδοσιακά από τις χαμηλότερες πανελλαδικά θερμοκρασίες. Χιόνι και παγετός επικράτησαν για μέρες σε όλη την ΑΜ-Θ, φαινόμενα που πρέπει πρώτα να υποχωρήσουν για να διαπιστωθούν τα όποια προβλήματα στην αγροτική παραγωγή.

«Είναι νωρίς να δηλώσουμε με βεβαιότητα το πιθανό μέγεθος της ζημιάς, γιατί οι χαμηλές θερμοκρασίες που επικρατούν στην περιοχή δεν το επιτρέπουν», δηλώνει στην «ΥΧ» ο προϊστάμενος εκτιμήσεων και αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ Αλεξανδρούπολης, Δημήτρης Πανταζής.

1«Πιθανολογούμε ότι θα έχουμε ζημιές σε κηπευτικά και δεν γνωρίζουμε τι γίνεται με τα σιτηρά, γιατί όπου είναι σκεπασμένα με χιόνι η κατάσταση ίσως τα ευνοεί ίσως και όχι».